Karacaahmet Sultan /Karacaahmet Sultan Hayatı / Karacaahmet Sultan Hakkında

Karacaahmet Sultan

Kaynakların belirttiğine göre Karacaahmet Sultan,Horasanlı bir Türkmen Beyi'nin oğludur Gençliğinde p***iyatri dalında öğrenim görmüştür Daha sonra ruh doktoru olmuş Anadolu 'ya geldiğinde hem ruh doktorluğu yapmış , hem de bir Alp Eren olarak Hacı Bektaşi Veli saflarında hizmet vermiştir
"Saruhanoğulları zamanında Manisa'dan 773 Muharremin ilk günü (Miladi 1371) de tanzim edilen bir vakfiye senedinde (Süleyman Horosani oğlu Karacaahmet)diye adı geçmektedir "Buna göre babasının adı "Süleyman" anasının adı ise"Sultan Ana"dır Annesi ve babası, Eşme'nin Karacaahmet köyündeki türbededefnedilmişlerdir



Karacaahmet Sultan 'ın bilinen çocukları bilinen çocuklarından Hıdır Abdal Sultan,Erzincan'ın Ocak köyünde, diğer oğlu eşref sultan ise Eşme'nin Karacaahmet köyündeki türbede defnedilmişlerdir Horasan Erenleri'nden olan Karacaahmet Sultan 13yy ortalarına yakın bir zamanda Moğol zulmünden kurtulmak için Anadolu'ya göç etmiş ve bu göçü de büyük Türk kafileleriyle olmuştur Karacaahmet Sultan 'ın Kan Abdal (Gani) ve "Kamber Abdal " isimli iki oğlu daha vardır



KARACAAHMET SULTAN'IN DERGAHI


Üsküdar sınırları içinde Selimiye Kışlası'nın üst tarafında Gündoğumu Caddesi ile Nuhkuyusu Caddesi'nin birleştiği köşede Karacaahmet Sultan Dergahı ve türbesi yer alır



Karacaahmet Sultan Dergahı, Şahkulu Sultan Dergahı gibi köklü ve eski bir dergahtır Asıl merkezi İstanbul

Üsküdar olan bu dergahta uzun süre hizmet veren Karacaahmet Sultan, hakka yürüyünce, naaş, dergahın bulunduğu yerde toprağa verilmiştirKaracaahmet Sultan 'ın Türbesi 'ni, yıllar sonra Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi Gülfem Hatun yaptırmıştır



Denilmektedir ki , bir gece rüyasında Karacaahmet Sultan 'ı gören Gülfem Hatun uyandığında, gördüğü rüyasını etkisiyle sabahın erken saatinde Üsküdar'a kadar giderek üstü açık bulunan türbeyi görmüş ve yazdırdığı bir fermanla türbenin üstüne bir tavan yaptırmıştır Türbenin içine de Karacaahmet Sultan 'ın sancağını , deve tüyünden örülmüş hırkasını ve tespihlerini koydurmuştur Zamanla türbenin etrafı da mezarlara la dolmuş ve büyük bir hazire olmuştur Daha sonraki yılarda bu çerçevede kurulan hazireye kendi adı verilmiştir



Karacaahmet Sultan, hakka yürüdükten sonra, türbesi ve kurduğu dergahı, bu işlevini yürütmeye devam etmiştir Geçmişte olduğu gibi günümüzde de kurbanlar kesilmekte, lokmalar verilmekte ve cemler yapılmaktadır



Akan zaman içinde etrafında yapılan mezarlarla büyük bir hazire oluşmuş ve bu hazirenin içinde" Hasırcı Baba " ile " Asuman Dede" gibi pek çok ünlünün ve ermişin mezarları da vardır
Türbenin dış kapısından içeri girildiğinde 25 metre eninde, 8 metre boyunda bir koridor ve koridorun sonunda türbe kapısı görünmektedir Bu kapı gündüzleri sürekli açıktır Dış kapının yanından türbenin içi görülebilir konumdadır Türbe kapısının üstünde mermer üstüne yazılmış eski bir yazı göze çarpar Bu yazıda :



"Revza-i feyz-i fütuh Karacaahmett'dir
Gel erenler, oku bir fatiha, kıl istimdat
Eyledi zevcesi Fehmiye Hanım ruhu için
Matbah-ı amire memuru Ziya Bey Banyad



Geniş ve uzun bir koridordan sonra türbeye girilir Ortalama 40 metre kare dolayında olan türbenin doğu cephesinde üç ve güney cephesinde de dört adet olmak üzere yedi büyük pencere İslam 'i tarzda mimari özelliğe sahip olup üstleri yarım daire biçimindedir Tavan kısmı kubbeli olup, ortasında büyük ve renkli bir avize sarkıtılmıştır



