Ana Baba Eğitimi - Etkin Dinleme Becerisi - Etkin Dinleme Becerisi Hakkında...

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Etkin Dinleme Becerisi

* Çocuğun sorunu olduğu zaman ana-babanın etkin dinlemesi için en uygun zamandır

Ama sorun ana-babadayken uygun değildir

* Etkin dinleme,sorunu olan bir kişinin kendi çözümünü bulamazsa yardımcı ,olarak güçlü bir yöntem olur

Oysa ana-babaların çoğu çocuklarının sorunlarını üstlenmeye yatkındırlar bu ise çocukla aralarındaki ilişkinin kötüleşmesine neden olur ve çocuklarına etkili danışmanlık yapma şansını kaçırır

Güzel Bir Etkin Dinleme Örneği
Çocuk: Tom bugün benimle oynamıyor

Benim dediklerimi yapmak istemiyor

Anne: Tom'a kızgınsın (Etkin Dinleme)
Çocuk: Evet

Bir daha onunla oynamayacağım

Arkadaşım olmasını istemiyorum

Anne: Ona öyle kızgınsın ki onu bir daha görmek bile istemiyorsun

Çocuk: Doğru

Ama o arkadaşım olmazsa oynayacak başka kimse kalmaz

Anne: Arkadaşsız kalmak hoşuna gitmiyor

Çocuk: Evet

Galiba onunla iyi geçinmeliyim

Ama ona kızmamda zor olacak

Anne: Tom'la daha iyi geçinmek istiyorsun

Ama ona kızmamak sana zor gelecek
Çocuk: Eskiden ona kızmazdım, çünkü ne istersem onu yapardı

Artık onu yönetmeme izin vermiyor

Anne: Tom u etkilemek artık kolay değil

Çocuk: Öyle

Artık büyüdü

Ama şimdi daha çok eğleniyoruz

Anne: Onu bu haliyle daha çok beğeniyorsun

Çocuk: Evet

Ama onu yönetmekten vazgeçmek biraz bana zor geliyor

Öyle de alışmıştım ki

Arada bir onun istediğini yaparsak belki daha az dövüşürüz

İşe yarar mı dersin

Anne: Ara sıra boyun eğersen ilişkinize yardımcı olabileceğini düşünüyorum

Çocuk: Evet deneyeceğim

*Etkin dinlemede konuşmanın yarım yamalak kalmasında mahsur yok

Çocuk kendi çözümünü daha sonradan bulabilir

*Çocuğun duygularının anlaşılması en çok gereksinim duyduğu şeydir

*Bazı ana-babalar niyetleri kötü olarak etkin dinlemeye başladıkları için başarılı olamazlar

Etkin dinlemeyi, çocuklarının kendileri gibi düşünmesi ve davranması yönünde etkilemek için kullanırlar

*Çocuk etkin dinlemek istemediğini söz veya yüz ifadeleriyle belirtebilir

Israra gerek yoktur

ÇOCUKLARIN SİZİ DİNLEMELERİ İÇİN NASIL KONUŞMALISINIZ?
* Bastırıcı iletiler (yargılamak,eleştirmek,suçlamak ad takmak,alay etmek,utandırmak, yorumlamak tanı koymak, çözümlemek, öğretmek, nasıl yapılacağını söylemek) bireyin yaşamı boyunca engellenmesinin tohumlarını atar

Su damlalarının mermeri delmesi gibi her gün kullanılan bu bastırıcı iletiler de yavaş yavaş duyumsanmadan çocuklar üzerinde yıkıcı etki bırakırlar

* Sen-İletileri ana-babanın duygularını iletmede yetersiz kalırlar

(Yapma şunu, yaramazlık yapıyorsun, daha iyi öğrenmelisin, çünkü çocuk bunları ya ne yapması gerektiği(çözüm îletme) ya da kötü olduğu (suçlama ve değerlendirme) şeklinde çözümleyecektir

* Ben İletileri ise çocuğun ana-babanın kabul edemediği davranışını değiştirmesinde daha etkili olduğu gibi, çocuk ana baba ilişkisi de daha sağlıklıdır

(Yorgun olduğum için canım oyun oynamak istemiyor

Akşam yemeğini zamanında yetiştiremeyeceğimden endişeleniyorum

Tertemiz mutfağımın kirlendiğini görünce üzülüyorum)

