Terapist Ve Mükemmeliyetçilik

Terapist ve Mükemmeliyetçilik

Bayan V bana bir psikolog arkadaşını şikâyet etti Psikolog arkadaş öğrenmekte olduğu bir testi onun üzerinde uygulamaya çalışmış Ayrıca sürekli yorumlar yaparak onu bunaltıyormuş

Terapi ve psiko-analizle uğraşan kişiler kapalı bir algı ve düşünce sistemi oluşturmayı severler
Bu felsefeden edindiğimiz bir düşünme şeklidir
Psikolojik analizler çok güzel ve cafcaflı olabilir
Ama bu analizlerin mükemmel olmak gibi bir zafiyeti vardır
Tek kusursuz olan yapı “Allah” olduğuna göre, biz ölümlülerin kusursuz bir sistem oluşturmaları söz konusu olamaz
Ama hepimiz “haddimizi aşarak” bu kusursuz ve kapalı yapıyı, bu narsistik dünyayı oluşturmaya çalışırız
Kusursuz bir sistemin en zayıf noktası ise onun kusursuz olmasıdır

Özellikle okumuş kadınların bir kısmı çocuk yetiştirirken özel bir kaygı hissediyorlar
Profesyonellere danışıyorlar, biz çocuğumuz için ne yapmalıyız diyorlar?
Bu anneler çocuklarının ihtiyaçları için yapmaları gereken ne varsa onu yapmak için yoğun bir enerjiye sahipler
Bazen bu o kadar abartılı olabiliyor ki, böyle bir anneyi rahatlatmak gerekiyor;
Onlardan birine şöyle diyorum bazen:
“Tamam, siz elinizden gelen her şeyi yapmışsınız! Artık dert etmeyin tadını çıkarın”

İddialı bir anne çocuğunu mükemmel olarak yetiştirmek ister
Böyle bir annede suçluluk duygusu ve mükemmeliyetçilik özel bir bileşimde bir araya gelir

Öğretmen çocukları ile çalışırken, onların farklı olduğunu hep hissetmişimdir
Keza psikolog ve doktor çocukları için de benzer şeyler söylenebilir
Bu gruplarda mükemmel anne ve babaların mükemmel çocukları olma yönünde bir motivasyon vardır

Narsistik özellikli kişilerle çalışmalar yapan analist Heinz Kohut’un ilginç bir çalışması dikkatimi çekti (1)
Terapi ile uğraşan bazı profesyonellerin çocukları terapi almak amacı (psiko-analiz) ile Kohut’la görüşmeler yapmışlar
Kohut, psikiyatri uzmanları veya psikologların çocukları ile yaptığı bu çalışmalardan ilginç sonuçlar çıkarmış

Kohut şöyle diyor:
“Klinik pratiğimde, özelikle de son yıllarda psikanalistlerin çocukları olan birkaç hastayla karşılaştım
Önceki analizlerinin başarısız olduğunu hissettiklerinden, yeniden analiz edilmek üzere bana gelmişlerdi Belirsiz bir gerçek olmama duygusunun etkisindeydiler (bu genellikle duyguları yaşayamama biçimimde kendini gösteriyordu)”

Bu çocuklar yaşamlarındaki anlamı güçlendirmek için, çevrelerindeki güçlü figürlere (insanlara) bağlanma yönünde bir çaba içinde oluyorlardı

Kohut bu çocuklarla çalışırken, çocukların anne ve babalarının çocuklarını özenle büyütmek istediklerini anlar
Bu terapist anne ve babalar, soğuk ve dışlayıcı olmak gibi hatalı bir tutum içinde olmamıştır
Terapist anne babalar, çocuklarına düşmanca davranmamıştır, onları reddetmemiştir

Bazı anne babalar, alakasız yorumlar yaparak çocuklarını düşmanca bir şekilde reddederler Örneğin, çocuk, resim alanında başarılı olmak için çırpınır durur, çok güzel resimler yapar, ama annesi veya babası, çeşitli bahanelerle çocuğun resim yapmasını engellemeye çalışabilir “Resimden para kazanılmaz”, “etrafı pisletiyorsun”, “derslerini yap ondan sonra yaparsın” gibi negatif yorumlar yapabilirler
Demek ki terapistler kendi çocuklarına bu tarzda yaklaşmıyormuş

Kohut buradaki ilginç ve çarpıcı sorunu ortaya çıkarmaya çalışıyor Terapistler çocukları ile bu kadar mükemmel bir ilişki içine girdikleri halde, bu çocuklar şöyle sorunlar yaşıyorlardı:
“Bu kişiler terapi (Analiz) sırasında kendilerini ortaya koyma yönünde istekli değillerdi Serbest çağrışım yapamıyorlardı “

Bu kişiler hem terapist olan anne ve babaları tarafından, hem de kendilerinin analizlerini yapan psikolog veya psikiyatristler tarafından anlaşılmaya çalışmışlardı Herkes bu kişileri anlamaya çalışmasına rağmen ortada bir sorun vardı
Bu kişiler etraflarına bir duvar örerek bu anlaşılma işini imkânsız hale getiriyorlardı

Kohut bu kişilerin etrafına duvar örmelerinin nedenini şöyle açıklıyor:
“Aslında onları anlaşılma tehlikesine karşı etraflarına bir duvar örmeye zorlayan şeyin, kendiliklerinin (Egolarının, benliklerinin), çözüleceğine (parçalanacağına) ilişkin derin bir korku olduğunu anlamaya başladılar…”

Kohut, anne ve babaların bu çocukların büyüme süreci içinde, bu çocuklarla empatik bir ilişki kurduğunu anlıyor
Bu empatik ilişkide ilk bakışta yanlış bir taraf yok gibi gözüküyor
Ama çocuklar neden etraflarına bir duvar örüyorlar?

Çocuğun kişisel gelişiminin doğal ve kendine has bir mükemmelliği var
Çocuğun yaşamın pek çok anında “kendi kendine” deneyim yaşaması gerekiyor
Anne ve babalar empatik ve anlayışlı pozisyonları ile çocuğun kendi kendine yaşaması gereken deneyimi engellemiş oluyorlar
Bu kadar çok, çocuğun dünyasının içinde olmaları, o dünyada düzenleme yapmaya çalışmaları, çocukların etrafına duvar örmesine sebep oluyor
Bu mükemmelliği “Tanrısal” bir şekilde, her detayı ile anlamaya çalışıp, çocuğa yardımcı olmaya çalışmak, aslında çocuğun yararına olmuyor

Bu kişiler Kohut’a gelmeden önce de analize gidiyorlar
İlk gittikleri analistler bu kişilerin etrafına ördükleri duvarı terapi önünde olumsuz bir engel olarak görüyorlar
Böylece anne ve babalarla bu terapistler aynı algılama şekline sahipler
Bu anne ve babalar veya bu terapistler çocuğu teslim almaya çalışıyorlar Çocuğu yeniden yaratmaları için çocuğun kendilerine izin vermesini istiyorlar Çocuk da bu izni her zaman vermek istemiyor

Kohut’un yaklaşımı ise farklı Bu duvarın veya kalkanın tarafsız bir şekilde ele alınıp yorumlanmasını savunuyor
Kohut bu yaklaşımı ile analize gelen bu kişilerin kendi kendilerine deneyim yaşama arzusuna karşı saygı duyduğunu göstermiş oluyor