Kuzey cephesindeki duvar kısmı, pencereler, altın renkli yaldızlı boya ile boyanmıştır
Orta yerdeki büyükçe sanduka, yeşil renkli çuha ile kaplanmış ve duvarlar da yağlı boya ile yeşile boyanmıştır Duvarların alt kısımları beyaz mermer lambrilerle kaplanmış olup, zemin kısmı halılarla döşenmiştir Sanduka, sarı pirinç çubuklarla kafes içine alınmış olup köşelere de ve yanlarda iri tespihler bağlanarak sarkıtılmıştır



Doğu cephesi pencerelerinin iki başında altışar ampullü , ayaklı aplikler süslemektedir
Giriş kısmının sağında bir pencere koridora bakarken, solunda da duvar dibinde demirli bir camekan içinde Karacaahmet Sultan 'ın deve yününden örülmüş hırkası ve uzunca iri 99'luk tespihi asılıdır Camekanın hemen yanından uzunca bir dolap içinde o zamanlardan kalma sarkaçlı eski bir saat ve eski yazılı bir manzum bir tablo bulunmaktadır



Karacaahmet Sultan hakkında bir kısım yazar ve araştırmacı, birbirinden farklı bilgiler vermektedir Yazar Aysel Okan, Karacaahmet Sultan 'ın Arabistan'dan geldiğini ifade ederken pek çok araştırmacı da Horasan'dan geldiğini ve bir Türkmen Bey'inin oğlu olduğunu belirtilmektedir Doğrusuda budur Çünkü Karacaahmet Sultan tam bir Türkmen asilzadesi ve Alp Eren 'dir



Karacaahmet Sultan , Anadolu Selçuklu Devleti'nde dağılış döneminde Hristiyan misyonerlerin Ege Bölgesi'ndeki propagandalarına karşı çıkan Hacı Bektaşi Veli ve Alp Erenler ile birlikte Manisa-Akhisar-Aydın ve Afyon dolaylarında başarılı çalışmalarda bulunmuştur Bursa'dan Üsküdar'a kadar olan yerlerin alındığı yıllarda (M 1329), önce Merdivenköy 'de biraz kaldıktan sonra Üsküdar'a geçerek şimdiki yerde dergahını kurmuştur



Karacaahmet Sultan, bir fikir adamıdır Zor günlerdeki bunalımlı insanların kurtarıcısı, iyi bir p***iyatrist hekim olarak toplumun karşısına çıkar Bu doğrultuda ilden ile , köyden köye giderek halkın hizmetine koşmuş, acılara, merhem, karanlıklara ışık olmuştur



Karacaahmet Sultan, Anadolu'da ilk kez Manisa dolaylarında bulunmuş, o bölgede Saruhan Beyliği'nin hizmetinde bir hekim Alp eren olarak çalışmıştır Horoz köyünde ilk dergahını kurmuştur Çalışmalarını burada yoğunlaşması nedeniyle Saruhan Beyi'nin taktirlerini kazanmış ve bu nedenle bu köy, Karacaahmet Sultan 'a vakfedilmiştir Çevredeki insanlar, uzun süre bu dergahta eğitimden geçirilmişler ve özellikle bunalımlı insanlar burada şifa bulmuşlardır



Manisa- Akhisar - Aydın yöreleri , birbirine çok yakın olduğundan Karacaahmet Sultan 'ı aynı zamanda Akhisar ve Aydın'da da görmekteyiz Buralarda da kendisine vakfedilmiş köyler ve bu köylerde kurulmuş dergahları olmuştur



Karacaahmet Sulatan 'ın Ege'deki etkin faaliyetleri karşısında Hrıstiyan misyonerler hiçbir şey yapamaz duruma gelmiştir, bu ulu kişinin etkin gücü karşısında atıl duruma düşmüşlerdir
Karacaahmet Sultan bir dava adamıdır Bu dava, Ebul Vefa 'dan, Kargı Dede 'den , Baba İlyas 'dan, Hacı Bektaşi Veli 'den , tüm horasan ve Rum Erenler 'ine intikal eden büyük bir davadır Bu dava, Anadolu 'da 72 milleti alevi kültürü etrafında birleştirme davsıdır



