Yalova Altinova İlçesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-14-2012

ALTINOVA

Yalova'nin verimli topraklarina sahip oldugu ve sahil kenarinda denize sifir konumda kurulmus olan ilçesidir Yalova'ya 27 Km uzakliktadir Altinova Ilçesi'nin tarihi eskilere dayanir Gezip görülecek bir çok alani bulunmaktadir Farkli dönemlere ait hamamlar, su kemerleri, çesmeler, kale gibi tarihi eserler bulunmaktadir E-5 karayolu ile antik hac ve ticaret (ipek) yolunun kesistigi bölgede bulunan Altinova1929 yilinda, Bulgaristan'in Rusçuk kentinden göç eden 40 aile tarafindan altinzade çiftliginin satin alinmasi ile kurulmustur 1930 yilinda Kocaeli'nin Karamürsel ilçesine bagli köy statüsüne kavusan Altinova, çevre köylerden gelenlerin yerlesimi ve dogu Karadeniz ve dogu Anadolu'dan göç edenlerin katilimlariyla kisa sürede artan nüfus ve merkezi konumu nedeniyle 7 haziran 1987 yilinda belediye statüsüne kavusarak belde oldu 6 haziran 1995 tarihinde bakanlar kurulu karariyla Yalova iline bagli ilçe statüsüne kavusan Altinova ilçesinin 3 belde ve 12 köyü vardir
Yalova - Istanbul karayolu üzerinde ilin en verimli topraklarina sahip tarim bölgesidir Çiçekçilik, meyvecilik ve sebzecilik çok gelismistir Ilçenin tarihi çok eskilere dayanir Farkli tarihi dönemlere ait hamamlar, su kemerleri, çesmeler ve kale gibi tarihi eserleriyle gezip görmeye deger bir çok yeri bulunmaktadir

TARIHI YAPISI

MÖ önce XII Yüzyıl’da İzmit Körfezi kıyılarına insanların yerleşmesi sırasında bu çevreye yerleşmeler olmuştur İsa’dan sonra 390 tarihinden itibaren Hersek üzerinden ve deltayı takip ederek geçen bu yerleşim üzerinde Altınova’nın yer alması ve Antik İpek (Hac ve Ticaret) Yolu’nun geçmesi ile buralarda insan varlığının çok eskilerde yaşadığı bilinmektedir Altınova’nın şimdiki yerinde bir yerleşim olmadığı ancak buradan gelip geçen kervanlar için beslenen atların otlakıyesi bir yer olduğu yapılan araştırmalardan anlaşılmıştır Burası eski yerleşim yeri olan Hersek’in içinde yer alıyordu

Altınova’nın kurulması ise 1929 yılında Bulgaristan’ın Rusçuk kentine bağlı Çernevi, Domegila, Solenik ve Sinanköy gibi yerlerden Alevilerin “Karyağdı Baba”adlı dergâhın yol göstermesi ile gelen 40 (kırk) hanelik göçmen ailesi tarafından alınarak yerleşmişlerdir

Yerin adını ise daha önceleri var olan Altunzade olarak bilinen çiftlikten almış, daha sonra Altınova olarak değişmiştir

Osmanlı-Rus Savaşı (1877–1878) sonunda Balkan ve Kafkaslardan gelen göçmenlerin iskânı için burası verilmişse de o dönemde çok yaygın olan sivrisinek ve sıtma hastalığı nedeni ile gelen göçmenler dağlara çekilmek mecburiyetinde kalmışlardır Bunlardan 50 yıl sonra gelen buranın sakinleri de ilk dönemlerinde sıtmaya karşı direnmeye çalışmışlardır

Türkiye ile Amerika arasında yapılan savunma işbirliği anlaşması sayesinde buranın çevresi değişmiş şimdiki Eğitim Merkezi Komutanlığı’nın yerine gelen Amerikan Birlikleri, önce sivrisinek yuvası olan birçok göledi ıslah ederek kaldıkları 23 yıl boyunca sivrisineklerle mücadele ederek bugünkü konumu hazırlamışlardır

Amerikan askeri varlığının olduğu dönemde iş potansiyelinin oluşması nedeniyle ülkenin değişik yerlerinden gelen insanların da katılmasıyla Altınova’da yerleşim canlanması oluşmuştur Amerikalıların (1956–1978) dönemi kapanırken ortaya çıkan özel sektörün çevrede üretim sahalarını açması yerleşimi kalıcı kılmıştır

Nüfusun artmasıyla 07 Haziran 1987 yılında Altınova Belediye statüsüne kavuşarak “Belde” olmuş daha sonra 4109 Sayılı Kanununun verdiği yetki ile Bakanlar Kurulunun KHK/550 Karar Sayısı ile 3Haziran 1995 tarihinde Altınova İlçe statüsüne kavuşarak 6 Haziran 1995 tarihli Resmi Gazetenin 22305 sayılı ve altı sayılı listede yayınlanmıştır

