Mezhepler Nasıl Ortaya Çıkmıştır, Mezhep Nedir (Mezhep )

Mezhepler nasıl ortaya çıkmıştır, Mezhep nedir

Peygamberimizin Asr-ı Saâdetinde sahâbenin bir kısmı devamlı olarak Allah Resûlünün yanında kalıyor, Kur'ân'ı ve hadîsleri ezberliyor, onların mânâlarını iyice kavramaya çalışıyorlardı Hazret-i Peygamber'in Kur'an'ın hükümlerini nasıl uyguladığını bizzat görüyor, âyetlerin iniş sebeblerini biliyorlardı

Hz Peygamber'in vefatından sonra, bu sahâbeler Mekke ve Medine dışına çıktılar, çeşitli İslâm memleketlerine gittiler Bunlar, gittikleri yerlerde Hicaz'dakinden farklı örf ve âdetlere sâhip insanlarla karşılaştılar Halk gelip dinî mes'eleleri kendilerine soruyor, onlar da o mes'ele hakkında Kur'an ve Sünnetin hükmünü bildiriyorlardı Sorulan mes'ele hakkında Kur'an'da ve hadîste hüküm bulamazlarsa, o mes'elede ictihâd edip mes'eleyi açıklığa kavuşturuyorlardı Sahâbe, gittikleri şehirlerde, hem hâkim, hem müftü, hem vali, hem muallim durumunda idiler Bulundukları yerde âdeta birer ekol meydana getirmişlerdi Birbirlerinden çok farklı yerlere dağıldıkları ve farklı örf ve âdetlere sâhip insanlar içinde yaşadıkları; bilgi, zekâ ve kavrayış bakımından da aralarında farklar olduğu için, sorulan mes'eleler karşısında pek tabiî olarak farklı ictihadlar, ayrı görüş ve kanaatlar ortaya çıkabiliyordu

Bir sahâbînin etrafında toplanan talebeleri, o sahâbînin kendisinden sonra da onun sistemi ve metodu doğrultusunda ictihad yapmaya, kapalı olan mes'eleleri çözmeye, cem'iyette yeni ortaya çıkan durumlara hükümler bulmağa çalıştılar Bu çalışmalar neticesinde, zamanla fıkhî mezhebler teşekkül etmeye başladı Bâzı mezhebler kendilerine fazla taraftar bulamadığı için, zaman içinde kaybolurken; bugünkü 4 büyük mezheb umumun teveccühünü kazanarak kuvvet buldu, yaygınlaştı ve günümüze kadar geldi

Kaç tane hak mezhep vardır

Mezhebler Kaça Ayrılır?

Mezhebler önce 2'ye ayrılır:
1 - Fıkhî mezhebler,

2 - İtikâdî mezhebler

Fıkhî Mezhebler Kaça Ayrılır?
4'e ayrılır:

1 - Hanefî mezhebi,

2 - Mâlikî mezhebi,

3 - Şâfiî mezhebi,

4 - Hanbelî mezhebi

Bu 4 mezhebin, hepsi de haktır, doğrudur Şimdi bunları sırası ile görelim:

Hanefî Mezhebi
Hanefî mezhebinin kurucusu İmam-ı A'zam Hazretleridir

İmam-ı A'zam, en büyük imam demektir Asıl adı Nu'man olan İmam-ı A'zam'ın, künyesi Ebû Hanife'dir Hicretin 80'inci yılında Kûfe'de doğmuş, Hicrî 150'de Bağdat'ta vefat etmiştir

Hanefî mezhebi, önce Irak'ta doğmuş, oradan doğuya ve batıya yayılmıştır Abbasîler devrinde hâkimlerin çoğu Hanefî idi Anadolu ve Balkanlardaki Türkler arasında, Hanefî mezhebi yaygındır

Mâlikî Mezhebi
Kurucusu İmam Mâlik bin Enes Hazretleridir Hicrî 93 tarihinde Medine'de doğmuş, H 179'da yine Medine'de vefat etmiştir

Mâlikî mezhebi, önce Hicaz halkı tarafından benimsenmiş ve hacca gelenler vasıtasıyla Kuzey Afrika'ya ve o zaman Endülüs denen İspanya'ya yayılmıştır