Davanın özüne baktığımızda, insan olabilmek, insanca yaşamak, paylaşmak ve gelecek kuşaklara ışık olabilmektir Yetmiş iki milleti bir gözle görebilmek, barışı -sevgiyi-kardeşliği egemen kılmak,, sevgi bağlarına dayalı köklü bir ahlak sistemini kurmak , bu davanın temel felsefesidir Karacaahmet Sultan gibi tüm erenler , bu doğrultuda emek harcamışlar, bu tür hizmetlerde insanlık uğruna tarihin altın sayfalarına geçmişlerdir



Hacı Bektaşi Veli gibi her ulu kişinin yaşamına uyarlanmış mitolojik öyküler vardır Bu tür öyküler , bu uluların somut ve gerçek kişiliklerini manevi dünyalarıyla pekiştirerek kendilerini yüceltmek için söylenir Karacaahmet Sultan 'ın bulunduğu erenler, bir arada zikir ederlerken, bu ermişlerin içinde olan Karacaahmet Sultan 'ın kız kardeşi Kadıncık Ana(Fatma Nuriye Bacı), kendisinden geçmişçesine birden ayağa fırlayarak "kalkın , kalkın ey erenler, memlekete sizden ulu sizden ulu eren geldi" Toplu halde olan erenler " Bu memlekete bizden ulu eren mi gelir?" diyerek şaşırmışlardırOnlardan ulu veli, yokmuş ki memlekette"Öyle şey olumu?" diyecek olmuşlar Gene aldıkları cevap "Evet var , çünkü geldi" Olmuş



Kimmiş kendilerinden ulu Veli acaba ? Düşünmüşler, taşınmışlar nafile Kimseyi bulamamışlar İşte o zaman Karacaahmet Sultan gönül gözüyle gözetlemiş Sulucakarahöyük de bir karataşın üstünde ak güvercin görmüş Karacaahmet Sultan, o an yanındaki Hacı Tuğrul 'a seslenmiş " Tez elden bir şahin ol, Sulucakarahöyük köyüne var Orada Karataş 'ın üzerindeki ak güvercini getir buraya" demiş Hacı Tuğrul, istendiğinden de çabuk bir zamanda bir şahin olup uçmuş Karahöyük 'e Bakmış bir ak güvercin orada duruyor



Hemen gitmiş yanına , hırsla boğazından yakalamış "Hadi bakalım , düş önüme " demiş Ak güvercin bir silkinmiş, "Ne yapıyorsun sen " diye cevap vermiş, "Er olan ere hışımla gelmez Ben mazlum donunda geldim Ben barış , dostluk ve sevgi için geldim Erenlere söyle, yanımda olsunlar"Hacı Tuğrul itiraz etmiş"Ama sen bir kişisin kolayca gelirsin bizim memlekete"demiş Hünkar gene olmaz demiş Hacı Tuğrul , dönüp gitmiş



Başından geçenleri anlatmış bir bir erenlere Ak güvercin kendilerinin yanına gelmeyeceğini söylemiş Canı sıkılmış, sıkılmış ama gene "Gönül isterse" demekten kendilerini alamamışlar Dizilmişler yola Seyyid Mahmut Hayrani bir arslanın sırtına binmiş elline de yılandan bir kamçı, varmış Sulucakarahöyük 'e, Hacı Bektaş 'ın yanına



Hacı Bektaş Veli bakmış ki karşısında, altında arslan, elinde ejderha, Seyyid Mahmut Hayrani geliyor O da duvara binmiş ve yürü demiş duvara Duvar yürümeye başlamış"Marifet, cansızı yürütmektir, canlıyı değil" deyince, Seyyid Mahmut Hayrani , Hünkarı takdir ederek özür dilemiş Bu mitolojik öykü ile bir araya gelen bu ulu ermişler, yaptıkları ortak bir toplantıda Anadolu ' nun kurtuluşu için görev bölüşümü yaparlar Karacaahmet Sultan 'a da Ege Bölgesi verilir



Bundan ötürüdür ki, Karacaahmet Sultan 'ı o günden beri Manisa, Akhisar, Aydın dolaylarında görmekteyiz Tarihler böyle yazar Karacaahmet Sultan 'ı



Araştırmacı Şevket Gürel anlatıyor Karca Ahmet Sultan Horasan Türk Beylerinden birinin oğludur Anadolu'ya gelişinde önce Manisa , Horoz köyün yerleşip , Saruhan Beyi'ne yardımcı olmuş, onu ordusuna hem tabip hem de akıncı olarak görev yapmıştır



