Evlilikte Kefaet = Eşitlik Ve Denklik

İslâm, her yönüyle aile yuvasının selâmet ve saadet içinde devamını ön görmüş ve bunun için bir takım prensipler koymuştur, Çünkü amaç evlenmek değil, evlendikten sonra evlilik hayatını dü**zenli sürdürmek ve hayırlı evlâd yetiştirmektir Bu bakımdan karı -koca haklarına geniş yer verilmiş ve her birlerinin hakkı güvence altına alındıktan sonra bir de evlenecek çiftler arasında yaklaşık bir ülçüde eşitlik ve denlik aranmıştır Fıkıh sözlüğünde buna kefaet denir



Bu nedenle fakîhlerimiz nikâh bölümünü işlerken, kefaet bah**sine özel bir başlıkla girmiş ve karı - kocanın evlendikten sonra uyum sağlamalarını amaçlayarak bir takım prensipler sergilemiştir



Genellikle nikâhta erkek tarafında kefaet, yani eşitlik ve denk**lik aranır Evlenecek olan erkeğin belirtilecek hususlarda kadına denk olması veya ondan daha üstün bulunması gerekir(Fetâvâ-yi Hindiyye - El-Muhit - Radıyüddin Serahsi - El-Mebsut Şemsül-Eimme Serahsî - El-Bedayi' – Kasani)



Kefaet'in Erkek Tarafında Aranmasının Sebebi :



Genellikle evin reisi erkektir Kadın daha çok kocasının hima**ye ve bakımına muhtaçtır Böyle olması, evin reisine vekar ve onur kazandırır Kadında aranacak olsaydı, çoğu kez kadının bazı yönle**riyle erkekten üstün olmasını sonuçlandırır, bu da aile yuvasına pek huzur sağlamazdı Nitekim günümüzde, çok zengin ve soylu bir kadınla derece bakımından ondan aşağı olduğu halde evlenen erkek huzurlu değildir Her zaman kendisinde bu aşağılığın acısını için için hissedip üzülebilir Bu da aile yuvasının tam huzur içinde devamına pek yardımcı bir hal sayılmaz Hele bir de kadın zenginliğine, soylu**luğuna veya geniş bilgi ve kültürüne dayanarak şımarık hareketler**de bulunur veya kocasını saymamazlık ederse, o zaman mesafe büs**bütün açılır



İşte bu ve benzeri nedenlerden İslâm Kefaet'i kadın tarafında değil, erkek tarafında aramıştır



O halde kadın kendisinden daha hayırlı bir erkekle evlendiği takdirde, velisinin bu nikâhı bozma veya karı koca arasını ayırma hakkı yoktur Çünkü kefaet erkek tarafında ağırlık sağlamıştır(El-Mebsut - Şemsü'1-eimme Serahsî)



Kefaet hakkında bize ışık tutacak birkaç hadîs-i şerif vardır Müctehid imamlar da bu ve benzeri rivayetlere dayanarak sözü edi**len konuda ictihad yürütmüşlerdir : :



«Dinini ve ahlâkını (yani dindarlığını ve huyunu) beğendiğiniz kimse size geldiğinde (kızınızı) ona nikahlayın»(Tirmizi îsnad-i Hasen ile Ebû Hatem'den)



«İnsanlar madenler (gibidir); dinde anlayışlı ve bilgili olduktan sonra cahiliyye devrinde iyi ve seçkin olanlar, İslâm'a girdikten son**ra da iyi ve seçkindirler»(Ashab-ı Sünen)



Kefaet Konusunda Mezheplerin Görüşleri :


Hanefî Mezhebine göre, erkeğin kadına denkliği şu altı hususta aranır : Soy, İslâm, Sanat ve Kültür, Hürriyet, Dindarlık ve Servet



Şafiî Mezhebine göre, şu dört hususta aranır : Soy, din, hürriyet, sanat ve kültür



Hanbelî Mezhebine göre ise, şu beş hususta aranır : Dindarlık, sanat ve kültür, servet, hürriyet ve soy(Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 2/479)