Empati Hakkında

Empati Hakkında

Bir hastam pek çok kere psikiyatristlerle görüşmüş Hiçbir psikiyatrist derdine çare olamıyormuş
Sürekli sıkıntılar, vücudunda ciddi hastalıklar olduğuna dair evhamlar yaşıyormuş Sonunda vücudunda olumsuz bir elektrik olduğuna karar vermiş
“Benim vücuduma bir kontrol kalemi dokundursan elektriği görürsün” diyor
Bir biyoenerji uzmanına gitmiş
Biyoenerji uzmanı onun aşırı enerjisini bir şekilde almayı başarmış ve hasta o günden sonra uzun süre herhangi bir rahatsızlık duymamış

Hasta bilimsel tıptan yararlanmak istemiş, ama yararlanamamış
Daha sonra kurgusal – alternatif (mistik) tıptan medet ummuş ve ondan yararlanmış

Geçenlerde eliyle şifa dağıtan başörtülü bir hanım ile bir psikolog aynı televizyon progr çıktı Psikolog hanım mistik terapiye (el ile şifa dağıtmaya) inanmadığını söyleyince, başörtülü hanım sinirlenmiş ve psikolog hanıma tokat atmış
İki kişinin birbirlerini anlamasının imkânsız olduğu, birbirlerini yok saydıkları durumlar, yoğun bir çatışma ile sonlanabiliyor

Bir pratisyen hekim olarak çalışmaya başladığımda beni şaşırtan pek çok durumla karşılaştım Bu durumlardan biri de şuydu:
Eğer bir hastada siğil çıkarsa doktor arkadaşlarımın hastaya yaklaşımı ilginç oluyordu Bunun için tıbbi bir tedavinin olmadığını, anlattıktan sonra, hastaya, şifa dağıtan bir hocaya gidip siğili okutmasını öneriyorlardı
Bu öneriyi yapan doktorların ise, hocanın şifa dağıttığına inanmadıklarını biliyordum Hatta hastaya bu teklifi yaparken yüzlerinde müstehzi bir gülümseme yakalıyordum
Doktor arkadaşlar fiziksel olarak hocanın bir şey yapmadığını biliyorlardı, bu anlamda hastadan farklı düşünüyorlardı, ama hastanın inancının ve hoca ile girdiği etkileşimin olumlu bir sonucu olduğunu ve hastanın bu ilişkiden iyileşerek çıktığını keşfetmişlerdi

Daha sonraları empati konusunda okudukça ve düşündükçe bu doktor arkadaşlarımın çatışmalı bir durumu akıllıca çözdüklerini düşündüm

Bir kongrede Psikiyatr Metin Özek’in sunumuna katılmıştım
Metin Özek hoca geçmiş yıllarda, genç bir hekimken, mistik terapilere karşı sert bir tutumu olduğunu söylemişti
Daha sonra ise mistik terapi yaklaşımlarına karşı toleransının daha fazla olduğunu anlatmıştı

Bizim gibi düşünmeyen, bizim gibi algılamayan bir insanı anlamak için, bizim o insan gibi düşünmeyi o insan gibi algılamayı öğrenmemiz gerekiyor
Mistik bir insanın klasik bilimsel disipline uygun bir şekilde düşünen bir insanı anlaması zordur
Bilimsel disiplin içinde düşünen bir kişinin de mistik bir insanı anlaması zordur
Ama daha gerçekçi düşünürsek, ne insanların pek çoğu ne tam olarak mistiktir ne de tam olarak bilimsel düşünceye inanır

Yıllarca önce bir milletvekili kendi düşüncesine yakın bir partinin kongresine katılmıştı Milletvekili yasaklanmadan önce o partinin bir üyesiydi Yasaklanınca bir başka partiye geçmişti Yeni partisinden milletvekili seçilmişti Ama şimdi eski partisi de politik faaliyete başlamıştı Kongre heyecanı ile milletvekili tekrar eski partisine döndüğünü açıkladı Ama aradan bir veya iki gün geçti ve yaptığı açıklamanın yanlış olduğunu yine şu andaki partisinde kalacağını söyledi

İçimizde bizi yoldan çıkaran bir “şeytan” vardır Bu aslında en derinde baba ile (veya sistemle) çatışmamızı yansıtır Erkek çocuğun bir birey olarak ortaya çıkması, baba ile kendini kıyaslamasına ve baba ile rekabet etmesine kesin olarak yol açar Kız çocuğu ise babanın kurallarına (namus) uymak zorundadır Uymazsa ciddi cezalarla karşılaşır

Hıristiyanların istenmeyen kişileri aforoz etmesi, o kişilerin babalık sisteminin dışına atılmalarıdır O kişilerin içindeki şeytan, kişinin yönetimini ele geçirmiştir

Bizden farklı bir kişi ile empati yapmamızı engelleyen en önemli ruhsal yapının içimizdeki bu ‘şeytan’ olduğunu düşünüyorum
İçimizdeki şeytan, bizim baba ile çatışma alanımızdır
Herkesin baba ile çatışması özel bir form alır, çok karmaşık ve tanınmaz bir hale gelebilir
Baba ile çatışma bazen çok açıktır
Bazen de anlaşılması nerdeyse imkânsızdır

Biz kendi içimizdeki bütünlüğü – sistemi korumaya çalışırken, “şeytanın” bu sistemi yıkmasını istemeyiz
Bize benzemeyen bir insanı, farklı düşünen, farklı karakteri, düşüncesi, ideolojisi, algısı, kültürü olan birini gerçekten anlamak çok zordur
Bizden olmayan, bizim sistemimizi tehdit eden birini, anlamaya çalışırken, her zaman bizim ikna olmamız ve içimizdeki şeytanın bizi karşımızdaki yabancı kişiye çevirme olasılığı vardır

Korku filmlerindeki en etkileyici sahneler, dost kişilerin bir olay sonucu düşman kişilere dönüştüğü sahneler değil midir?

Ama içimizde babamızdan miras olarak alıp, kendimizin de bir sürü katkıyla geliştirdiği sisteme güvenimiz varsa, bir depremde yıkılıp gideceğini düşünmüyorsak, karşımızdaki insanı anlamamız çok daha kolay olacaktır
Kendi sistemimize güvendiğimiz için “baştan çıkacağımıza” dair bir duygu bizi çok da fazla korkutmaz