Karacaahmet Sultan 'ın babasının adını, Saruhan Beyi İshak Çelebi ' nin vakfiyesinde "Süleyman Horasani olarak göstermektedir " Karacaahmet Sultan daha sonraları, yukarıda belirtildiği şekilde Hacı Bektaş Veli 'nin istemi doğrultusunda Afyon taraflarına geçmiş , oranın kazanılmasında başarılı görevler yapmıştır



Hacı Bektaş Veli, Anadolu 'ya geldiğinde, mana aleminde Rum Erenleri'ne seslendi Bu sırada Anadolu 'da elli yedi bin eren görevdeydi Anadolu'nun gözcüsü de Karacaahmet Sultan idi



Daha sonraları Karacaahmet Sultan, Hacı Bektaş Veli ile buluşup, onun yandaşları olan Abdal Musa, Abdal Murat, Geyikli Baba, Barak Baba, Karadonllu Can Baba, Seyyid ali Sultan, Koluaçık Hacım Sultan, Sarı Saltuk Sultan, Taptuk Emre, Ahi Evren gibi pek çok erenle tanışmış, görüşmüş ve aralarında görev bölüşümü yapmışlardır



Hacı Bektaş Veli 'nin, Karacaahmet Sultan 'a: "Karacam, sen oraların Türk topraklarına katılmasına çalışmakla görevlendirildin"dediği söylenilmektedir Hacı Bektaş Veli yukarıda adları sayılan horasan Erenleri'ni örgütlemiş ve aralarında yaptığı görev bölüşümünde: Abdal Musa 'yı önce Bursa'ya, sonra Antalya yöresine, Karacaahmet Sulatan 'ı da Manisa'ya göndermiştir Bu kutsal görevi alan Karacaahmet Sultan, daha sonraları Akhisar, Aydın ve Afyon 'dan İstanbul / Anadolu yakasına geçmiştir



Karacaahmet Sultan Üsküdar'a geçmeden önce Afyon taraflarında iken başarılı çalışmalar gözden kaçmamış olacak ki Hacı Bektaş Veli kendisine " Karacam, bir yerde mekanını olsun yedi yerde çera-ğın yansın " demiştir Karacaahmet Sultan 'ın yedi yerde türbesi (makamı ) olduğu söylenir Bu yerler sırası ile şöyledir:



1 Manisa'da Horoz köyü
2 Akhisar'da Karaca Köyü
3 Aydın
4 Afyon / İhsaniye ilçesi Karacaahmet Kasabası
5 Üsküdar'da Karacaahmet Türbesi
6 Bulgaristan
7 Yugoslavya- İstip Kenti



Karacaahmet Sultan 'ın Afyon İhsaniye ilçesindeki Karacaahmet köyünde büyükçe bir binanın içinde türbesi ve etrafında yer alan askerlerin lahitleri bulunaktadır Bu bina toprak damlı olup, her gün pek çok ziyaretçi tarafından ziyaret edilmektedir



Makamının bulunduğu bina içinde kendisinin yeşil örtülerle kaplanmış ve sanduka ile etrafında otuzu aşkın lahit bulunmaktadır Burada boş olan yerlerde serili yataklar içinde hastalar yatmaktadır Değişik yörelerden ve illerden gelen bu insanlar, hastalarını battaniyelere sardırarak günlerce şifa beklemektedirler



İnsanlara şifa bulmak için gelip, burayı bir tedavi merkezi olarak kullanmalarının, önemli bir geçmişi vardır Anlatılanlara göre Karacaahmet Sultan, Anadolu'ya geldiğinde yandaşlarıyla bu konaklamışlar Konaklamanın hemen arkasından oranın beyi, bu yerde kurulu çadırları görünce, kahyasını oraya göndererek :"Git, gör bakalım Şu karşıda çadır kuranlar kimlerdir? Ne yapıyorlar orada? Bunların hayvanları var mıdır? İyice sor da, öğren, gel"demiş Kahya gidip, soruşturmuş, öğrendiklerini dönüşünde beyine şöyle anlatmıştır:



"Ağam gidip bunların her şeylerini öğrendim Bunların atları da,koyunları da,kuzuları da var Büyükleri su kenarında, söğüt ağacına uzanmış, elma koparıyor Söğüt ağacından, ilkbahar mevsiminde elma nasıl koparılır?diye sorduğumda , Karacaahmet Sultan gülerek, "Elimiz boş gidecek değiliz ya beyinizin yanına Yanımıza birkaç hediye alalım" dedi Şimdi kendileri birazdan yanınıza gelecekler



