|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
hakkında, kağıt, koleksiyonu, para |
![]() |
Kağıt Para Koleksiyonu / Kağıt Para Koleksiyonu Hakkında |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Kağıt Para Koleksiyonu / Kağıt Para Koleksiyonu HakkındaKağıt Paranin Tarihcesi Para icat edilmeden once, deniz kabugundan kiymetli metallere kadar cesitli mallar degisim araci olarak kullanilmistir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Batida kağıt paralarin basilmasi ve kullanilmasi 17 nci yuzyilin sonlarina rastlamaktadir ![]() ![]() KONUYU BİRAZ DAHA AÇARSAK BAŞKA KAYNAĞA GÖRE: Lidyalılar zamanında icat edilen para, ister madeni İster banknot olsun, İnsan hayatına damgasını vuran en önemli sembollerden biri ![]() Para kağıt icat edilmeden önce, deniz kabuğundan kıymetlii metallere kadar çeşitli mallar değişim aracı olarak kullanıldı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Para icat edilmeden önce, deniz kabuğundan kıymetli metallere kadar çeşitli mallar değişim aracı olarak kullanılmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Batıda kağıt paraların basılması ve kullanılması 17 nci yüzyılın sonlarına rastlamaktadır ![]() ![]() A) Osmanlı İmparatorluğunda Kağıt Para 1) Kaime Osmanlı İmparatorluğu?nda ilk banknotlar idari, sosyal ve yasal reformların gündeme geldiği tanzimat döneminde tedavüle çıkarılmıştır ![]() ![]() İlk Osmanlı banknotları Abdülmecit tarafından 1840 yılında ?Kaime-i Nakdiye-i Mutebere? adıyla, bugünkü dille ?Para Yerine Geçen Kağıt?, bir anlamda para olmaktan çok faiz getirili borç senedi veya hazine bonosu niteliğinde olmak üzere çıkarılmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Osmanlı İmparatorluğu?nda, 1856 yılında İngiliz sermayesi ile kurulan Osmanlı Bankası ?Bank-ı Osmani?, 1863 yılında Fransız ve İngiliz ortaklığında ?Bank-ı Osmanii Şahane? adıyla bir devlet bankası niteliğini kazanmıştır ![]() ![]() Osmanlı İmparatorluğu, Osmanlı Bankası?na hükümetin hiç bir biçimde kağıt para basmayacağı ve başka bir kuruma da bastırmayacağı taahhüdünde bulunarak, 30 yıl süre ile kağıt para ihracı imtiyazını vermiştir ![]() ![]() Yukarıda belirtilen taahhüt verilmekle birlikte, Osmanlı yönetimi Osmanlı Bankası ile anlaşarak, halk arasında "93 Harbi" olarak bilinen 1876-1877 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, savaş masraflarını karşılayabilmek amacıyla kaime ihraç etmiştir ![]() 2) Evrak-ı Nakdiye Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Bankası hükümetin avans ve banknot ihraç isteğini geri çevirmiştir ![]() ![]() ![]() B) Cumhuriyet Dönemi Banknotları Osmanlı İmparatorluğu?ndan intikal eden evrak-ı nakdiyeler, Cumhuriyetin ilk yıllarında para bastırılamadığından, 1927 yılı sonuna kadar tedavülde kalmıştır ![]() Bir devletin egemenlik ve bağımsızlık sembolü olması nedeniyle, Türkiye Büyük Millet Meclisi?nde, 30 Aralık 1925 tarih ve 701 Sayılı ?Mevcut Evrak-ı Nakdiyenin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun? kabul edilerek ilk Türk banknotlarının bastırılmasına karar verilmiştir ![]() ![]() 1) Birinci Emisyon (E1) Grubu Banknotlar Dönemin Maliye Bakanı Abdülhalik Renda başkanlığındaki komisyon 9 aylık bir çalışma sonunda 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1 ![]() ![]() ![]() Bu emisyon grubundaki banknotlar 1 Kasım 1928 Harf Devrimi?nden önce bastırıldığı için ana metinleri eski yazı Türkçe, kupür değerleri ise Fransızca olarak yazılmıştır ![]() İlk Türkiye Cumhuriyeti banknotları olan Birinci Emisyon Grubu banknotlar 5 Aralık 1927 tarihinde dolaşıma çıkarılmıştır ![]() ![]() Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Kuruluşu Cumhuriyet Yönetiminin, banknot ihracı imtiyazının, kurulacak bir milli bankaya verilmesi konusundaki kararlılığı çerçevesinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce 11 Haziran 1930 tarih ve 1715 sayılı Kanun ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın kurulması kabul edilmiştir ![]() ![]() 2) İkinci Emisyon (E2) Grubu