İzmir Mutfağı |
08-10-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İzmir Mutfağıİzmir Mutfağı İzmir denince akla sağlıklı, insanı fazla yormayan, hafif yemeklerden oluşan bir mutfak gelir Özellikle zeytinyağı İzmir mutfağı’nın baş tacıdır Sabah kahvaltılarının vazgeçilmezidir zeytinyağı aynı zamanda Zeytinyağının yanında çeşit çeşit yabani otları ve dünyanın yedi harikasından biri sayılan bağları unutmamak gerek… Ve tabii balık… İzmir mutfağı, Ayvalık gibi Ege mutfağının tipik özelliklerini taşır İzmir denince akla ilk gelen Kumru sandviç, buzlu badem ve Kordonboyu’dur İzmir mutfağına özelliğini veren yabani ot yemekleri, Ege’nin ot cenneti Tire yöresinde yoğunlaşır Ot kavurması, Sarmaşık ve Kuşkonmaz Kavurması diğer ot yemeklerinin yanında göze çarpanlardan Bir de ısırgan otundan yapılan Okma var İzmir ve yöresinin yemekleri de çeşit açısından son derece zengindir Başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz TARHANA ÇORBASI: Yaz mevsiminin sonuna doğru un, yoğurt, bol domates, kırmızı biber, İzmir’e özgü yabani otlar önce kazanlarda pişirilir, daha sonra ekşimeye bırakılır, kurutulur, el ile ovularak, un haline getirilen tarhanalar, iyice kurutulup, kışa saklanırSoğuk kış günlerinde et suyu ile pişirilip, kızarmış ekmekle sıcak sıcak servis yapılırTarhana çok lezzetli, besin değeri yüksek yöresel bir çorbadır KEŞKEK: Özellikle düğün ve bayram yemeği olarak bilinir Taş dibeklerde döğülerek kabuğu çıkarılmış yumuşak buğdayın, koyun etiyle büyük kazanlarda ve bol odun ateşinde iyice pişirilmesiyle oluşan keşkek, düğünlerde misafirlere ikram edilirKalaylı bakır sahanlarda ikram edilen keşkeğin üstüne salçalı ve kırmızı biberli tereyağı dökmekte adettir ZERDE: Keşkek gibi özel günlerin yemeğidir Tatlı olarak sofraya en son getirilir Nişasta, pirinç ve şekerden yapılıp, üzerine tarçın ilave edilir SURA: Özellikle Kurban Bayramından sonra yapılan bir yemektir Kurban etinin kaburga kemiklerinin bulunduğu bölüm kesilerek, büyük et parçası çıkarılırKaburga kemikleriyle et kısmının arası tuz ve baharatla oğulduktan sonra, iç pilavla doldurulur Doldurulan kısmın etrafı pişerken pirinçler dağılıp dökülmesin diye yorgan iğnesiyle dikilir Kuzu tenceresi denilen büyük bakır tencerede pişirilir Daha sonra bir tepsiye alınarak, üzeri salçalı tereyağ ile yağlandıktan sonra, fırına sürülür Pembeleşinceye kadar kızartılırSıcak olarak servis yapılır İZMİR KÖFTESİ: Et iyice döğüldükten sonra soğan suyu, tuz , karabiber ve diğer baharatlar, ekmek içi ve yumurta ile yoğrulurKöfte şekil verilerek, yağda kızartılır Üzerine domates konularak pişirilir Sıcak servis yapılır PAPAZ YAHNİSİ: Dana eti doğranarak toprak bir tencereye konur İçine soğan, sekiz-on tane bütün sarmısak, tuz, biber, kimyon ve sirke ilave edilir Hiç su konulmadan tencerenin kapağı buhar çıkmayacak şekilde sıkıca kapatılarak, pişirilir MÜCMERİ: Kıyma ve soğan yoğrulurHaşlanmış pirinç