Olanları kahyasını ağzından dinleyen bey önce korkmuş, sonra Karacaahmet Sultan adamları ile gelip bey ile buluştuğunda, beyin hasta kızı Karacaahmet Sultan 'ı görünce, birden bire sesini kesmiş ve kendine gelivermiş Bey önce gözlerine inanamamış, sonra da Karacaahmet Sultan 'ın ellerine sarılarak ," Ama Sultanım, sen kimsin, nerelisin?" diye sormuş



-"Adım karacaahmetHorasan Erenlerindenim" " Kızıma himmet eyle Hastaydı Şimdiye kadar derdine bir derman bulamadık Seni görünce sustu, kendine geldi Onu kurtarınız"



Bu yalvarış karşısında hayır diyemeyen Karacaahmet Sultan da kendisine bağışlanan bu yerde bir süre kalıp, akıl hastaları için bir tedavi merkezini kurmuştur" Gün bu gündür, 700 yıldan beri bu yerler ve bu köy, bir şifa beklentisi ile dolup taşmaktadır



Karacaahmet Sultan bir süre sonra Miladi 1329 yılında İstanbul taraflarına geçer Artık Hacı Bektaş Veli yoktur Hakka yürümüştür Ancak, o ulu kişi adına Hacı Bektaş Dergahı'nın hizmetlerini Seyit Ali Sultan yapmaktadır Anadolu 'da yer alan Bektaşi Dergahları'na buradan ışık saçmaktadır



Yıl 1329 Bursa 1326 yılında alınmasının üstünden üç yıl geçmiştir Bu üç yıl için Gemlik, Orhangazi, Yalova , Gölcük, İzmit alınmış ve İstanbul'un Anadolu yakasına geçilmiştir Son olarak 29 Haziran 1329 yılında Pelekanon (Maltepe) denilen yerde Bizanslılar ile Osmanlılar arasında Pelekanon savaşı olmuş, Andronikos yenilmiş ve Merdivenköy de yapılan antlaşamaya göre Üsküdar'a kadar olan yerler Osmanlılara bırakılmış ve Merdivenköy 'deki av köşkü ve dolayları Ahiler 'e bırakılarak başlarına ahi Ahmet getirilmiştir Böylece 1390 yılında Bektaşi'lere geçen Dergah önceleri Ahi Dergah 'ı olarak kullanılmıştır



Kaynaklarda belirtildiğine göre Karacaahmet Sultan bir süre burada kalmış, daha sonra Üsküdar' giderek şimdiki türbesinin bulunduğu yerde dergahını kurmuştur Sağlığı döneminde burada aynı zamanda p***olojik rahatsızlıkları olan insanları asıklığına kavuşturmuştur



Hacı Bektaş Veli Felsefesi doğrultusunda kurduğu dergahında inançsal ve sosyal hizmetler vermiş, çoğu zamanda bu dergahın bir nevi tedavi merkezi olmuştur Pek çok ruh hastası Manisa, Akhisar, Afyon ve Üsküdar gibi onun bulunduğu yerlerde şifa bulmuştur



Karacaahmet Sultan , gönlündeki coşkun sevgi ile ömrünün sonuna kadar yılmadan çalışmış, aşıkların, sadıkların gönlünü tutuşturmuş, maddi ve manevi ilimlerde büyük zatlar yetiştirmiş, bulunduğu yeri de bir ilim merkezi haline getirmiştir"



Denilmektedir ki, Karacaahmet Sultan, Üsküdar'daki dergahında yetkili bir devlet büyüğünün gözlerindeki hastalığı giderdiği için bu devlet büyüğünün verdiği bir emir ile Karacaahmet Sultan, atına binerek dolaştığı saha içinde olan yeri kendisine bağışlamıştır Karacaahmet Sultan 'da kendisine verilen bu yerde dergahını kurmuş, insanlara hizmet etmiştir Bu hizmet, kendisinden sonrada zamanımıza kadar devam etmiştir



KARACA AHMET SULTAN 'IN ATI



Karacaahmet Sulatan, kendisinin Horasan'dan Anadolu'ya Ege kıyılarına , Manisa -Akhisar- Aydın ve Afyon dolaylarından İstanbul /Üsküdar sırtlarına kadar taşıyan emektar atını pek severdi Çünkü bu emektar atı, kendisinin en sadık dostu idi İnsanlık aleminde ve özellikle Türkler arasında atın büyük bir yeri vardır Bu geleneksel tutkunun yanında birde sevgi olunca , elbette ki böyle bir atında bir değeri olacaktır Bu nedenle Karacaahmet Sultan , Üsküdar'daki mekanında iken bir süre sonra ölen atın pek üzülmüş ve bunun göstergesi olarak ta sevgili atına dergahın arka tarafına büyük bir mezar yaptırmıştır
Daha sonraki devirlerde, kimin tarafından yaptırıldığı bu mezara dört sütun üzerine büyük bir kubbe yaptırılmıştır



