Çocuklarda Bağırsak Parazitleri

Bağırsak parazitleri dünyada gelişmekte olan bütün ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de önemli sorunlardan birtanesidir Özellikle çocukları etkileyen bu parazitler, onların gelişimini büyük ölçüde engellemektedir







Küçük yaştaki çocuklar toz toprakla oynamaya, herşeyi karıştırıp ellemeye ve ağızlarına götürmeye bayılırlar Dolayısıyla parazitlerle daha sık karşılaşmaları da normaldir Bu tip hastalıklar, büyüme çağındaki çocuklar başta olmak üzere tüm yaş gruplarını etkilemektedir


Anne sütünden ek besinlere geçişle birlikte, özellikle besin hazırlarken hijyen kurallarına dikkat edilmemesi durumunda da parazitler çocuğa bulaşmaktadır Ayrıca, sosyo-ekonomik düzey, iklim, çevre koşulları, yaşam biçimi, beslenme ve temizlik gibi faktörlere bağlı olarak parazitlerin görülme sıklığı da farklılık göstermektedir


Bağırsak parazitleri genelde; hijyen kurallarına uyulmamasıyla, evlerdeki temizliğin gerektiği gibi yapılmamasıyla, çiğ sebze ve meyvelerin iyi yıkanmadan tüketilmesiyle, pişmemiş etlerin yenmesiyle bulaşmaktadır Aynı zamanda, parazit yumurtalarının döküldüğü çarşaf ve çamaşırlardan, kirli sulardan, topraktan, enfekte hayvandan da geçebilir Özellikle çocukların bulunduğu okul ve yuvalarda bunlara çok dikkat etmek gereklidir En çok ellenen kapı kolları, yemek yenen ortamlar ya da oyuncaklar düzenli olarak gerektiği gibi temizlenmelidir Bağırsak parazitlerinden en çok karşılaşılanlar:


Kıl kurtları (oksiyürler):


İplik inceliğindedirler Renkleri sarımtırak beyazdır Boyları iki milimetre ile bir santimetre arasında değişir ve dışkı ile atılabilen bağırsak parazitleridir Hastalık, oksiyür yumurtalarının ağız yoluyla alınması ile bulaşır Yumurtalar, dişi oksiyürler tarafından makat çevresine bırakılır Makatta kaşıntı olmaya başlar Çocuk kaşındığı zaman tırnak aralarına giren yumurtalar bir şey yerken ağız yoluyla tekrar bağırsaklara ulaşır Kız çocuklarında üreme organına kaçan yumurtalar ve oksiyürler akıntılara sebep olurlar


Bağırsak solucanları (askaritler):


Oksiyürlerden daha tehlikeli parazitlerdir Boyları 15 ila 40 santim arasında olduğu için, bunlara halk dilinde "bağırsak solucanları" adı verilir Çiğ olarak yıkanmadan yenen sebze ve meyvelerle birlikte ince bağırsağa ulaşan yumurtalar, burada açılarak larva haline gelirler Larvalar bağırsak zarını delerek kana karışırlar Kan dolaşımı ile akciğerlere kadar gelir; iltihaplara sebep olurlar Askaritler safrakesesine kadar ulaştıkları taktirde sarılık ortaya çıkar Askaritler yumurtlamak için tekrar barsaklara dönerler Bazen yumrular halinde birleşerek barsak tıkanmalarına yol açarlar


Tenyalar:


Tenyalar, askaritlerden daha uzun solucanlardır ve boyları 4 ile 10 metre arasında değişir Başları toplu iğne büyüklüğündedir Gövdeleri ise yassı halkaların birbirine eklenmesi ile oluşmuştur Tenyaların varlığı, bu parçaların koparak dışkıya karışması sonucu anlaşılır Tenya yumurtaları da yine dışkı ile atılır Yumurtalar büyükbaş hayvanlar ile temas ederse, onların vücudunda konaklayarak larva haline dönüşebilir Böylece, bu hayvanların etinin çiğ tüketilmesi ya da iyi pişirilmemesi ile insan vücuduna girerek, bağırsaklara yerleşir Tenyalar salgıladıkları zehirli maddelerle insan vücudunu etkiler ve çeşitli rahatsızlıklara sebep olurlar


Bağırsaklardaki parazitlerin belirtileri şunlardır:


Sık sık karın ağrısı

Şiddetli gaz

Karın bölgesinde kramplar

Geçici ishaller

Burun kaşıntısı

Anüste kaşıntı

Gözlerin altında halkalar

Sabah bulantıları

Yastığa salya akması

Diş gıcırdatma

Dil kenarında kabartılar

Kilo alamama

Ağız kokusu

İştahsızlık

Yorgunluk

Halsizlik

Vücutta kaşıntılar

Baş dönmesi

Devamlı açlık duygusu

Dışkıda parazitlere rastlanması


Tedavide ilk yapılacak tetkik, dışkı incelemesidir Bazen dışkı incelemesinin birkaç kere tekrarlanması gerekebilir Doktor, gerekli gördüğü durumlarda kan tahlili de isteyebilir Basit temizlik kurallarına uyulması ve parazit taşıyanların tedavi edilmesi ile yayılma riski hızlıca azaltılabilir


Tüm bağırsak parazitleri tedavisinde kullanılan ilaçlar genelde tüm aileye verilir Parazitleri bağırsak yolu ile söküp atan ilaçların doktor kontrolünde kullanılmasında fayda vardır Tüm aile aynı zaman içerisinde kullanmalı ve bırakmalıdır


Bağırsak parazitlerinde yumurtalar döküldüğünden çarşafları ve iç çamaşırları kaynatmak gereklidir Burada dikkat edilmesi gereken su sıcaklığının 100 derece olmasıdır Dolayısıyla makinalardaki 90 derece yeterli değildir Ayrıca çamaşırların çok iyi ütülenmesi de tedavinin bir parçasıdır


Çocukları bağırsak parazitlerinden koruma yolları:


Bebekler, ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenmelidir

Çocuklarda ek besinlere geçildiğinde, mama hazırlarken kullanılan sular kaynatılmış olmalıdır

Şüpheli sular içilmemelidir

Sebze ve meyveler yenmeden önce iyice yıkanmalıdır

Dışarda iyi yıkandığı şüpheli salatalar, ıspanak gibi az pişmiş ya da pişmemiş etler yenmemelidir

Çocukların toprakla oynadığında ellerini ağızlarına götürmeleri engellenmelidir

Tuvalet temizliğinde anüse dokunulmamalı, sadece tuvalet kağıdıyla temizlik yapılmalıdır

Tırnaklar kısa tutulmalıdır

Toplu yerlerde ve evlerde mümkün olduğunca musluk ve kapı kolu temizliğine önem gösterilmelidir

Kaliteli sıvı sabunlar tercih edilmelidir

Tuvaletten sonra mutlaka eller yıkanmalı ve alışkanlık haline getirilmelidir

İç çamaşırlar yıkanırken kaynatılmalı ve ütülenmelidir

Çiğ et ve ürünleri tüketilmemelidir

Sokak hayvanlarıyla temas en aza indirgenmelidir



evy ba