Saman Nezlesi, Yaz Nezlesi Ve Alerjik Burun Rahatsızlıkları

Saman Nezlesi, Yaz Nezlesi ve Alerjik Burun Rahatsızlığı

Saman nezlesi nedir? Bu terim aslında yanlıştır Birincisi, saman, alerjik bir şey değildir, dolayısıyla alerji meydana getirmez Burun tıkanıklığına, kaşıntılı ve akıntılı buruna, burun ve boğazda fazla miktarda koyu akıntıya sebep olur fakat bu alerjik şikayetlere kendisi değil, havadan gelerek üzerine konan alerjik maddeler yol açar

Yaz nezlesi de, bilinen virüslerin yol açtığı nezle gibi değildir Havada bulunan alerjik maddelerin yol açtığı bir rahatsızlıktır Saman nezlesi ve yaz nezlesi, aslında, tıp dilinde "alerjik rinit" olarak bilinen hastalıklardır

Birçok kişi bu rahatsızlıktan muzdariptir Bazılarında hafif geçer, fakat bazı kişilerde çalışmayı ve günlük yaşamı engelleyecek kadar şiddetli olabilir

Alerjiye ne sebep olur? Bitki veya hayvanlardan gelen, insanlara yabancı alerjik maddeler, göz, burun, boğaz gibi yerlerden insan vücuduna girerler ve burada onların içeri girmesini engelleyici reaksiyonla karşılaşırlar Normal şartlarda, bu, yardımcı, doğal bir korunmadır Mamafih, bazı kişiler, bazı maddelere karşı, normalden fazla reaksiyon gösterirler Bu tür insanlara "alerjik bünyeli" insanlar, bu tür maddelere de "alerjen" denir Alerjinin, soyaçekim gösteren bir eğilimi vardır

Vücudun savunma sistemi, yabancı maddelere karşı savaşan maddeler üretir Bunlar, alerjenlerle karşı karşıya geldiğinde, vücutta istenmeyen etkiler oluşturan maddeler salınır "Histamin", bunların içinde en bilinenidir ve burunu döşeyen dokuda şişme, kaşınma, iritasyon, aşırı salgıya sebep olur

Hangi alerjenler burunda alerji yaratırlar? Hava ile taşınabilecek kadar hafif ve belirli boyutta olan, burun dokusunda depolanabilecek bitki veya hayvan protein parçaları, alerji oluştururlar Sık görülenleri, çiçek polenleri, mantar sporları, hayvan epitel döküntüleri ve ev tozudur Gözle görülemeyen bu mikroskopik yapılar, gerekenden büyük veya küçük olursa, vücuda girerek alerjik reaksiyon oluşturamazlar

Hangi polenler problem yaratır? Türkiye'de yapılmış bir araştırmada şu sonuçlar elde edilmiştir:



Ocak, şubat, mart aylarında, fındık, ardıç, mazı, selvi, kavak, dişbudak, kızılağaç, kocayemiş, süpürgelik, orman gülü, sık görülen alerjenlerdir

Nisan, mayıs, haziran aylarında, fındık, ardıç, mazı, selvi, dut, dişbudak, meşe, zeytin, çam, at kestanesi, kocayemiş, süpürgelik, orman gülü, ısırgangiller, buğday, arpa, mısır, yulaf, çavdar, pirinç, havuç, baldıran otu, kereviz, dere otu, sinir otu, kuzu kulağı, çayır otu, sık görülen alerjenlerdir

Temmuz, ağustos, eylül aylarında, ıhlamur, akasyalar, çam, kocayemiş, süpürgelik, orman gülü, papatyagiller, ısırgangiller, buğday, arpa, mısır, yulaf, çavdar, pirinç, havuç, baldıran otu, kereviz, dere otu, sinir otu, kuzu kulağı, sık görülen alerjenlerdir

Ekim, kasım aylarında, ardıç, mazı, selvi, sedir, kocayemiş, süpürgelik, orman gülü, papatyagiller, sık görülen alerjenlerdir

Mantarlar? Bunlar, bildiğimiz mayalama yapan mantarlardır Ölü yapraklar, çimen, saman, diğer tahıl sapları, tohum ve toprak üzerinde de ürerler Donmadıkları için mantarlar neredeyse bütün yıl alerji yapabilirler Sadece kışın karla kaplı olduklarında etkin olamazlar

Kapalı ortamlarda mantarlar, ev bitkilerinin ve topraklarının üzerinde ürerler Ayrıca, bodrum, merdivenaltı gibi loş ve nemli yerlerde de ürerler Peynir ve fermentasyona uğratılmış alkollü içeceklerde de bulunabilirler