Araştırmacı Aysel Okan, Galata Mevlevihane'si Kütüphanesinde saklı duran arşivinde Karacaahmet Sultan 'ın atının mezarı hakkında şu değerlendirmeyi yapmıştır
"Dört ayaklı büyük bir kubbenin altındaki bu mezar, öteden yürümeyen çocuklar için talim yeriAdımlar arasına atılan arpalar ve üç Cuma sonra yürüyen bebeler yolunda şöhret yapmış Karacaahmet Sultan 'ın atı
Köhne mezarlar arasında bile onun öylesine heybetli bir kubbesi var ki Karacaahmet Sultan, bu çok sevdiği atına karşı olan sevgisi:"Beni ziyarete gelenler, önce atıma gitsinler diyerek göstermiştir



KARACAAHMET SULTAN'IN ÇOCUKLARI VE DÜŞKÜNLER OCAĞI



Kaynaklar, Karacaahmet Sultan'ın çocuklarından Eşref Sultan'ın Manisa yöresinde Eşme'nin "KARACA" köyünde defnedildiğini belirtir Aynı yerde babası "Süleyman Horosani" ile annesi "Sultan Ana" da defnedilmişlerdir Kitabımızın Karacaahmet Sultan'ın kimlik bölümünde belirtildiği gibi çocuklarının sayısı kesin olarak bilinmemekle beraber Mehmet Yaman'ın araştırmasına göre Karacaahmet Sultan'ın ayrıca Hıdır Abdal sultan ile "Kan (Gani) Abdal" ve "Kamber Abdal" adlarında üç çocuğunun daha olduğu belirtilmektedir Alevi kültüründe Hacı Bektaş Veli tarafından Hıdır Abdal Sultan'a "düşkünleri kaldırma" görevinin verildiği söylenegelmektedir Anlatılan menkıbeye göre olay şöyledir:



"Hacı Bektaş Veli, halifelerine görevlerini bildirip, nasiplerini verir Ayrıca oniki hizmeti de dağıtır Pirden nasip almak, yeni bir hayatın başlangıcı, yeni bir seferin ilk adımıdır Görev dağıtımı sırasında huzurda bulunmayan Hıdır Abdal Sultan, Hazreti Pir'e vardığında kendisine verilecek bir görevin kalmadığını öğrenince mahzunlaşır



Hacı Bektaş'ın "Niçin üzülürsün Ya Hıdır Abdal?" sorusunu, "gördüm ki bana, erilecek bir hizmet kalmamış, ona üzülürüm" diye cevaplar Hz Pir, Hıdır Abdal'ın gönlünü, şu sözleriyle feraha kavuşturur "Gam çekme ya Hıdır Abdal! Sen bütün ocakların başısın Benden düşen, eli kaypan sana gele… Ancak, senden eli kyapanın da, Pir Dergâhında derdine derman olmaya" Anadolu Alevi kültüründe düşkünlüğün önemli bir yeri vardır Düşkünlük, tarikat dilinde, halkın suç işleyene karşı tam bir boykotudur "Düşkün" ise, yol terbiyesine aykırı suç işleyen kimseye verilen addır Alevi-Bektaşi yolunda düşkünlük anlayışı, toplumsal bir yaptırım olarak,



Hacı Bektaş döneminden itibaren uygulanmaya başlamıştır Bu nedenle düşkünlük, ibret veren toplumsal bir tedbir niteliği taşır Talib, dede, mürşit kim olursa olsun kötülüklerden kendi iradesi ile sakınacaktır Hacı Bektaş Veli'nin koyduğu "eline - diline - beline sahip ol" ilkesine uyacaktır Bu asıldır Ancak o kişi, kendisini kötülüklerden kurtaramamışsa, yol gereği düşkün sayılırdı Söz gelimi haksız olarak eşini boşamış veya adam öldürmüş veya ahlâk kurallarını ihlâl etmiş kişi, yasal cezanın dışında mensubu olduğu toplumun dışına atılarak soyutlandırılırdı



Düşkün olan kişi ile kimse selamlaşmaz, konuşmaz, evine gidilmez, malı, davarı komşularınkine katılmaz, bayramlarda bayramlaşılmaz, düğünlere çağrılmaz, kurban eti yiyemezdi
Düşkün, suçunun ağırlık derecesine göre çevresi ve ayin-i cem erenleri, onundoğru yola yöneldiğine inandıkları taktirde, suçtan mağdur olanların zararını ödemek ve onların rızasını almak koşuluyla düşkünlükten kaldırılmakta ve topluma katılmasına yardım edilmekteydi



