Konyanın Mutfak Kültürü |
08-13-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Konyanın Mutfak KültürüKonya Mutfağı - Konya Yemek Kültürü - Konya Mutfağının Özellikleri - Konya'nın Beslenme Kültürü - Konya Mutfağının Tarihi Çok zengin bir beslenme kültürüne sahip olan Konya mutfağına, genellikle kuzu ve koyun etiyle yapılan yemekler ve hamur işleri hakim, içinde, bıçak ile kıyma haline getirilmiş incecik et parçalan, soğan, domates ve biber bulunan etli ekmek ile et suyuyla ıslatılmış ekmeğin üzerine kıyma, sarımsaklı yoğurt ve kızdırılmış tereyağı dökülmesiyle yapılan tirit ise en ünlü yöresel yemekler Yöre ürünleri, Konya’da zengin bir beslenme kültürü yaratmıştır Yoğun buğday ve sebze üretimi ile birlikte hayvancılıkta beslenmenin temel kaynaklarındandır Tandır böreği, çarşı böreği ve sedirler böreği de Konya’da özgün börek türlerinin başlıcalarıdır Böreklerin yanı sıra etli yemek (pide de denmektedir) tüketimi de oldukça yaygındır Konya’da helvanın da birçok çeşidi bulunmaktadır Bunların başlıcaları çöğenli şeker helvası, dut pekmezi yada unlu pekmez helvası, susamlı, cevizli ve tahinli helvadır Konya’nın kendine mahsus yemeklerinden en önemlisi tandır kuzusu (çebiç) dur Ayrıca toyga çorbası, mercimekli oğmaç çorbası, arabaşı çorbası, fırın kebabı, etli ekmek, gerdan pişirmesi, topalak köftesi gibi yemeklerde özgüdür Çorbalardan Tayga, Mercimekli Oğmaç, Arapaşı,Tandır, Bamya, Süt, Tutmaç ve Erişte Çorbası Et Yemeklerinden, Fırın Kebabı, Etliekmek, Çullama, iki bıçak arası ciğer, Topalak Köfte, Cella Ekşili Kabak, Yumurtalı Kabak, Zülbiye (Papaz Yahisi), Patlıcan Bayıltan, Lahana Kapaması, Patlıcan Böğürmesi, Çöpleme Böreklerden Peynirli Kıymalı Börek, Kıkırdaklı Börek, Tandır Saç, Su, Sedirler ve Tatar Böreğini geleneksel yemekler arasında sayabiliriz Konya, Anadolu tarihinin en önemli merkezlerinden biri Yunan, Roma ve Bizans dönemlerinin ardından Selçuklular, Karamanoğulları ve Osmanlılar Konya Ovası’nın sahipleri olagelmiş Ticaret yollarının kesiştiği, yoğun bir kervan trafiğinin yaşandığı Konya’da kültürlerarası etkileşim Konya Mutfağı’na da çeşitli kazanımlar sağlamış Selçuklu etkisinin zarif ve seçkin etkisini günümüzde halen yaşayan bir şehir Konya saraylarında gelişen devlet geleneğinin yemek kuralları ilginç bir şekilde halen yer yer görülüyor Buna çarpıcı bir örnek olarak birçok Konyalı’nın genelde yemek sonrası yenen tatlıyı, yemekten önce yemeyi tercih ediyor oluşunu verebiliriz Bunun gibi ilginç bir örnek de Konya mutfağının en belirgin yemeklerinden biri olan Bamya Çorbası’nın yemeğin sonlarına doğru verilişi Bamya’nın sindirimi kolaylaştırıcı olması nedeniyle bu yemek yörede yemeğin sonlarına doğru servis edilir Bu geleneksel tercihlerin kökleri muhtemelen ortaçağ Selçuklu Saray geleneklerine dayanıyor Diğer taraftan Konya’nın gurur kaynağı olan Mevlana Celaleddin-i Rûmi’nin rehberliğinde gelişen bir terbiye bütünü yöre mutfağına da hatıralar bırakmıştır Konya mutfağını, Osmanlı ve diğer mutfaklardan ayıran en husus baharat kullanımının azlığı, yemeklerin kendi öz tatlarının öne çıkarılmasıdır Bağrında yetiştirdiği büyüklerin gösterişten uzak, sade yaşayışları zaman içerisinde Konya mutfağını bu yönde etkilemiştir Kuzu fırın yemeği bu duruma verilebilecek en güzel örnektir Sade kuzu eti hiçbir baharatla terbiye edilmeksizin, sadece kendi yağıyla tandırda pişirilir Konya’ya da Selçuklu mutfak geleneğinin halen korunup yaşıyor olması Anadolu yemek kültürü adına sevinç verici bir kazanım alıntı |
|