Altınova ilçe olmadan önceki ve sonraki dönemde çevre köylerinden buraya gelip yerleşen Boşnak, Çerkez, Gürcü ve Lazlar’ın yanında Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’dan gelen göçmenlerin katılması ile birlikte bir mozaik meydana getirilmiştir

Bu nedenle Altınova’da hâkim kültürden söz etmek zordur Gelen tüm kesimler kendi kültürlerini de getirmişler zamanla kültürler arasında etkilenmeler olmakta ve kültür mozaiği oluşmaktadır

Yapılan tüm önemli olaylarda bayram, düğün, sünnet, doğum, asker uğurlama vb gibi her toplum kendi kültürüne ve adetlerini yerine getirmektedir Yeni yetişen nesil bu çok kültür mozaiğinin birleşimini yapmakta, kız alıp vermelerle bu kültür alışverişi daha hızlı olmakta ve etkileşimlerden yeni kültürler veya kültürlerde değişimleri oluşmaktadır

Bu araştırmayı yaparken özellikle ilçe merkezi ve beldelerde bu kültür mozaiğinin etkileri daha çok anlaşılmaktadır Kaynak kişilerle yapılan görüşmelerde kişiler geldikleri yörenin kültürünü anlatmakta ve yeni olarak gördükleri yeni kültürden etkilendikleri alanları anlatmaktadırlar

Coğrafi Yapı

Hersek deltasından güneye doğru yükselen ve Samanlı dağlarına ulaşan bölgede kurulu ilçede en önemli akarsu Yalakdere’dir

Nüfus

6 Haziran 1995 yılında ilçe hüviyetine kavuşan Altınova merkezi, Cumhuriyet ve Hürriyet Mahalleleri’nden oluşmaktadır Cumhuriyet Mahallesi’nde 377 mesken ve 107 ticarethane, Hürriyet Mahallesi’nde ise 422 mesken,190 ticarethane bulunmaktadır İlçenin toplam nüfusu 2000 yılı sayımlarına göre 23712’dirMerkez ilçenin nüfusu 3079,belde ve köyler toplamı 20633’türAltınova’nın merkez, belde ve köylere göre nüfusunun dağılımı şu şekildedir:

Merkez ilçe: 3079, Kaytazdere Beldesi: 6788, Subaşı Beldesi: 2737, Tavşanlı Beldesi: 2630, Ahmediye köyü: 261, Aktoprak köyü: 112, Çavuşçiftliği köyü: 3638, Fevziye köyü: 368, Havuzdere köyü: 239, Hersek köyü :408, Karadere köyü :206, Örencik köyü: 117, Sermayeci köyü: 303, Soğuksu köyü: 656, Tevfikiye köyü: 239, Tokmak köyü:1199, Geyikdere köyü: 672

2000 yılında yapılan nüfus sayımlarında merkez ve belde ile köyler toplamı 16984 olan Altınova, geçtiğimiz üç yıl içerisinde nüfusunu %3961 (6728 kişi) oranında artmıştır

Eğitim

Altınova 1995’in Haziran’ında ilçe olarak Yalova iline bağlanmıştır Ekim 1995’te önce Koordinatör Müdürlüğü, ardından 15 Mart 1996’da da İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü kurulmuştur İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 10 ilköğretim okulu,1 çok programlı lise,1 Anaokulu ve 1 Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü bulunmaktadır Altınova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı okullarda 2649 ilköğretim, 250 ortaöğretim öğrencisi öğretim görmektedir İlçede 167’si ilköğretim okullarında,16’sı Bülent Özyürük ÇPL’de olmak üzere ,toplam 183 öğretmen görev yapmaktadır Altınova’da 11 köyün öğrencileri,öğrenci azlığı nedeniyle merkez okullara taşınmaktadır

Halk Eğitim

İlçede 8 Ağustos 1997 tarihinde kurulan Halk Eğitim Merkezi bünyesinde okuma-yazma,müzik,bilgisayarlı muhasebe ve benzeri alanlarda eğitim verilmektedir