Düşkün, yapmada veya kaldırmada dede aracılığı gerekli olduğu gibi işin kesin sonuca bağlanmasında köy ve çevre halkının onayı da şarttır Bu rıza alınmadıkça, düşkünü kaldırma işlemi geçerli olmamaktadır Karacaahmet Sultan'ın Hakka yürümesi konusunda da tarihsel rakkamlara göre çelişkiler bulunmaktadır Olayların seyrine bakılırsa, Karacaahmet Sultan, Hacı Bektaş Veli'den önce Anadolu'ya gelmiş olmalıdır Çünkü 39 eren, kendi aralarında birlikte zikirde iken Fatma Nuriye Bacı, kendilerinden ulu bir erin Anadolu'ya geldiğini haber eriyor Karacaahmet Sultan da bunu doğruluyor



Düşkün, suçunun ağırlık derecesine göre çevresi ve ayin-i cem erenleri, onundoğru yola yöneldiğine inandıkları taktirde, suçtan mağdur olanların zararını ödemek ve onların rızasını almak koşuluyla düşkünlükten kaldırılmakta ve topluma katılmasına yardım edilmekteydi



Hacı Bektaş Veli'nin kardeşi Menteş, 1240 yılında Babai ayaklanmasında şehit edildiğine göre, ortalama olarak Hacı Bektaş Veli'nin yakın akraba grubu ile 1235 yılında veya buna yakın tarihlerde Anadolu'ya gelmiş olması gerekir Bu tarih, akla daha yatkındır Hacı Bektaş Veli, 1207 veya 1209 yılında doğduğuna göre -ki araştırmacıların çoğunluğu bu tarih üzerinde durmaktadır- Anadolu'ya geldiği yıllarda Hacı Bektaş Veli'nin Hakka yürüyüş tarihi ise 1271 yılıdır Yani, bu tarihlere göre Hacı Bektaş Veli, ortalama olarak 63 yaşlarında bu dünyadan göçmüştür



Karacaahmet Sultan'a gelince: Hacı Bektaş Veli, Anadolu'ya gelmeden önce Karacaahmet Sultan Anadolu'da olduğuna göre, ikisini aynı yaş kabul edersek Karacaahmet Sultan'ın da 26-28 yaşları arasında olması gerekir Veya, bir iki yaş daha büyük de düşünebilir Kimi kaynaklara baktığımızda, bu kaynakları hazırlaanların kimileri Saruhan Bey'i İshak Çelebi'nin 1371 yılında vakıf senedini hazırladığı yılda Karacaahmet Sultan'ı sağ göstermektedirler Bir vakıf senedi, u tarihte de, daha sonra da varisleri için yapılabilir



Orhangazi, 1329 yılınad Pelekanon zaferinden sonra Merdivenköy'de Bizanslılar'a ait av köşkünde Bizanslılar ile barış yaptığında, Üsküdar'a kadar olan Anadolu yakasını ele geçirir Bu tarihte Karacaahmet Sultan sağdır ve bir müddet Merdivenköy'de kaldıktan sonra şimdiki yerde dergâhını kuracaktır Tarihi seyre baktığımızda Karacaahmet Sultan'ın bu tarihlerde 90-100 yaş arasında olması düşünülebilir Bu yaş altında sayılması olası değildir



Karacaahmet Sultan'ın şimdiki yerde Hakka yürümesi de 120 aş dolayına rastlamaktadır O nedenle Karacaahmet Sultan'ı daha sonraki yıllara götürmek ve 1371'lerde sağ göstermek tarihi bir yanılgı olacaktır Araştırmacıların bu tür çelişkilere düşmeden doğal yaş ortaamasını gözönüne almaları, daha gerçekci uzun bir ömür sürdüğü görüşünde birleşmektedirler Ancak tarihler net belirtilmemekte, gösterilen tarihler de gerçekten uzak görülmektedir



Karacaahmet Sultan'ın Hakka yürüdüğü tarihe gelince: Ne zaman ve hangi tarihte Hakka yürüdüğü kesin olarak bilinmemekle beraber, büyük bir olasılıkla 1335 yılı veya buna yakın bir tarih düşünülebilir
Karacaahmet Sultan hakkında pek çok araştırmacı, kendi yönünden arayıp bulduklarını kağıda dökmüş, kimileri birbirleriyle ilintili kimide gerçekten ilginç Karacaahmet Sultan gibi evliyaların, bu topluma, bu memlekete büyük hizmetler vermiş ulu kişilerin yaşam öykülerini dile getiren araştırmacılarıyla kültür dünyamıza katkılar sağlamış Aysel Okan, bakın ne diyor:



