Göz Tembelliği (Amblyopi) Nedir?

Göz Tembelliği (Amblyopi) Nedir?
Çocukluğun erken döneminde sağlıklı görmenin sağlanamamasıyla oluşan bir durumdur Bir göz iyi görünürken diğerinin aynı seviyede görmemesi durumunda az gören göze amblyopik adı verilir Genellikle tek gözde görülür Toplumda %2-3 oranında görülen bir durumdur Erken tanı konması amacıyla ailelerin bu durum hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir
Normal görme nasıl gelişir?
Yeni doğanlar görebilmektedir Görmeleri aylar içerisinde zamanla artacaktır Ancak eğer gözlerinden birini yeterince kullanamazsa görmesi gelişmeyeceği gibi aksine azalabilecektir 9 yaşından sonra görme sistemi gelişimini tamamlayacağı için görme bu zamandan sonra artık değiştirilemiyecektir
Her iki gözde eşit seviyede görme normal gelişim için gereklidir Birçok meslekte her iki gözde tam görme şart tutulmaktadır, ayrıca gözlerden birinin kaza sonucu kaybedildiği bir durumda diğer gözün durumu kişinin hayatını sürdürebilmesi için önem kazanacaktır Bu yüzden amblyopi tanısı erken dönemde konmalı ve tedavi edilmelidir
Gözler ne zaman kontrol edilmelidir?
Tüm çocuklar 4 yaşına kadar muayene edilmelidir Tüm doktorlar görmede şüpheli bir durumun bulunduğunu tespit edebilmektedir Ailede benzer bir hastalığı bulunan bir kişi varsa 3 yaşından önce muayene edilmelidir
Amblyopinin nedeni nedir?
Gözlerin normal kullanılmasını engelliyecek ve gelişimini engelleyecek durumlarda ortaya çıkmaktadır Birçok vakada amblyopi nedeninde genetik bir yatkınlık bulunmaktadır Bu yüzden ailesinde amblyopi hikayesi bulunan çocukların erken yaşlarda göz doktorunca muayene edilmesi önemlidir En önemli üç nedeni şunlardır:
Şaşılık: En sık görülen sebepdir Kayan gözden gelen görüntü çift görmenin önlenmesi amacıyla yok sayılır ve çocuk sadece tek gözüyle görmeye yönlenir Bu kayan gözün görmesinin düşmesine neden olur
Refraktif farklılık: Refraktif bozukluklar gözlükle düzeltilmektedir Amblyopi tek gözün diğerine göre daha fazla myopik, hipermetropik yada astigmatik olmasıyla oluşmaktadır Bulanık gören göz yok sayılır ve amblyopi gelişir Gözler normal gözükmektedir ama tek göz diğerine göre daha az görmektedir Bu en zor tanı konan amblyopi nedenidir ve sıkı takibin yapılması gerekmektedir
Göz dokularının şeffaflığında bozulma: Katarakt yada görüntünün net olarak odaklanmasını engelleyecek her türlü durumda amblyopi gelişmektedir Bu en ağır amblyopi tipidir
Amblyopi tanısı nasıl konulmaktadır?
Farkedilmesi amblyopinin kolay değildir Çocuk tek gözünün az gördüğünün farkında değildir Tanı iki göz arasında görme farkının bulunmasıyla konur Bebeklerde görme keskinliğinin tespiti zor olduğu için gözlerden biri kapatılarak cisimleri takibi kontrol edilir Yada sağlam göz kapatıldığında bebek rahatsız olur
Düşük görme her zaman amblyopi demek değildir Birçok durumda gözlük verilerek görme düzeltilebilmektedir Ayrıca görmeyi azaltacak diğer durumlarda göz doktorunuz tarafından ekarte edilecektir(katarakt, tümör, enflamasyon, vs)
Amblyopi tedavisi nasıl yapılır?
Çocuğun zayıf gören gözünü kullanmaya alıştıılması gerekmektedir Bu sağlam gören gözün üzerinin bir kapama ile günde 1-2 saat haftalar-aylar boyunca kapatılmasıyla sağlanmaktadır Gözlüklerlede görme arttırılabilmektedir Tek başına yeterli olmazsa kapama tedavisi beraberinde yapılabilmektedirBazen az gören gözün kullanılması için iyi gören gözde damlalar yada görmeyi bozan lenslerde kullanılabilmektedir
Şaşılık bulunan gözlerde ameliyattan önce amblyopi tedavisi yapılır Katarakt ve benzeri bir durum varsa neden göre ameliyat uygulanır
Amblyopi nedenin ortadan kaldırılmasıyla tedavi edilemez Zayıf olan göz normal görme için mutlaka kuvvetlendirilmelidir




Amblyopi tedavi edilmezse ciddi sorunlar oluşabilmektedir
-Amblyopik gözde ciddi bir görme azlığı oluşabilmektedir
-Derinlik hissi kaybedilebilir
-İyi gören göz yaralanırsa hayat boyu görmede ciddi bir görme azlığı oluşur
Göz doktorunuz amblyopinin nasıl tedavi edileceği konusunda size bazı uyarılarda bulunacaktır Ancak tedavinin başarısı aileye bağlıdır Çocuğunuz iyi gören gözü kapatılacağı için rahatsız olacak ve gözünü açmak isteyecektir ancak ailenin çocuğu bunun onun sağlığı için gerekli olduğuna ikna etmesi gerekmektedir
Unutmayınki amblyopi tedavisinin başarısı amblyopinin ciddiyetine ve ne kadar erken yaşta tedavinin başladığına bağlıdır Tedavi 9 yaşına kadar devam eder Bu yaştan sonra artık tedavi başarılı olmamaktadır