Bütün yıl süren saman nezlesi? Hayvan alerjenleri (kedi, köpek, at ve diğer evcil hayvanların yünleri, derileri), kozmetikler, mantarlar, yiyecekler ve ev tozu gibi bütün yıl süren alerjenler, bu duruma sebep olur Ev tozu, birçok maddenin karışımıdır Bunlar, selüloz (ev mobilyalarından dökülür), mantarlar, ev hayvanlarından dökülen alerjenler, böcek alerjenleri ve "mite" adı ile bilinen küçük yaratıklardır Kışın artan alerjinin sebebi, kalorifer ve sobaların sıcaklık etkisiyle artan ev tozudur

Alerjiler önemli olabilir mi? Alerjik bünyesi olanların, soğuk algınlığına, nezleye, sinüs ve kulak enfeksiyonlarına karşı dirençleri azalmıştır Ayrıca bu enfeksiyonlar esnasında daha fazla rahatsız olurlar, daha da önemlisi astım geliştirebilirler

Ne yapabilirsiniz? İdeal olan, alerjen maddelerden uzaklaşmaktır Meselâ, sahilde, sadece denizden gelen meltemi soluyabileceğiniz bir yere veya hiç bir şeyin büyüyemeyeceği çok kuru bir havanın bulunduğu yere gidebilirsiniz Maalesef bu tür öneriler pratik olmaktan uzaktır, kendinizi şu tedbirlerle korumaya çalışabilirsiniz:

*Ev temizlerken veya otlarla uğraşırken maske takınız

*Havalandırmanız varsa, hava filtrelerini ayda bir değiştiriniz veya hava temizleyicisi alınız

*Ağır polen mevsiminde, kapı ve pencerelerinizi mümkün olduğunca kapalı tutunuz

*Ev bitkileri büyütmeyiniz ve alerjik olduğunuz hayvan beslemeyiniz

*Yün battaniyenizi, kuş tüyü yastığınızı, yün elbiselerinizi, alerjen olmayan sentetik maddelerle değiştiriniz

*Yorganınızı ve yaylı yatağınızı, sentetik örtülerle kaplayınız

*Hekiminizin önerdiği ilaçları düzenli bir şekilde kullanınız

*Yatarken, baş tarafınız daha yüksekte yatınız

*Genel sağlığınıza özen gösteriniz:

-Hergün egzersiz yapınız

-Sigara ve diğer dumanlı içecekleri bırakınız

-Karbonhidratı düşük, dengeli besleniniz

-Vitaminli yiyeceklerle (özellikle vitamin-C) besleniniz

*Hekiminize düzenli olarak görününüz

*Kışın, evler, ısınmanın etkisiyle oldukça kuru olduğu için, kaliteli bir nemlendirici almayı düşününüz, fakat bu nemlendiriciler üzerinde mantar üreyebileceğine de dikkat ediniz

Hekiminiz sizin için ne yapabilir? Kulak, burun, boğaz hekiminiz, sizi tam olarak muayene edecektir Burun ve sinüslerinizin detaylı muayenesi, alerjiye eşlik eden enfeksiyon, alerjik şikayetleri artıran ve tedaviyi zorlaştıran burun eğriliği, polip gibi hastalıklar olup olmadığını tespit edecektir

Alerji tedavisi için değişik ilaç grupları mevcuttur Hekiminiz, bunlardan hangisinin sizin için daha uygun olduğuna karar verecektir Tedavi, aynı zamanda uygun çevre kontrolünü de içerir Uygun hikaye ve muayene sonucu hangi maddelere karşı alerji olduğunu tespit için testlerin yapılıp yapılmaması gerektiğine karar verecektir

Havayolu ile geçen alerjenlerin iki tedavisi vardır Birincisi, bunlardan uzak durmak; mümkün olmuyorsa uygun aşı tedavisi yapmaktır Aşı tedavisinde prensip, kişiye, alerjik olduğu maddeyi çok düşük dozlarda vererek, tolerans oluşturmaya dayanır Kan veya cilt testleri ile yapılan alerji testleri vardır Modern testlerle, neye alerjiniz olduğu bulunduğu gibi ne kadar hassasiyetle alerjik olduğunuz da tespit edilebilmektedir

Uygun alerji aşıları yapılmaya başlandıktan birkaç hafta sonra etkileri görülebilir Fakat daha kalıcı bir etki sağlamak için üç ile beş yıl arasında uygulanmalıdır Alerji aşıları bir miktar düzelme sağlasa bile, ilaçlara da ihtiyaç devam eder Özellikle fazla miktarda alerjene maruz kalındığında veya bir komplikasyon geliştiğinde, ihtiyaç belirginleşir Bu süreç içerisinde hekiminiz sizi kontrolü altında tutacaktır