Karacaahmet Sulta, bizim ellere, buralara çok sevdiği atı sırtında ve derviş kıyafetiyle gelir Üsküdar taraflarında bir yere yerleşir Çevresine etrafındakilere faydalı olmaya ve kendisinden bir şeyler vermeğe başlamıştır Gel zaman git zaman gösterdiği mucizeler, memleketi öylesine büyüler ki, herkes Karacaahmet der de başka bir şey söylemez olur



Kimin ne derdi, kimin ne muradı varsa düşer hemen Karacaahmet Sultanın kapısına Şifa almaya, murada ermeğe, akın akın, yol yol akarlar Karacaahmet Sultan 'a İşte gene bu sıralarmış Devrin en büyük adamlarından biri, aniden hastalanmış Hastalık gözlerine de vurmuş, o devletin her şeyi olan adamın iki gözü birden kapanmış Zamanın en meşhur doktorları, en şifalı ilaçları bu iki gözü açmaya yetmemiş, yetememiş



Çaresizlik arttıkça artmış ve nihayet " Şu at sırtında gelen dervişi de bir deneyelim" Demiş Karacaahmet 'i o gencecik adamın konağına davet etmişlerdir Gelmiş, okumuş, muayene etmiş, vereceği ilaçları bir hekim gözüyle vermiş, sonra da dönmüş hasta sahiplerine :üzülmeyin demiş, önümüzdeki hafta içinde gözleri açılmış olacak Olur mu, olur Hakikaten bir haftaya varmamış , iki gözü birden, yeniden dünyayı görmeye başlamış Ama evvel Allah, sonra bu işte kerametli olan Karacaahmet sultan unutulur mu hiç?



AKIL HASTALARINA ŞİFA



Karacaahmet Sultan 'ın iyiliğinin ödenemeyecek kadar büyük olduğunu bilen bu adan," Bak",der Karacaahmet 'e Bin atına , atının dolaşacağı her yer senin"
Karacaahmet Sultan önce itiraz eder O, gönlü gani bir insandır Yaptığı iyilik için karşılık beklemez Verdiği şifa için ihsan talep etmez Yapılan ısrar karşısında biner atına Karacaahmet Sultan At dolanır, dolanır, sözle söylenmeyecek, kelime ile ifade edilemeyecek kadar geniş bir araziyi gezer İşte böylece Karacaahmet Sultan, ismi gibi geniş şanı- şöhreti gibi büyük toprakların sahibi olur Şimdiki türbesi işte bu atının gezdiği topraklar üzerindedir



Karacaahmet Sultan 'ın hastalıkları tedavi etmesi , sadece bu kadar değildir Onun en büyük özelliği akıl hastalıklarına karşı bu devirde bile hayret uyandıracak şekilde tatbik ettiği tedavi sistemi, iyileştirme ve nekahat halinde gösterilen ilgi, akıl hastalıkları için dar içinde akıl hastalıklarına şifa verdiği yolunda vallahla, billahla anlatılan, gösterilen örnekler öylesine çok ki



Aysel Okan,bir başka yazısında devam ediyor Karacaahmet Sultan onun için adet bir yol gösterici Çekimine tutulmuş gibi şöyle diyor: " Tam yedi yerde türbesi vardır diyorlar Karacaahmet Sultan 'ın Manisa 'dan tutun boy boy, sıra sıra ta İskeçe 'ye kadar uzanan bu türbelerin içinde gelin biz bugün, elimizin erdiği, gözümüzün gördüğü yerde bulunan İstanbul'daki Karacaahmet Türbesi'ne gidelim ve İstanbul'un olmuş Karacaahmet Sultan için dinleyelim



Şanına, şöhretine hiç uygun olmayacak şekilde gösterişsiz bir türbede yatıyor Karacaahmet Kadıköy'den Kısıklı 'ya dönerken, kendi adıyla anılan duraktan biraz içeride, koyu pembe badana ile boyanmış bu türbede sancağı, deve yününden örülmüş hırkası ve zikir tesbihleri, onun bütünlemeye kafi gelmekte
Karacaahmet 'in de diğer evliyalar gibi halk arasında yerleşmiş, değerlenmiş hikayeleri dillerde dolaşmakta Karacaahmet 'i de zamanın harpleri, mücadeleleri atmış bizden yana"