Kırıkkale Folklorik Değerler (Giyim Kuşam) |
08-13-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kırıkkale Folklorik Değerler (Giyim Kuşam)Kırıkkale insanının giyim kuşamı, gelenekselliğini yörelere göre kısmen sürdürmektedir Kadınlarda : Ayakta papuç, işlemeli, yün örgülü çorap, üç etek çembere, başta yemeni ve üstünde de fes veya başlık dikkati çeker Bazı yörelerimizde üç eteğin yerini çok renkli şalvar almaktadır Kimi yörelerimizde de renkli poşu, oyalı yazma, sırmalı dolamalar, önü altın sırmalı kofiler, çene ve boyun bağları, baştan iki yana sallıntılı kırmızı, yeşil, mavi ziliflik kadın başına güzellik veren süslerdir Sırtta bürümcük işlik, üstüne şetarı yelek giyilir Bele ibrişim ya da şal kuşak da süslü giyimi tamamlayan ögelerdir Varlıklı olanlar bellerine gümüş şavatlı, kabartma tokalı kemer takarlar Genellikle ipek alaca önlük ya da üç etek giyilir Ayaklarda tiftikten örülmüş çorap, tongurdaklı kundura ya da altı yumuşak papuçlar vardır Erkeklerde : Kinot pantalon, sivri burun ayakkabı, yelek, yakasız işlik (gömlek) ve ceket giyilir Ne var ki gerek kadın ve gerek erkeklere özgü ve geleneksel giysiler her geçen gün kaybolmakta ve yerini çağımızın getirdiği çağdaş ve daha basit giysiler almaktadır KIRIKKALE HALK OYUNLARI Kırıkkale, halk oyunları yönünden komşu Ankara, Kırşehir, Çorum illeriyle benzerlik gösterir Halaylar, kaşıklı oyunlar yaygındır Zeybek bilinmez Karakeçili ilçesinde halay olarak ; Köprüden Geçti Gelin, Oy Pambığım, Pambığım (Bugün Ayın Işığı), Üç Ayak, Yeldirme, Kaşıklı Oyun olarak da Konyalı, Gel, Gel, Süpürgesi Goruhdan, Ay Doğar Bedir Allap meşhurdur (ÖZÇELİK 1995; 186-191, yılmaz 1996; 239-240) Ateş etrafında geceleri oynanan Sinsin, bu ilde de yaygındır Cirit ve Tura oyunları da davul-zurna eşliğinde oynanır a- Halay Kırıkkale yöresinin hakim oyunu halaydır Halay çekilirken halay türküsü değişik türlerde olabilir Bir halayın başından sonuna kadar tamamlanması süreye bağlı değildir Bir saat bile sürdüğü olur Düğün, şenlik gibi günlerde çekilir Bu halaylar, kadınlarca da zılgıt ile süslenerek ayrı bir ahenk kazanır Halay davul-zurna eşliğinde ağırlama, ikileme, üçleme şeklinde üç aşamada çekilmektedir Keskin yöresi halayları daha çok ayak ve bel hareketlerine dayanır Ağır fakat gösterişlidir Yahşihan, Karakeçili ve Delice halaylarında ise Keskin yöresine göre bazı farklılıklar gözükür Bu nedenle yörede Keskin halayı daha yaygındır b- Sinsin Sinsin köy meydanlarında yakılan ateş üzerinde atlama oyunudur Köy meydanında bir ateş yakılır, ateşin etrafını köy halkı sarar Delikanlılar kendi aralarında gruplar oluşturur, bu ateşin üzerinden atlarlar Her defasında ateşin yüksekliği artırılır Oyuncuların ateşin yüksekliğinden cesaretleri kırılıncaya kadar oyun devam eder Gruplardan biri pes edince diğer grup galip ilan edilerek ödüllendirilir Sinsin oyunu tehlikeli , tehlikeli olduğu kadar da, cesaret geliştirici bir oyundur c- Cirit Geleneksel bir Türk oyunudur Bölgemizde bahar, yaz mevsimlerinde ve düğünlerde oynanırdı Yetiştirilen iyi cins atlar iki gruba ayrılır Oyuncular ellerine bir metre uzunluğunda onar adet cirit alıp atlara binerler Gruplar arasındaki mesafe 50 m kadardır Gruplar karşı karşıya gelerek eşleşirler Oyunculardan herhangi birisi rakibi üzerine at koşturup, uygun bir mesafeden ciritini atar Rakip oyuncu, kendisine atılan bu ciritten atın sağına veya soluna eğilmek suretiyle sakınır Cirit rakibe değmiş ise oyuncu oyundan çıkar, eğer değmemiş ise ciriti atıp kaçan oyuncuyu, cirit atılan oyuncu atı ile takip ederek ciritini fırlatır, eğer değerse oyuncu çıkar, eğer değmemiş ise yerlerine geçerler, sıra diğer oyunculara gelir Böylelikle oyunda tek kişi kalıncaya veya gruplardan birisi tüm oyuncularını kaybedinceye kadar oyun devam eder Galip gelenler köy halkı tarafından ödüllendirilir d- Semah Semah Hasandede, Haydar Sultan, Koçubaba ve Hamzalı kasabalarında yaygındır Bağlama ve keman çalgılarıyla nefesler, deyişler, demeler söylenir, semah dönülür |
|