Tarihte Çorum İlindeki Ünlü Kişiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-10-2012

Tarihte Çorum İlindeki Ünlü Kişiler
-------------------------------------------------
Ahmet Feyzi (1839-1909) : Çorum’da doğdu İstanbul Beyazıt Medresesi’ni bitirdi Yargıçlık, Müftülük yapmış ve Çorum’da 6112 kitaptan oluşan bir kütüphane kurmuştur Ehadis-i Mevzuat, Redd-i Batıl, Risalei Müntehebat, Tahrir-i Mantık, Şerh-i Kafiye, Kanunu Arazi, din, edebiyat, mantık, hukuk alanındaki eserlerinden bazılarıdır Arapça ve Türkçe 30 kadar eseri Hasanpaşa Halk Kütüphanesinde bulunmaktadır

Akşemseddin (1390-1459) :Asıl adı Mehmet Şemsettin’dir Osmanlı İmparatorluğunun büyük bir din bilgini ve aynı zamanda hekimdir Hacı Bayram Velinin öğrencisidir Fatih Sultan Mehmet’in arzusu üzerine arkadaşı Akbıyık Abdullah ile İstanbul’un fethinde bulunmuş ve Türk ordusunun manevi gücünü artırmada büyük rol oynamıştır

Aşıkpaşa (1270-1333) :Tasavvuf terbiyesi ile yetişmiş olup, Türk tasavvuf ve halk şairidir Garipname isimli eseri mevcuttur

Aşık Paşazade (1392-1484): Sultan Çelebi Mehmet zamanında yaşamış olup, devrin savaşlarına katılmıştır Osmanlı tarihinin canlı kaynağını teşkil etmiştir Meşhur Tarihi (Aşık Paşazade Tarihi) 1484 yılında yazmaya başlamıştır

Baltacı Mehmet Paşa (1660–1712) : Adını 1711 yılında Prut savaşı ile duyurmuştur lll Ahmet’in padişahlığı döneminde ikinci defa Veziriazam olmuştur 1712 yılında Limni adasında sürgünde iken ölmüştür

Ebuss’ud Efendi (1490-1574): Şeyh Muhiddin Yavsi’nin oğludur 1519’da İnegöl medresesi hocalığına atandı 1527 yılında İstanbul Kadılığından sonra Osmanlı İmparatorluğuna 14 Şeyhülislam oldu Kanuninin devlet düzenini sağlayan meşhur kanunlarının hazırlanmasında büyük rolü oldu 29 sene Şeyhülislamlık yaptıktan sonra öldü

Elvan Çelebi (?-?): Babası ünlü Aşıkpaşa’dır Elvan Çelebi 1352 yılında bir cami, kendisi için yanına bir türbe, bir tekke ve hamam yaptırmıştır

Koyunbaba :Asıl adı Seyit Ali’ dir Peygamberimizin torunu Hz Hüseyin’in 7 oğlu Ali Rıza’nın 12 oğlu olduğu rivayet edilmektedir Adı efsaneleşmiş bir evliyadır Evliya Çelebiye göre Hacı Bektaşi Veli’nin Halifesidir Mezarı Osmancık ilçesinde adıyla anılan türbededir

Kul Mustafa :17 yy da Çorum yöresinde doğup yaşamış bir halk şairidir Değişik konularda şiirler yazdı Bunlar cönklerde dağınık halde bulunmaktadır Genç Osman adıyla anılan padişah IIOsman’ın öldürülmesi üzerine yazdığı destanlar dikkat çekicidir Bu destanlar Çorum müsellimi Kurdoğlu Süleyman’ın önderliğinde Çorumluların Kapusuz ve başıbozuk tayfasıyla Düvenci ovasında yaptığı cengi dile getirir

Şeyh Muhittin Yavsi (?-1516) :Babası Osmanlı müderrislerinden matematikçi astronom olan Ali Kuşçu’nun kardeşi Mustafa’dır İskilip, Amasya ve İstanbul’da öğrenimini yaparak o zamanın Amasya valiliğini yapan ll Beyazıt’a öğretmenlik yapmıştır

Yusufu Bahri (?-1828): Mısır’a giderek büyük din bilgini Şeyh Murtaza’dan hadis dersi almıştır Daha sonra Çorum’a yerleşmiştir Basılmamış Ata-i Feyyaz adlı eseri ile Dürrü Tahrir ve yazma eserleri vardır

Hasan Paşa (Yedi-Sekiz Hasan Paşa) (1831-1902) : Abdülhamit zamanında Beşiktaş muhafızlığı yapmıştır Sultan Abdülaziz zamanında Alay Bey’i oldu ve Hasan Bey adını aldı Bir süre sonra paşalığa yükseldi Osmanlı-Rus savaşında Kafkas cephesinde büyük yararlılıklar gösterdi Çorum’u süsleyen saat kulesi ile depremde zarar gören Hıdırlık Camii’nin yerine yenisini yaptırmıştır

