Sarayyeri Köyü Merkez Düzce |
08-10-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Sarayyeri Köyü Merkez DüzceMerkez Sarayyeri Köyü - Sarayyeri Köyü Hakkında - Sarayyeri Köyü Tanıtımı - Sarayyeri Köyü Resimleri Tarihi Sarayyeri Köyü (Adigece:Kovk'ehable/Qoukvehable/Къоук1ьэхьаблэ),1864 Adıge sürgünü sırasında Çerkesya'nın Karadeniz kıyısından ya da şimdiki Soçi (Adigece:Ş'açe/Шъачэ) metropoliten alanı yöresinden sürülen Şapsığ (Шапсыгъ) ve Vıbıh (Убых) kökenli Çerkesler tarafından kurulmuşturİlk kafile,anlatıldığına göre 9 aileden oluşuyorduBu kafile ilkin Akçaşehir (şimdiki Akçakoca) iskelesine indirilen Çerkesler arasındaydıYanlarında ayrıldıkları yerin toprak numunesi,bazı bitki ve meyve tohumları vardıŞimdiki yerlerine geldiklerinde yaban erikleri (хьагъэц1ырк1ь) olgunlaşmıştı Sarayyeri adının,köyün 3 km kadar kuzeyinde bulunan ve şimdi Düzce Belediyesi sınırları içine alınan Konuralp (Türkçeleştirme kampanyası öncesi adı:"Üskübü" ya da halk arasındaki adı:"Kasaba") saray mensupları için,şimdiki köy mezarlığı ile Melen Çayı arasında ve Melen'in sol üst yamacı üzerindeki bir yerde bir yazlık saray bulunduğu,Sarayyeri adının da oradan geldiği,havadar iklimi nedeniyle saray mensuplarının yazları burada kaldığı anlatılırNitekim bu yerde zaman zaman Grek sikkelerinin, yakın zamanlara değin,özellikle yağışlı günlerde yeryüzüne çıkmış halde bulunduğu anlatılırdıKöyün Çerkesçe adı ise,ilk Çerkes kafilesi önderi Kovk'ı İslam'dan gelme olarak, "Kovk'ı Köyü" anlamında Kovk'ehable (Къоук1ьэхьаблэ) olarak yöredeki Çerkeslerce bilinir Çerkesler ilkin köyün hemen yanından geçen Melen Çayının sağ (kuzey) tarafındaki çayırlarla kaplı geniş tabanlı vadiye (Melen k'ey/"Мэлэн к1эй=Melen vadisi) yerleştilerAma çevredeki Türk köylülerin,bu yerin baharları sel suları altında kaldığını söylemeleri üzerine,daha yüksek bir düzlükte bulunan şimdiki köy yerine,Melen'in sol üst tarafına taşındılarBuraları o zamanlar geniş orman ve çalılarla kaplıydı,yerleşimin ardından orman açma ve tarla oluşturma çalışmaları başlatıldıDikdörtgen biçiminde çayırlık bir köy meydanı seçildi ve meydanın çevresine ev ve bahçeler yerleştirildiİlkin kulübeler (кылы) kurulduğu,komşu Beslanbey (Adıgece:Bırgıhable) köyü ile bazı sınır anlaşmazlıkları yaşandığı anlatılmaktadırBu arada köy sınırları da saptandı ve aileler arasında eşit biçimde paylaşıldıŞimdiki Kadıoğlu Köyü yakınında Kakırtama (Къакъыртамэ) denilen tümsek alan ibadet yeri,dibinde pınarı bulunan asırlık bir meşe ağacı da Kutsal Ağaç (Чъыгэе Чъыг Лъап1о) olarak belirlendi Sarayyeri Köyünün Kovk'ı İslam (Къоук1ьы Ислам) başkanlığında kurulduğu,ilk kafilede üç Kovk'ı,iki Hapıy (Хьапый),bir Abreg (Aбрэгь),bir Nıbe (Ныбэ),bir ve bir Natho (Натхъо) ailesinin bulunduğu anlatılırDaha sonra,1878'de Rumeli'den sürülen Çerkeslerden, başka köy ve yerlerden bazı aileler de köye yerleşmişlerdirKöylüler bu kişilere toprak vermiştirKöye sonradan yerleşen aileler Ğırbı (Гъырбы),Açumıj (Ацумыжъ),Çaçuh (К1ак1ыхъу),Veğul (Огъул1),Tlışe (Л1ыщэ),Hamtıv (Хьамтыу),Bate ÖZATA(Батэ),Tlıf (Л1ыф),Haydeç (Хьайдэч1),Bekımko (Бэкымкъо),Mamhığ (Мамхыгъ) ve Abaza (Азгъэ) aileleridirBunların birkaçı Abadzeh (Aбдзах) ailesidir (Tlışe,Ğırbı,Bekımko,)Köyde 1950'lerde ölen Л1ыщэ Hacilyas Varol ünlü bir Adıge halk ozanı,destancı ve öykü anlatıcısı idiHacilyas'ın yeğeni Bahri,oğlu Ahmed Ali,Hapıy Yusuf Mahmud,Ğırbı Fuat köyün tanınmış Adıge öykü anlatıcılarındandı Köyde eskiden düzenlenen şarkı şölenlerinden bir örnek görmek için bk"Geguak'o-Vısak'o Toplulukları ve Bir Şarkı Şöleni",internet Köyde 1971-1972 yılına değin Adigecenin Şapsığ lehçesi,baskın olarak konuşuluyorduAdıgece şimdi,daha çok yaşlı ve orta yaşlı kesim arasında konuşulmakta,gençler ise,daha çok Türkçe konuşmaktadır Köyde yüksek öğrenim görmüş kişiler vardırGençlerin bir bölümü dışarıda,bir bölümü de köyden gidip gelerek Düzce'de çalışmaktadırKöy,Düzce mücavir alanı içinde iken,Düzce belediyesi tarafından,tek yanlı bir kararla belediye sınırları içine alınmış,karar onay için İçişleri Bakanlığına gönderilmiştirKöyün geniş kamu arazileri vardır1999 Düzce depreminden pek bir zarar görmemiş olduğundan köye yoğun bir yerleşme olmuş ve köyde lüks villalar inşa edilmiştirBu arada köyün etnik kimlik ve geleneğini korumak için,köy merkezine Çerkes asıllı ya da Adıge bağlantılı olmayan nüfus alınmamıştır Buna karşın köy çevresine bu yakın yıllarda bazı Karadenizli (Ordulu,vb) ve Kürt aileler yerleşmişlerdir Coğrafya Düzce merkezine 4 km uzaklıktadır Nüfus Yıllara göre köy nüfus verileri 2000 260 1997 286 Altyapı bilgileri Köyde, ilköğretim okulu yoktur fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi melene bağlıdır Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol çamur olup Belediye Otobüs hattı yoktur ayrıca köyde elektrik sabit telefon ve adsl hattı bulunmamaktadır Kaynak : Vikipedi, özgür ansiklopedi Kaynak : Yerel Net Köyünüze Ait Bilgi ve Resimleri Bu Konu Altında Paylaşabilirsiniz |
|