Adıyaman Türkü Ve Manileri

Adıyaman Türküleri - Adıyaman Manileri

Türkü ve Maniler

Tüm Anadolu insanı gibi, Adıyaman insanı da güncel yaşantısını, sevinç ve acılarını türkü ve manilerle dile getirir Düğün, taziye ve mesire yerleri gibi toplulukların oluşturduğu mekanlarda kimi eğlence, kimi ağıt kabilinde türkü ve maniler söylenir

Türküler çoğu kez saz (bağlama) eşliğinde söylenirken maniler genellikle müziksiz terennüm edilir Bazen türküler söylenerek halaylar çekilir Adıyaman’ın Türkiye çapında ünlenmiş bir çok türküsü vardır Türküler, genellikle uzun hava ve ağıt türündendir ünlü türküleri arasında “Gölbaşına Vardım, Altın Yüzüğüm Kırıldı ve Türkmen Gelini” sayılabilir

Fırat Nehri üzerinde de çok türkü yakılmıştır Bunlardan birinin öyküsü şöyle:

“Zamanın birinde Hamo Dayı, Fırat Nehrini geçerek Urfa’da askerliğini yapmakta olan oğlunu ziyaret etmek ister Fırat, İnsan ve hayvanların birlikte bindirileceği ilkel bir Sal ile geçilecektir
Sala sabahın erken saatlerinde binilir Ama nehrin tam ortasına gelindiğinde, salda bulunan bir atın ürkmesi ile Sal devrilir ve içindekilerle birlikte Hamo Dayıda boğulur Ailesi, olaydan habersiz, günlerce onun yolunu gözler Ama bir gün kara haber köye ulaşır Dövülmeler, ağıtlar başlar”

Fırat, Hamo Dayı gibi çok canlar yakmıştır Adıyaman’da, işte, Fırat’tan canı yananların söylediği ünlü “Fırat Türküsü”nün sözleri”:

FIRAT TÜRKÜSÜ (ANONİM)
Kesin şu Fırat’ı bu yıl akmasın
Etrafına taşıt yakıp yıkmasın
Talihsiz babamı alıp gitmesin
Biricik yavruları yetim etmesin
Oy aman Fırat, zalimsin Fırat
Hainsin Fırat,dertliyim Fırat
Talihsiz babamı suda yitirdim
Zalim Fırat, Bize ölüm getirdin
Taşındı Toprağımı Alıp götürdün
Biricik Yavrularımı Yetim Ettin
(Nakarat)
Yanar ataş oldun dert yüreğimde
Söyleyin siz bari dağlar, ne deyim
Gönlüm gamda kaldı, gözlerim yolda
Kederim kederime nasıl boyun eğeyim

MANİ
Tut dibinde unum var
Allah’tan umudum var
Eğer muradım olursa
Dedelere mumum var

Su kürekte bulanır
Eşhan damda dolanır
El atmayın eşhana
Oğlan gelir huğulanır
Dam üstünde oturak
Gelin kızlar oturak
Oturmaktan ne çıkar
Gelin olak kurtulak
İrahan ektim evlek evlek
Dadandı kara leylek
Felek gözün kör ola
Yardan ayırdın felek