Şâfiî Mezhebi
Kurucusu İmam-ı Şâfiî Hazretleridir İmam-ı Şâfiî'nin asıl ismi Muhammed'dir H 150 tarihinde Gazze'de doğmuş, 204 tarihinde Mısır'da vefat etmiştir Hâşimoğulları soyundan gelmektedir

Şâfiî mezhebi önce Mısır'da yayılmış, sonra kısmen Suriye, Yemen, Irak ve Horasan taraflarına geçmiştir Bugün Mısır'ın çoğunluğu Şâfiîdir Anadolu'nun güney taraflarında, Suriye ve Irak'ta da Şâfiî mezhebinde olanlar mevcuttur

Hanbelî Mezhebi
Kurucusu Ahmed bin Hanbel Hazretleridir H 164 tarihinde Bağdat'ta doğmuş, 241 tarihinde yine orada vefat etmiştir

Hanbelî mezhebi daha çok Necid taraflarında tutulmuştur Hâlen Necid'de Hanbelî mezhebi hâkimdir

Hak Bir Olur Halbuki 4 Mezhebin de Hak Olduğunu Kabûl Ediyoruz Bu Nasıl Olur?
Bir su, 5 ayrı mizaçtaki hastaya göre 5 ayrı hüküm alır Meselâ, birinin hastalığının nev'ine göre ilâçtır Tıbben ona vaciptir Diğer birine, hastalığı sebebiyle, zehir gibi zararlıdır Tıbben ona haramdır Diğer birine az zarar verir, tıbben ona mekruhtur Diğer birine zararsız olduğu gibi, faydası da vardır Tıbben ona sünnettir Bir diğerine de ne zararlı, ne de faydalıdır Tıbben ona mübahtır Hastanın durumuna göre, bunların 5'i de haktır "Bu ilâç, yalnızca vaciptir" denilemez

İşte bu misaldeki gibi, İlâhî hükümler de, mezheblere tabi' olanların durumuna göre değişir Farklı farklı olur Üstelik herbiri de hak olur Buna bir misal verelim:

İlâhî hikmetin tensibiyle, İmam Şâfiî'ye ittiba' edenlerin çoğu, köylülük ve bedevîliğe yakındırlar Bunlar cem'iyet hayatında geri olduklarından, herbiri bizzat dergâh-ı İlâhiyeye kendi derdini söylemek, hususî dileğini bizzat arzetmek mizacındadırlar Bu yüzden de, imam arkasında Fâtiha'yı tek tek okurlar Bu hüküm hak ve doğrudur

İmam-ı A'zam'a ittiba' edenlerin çoğu ise, şehirliliğe ve medeniyete daha yakın, ictimaî hayatı benimsemiş kimselerdir Bunların nazarında bir cemaat bir şahıs hükmüne girip bir tek adam da umum o cemaat adına, sözcü olarak konuşur; kendileri de onun kalben tasdikcisi olurlar Bu bakımdan Hanefî mezhebinde imam arkasında tek tek Fâtiha okunmaz İmam, cemaat adına okur Cemaat da âmîn diyerek onu tasdik eder Bu hüküm de, evvelki gibi, hak ve doğrudur

İtikadî Mezhebler Kaça Ayrılır?
İtikad hususunda başlıca iki mezheb vardır:

1 Ehl-i Sünnet mezhebi,

2 Ehl-i Bid'a mezhebi

Ehl-i Sünnet mezhebi
Hz Peygamberin yolundan gidenler, o yoldan hiç sapmayanlar demektir

Ehl-i Sünnetin dayanağı Kitab ve Sünnettir Kitab ve Sünnette ne buyurulmuşsa, Ehl-i Sünnet öyle inanır, öyle hareket ederler

Ehl-i Sünnet de, Matüridiyye ve Eş'ariyye olmak üzere ikiye ayrılır

Mâtüridiyye Mezhebi
Kurucusu Ebu Mansur Muhammed Hazretleri'dir Semerkand köylerinden Mâtürid'de doğmuştur H 333'te vefat etmiştir