Köyleri

AHMEDİYE KÖYÜ

AKTOPRAK KÖYÜ

ÇAVUŞÇİFTLİK KÖYÜ

FEVZİYE KÖYÜ

GEYİKDERE KÖYÜ

HAVUZDERE KÖYÜ

HERSEK KÖYÜ

KARADERE KÖYÜ

ÖRENCİK KÖYÜ

SERMAYECİK KÖYÜ

AYAZMA KÖYÜ

TEVFİKİYE KÖYÜ

TOKMAK KÖYÜ

08-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Yalova Altinova İlçesi ALTINOVA Yalova'nin verimli topraklarina sahip oldugu ve sahil kenarinda denize sifir konumda kurulmus olan ilçesidir Yalova'ya 27 Km uzakliktadir Altinova Ilçesi'nin tarihi eskilere dayanir Gezip görülecek bir çok alani bulunmaktadir Farkli dönemlere ait hamamlar, su kemerleri, çesmeler, kale gibi tarihi eserler bulunmaktadir E-5 karayolu ile antik hac ve ticaret (ipek) yolunun kesistigi bölgede bulunan Altinova1929 yilinda, Bulgaristan'in Rusçuk kentinden göç eden 40 aile tarafindan altinzade çiftliginin satin alinmasi ile kurulmustur 1930 yilinda Kocaeli'nin Karamürsel ilçesine bagli köy statüsüne kavusan Altinova, çevre köylerden gelenlerin yerlesimi ve dogu Karadeniz ve dogu Anadolu'dan göç edenlerin katilimlariyla kisa sürede artan nüfus ve merkezi konumu nedeniyle 7 haziran 1987 yilinda belediye statüsüne kavusarak belde oldu 6 haziran 1995 tarihinde bakanlar kurulu karariyla Yalova iline bagli ilçe statüsüne kavusan Altinova ilçesinin 3 belde ve 12 köyü vardir Yalova - Istanbul karayolu üzerinde ilin en verimli topraklarina sahip tarim bölgesidir Çiçekçilik, meyvecilik ve sebzecilik çok gelismistir Ilçenin tarihi çok eskilere dayanir Farkli tarihi dönemlere ait hamamlar, su kemerleri, çesmeler ve kale gibi tarihi eserleriyle gezip görmeye deger bir çok yeri bulunmaktadir TARIHI YAPISI MÖ önce XII Yüzyıl’da İzmit Körfezi kıyılarına insanların yerleşmesi sırasında bu çevreye yerleşmeler olmuştur İsa’dan sonra 390 tarihinden itibaren Hersek üzerinden ve deltayı takip ederek geçen bu yerleşim üzerinde Altınova’nın yer alması ve Antik İpek (Hac ve Ticaret) Yolu’nun geçmesi ile buralarda insan varlığının çok eskilerde yaşadığı bilinmektedir Altınova’nın şimdiki yerinde bir yerleşim olmadığı ancak buradan gelip geçen kervanlar için beslenen atların otlakıyesi bir yer olduğu yapılan araştırmalardan anlaşılmıştır Burası eski yerleşim yeri olan Hersek’in içinde yer alıyordu Altınova’nın kurulması ise 1929 yılında Bulgaristan’ın Rusçuk kentine bağlı Çernevi, Domegila, Solenik ve Sinanköy gibi yerlerden Alevilerin “Karyağdı Baba”adlı dergâhın yol göstermesi ile gelen 40 (kırk) hanelik göçmen ailesi tarafından alınarak yerleşmişlerdir Yerin adını ise daha önceleri var olan Altunzade olarak bilinen çiftlikten almış, daha sonra Altınova olarak değişmiştir Osmanlı-Rus Savaşı (1877–1878) sonunda Balkan ve Kafkaslardan gelen göçmenlerin iskânı için burası verilmişse de o dönemde çok yaygın olan sivrisinek ve sıtma hastalığı nedeni ile gelen göçmenler dağlara çekilmek mecburiyetinde kalmışlardır Bunlardan 50 yıl sonra gelen buranın sakinleri de ilk dönemlerinde sıtmaya karşı direnmeye çalışmışlardır Türkiye ile Amerika arasında yapılan savunma işbirliği anlaşması sayesinde buranın çevresi değişmiş şimdiki Eğitim Merkezi Komutanlığı’nın yerine gelen Amerikan Birlikleri, önce sivrisinek yuvası olan birçok göledi ıslah ederek kaldıkları 23 yıl boyunca sivrisineklerle mücadele ederek bugünkü konumu hazırlamışlardır Amerikan askeri varlığının olduğu dönemde iş potansiyelinin oluşması nedeniyle ülkenin değişik yerlerinden gelen insanların da katılmasıyla Altınova’da yerleşim canlanması oluşmuştur Amerikalıların (1956–1978) dönemi kapanırken ortaya çıkan özel sektörün çevrede üretim sahalarını açması yerleşimi kalıcı kılmıştır Nüfusun artmasıyla 07 Haziran 