Başkentin Öyküleri |
08-13-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Başkentin ÖyküleriŞehrim ve Sevgilim İsmi Ankara halkı tarafından verilen Atakule 1989'dan beri Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık konutlarının üzerinden kenti seyrediyor 125 metrelik bu kulenin seyir terasına çıkanlar, aşağıdan gözükenin aksine yeşil bir Çankaya ile karşılaşırlar Seyir terası öğrencilerin, genç sevgililerin uğrak yeridir Kule 'Ankara'da sembol olacak modern bir yapının bulunmadığı' gerekçesi ile Turgut Özal döneminde yapılmıştı Altında, Türkiye'nin ikinci, Ankara'nın ilk alışveriş merkezi yer alıyordu Gerçek Geçmiş, Gerçek Oyun Ankara, tipik ortaçağ özelliklerine sahip kalesini büyük oranda koruyor Ankara için geçmişinin görünen yüzü bu kaledir İÖ II yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun askeri merkezi olduğu söylenen ve genişleyen şehir bundan altı yüzyıl sonra tekrar Kaletepe'ye çekilmiş, bugüne ulaşan kalın dış surlar Bizans döneminde (395-1073) inşa edilmişti Hacı Bayram Veli Camii yanındaki Augustus Tapınağı, Çankırı Caddesi'ndeki Roma Hamamları, Ankara Valiliği'nin önündeki Julianus Sütunu ve Kaletepe eteklerindeki belli belirsiz sütunlar dışında kentteki Roma hâkimiyetini görünür kılan kayda değer eser yok Ancak dikkatli gözler surların hemen her köşesinde kullanılan, kaleden daha eski, devşirme mimari elemanları ve hatta yazıtları fark edecektir Bugün sit olan kale içi, çok katlı kâgir konakların sırt sırta yaslandığı bir yerleşim Kentte cumhuriyet dönemi öncesindeki refahı belgeleyen, hemen hepsinde birer piyano olduğu söylenen, şehir manzaralı bu görkemli konutların önemli bir bölümü 1990 sonrasında turistik işletmeler tarafından kullanılmaya başlandı Artık Ankara Kalesi, sadece gündüzleri sokaklarında turlanan bir yer değil, geceleri kentin sosyal yaşamında ağırlığı artan bir mekân haline geldi Ceddim ve Caddem Güney (kent merkezi) yönünden Keçiören'e girişte sizi Kanuni Sultan Süleyman'ın 1543'te fethettiği Estergon Kalesi'nin 2000 model, postmodern versiyonu karşılıyor Şelalenin karşısında ülkenin en büyük belediye hizmet binası, Belediye Sarayı var Sarayın iki girişi Fatih ve Kanuni isimlerini taşıyor Karşısındaki meydanda ise Moğolistan'daki Bilge Kağan, Kültigin ve Tonyukuk anıtlarının kopyaları bulunuyor Osmanlı çeşmeleri yüzyıllar sonra ilk kez yine bu ilçede yapılıyor Kısacası geçmişe ait değerler tek bir yerde, Keçiören'de bir araya geliyor Tüm bunların ilçede yaşayan ve sosyal sigortası bile olmayan binlerce insanın refahını nasıl olup da yükselttiği merak konusu (karşı sayfada, üstte) Ankara'nın başkentliğini simgeleyen anıtlardan biri ise 1935 tarihli Kızılay, Güvenpark'taki 'Güvenlik Anıtı', ulus devletin inşa edildiği bir başkente ait Polis ve jandarmaya güveni vurgulayan ve onların güvenliği sağlamaktaki kararlılığını resmeden anıtın projesi Avusturyalı mimar Clemens Holzmeister, kabartma ve heykellerini ise yine Avusturyalı heykeltıraşlar Josef Thorak ve Anton Hanak tarafından yapılmıştı Saf, Güzel ve Güçsüz Ankara'nın tarihsel merkezi, cumhuriyetin