Banknotlar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kurulduktan sonra, harf devriminden önce basılan eski yazılı banknotlar, latin alfabesi ile basılmış yeni banknotlarla değiştirilmiştir ![]() Latin alfabesi ile hazırlanmış yeni banknotlar, 50 Kuruş, 1, 21/2, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1 ![]() ![]() ![]() Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından dolaşıma ilk çıkarılan banknot olan 5 Türk Liralık banknotu da içeren İkinci Emisyon Grubu banknotlar, 1937-1944 yılları arasında tedavüle çıkarılmıştır ![]() İkinci Emisyon Grubu içinde hem Atatürk, hem de İnönü portreli banknotlar yer almaktadır ![]() İkinci Dünya Savaşı sırasında tedavüle verilmeyen banknotlar Bu emisyon grubu içinde İngiltere?de bastırılan ancak, İkinci Dünya Savaşı sırasında banknotları Türkiye getiren geminin Pire Limanında hücuma uğrayıp batması sonucunda denize dökülen İnönü resimli 50 Kuruşluk ve 100 Türk Liralık banknotlar ile yine İngiltere?de bastırılan ancak, Londra?daki bir hava hücumu sırasında basıldığı matbaa zarar gören 50 Türk Liralık banknotlar dolaşıma verilmemiştir ![]() 3) Üçüncü Emisyon (E3) Grubu Banknotlar Tamamı İnönü portreli olarak bastırılan Üçüncü Emisyon Grubu banknotlar, 1942-1947 yılları arasında dolaşıma çıkarılmış olup, 21/2, 10, 50, 100, 500 ve 1 ![]() ![]() 4) Dördüncü Emisyon (E4) Grubu Banknotlar Yedi emisyon grubu içinde en az farklı değerde banknotu ve tertibi bulunan Dördüncü Emisyon Grubu banknotlar 10 ve 100 Türk Liralık kupürlerden oluşan 2 farklı değerde, 3 tertip olarak Amerika Birleşik Devletleri?nde bastırılmıştır ![]() ![]() 5) Beşinci Emisyon (E5) Grubu Banknotlar Beşinci Emisyon Grubu banknotlar, 21/2, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1 ![]() ![]() Ülkemizde bir Banknot Matbaası kurulması çalışmalarına 1930?lu yılların sonlarına doğru başlanmış ancak, İkinci Dünya Savaşı?nın başlaması ile bu çalışmalara devam edilememiştir ![]() ![]() Beşinci Emisyon Grubu banknotların bir kısmı İngiltere?de, bir kısmı da ülkemizde basılmıştır ![]() ![]() ![]() Dolaşıma verilen banknotlar 1958 yılında Banknot Matbaası kuruluncaya kadar Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere veya Almanya'da bastırılmış olup, Banknot Matbaası?nda basılan ilk banknot Beşinci Emisyon Grubu III ![]() ![]() 6) Altıncı Emisyon (E6) Grubu Banknotlar Altıncı Emisyon Grubu banknotlar 5, 10, 20, 50, 100, 500 ve 1 ![]() ![]() ![]() ![]() 7) Yedinci Emisyon (E7) Grubu Banknotlar 1979 yılından itibaren dolaşıma verilmeye başlanan Yedinci Emisyon Grubu banknotlar 2002 yılı itibariyle; 10, 100, 500, 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze kadar 7 emisyon grubunda 21 farklı değerde, 114 tertip banknot bastırılıp dolaşıma çıkarılmıştır ![]() ![]() ![]() Faaliyete geçtiği 1958 yılından bu yana banknotlarımızın basımını sürdüren Banknot Matbaası, uzun bir deneyim süreci gerektiren banknot üretiminin orijinal kompozisyon ve kalıplarını da çağdaş standartlarda yapacak düzeye gelmiş ve dünya standartlarındaki 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Osmanlı kağıt Paralar [b]Mehmed Reşad 1/4 Lira REZERVE ![]() [b]Abdülaziz 20 Kuruş ![]() [b]Mehmed Reşad 20 Kuruş ![]() [b]Mehmed Reşad 2 ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Kağıt Para Koleksiyonu / Kağıt Para Koleksiyonu Hakkında |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Kağıt Para Koleksiyonu / Kağıt Para Koleksiyonu Hakkında50 Kuruş Basıldığı Yer: Almanya Tedavüle çıkarıldığı tarih: 1944-06-26 Tedavülden çekildiği tarih: 1947-08-01 ![]() 2 ![]() Basıldığı Yer: İngiltere Tedavüle çıkarıldığı tarih: 1947-03-27 Tedavülden çekildiği tarih: 1952-07-15 ![]() 10 Lira İmzalar: Kemal Zaim SUNEL, Nedim ERSUN Boyut: 75x165 mm Basılan Miktar: 200 ![]() ![]() Basıldığı Yer: Amerika Tedavüle çıkarıldığı tarih: 1948-09-15 Tedavülden çekildiği tarih: 1952-06-02 ![]() 5 Lira İmzalar: Osman Nuri GOVER, Resat AKSAN, Kamil KIBRIZLI Boyut: 68x150 mm Basılan Miktar: 200 ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|