Zonguldak Ve Atatürk

Zonguldak ve Atatürk

Kuva-i Milliyeciler, Ulusal Kurtuluş Savaşının sürdüğü dönemde bile, emeklerinden başka sermayeleri olmayan; kömür işçisi olmakla mükellef bırakılmış yöre insanına, daha iyi çalışma koşulları getirmeyi amaçlamışlardır Kömür havzasından alınan çalışma yaşamıyla ilgili tüm verilerin tartışılmasıyla düzenlenen, işçi sağlığı alanındaki iki kanun dikkat çekicidir; Bunlardan biri; 11 Mayıs 1921 tarih ve 114 sayılı, Havza-i Fahmiyede Kömür Tozlarının Amele Menafi-İ Umumiyesi Füruhtuna Dair Kanun’ dur(Kömür tozlarını işçi yararına satma yasası ) 8111920 tarih ve 340 nolu hükümet teklifiyle sunulan, 284 1921 tarihindeki 26 oturumda kabul edilen bu 4 maddelik kanunla; kömür üretiminde ortaya çıkacak olan kömür tozlarının Amele İdare Heyetince İktisat Vekaleti’ nin gözetiminde açık artırma yöntemi ile satılması ve hasılatın Amele İdare Heyeti adına Ziraat Bankasına yatırılması öngörülmüştür

Taşkömürü Havzasına Atılacak Adımların Öncüsü

1924 yılında kurulan Türkiye İş Bankası nizamnamesinin 2 maddesine göre; İş Bankası bankacılık işlemlerinin yanı sıra tarım,sanayi, madencilik, bayındırlık işlemleri ve üretimi yapacak, bu işler için şirketler kuracak, yabancı şirketlerle ticari ortaklığa girecektirBu maddeye uygun olarak, taşkömürü havzasında Kilimli Kömür Madenleri TAŞ, Kozlu Kömür İşleri TAŞ ( Kömüriş), Maden Kömür İşleri TAŞ (Türkit), Kireçlik Maden Kömürleri TAT gibi madencilik tirketleri kurulmuttur Cumhuriyet öncesinde teknik elemen yetersizliğinin yarattığı sorunlar dikkate alınarak; Türkiye Cumhuriyeti'nin kurduğu ilk yüksek okul olan Yüksek Maadin ve Sanayi Mühendis Mektebi mühendis ihtiyacını karşılamak amacıyla 1924 yılında, İktisat Vekaleti’ne bağlı olarak Zonguldak’ta açılmıştır

Atatürk'ün Zonguldak'a Gelişi (26 Ağustos 1931)

Zonguldak kömür madenlerinin en verimli ve ileri düzeyde işletilmesinin tartışıldığı günlerde, Başbakan İsmet İnönü, Meclis' te, "Kömür meselesini bütün memleket için büyük bir dava telakki ediyorum" demektedir Atatürk, Zonguldak maden ocaklarını görmek üzere,Ertuğrul Yatı ile Zonguldak'a hareket etmiştir Yanında, o zamanki İş Bankası Genel Müdürü Celal Bayar, Afyon Milletvekili Ruşen Eşref, Gaziantep Milletvekili Kılıç Ali, Aydın Milletvekili Reşit Galip, Sinop Milletvekili Recep Zühdü, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Tevfik Bıyıklıoğlu, Özel Kalem Müdürü Hasan Rıza Soyak ve Başyaver Rusuhi'de vardır


26 Ağustos’ ta başlayan "Büyük Taarruz" zaferle sonuçlandı Zafer’in anısına, İş Bankasının açılışı için 26 Ağustos 1924 tarihi benimsendi 26 Ağustos 1931 tarihinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün ilk kez Zonguldak ' a gelişi ve Zonguldak’ ın derin toprakları altındaki serveti madeniye ne kadar kıymetli ise bizim nazarımızda Zonguldak da o kadar çok kıymetli bir vilayetimizdir söylemi açılacak yeni ufukların habercisi olmuştur

Ertuğrul Yatı, saat 1230'da Zonguldak Limanı açıklarında demirlemiş, Zonguldak Valisi Arif Bey' in başkanlığında bir kurul Ertuğrul Yatına geçerek Atatürk'ü karşılamış, Gazi ve arkadaşları, bugünkü Maden Mühendisleri Odasının Zonguldak Şubesi Lokali yanında bulunan iskeleden Zonguldak’ a ayak basmışlardır Maden Kömür İşleri TAŞ (Türkit)' e ait 63 ocaklarındaki incelemelerinin ardından sıcak, duygulu ve coşkulu bir uğurlama töreni ile Ulu Önder, Ertuğrul Yatı'na geçmiş, aynı gün Ereğli ilçesine hareket etmiştir Ereğli Limanında kendilerini karşılayanlarla bir süre görüştükten sonra, İstanbul'a dönmüştür