08-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Tarihte Çorum İlindeki Ünlü Kişiler Tarihte Çorum İlindeki Ünlü Kişiler ------------------------------------------------- Ahmet Feyzi (1839-1909) : Çorum’da doğdu İstanbul Beyazıt Medresesi’ni bitirdi Yargıçlık, Müftülük yapmış ve Çorum’da 6112 kitaptan oluşan bir kütüphane kurmuştur Ehadis-i Mevzuat, Redd-i Batıl, Risalei Müntehebat, Tahrir-i Mantık, Şerh-i Kafiye, Kanunu Arazi, din, edebiyat, mantık, hukuk alanındaki eserlerinden bazılarıdır Arapça ve Türkçe 30 kadar eseri Hasanpaşa Halk Kütüphanesinde bulunmaktadır Akşemseddin (1390-1459) :Asıl adı Mehmet Şemsettin’dir Osmanlı İmparatorluğunun büyük bir din bilgini ve aynı zamanda hekimdir Hacı Bayram Velinin öğrencisidir Fatih Sultan Mehmet’in arzusu üzerine arkadaşı Akbıyık Abdullah ile İstanbul’un fethinde bulunmuş ve Türk ordusunun manevi gücünü artırmada büyük rol oynamıştır Aşıkpaşa (1270-1333) :Tasavvuf terbiyesi ile yetişmiş olup, Türk tasavvuf ve halk şairidir Garipname isimli eseri mevcuttur Aşık Paşazade (1392-1484): Sultan Çelebi Mehmet zamanında yaşamış olup, devrin savaşlarına katılmıştır Osmanlı tarihinin canlı kaynağını teşkil etmiştir Meşhur Tarihi (Aşık Paşazade Tarihi) 1484 yılında yazmaya başlamıştır Baltacı Mehmet Paşa (1660–1712) : Adını 1711 yılında Prut savaşı ile duyurmuştur lll Ahmet’in padişahlığı döneminde ikinci defa Veziriazam olmuştur 1712 yılında Limni adasında sürgünde iken ölmüştür Ebuss’ud Efendi (1490-1574): Şeyh Muhiddin Yavsi’nin oğludur 1519’da İnegöl medresesi hocalığına atandı 1527 yılında İstanbul Kadılığından sonra Osmanlı İmparatorluğuna 14 Şeyhülislam oldu Kanuninin devlet düzenini sağlayan meşhur kanunlarının hazırlanmasında büyük rolü oldu 29 sene Şeyhülislamlık yaptıktan sonra öldü Elvan Çelebi (?-?): Babası ünlü Aşıkpaşa’dır Elvan Çelebi 1352 yılında bir cami, kendisi için yanına bir türbe, bir tekke ve hamam yaptırmıştır Koyunbaba :Asıl adı Seyit Ali’ dir Peygamberimizin torunu Hz Hüseyin’in 7 oğlu Ali Rıza’nın 12 oğlu olduğu rivayet edilmektedir Adı efsaneleşmiş bir evliyadır Evliya Çelebiye göre Hacı Bektaşi Veli’nin Halifesidir Mezarı Osmancık ilçesinde adıyla anılan türbededir Kul Mustafa :17 yy da Çorum yöresinde doğup yaşamış bir halk şairidir Değişik konularda şiirler yazdı Bunlar cönklerde dağınık halde bulunmaktadır Genç Osman adıyla anılan padişah IIOsman’ın öldürülmesi üzerine yazdığı destanlar dikkat çekicidir Bu destanlar Çorum müsellimi Kurdoğlu Süleyman’ın önderliğinde Çorumluların Kapusuz ve başıbozuk tayfasıyla Düvenci ovasında yaptığı cengi dile getirir Şeyh Muhittin Yavsi (?-1516) :Babası Osmanlı müderrislerinden matematikçi astronom olan Ali Kuşçu’nun kardeşi Mustafa’dır İskilip, Amasya ve İstanbul’da öğrenimini yaparak o zamanın Amasya valiliğini yapan ll Beyazıt’a öğretmenlik yapmıştır Yusufu Bahri (?-1828): Mısır’a giderek büyük din bilgini Şeyh Murtaza’dan hadis dersi almıştır Daha sonra Çorum’a yerleşmiştir Basılmamış Ata-i Feyyaz adlı eseri ile Dürrü Tahrir ve yazma eserleri vardır Hasan Paşa (Yedi-Sekiz Hasan Paşa) (1831-1902) : Abdülhamit zamanında Beşiktaş muhafızlığı yapmıştır Sultan Abdülaziz zamanında Alay Bey’i oldu ve Hasan Bey adını aldı Bir süre sonra paşalığa yükseldi Osmanlı-Rus savaşında Kafkas cephesinde büyük yararlılıklar gösterdi Çorum’u süsleyen saat kulesi ile depremde zarar gören Hıdırlık Camii’nin yerine yenisini yaptırmıştır