İstanbul Yıldız Sarayı

Yıldız Sarayı

Selim'in (1789-1807) annesi Mihrişah Sultan için yaptırılmış, özellikle Osmanlı padişahı II Abdülhamit (1876-1909) zamanında Osmanlı Devletinin ana sarayı olarak kullanılmış olan saray Günümüzde Beşiktaş İlçesi’nde yer alır Dolmabahçe Sarayı gibi tek bir bina halinde değil, Marmara denizi sahilinden başlayarak kuzeybatıya doğru yükselip sırt çizgisine kadar tüm yamacı kaplayan bir bahçe ve koruluk içine yerleşmiş saraylar, köşkler, yönetim, koruma, servis yapıları ve parklar bütünüdür


Bu bölge Kanuni döneminden (1520-1566) başlayarak padişahlar için bir avlanma yeri olmuştur Saray arazisi ile ne oranda örtüştüğü kesin olarak bilinmese de "Civan Kapucıbaşı Bahçesi", "Kazancıoğlu Bahçesi" adını taşıyan bahçe ve koruluklar büyük olasılıkla Yıldız Sarayı arazisini de içermekteydi Bu bahçeler I Ahmed döneminde (1603-1617) hadaik-i hassa (padişah bahçeleri) arasına katıldı


Bundan sonra bölgeye değişik zamanlarda, ihtiyaç dahilinde birçok bina eklenmiştir Devrinin en mutena yapıları arasında sayılabilecek olan bu mekanlar, burayı yapı bakımından bir kompleks haline getirmiştir


II Abdülhamid'in 1876'da iki ihtilale sahne olan Dolmabahçe Sarayı'nı duygusal nedenlerle terkederek daha korunaklı olan Yıldız'a çekildiği anlatılır Abdülhamit'in istibdat rejiminde Yıldız siyasi iktidarın ana odağı haline gelmiş, hükümet merkezinin bulunduğu -- ve Tanzimat döneminde siyasi yaşamın asıl eksenini oluşturan -- Bab-ı Ali'yi gölgede bırakmıştır 1882'de Mithat Paşa ve Mahmut Celaleddin Paşa'nın idamına hükmeden saray mahkemesi Yıldız Sarayında icra edilmiş ve bu nedenle Yıldız Mahkemesi ünvanını kazanmıştır Bu tarihten sonra Yıldız Sarayı Abdülhamit aleyhtarı matbuatta bir korku ve entrika merkezi olarak tanıtılmış, buna karşılık bir dönem "yıldız" sözcüğünün Osmanlı basınında kullanımı, siyasi çağrışımları olabileceği gerekçesiyle, sansür idaresi tarafından engellenmiştir Sultan Abdülhamit'in 1909 yılında 31 Mart Vakası'ndan sonra tahttan indirilmesi üzerine saray bir halk kalabalığı tarafından yağmalanmış ve kısmen yakılmıştır Bu yağmalama eylemi sırasında, Abdülhamit'e jurnal vermiş veya polis ajanı olarak çalışmış olan kişilerin kendilerine ait evrakı arayarak yoketmeye çalıştıkları rivayet edilir


Yıldız Camii II Abdülhamid Yıldız Camii'ni 1885-1886 yılları arasında yaptırılmıştır Gerek kitlesi ve plan şeması, gerekse dekorasyonu ile son dönem Osmanlı mimarisinin en tipik örneklerindendir


Yıldız Camii Beşiktaş, Barbaros Bulvarı'nın kuzey kesiminde, Yıldız Sarayı yolu üzerinde yer alır Asıl adı Hamidiye olmasına karşılık daha çok Yıldız Camii olarak bilinmektedir




Dizayn


Saray kompleks bir yapıya sahip olup hükümet binaları (Büyük Mabeyn), Şale Köşkü, Malta Köşkü, Çadır Köşkü, Yıldız Tiyatro ve Opera Evi, Yıldız Saray Müzesi ve İmparatorluk Porselen Fabrikası'nı kapsıyordu Yıldız saray Bahçesi ayrıca İstanbul'da halkın popüler dinlenme yeriydi Bir köprü Yıldız Sarayı ile Çırağan Sarayı' nı Boğaz üzerinde bu bahçeye bağlıyordu




Yıldız Sarayı Saat Kulesi


Yıldız Camii avlusunun güneybatı köşesinde bulunur 1890 yılında yaptırılmıştır Oryantalist ve neogotik karması olan bir tasarımı vardır Köşeleri kırık bir kare plan üzerinde yükselen, üç katlı kuledir Sivri ve dilimli bir kubbe ile örtülüdür Örtü kısmında yine dilimli kemerli çatı pencereleri bulunur




İmparatorluk Porselen Fabrikası


Yıldız Porselen Fabrikası 1895 yılında açılan fabrika üst sınıfın Avrupa stili seramik ihtiyacını karşılamak için üretim yapıyordu Kaseler,vazolar ve tabaklar üretildiBunlar sıklıkla Boğaz manzarasını resmediyordu Bina Orta Çağ şatolarını andıran bir görünüme sahipti




Devlet binaları


Hükümet memurları bu iş yerlerinde II Abdülhamid için çalışıyorlardı