ile karıştırılıp, ovulur Macun haline gelince yumurta, maydonoz ve tuz ilave edilir Üstü örtülüp bir süre dinlendirildikten sonra, yağda kızartılır PİRİNÇLİ DOMATES DOLMASI: Domates rendelenir, tereyağında biraz pişirilir Birkaç domatese bir çorba kaşığı tereyağ yeterlidir Et suyunu koyup, kaynattıktan sonra, içine biraz tuz atıp, pirinç salınır Fındık büyüklüğündeki köfteler, tepsiye serpilen una bulanır, daha sonra kaynayan pirinç suyunun içine salınır ve pişirilir KOL BÖREĞİ: Alt üst böreği hamuru ile olur İstenildiği kadar beze tutulur Açılır ikiye katlanır, peynirli veya kıymalı iç konur İzmir’de genellikle ıspanaklı yapılır Ispanak kavrulursa ağır olur Temiz yıkanıp, doğranan ıspanaklara ince doğranan bir soğan, tuz, karabiber karıştırılıp, böreğin içine katılır, rulo şeklinde sarılır Sonra tepsiye sıralanıp, kesilir Üzerine bol zeytinyağı sürülüp, fırına verilir Pişince üzerine tepsi kapatılır GERDAN TATLISI: Kurban Bayramlarında özellikle kurban etinden yapılan baharatlı bir et tatlısıdır Kurbanın boyun kısmı önce çok az bir tuzla haşlanır Sonra pişmiş et lifleri didiklenerek, kemiklerden ayrılır Üzerine et suyu, şeker, tarçın, karanfil gibi baharatlar atılarak, ağdalı bir hal alıncaya kadar pişirilir Pişmeden biraz önce içine kayısı ve kara erik kurusu ile kavrulmuş badem veya çam fıstığı ilave edilir, yemek üzerine sıcak olarak yenir RADİKAL SALATASI: Yabani bir ot olan radika, İzmir ve çevresinde şifalı bir yiyecek olarak kabul edilmektedir Pek çok çeşitleri olan bu ot cinsinin, temizce yıkanmış, bol su ile haşlanmış, üzerine bol limon ve zeytinyağı ilave edilmiş salatası servis yapılır ZEYTİNYAĞLI TAZE FASULYE: İnce doğranmış bir adet kuru soğan yarım su bardağı kadar zeytinyağında biraz öldürülür, üzerine ayıklanmış doğranmış taze fasulyeler ilave edilir, biraz kavrulur, üzerine bolca rendelenmiş domates, tuz, biraz şeker ilave edilir Daha sonra yeteri kadar sıcak su ilave edilip, kısık ateşte pişirilir Tencerede soğutulup, servis yapılır TELKADAYIF: Türkiye’nin hemen her yöresinde çok lezzetli yapılan besin değeri çok yüksek olan telkadayıf İzmir’de de çok sevilen tatlıların başında gelir Eritilmiş margarin ve tereyağı karışımı telkadayıflara iyice yedirilir Yağlanmış tepsiye serilir, üzerine bolca dövülmüş ceviz dökülür, tekrar yağlanmış kadayıf serpilip, bastırılır Orta hararetli fırında pembe renkli pişirilirBiraz ılıyınca üzerine soğuk şurup dökülürArzu edilirse, üzerine bir parça kaymak koyup, servis yapılır KAYMAKLI DONDURMA: Yazları çok sıcak olan İzmir’de güneş körfezde batarken, dondurma yemek bir alışkanlıktır İzmir’ in kaymaklı dondurması nefis lezzetiyle hem serinlik hem de sıcak nedeniyle gün boyunca vücudun harcadığı enerjiyi geri verir Süt, şeker, ve salep bir tencerede pişirilip, kavrularak, soğutulur Buzdolabının buzluğunda ve ara sıra karıştırarak, iyice donması sağlanır, fıstıklarla süslenerek, servis yapılır |
|