Prof. Dr. Sinsi
|
Mardin El Sanatları
EL SANATLARI
TAŞ İŞÇİLİĞİ;
Ben bir su damlası gibi sabırla taşı yontan ustanın nasırlı eliyim Doğayla kayalarla inatlaştım hep  Dağların göbek bağı taşlarından şaheserler yarattım  Ben sevdanın üzüm salkımı, sabrın asma yaprağı, güvercinlerin takasıyım  Ben taşın ruhuyum  Ona hayat veren  Ben Mardin'im
Güvercin motiflerinin özgürce kanat çırptığı bir sütun başlığıyım Ben ulu bir mitosun arta kalan mağrur iddiasıyım Atalarımızın yaşayışlarındaki gönül genişliğini nargile dumanı sinmiş yorgun nakışlarımla izledim  Ben oymalarımdan çok çocuklu geçmişin ful kokan avlu diplerini gözledim
Yıldızlar altında devasa şatoları kıskandıran kasırlarda dinlendim  Evlerim, sırtlarını kaleye yapıştırıp avluya yaslanarak Mezopotamya denizini izlerler  Ben Mardin'im Kuyulardaki gizemli su, eyvanlardaki serinlik  Taş güzelliğinin heybetli tanığıyım ben Keşke hep taşlardan ibaret kalsaydım  
Mardin tarihte bir çiçek bahçesi evler eyvanlarla süslenmiş en güzel çini  
TELKARi SANATI
Kumaşın ve altının sihirbazı derler Süryaniler için, oysa ki ben Mardin'de telkariyim En eski kelebek kanadı, yiğitlerin asası  Benim göz zevkim, el emeğim, maharetle nakış olur gümüş üzerinde dansla Ben Mardin'im En güzel gümüş işlemeciliğin yurdu yani Mezopotamya ilhamım, medeniyetler benim desen kaynağım Ben, tel halindeki gümüşü diriltir, altını şahlandırırım Basit bir el çekiciyle ve ayak körüğüyle sevda yakısını gümüşe yansıtırım Ben en güzel kol düğmesiyim Taşları nakşetmiş atalarımla, gümüşü yonttum Ben bir zevk tüneliyim Ben telkariyim Bir çocuğunun gelecek düşü, Mardin'de bir sevgi motifiyim Ben telkariyim, dünden bu güne incecik zevkleri bulutlara işleyen, çiçeklere kazıyan  Ben su berraklığında gümüş, sevda acısında yürek, Mardin'de telkariyim
BAKIRCILIK VE KALAYCILIK
Bakırcılık ve Kalaycılık, Mardin merkezinde, önemli diğer sanat dalları gibi ayrı bir ihtimamla şehrin özel dokusunda yer bulan kendi adıyla anılan çarşısında yüzyıllardan beri varlığını sürdürmektedir Bakırcılıkta ürünlerin ortaya çıkması son derece ağır şartlarda gerçekleşmekte ve işin tamamı el gücüne dayanmaktadır Burada bir çok sofra takımı, çanaklar, kaşık, kepçe, kevgir, sini, leğen, yemek tencereleri, kazanlar, güğümlü ibrik denilen ibrikler, su güğümü vb mutfak eşyaları üretilmektedir
Bakır eşyalar yılda en az bir kez kalaylanırdı Günümüzde bu sanatı sürdürenlerin sayısı oldukça azdır
İĞNE OYALARI, MİDYAT NAKIŞI, OYACILIK, BASMACILIK
Çok eski bir geçmişe sahip olan iğne oyası, göz nurunun el maharetiyle bütünsel bir güzellik sergilendiği bazen masa örtülerinde veya oda takımlarında, kırlent, yazma çevrelerinde, yaka ve benzeri aksesuarda motiflenen ayrı bir sanat dokusudur
Basmacılık, kök boya ile elle yapılmış tahta kalıpları kullanmak suretiyle şekillenmektedir Bu sanat daha çok nevresim, perde, masa örtüsü, bohça ve tablo gibi ürünlerin yapılmasında kullanılır
TESTİCİLİK-ÇANAK VE ÇÖMLEKÇİLİK
Testicilik, Çanak ve Çömlekçilik(bardak, çömlek, küp, saksı vb ürünler) Merkez ve Midyat ilçelerinde çok eski yıllardan beri devam eden bir sanat dalıdır Yörenin kırmızı toprağı, küp yapımcılığına uygun olduğu için bu sanat dalı bu ilçelerde gelişme göstermiştir Testiler aynı zamanda evlerin kubbeli tavanlarında da kullanılmıştır
SEMERCİLİK - NALBURCULUK
Atı evcilleştiren Mezopotamya medeniyetinin, İpek Yol güzergahında sürekli değerini artırarak sürdüren Mardin'in doğal dokusu gereği binek hayvanlarına ihtiyacı hep olmuştur Nice kervanların gelip geçtiği, konakladığı bu topraklarda binek hayvanları ile ilgili gelişkin bir sektör oluşmuştur İşte semercilik de bu sektörlerden biridir Değişen zaman şartları bu sanatı günümüzde neredeyse atıl duruma sokmuştur
|