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ana Baba Eğitimi - Etkin Dinleme Becerisi - Etkin Dinleme Becerisi Hakkında... Etkin Dinleme Becerisi * Çocuğun sorunu olduğu zaman ana-babanın etkin dinlemesi için en uygun zamandır Ama sorun ana-babadayken uygun değildir * Etkin dinleme,sorunu olan bir kişinin kendi çözümünü bulamazsa yardımcı ,olarak güçlü bir yöntem olur Oysa ana-babaların çoğu çocuklarının sorunlarını üstlenmeye yatkındırlar bu ise çocukla aralarındaki ilişkinin kötüleşmesine neden olur ve çocuklarına etkili danışmanlık yapma şansını kaçırır Güzel Bir Etkin Dinleme Örneği Çocuk: Tom bugün benimle oynamıyor Benim dediklerimi yapmak istemiyor Anne: Tom'a kızgınsın (Etkin Dinleme) Çocuk: Evet Bir daha onunla oynamayacağım Arkadaşım olmasını istemiyorum Anne: Ona öyle kızgınsın ki onu bir daha görmek bile istemiyorsun Çocuk: Doğru Ama o arkadaşım olmazsa oynayacak başka kimse kalmaz Anne: Arkadaşsız kalmak hoşuna gitmiyor Çocuk: Evet Galiba onunla iyi geçinmeliyim Ama ona kızmamda zor olacak Anne: Tom'la daha iyi geçinmek istiyorsun Ama ona kızmamak sana zor gelecek Çocuk: Eskiden ona kızmazdım, çünkü ne istersem onu yapardı Artık onu yönetmeme izin vermiyor Anne: Tom u etkilemek artık kolay değil Çocuk: Öyle Artık büyüdü Ama şimdi daha çok eğleniyoruz Anne: Onu bu haliyle daha çok beğeniyorsun Çocuk: Evet Ama onu yönetmekten vazgeçmek biraz bana zor geliyor Öyle de alışmıştım ki Arada bir onun istediğini yaparsak belki daha az dövüşürüz İşe yarar mı dersin Anne: Ara sıra boyun eğersen ilişkinize yardımcı olabileceğini düşünüyorum Çocuk: Evet deneyeceğim Etkin dinlemede konuşmanın yarım yamalak kalmasında mahsur yok Çocuk kendi çözümünü daha sonradan bulabilir Çocuğun duygularının anlaşılması en çok gereksinim duyduğu şeydir Bazı ana-babalar niyetleri kötü olarak etkin dinlemeye başladıkları için başarılı olamazlar Etkin dinlemeyi, çocuklarının kendileri gibi düşünmesi ve davranması yönünde etkilemek için kullanırlar Çocuk etkin dinlemek istemediğini söz veya yüz ifadeleriyle belirtebilir Israra gerek yoktur ÇOCUKLARIN SİZİ DİNLEMELERİ İÇİN NASIL KONUŞMALISINIZ? * Bastırıcı iletiler (yargılamak,eleştirmek,suçlamak ad takmak,alay etmek,utandırmak, yorumlamak tanı koymak, çözümlemek, öğretmek, nasıl yapılacağını söylemek) bireyin yaşamı boyunca engellenmesinin tohumlarını atar Su damlalarının mermeri delmesi gibi her gün kullanılan bu bastırıcı iletiler de yavaş yavaş duyumsanmadan çocuklar üzerinde yıkıcı etki bırakırlar * Sen-İletileri ana-babanın duygularını iletmede yetersiz kalırlar(Yapma şunu, yaramazlık yapıyorsun, daha iyi öğrenmelisin, çünkü çocuk bunları ya ne yapması gerektiği(çözüm îletme) ya da kötü olduğu (suçlama ve değerlendirme) şeklinde çözümleyecektir * Ben İletileri ise çocuğun ana-babanın kabul edemediği davranışını değiştirmesinde daha etkili olduğu gibi, çocuk ana baba ilişkisi de daha sağlıklıdır (Yorgun olduğum için canım oyun oynamak istemiyor Akşam yemeğini zamanında yetiştiremeyeceğimden endişeleniyorum Tertemiz mutfağımın kirlendiğini görünce üzülüyorum)