Dereköy Köyü Hakkında Bilgi Kangal Sivas |
08-13-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dereköy Köyü Hakkında Bilgi Kangal Sivasdereköy köyü bilgileri - dereköy köyü tanıtım - dereköy köyü resimleri Dereköy, Sivas ilinin Kangal ilçesine bağlı bir köydür Tarihi Köyün kurulusu 1800 lü yillarin ortasinda Dersim asiretlerinden bir olan Lolan asiretine bagli bir grubun asiret catismalari sebebiyle yoreye gelip yerlesmesine rastlar Ilk olarak Zara ilçesine bagli Belentarla köyune yerlesen grup daha sonra Dereköy'ü de kendi yerlesim alanlarina dahil ederler Kurtçenin Kirmançki (Zazaki) lehçesininin konusuldugu köyün bu dildeki adi Dewa Deri'dir Kültür Köy Alevi - Kırmanc kültürüne sahiptir En bilinen yemeklerden biri "sir" (Türkçe: Babıko)'dur Bunun yanında Xaşıl, Şörbık Tirit gibi yemekleri de vardır Sir'in xızır orucunun son günü olan perşembe günü yenmesi daha makbul kabul edilir Köyde iki çeşit ekmek yapılır Biri "Tenık" (Türkçe:İnce) Diğeriyse "Glôr" (Türkçe:yuvarlak) ekmektir Bunların Yanında içine patates, ıspanak ve çökelek gibi yiyecekler konularak yapılan "Pofık" Ya da hızlı söylenişte "pôfke" olarak adkandırılan ekmek de vardır Daha çok Kışın Oynanan "Qal" oyunu vardır Din Köyde Alevi - Kırmanc kültürünün getirmiş olduğu dini inanış vardır Bu inanış tarzı, kimi yönleriyle Zerdüştlikten, Kimi yönleriyle de Şiilikten etkilenmiştir Sonuçta köken olarak Dersim'den gelen bir aşiret olması ve Dersim'in de Zerdüşt -Şii karışımı bir dine inanmış olması dolayısıyla, Dereköy'de de bu tür bir inanç hakimdir Zerdüşt inancından etkilenmeye bir örnek verelim: Köydeki inanışa göre, her evin bir sahibi vardır Dini gecelerde evlerde bütün ışıkların, fiskelerin ve gaz lambalarının söndürülmesi ve "çıla" yakılması, evin her bölümüne (odasına) konulması, gece yatarken bu kapıların açık bırakılması ve evin sahibinin gece gelerek bu odaları dolaştığına inanılması zerdüşt geleneğine dair verilebilecek en tipik örneklerden biridir Çıla'nın yakılması da evin sahibinin her odayı rahatça gezebilmesi içindir Yine Zerdüşt inancında olduğu gibi ateşi söndürmek günah sayılmakta ve ateşe su dökülmemektedir Tuvalet ihtiyaci da gunes ve ay tarafindan "gorulmeyecek" kuytu yerlerde giderilmektedir İnsanlar Allah'a inanmakta ve bunun için "Heq" kelimesini kullanmaktadırlar Köyün Xızır orucu, Miladi Takvime göre, Ocak ve Şubat Aylarını birbirine bağlayan haftanın Salı, Çarşamba ve Perşembe Günleridir Varolan bir inanca göre, Perşembe günü su içilmeyerek yatılırsa, rüyada evleneceği kişi görülebilir Ölü Gömme Adetleri Köyde iki yer mezar yeri olarak seçilmiştir Bu yerlerin köyün yüksek yerlerinden seçilmiş olması da dikkati çekmektedir Mezarlarda ölü gömülürken, mezarın kıble tarafına doğru yanaştırılır, yüzü kıbleye dönük şekilde sağ omuzu üzerine , uyandığında güneşi görecek şekilde yatırılır, üzerine tahtalar çapraz şekilde dizilir Toprak atarken de herkes kendi hayrına bir miktar toprak atar ve küreği bir sonrakine verir Bu işlem toprağın tamamı bitinceye kadar sürer Kadınlar da bu sırada ağıt yakarlar Ölü gömüldükten sonra da yakınları sıraya geçerler ve cenazeye gelen kişiler yakınlarına başsağlığı dilerler Aynı gün ölen kişin hayrına yemek verilir Yemekte genelde et ve pilav standarttır Bunun yanında tatlı olarak genelde helva, son zamanlarda ise baklava ve tulumba talısı; içecek olarak da ayran ve son zamanlarda asitli içecekler ikram edilir Yemek işlemi kırk gün sonra tekrarlanır Yemek işlemi sırasında isteyen kişi yemeğe katkı olarak dışarıdan yiyecek ve içecek getirebilir Elliikinci günde ise kur'an okutulur Yakınları veya herhangi bir kişi daha sonradan ölen kişinin hayrına istediği bir zamanda yemek verebilir, Kur'an okutabilir Mezar taşları son zamanlarda mermerden yapılmaktadır Eski mezar taşlarında ise kimi zaman güneş, yıldız, dünyanın dönüşünü, Ayın konumlarını simgeleyen çeşitli imgeler bulunmaktadır Bunun yanında ölen kişinin yiğitliğini veya sevdiği şeyleri belirten süslemeler de yapılabilir Mezar taşlarına su konulabilecek kadar yer bulunur ve buralardan kuşlar su içer Yine eski mezar taşları atı da andırmaktadır Çevre köylerde kimi zaman su konulacak yere 2 adet uzun taş dikildiği de görülmüştür Coğrafya 9988901JPG Sivas iline 134 km, Kangal ilçesine 38 km uzaklıktadır Köy yılanlı Dağının Hemen Yanında bulunur Biri küçük çay, diğeri de dere olmak üzere iki tane ırmağı vardır Bu ırmaklar daha güneyde Çaltı Irmağı'yla birleşmektedir Irmaklari besleyen sularin sulamada kullanilmasi irmaklardaki su seviyesini azaltmaktadir İklim Köyde Karasal iklim görülür Son zamanlarda küresel ısınmayla beraber yağış rejimi düzensizleşmiştir Nüfus Yillara gore nufus sayim verileri Sayım Yılı Nüfus 2007 6 2000 25 1997 36 1960 yillardan itibaren artan nufus ile ters orantili olarak zorlasan yasam kosullarinin bir sonucu olarak basta Istanbul olmak uzere buyuk sehirlere dogru goc baslar Su anda koyun nufusu 10 un altinda olsa da yazlari buyuk sehirlerden gelen insanlarla birlikte toplam nufus kat ve kat artmaktadir Ekonomi Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Muhtarlık Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları: Seçim Yılı Muhtar 2009 İsmail Şimşek 2004 İsmail Şimşek 1999 İsmail Şimşek 1994 İsmail Şimşek 1989 İsmail Şimşek 1984 İsmail Şimşek Altyapı bilgileri Köyde ilköğretim okulu varolup şu anda kullanılmamaktadır Köyün içme suyu şebekesi ve köy içinde üç tane çeşmesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur Kanalizasyon Sorunu şu anda çılan Foseptik kuyularla giderilmeye çalışılmaktadır Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur Köye ulaşımı sağlayan yol Tekke köyü'ne kadarasfalt olup sonrası çakıldır Köyde elektrik ve sabit telefon vardır Ayrıca 2008'de bir köy odası yapılmıştır kaynak-vikipedi özgür ansiklopedi Köyünüze ait bilgi ve resimleri bu konu altında paylaşabilirsiniz |
|