ilk meclisine ev sahipliği yapan Altındağ, şehir için sembolik anlam taşır Kaleyi karşısına alan tepelere, kayalara tutunarak tırmanan 'gecekondular', bu isimle anılan konut tipinin ilk örneğini oluşturur 1940'ların sonunda ortaya çıkan bu homojen doku, başkent yaratma iddiasıyla tasarlanan kentin, sivil parçasını temsil eder İlk yerleşimcilerini Anadolu şehirlerinden alan Altındağ, zamanla kent kimliğinin bir parçası ve emekçi sınıfın merkezi olmuştur Ankara Kalesi'nden çekilen fotoğrafta Hıdırlık Tepe ve Bentderesi Caddesi görülüyor Fikir ve Kabir Ankara'yı ve cumhuriyeti şekillendiren Mustafa Kemal Atatürk'ün anıtmezarı şehrin en görkemli yapısı Rasattepe'de, 750 bin metrekarelik alana yayılan Anıtkabir kompleksinin proje hazırlıkları 1941'de başladı, üç yıl sonra temeli atıldı ve Atatürk'ün naaşının getirilmesiyle 10 Kasım 1953'te açıldı 'İkinci adam' İsmet İnönü'nün lahti, 28 Aralık 1973'te Atatürk Mozolesi'nin karşısına yerleştirildi Maliyeti hakkında kesin bir bilgiye ulaşmak mümkün değil Gerek planlamasının, gerek inşaatının önemli bir bölümünün CHP'nin tek parti iktidarı olduğu dönemde yapılması, 'Bugünün şartlarıyla yapılabilir miydi' sorusunu akla getiriyor Ancak sadece başkentte değil Türkiye'nin herhangi bir şehrinde, böylesine görkemli ve büyük bir anıtsal yapıya alan kalmadı Uzay Yolu Belediyesi Keçiören Belediyesi'nin en uçuk projelerinden biri de Türkiye'nin kent içindeki en uzun hatlı teleferiği Teleferik Subayevleri ile Tepebaşı arasında hizmet veriyor Meraklılar, 1680 metre boyunca Keçiören üzerinde seyahat edebiliyor Teleferik Estergon Kalesi ile inşaatı beş senedir devam eden 188 metrelik kulenin arasından geçiyor Kulenin terası ise uzay görünümlü olacak şekilde planlanıyor Güzellik Yarışması Altındağ son yıllarda acımasız bir çekişmeye sahne oluyor Ankaralı olduğu şüphe götürmez bu doku son yıllarda kentin geleceğini tehlikeye sokan bir istilanın da merkezi İstilanın müsebbipleri, yerel yönetimler ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) Başbakanın 'Başkentte hayal kırıklığı' olarak tanımladığı ilçe, kentsel dönüşüm projeleri kapsamında, hâlâ görevde olan ilçe belediye başkanının 'yıkım yılı' ilan ettiği 2005'ten bugüne sistematik şekilde kabuk değiştiriyor Bentderesi Caddesi kıyısında çekilen bu fotoğraf, yerini 15-20 katlı yapıların Orhangazi Mahallesi'ndeki bir iki katlı kâgir konutların yerini almaya ne kadar yakın olduğunu gösteriyor Müze Ankara'nın ilk müzesi 1921'de kale içinde Akkale Burcu'nda kurulmuştu Ancak genç cumhuriyetin önem verdiği kazılarla başta Hitit eserleri olmak üzere Anadolu uygarlıklarına ait pek çok eser Ankara'da toplanmaya başladı Bu ilk müze yetersiz kalınca yine kalenin yanındaki Mahmut Paşa Bedesteni ve Kurşunlu Han'a taşındı Bu iki yapının restorasyonu 1938'den 1968'e kadar devam etti Ancak ilk bitirilen bedestenin orta bölümü 1943 yılında ziyarete açıldı Eserleriyle dünyanın sayılı müzeleri arasına giren Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde, Çatalhöyük'ün kült eserlerinden Ana Tanrıça da sergileniyor |
|