1987 yılında Altınova Belediye statüsüne kavuşarak “Belde” olmuş daha sonra 4109 Sayılı Kanununun verdiği yetki ile Bakanlar Kurulunun KHK/550 Karar Sayısı ile 3Haziran 1995 tarihinde Altınova İlçe statüsüne kavuşarak 6 Haziran 1995 tarihli Resmi Gazetenin 22305 sayılı ve altı sayılı listede yayınlanmıştır Altınova ilçe olmadan önceki ve sonraki dönemde çevre köylerinden buraya gelip yerleşen Boşnak, Çerkez, Gürcü ve Lazlar’ın yanında Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’dan gelen göçmenlerin katılması ile birlikte bir mozaik meydana getirilmiştir Bu nedenle Altınova’da hâkim kültürden söz etmek zordur Gelen tüm kesimler kendi kültürlerini de getirmişler zamanla kültürler arasında etkilenmeler olmakta ve kültür mozaiği oluşmaktadır Yapılan tüm önemli olaylarda bayram, düğün, sünnet, doğum, asker uğurlama vb gibi her toplum kendi kültürüne ve adetlerini yerine getirmektedir Yeni yetişen nesil bu çok kültür mozaiğinin birleşimini yapmakta, kız alıp vermelerle bu kültür alışverişi daha hızlı olmakta ve etkileşimlerden yeni kültürler veya kültürlerde değişimleri oluşmaktadır Bu araştırmayı yaparken özellikle ilçe merkezi ve beldelerde bu kültür mozaiğinin etkileri daha çok anlaşılmaktadır Kaynak kişilerle yapılan görüşmelerde kişiler geldikleri yörenin kültürünü anlatmakta ve yeni olarak gördükleri yeni kültürden etkilendikleri alanları anlatmaktadırlar Coğrafi Yapı Hersek deltasından güneye doğru yükselen ve Samanlı dağlarına ulaşan bölgede kurulu ilçede en önemli akarsu Yalakdere’dir Nüfus 6 Haziran 1995 yılında ilçe hüviyetine kavuşan Altınova merkezi, Cumhuriyet ve Hürriyet Mahalleleri’nden oluşmaktadır Cumhuriyet Mahallesi’nde 377 mesken ve 107 ticarethane, Hürriyet Mahallesi’nde ise 422 mesken,190 ticarethane bulunmaktadır İlçenin toplam nüfusu 2000 yılı sayımlarına göre 23712’dirMerkez ilçenin nüfusu 3079,belde ve köyler toplamı 20633’türAltınova’nın merkez, belde ve köylere göre nüfusunun dağılımı şu şekildedir: Merkez ilçe: 3079, Kaytazdere Beldesi: 6788, Subaşı Beldesi: 2737, Tavşanlı Beldesi: 2630, Ahmediye köyü: 261, Aktoprak köyü: 112, Çavuşçiftliği köyü: 3638, Fevziye köyü: 368, Havuzdere köyü: 239, Hersek köyü :408, Karadere köyü :206, Örencik köyü: 117, Sermayeci köyü: 303, Soğuksu köyü: 656, Tevfikiye köyü: 239, Tokmak köyü:1199, Geyikdere köyü: 672 2000 yılında yapılan nüfus sayımlarında merkez ve belde ile köyler toplamı 16984 olan Altınova, geçtiğimiz üç yıl içerisinde nüfusunu %3961 (6728 kişi) oranında artmıştır Eğitim Altınova 1995’in Haziran’ında ilçe olarak Yalova iline bağlanmıştır Ekim 1995’te önce Koordinatör Müdürlüğü, ardından 15 Mart 1996’da da İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü kurulmuştur İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 10 ilköğretim okulu,1 çok programlı lise,1 Anaokulu ve 1 Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü bulunmaktadır Altınova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı okullarda 2649 ilköğretim, 250 ortaöğretim öğrencisi öğretim görmektedir İlçede 167’si ilköğretim okullarında,16’sı Bülent Özyürük ÇPL’de olmak üzere ,toplam 183 öğretmen görev yapmaktadır Altınova’da 11 köyün öğrencileri,öğrenci azlığı nedeniyle merkez okullara taşınmaktadır Halk Eğitim İlçede 8 Ağustos 1997 tarihinde kurulan Halk Eğitim Merkezi bünyesinde okuma-yazma,müzik,bilgisayarlı muhasebe ve benzeri alanlarda eğitim verilmektedir Köyleri AHMEDİYE KÖYÜ AKTOPRAK KÖYÜ ÇAVUŞÇİFTLİK KÖYÜ FEVZİYE KÖYÜ GEYİKDERE KÖYÜ HAVUZDERE KÖYÜ HERSEK KÖYÜ KARADERE KÖYÜ ÖRENCİK KÖYÜ SERMAYECİK KÖYÜ AYAZMA KÖYÜ TEVFİKİYE KÖYÜ TOKMAK KÖYÜ