Namaz Kılarken Neden Kıbleye Dönülür

namaz kılarken niçin kıbleye dönülür,
namazda kıble - kıblenin anlamı

Namaz kılarken kıbleye dönmenin anlamı

Kıble Arapçada yön ve yönelme demektir İslamda müslümanların namaz kılarken yöneldikleri Kâbe yönünü dile getirir

Hz Muhammed (sav) Mekke'de Kâbe'ye doğru, Kâbe'yi araya alarak ya da doğrudan Beytü'l-Makdis'e yönelerek namaz kılıyordu Hicretten sonra Medine'de yaklaşık onyedi ay yine Beytü'l-Makdis'e doğru durarak namaz kıldı Ancak;

"Biz senin yüzünün göğe doğru çevrilip durduğunu görüyoruz Elbette seni hoşlanacağın bir kıbleye döndüreceğiz (Bundan böyle) yüzünü Mescidü'l-Haram tarafına çevir Nerede olursanız yüzlerinizi o yöne çevirin" (el-Bakara, 2/144) âyetinin gelişinden sonra kıble Kâbe'ye çevrildi

Görülmesi durumunda kıbleyi doğrudan Kâbe belirler İslâm bilginleri bu konuda sözbirliği içindedirler Kâbe'nin görülmemesi durumunda kıblenin nasıl belirleneceği konusunda ise başlıca üç görüş ortaya çıkmıştır İmam Ebu Hanife'ye göre esas olan Kâbe'nin bulunduğu yöndür Namaz kılan müslümanın Kâbe yönünde durması yeterlidir Çünkü özellikle uzak mesafelerde Kâbe'yi tam karşıya alabilmek mümkün değildir

İmam Şâfiî ve Ahmed b Hanbel kıblenin yönü değil, Kâbe'nin bizzat kendisi olduğunu, bu nedenle nerede olunursa olunsun bizzat Kâbe'ye yönelinmesi gerektiğini savunurlar Bu bilginlere göre Kâbe'nin tam karşıya alınmaması durumunda namaz geçerli olmaz İmam Mâlik'in savunduğu üçüncü görüş temelde imam Ebu Hanife'nin görüşüyle aynıdır Buna göre Mescidü'l-Haram içinde bulunanların kıblesi Kâbe, Harem bölgesi içinde bulunanların kıblesi Mescidü'l Haram, diğer yerlerdeki müslümanların kıblesi de Harem bölgesidir

Kıbleye yönelmek namazın farzlarındandır
Herhangi bir yöne doğru kılınan namaz geçerli değildir Kıbleye yönelerek namaza duran kişi daha sonra yönünü değiştirirse namazı bozulur Yalnız yüzün kıbleden çevrilmesi ise mekruh olmakla birlikte namazı bozmaz Kıblenin kesin biçimde bilinmemesi durumunda namaz kılacak kişinin kıbleyi tesbit etmek için araştırma yapması gerekir Gerekli araştırmadan sonra kıble olarak belirlediği yönde namazını kılar Bu durumda yön yanlış bile olsa namaz geçerlidir

Ancak namaz sırasında yönünün yanlış olduğunu öğrenirse kıbleye yönelmesi gerekir Araştırma yapılmadan kılınan namazda yanlış yöne durulduğu anlaşılırsa namaz yeniden kılınır Araba, vapur, tren, uçak gibi ulaşım araçlarında namaza başlanırken kıbleye dönülür, aracın hareketi nedeniyle kıbleden sapılması namazı bozmaz Savaş gibi hayati tehlikenin sözkonusu olduğu durumlarda kıbleye yönelme farz olmaktan çıkar Bu tür durumlarda herhangi bir yöne doğru kılınan namaz geçerlidir

Namazdaki gibi farz olmamakla birlikte diğer bazı durumlarda da Kabe'ye, eş deyişle kıbleye yönelmek Hz Peygamber (s as)'in sünneti gereği gelenekleşmiştir Namaz dışındaki dua ve ibadetlerde, Hac görevinin gereklerinden olan ihrama girilmesi sırasında, cemrelere taş atarken kıbleye dönülmesi gerekir Cenazeler gömülürken sağ yanlarına yatırılarak yüzleri kıblene çevrilir Hayvanlar da kesilirken kıbleye doğru yatırın Tüm bunlar mü'minin ibadet ve fiillerinde Allah'a yönelişini, O'nun hoşnutluğunu arayışını simgeler Buna karşılık bazı yakışıksız durumlarda kıbleye yönelmekten kaçınılmalıdır Sözgelimi abdest bozulurken kıbleye yönelinmemesi, sırt dönülmemesi gerekir Hz Peygamber (sas)'in, "Biriniz kaza-yı hacet istediği zaman, kıbleyi ne karşısına alsın, ne de arkasına (Medine'ni) doğusuna ya da batısına doğru dönün" (Nesaî), anlamındaki söz ve davranışlarından kaynaklanan bu tutum, Allah'ı çirkinliklerden tenzihe yönelik bir tutumdur