32 Ve 54 Farz

Peyganberimiz aleyhisslatü vesselamın iki yönü vardır ın elçisi olara Resül olması ve Onun kulu olarak abd olmasıdır Resul olarak tan aldıklarını kullarına ukaştırır kul olarak da bunu en güzel şekilde önce kendisi yapardı Bu nedenle esnemeyi uygun görmeyen ve bundan ümmetini sakındıran bir Peygamberin bunu yapması düşünülemez

Özellikle namazdayken esneme uygun görülmemiş ve esneme halinin uygun bir şekilde geçiştirilmesi tavsiye edilmiştir

Özellikle namaz kılan bir kişinin esnemesi veya gerinmesi onun namazdan bir şey anlamadığını ve ne yaptığını bilmediğini göstermeye yeter Böyle şuursuzca kılınan bir namaz çevresindekileri rahatsız edeceği gibi insanı da Kuranda belirtilen “fuhşiyat ve münkerattan” da alıkoymaz Yani insanın yapabileceği kötülüklerden ve çirkinliklerden engellemez Bu sebeple hadisi şeriflerde belirtildiği gibi vakti girer girmez ertelenip yorgunluk ve tembellik basmadan o vaktin namazı kılınmalıdır Nitekim şeytanın insanı oyalayıp namazı ertelettiği hususu unutulmamalıdır Böyle kendisine gaflet gelmiş ve rehavet çökmüş olarak namaza duran bir kişinin önce kimin huzuruna çıktığını çok iyi bilmesi ve namazını da bir o kadar uyanık ve dinç kılması gerekir

Binaenaleyh Peygamberimizi (sav) insanın böyle gafilce namaz kılmasını hoş görmediği için değişik şekillerde ikaz etmiş ve namazda esnemenin şeytandan olduğunu belirtmiştir Nitekim Ebu Hureyre (ra)’den rivayet edilen bir hadisi şerifte normal zamanda bile esnemenin şeytanından olduğunu belirterek şöyle buyurmuştur:

“Esnemek şeytandandır Binaenaleyh sizden herhangi biriniz esneyeceği zaman gücü yettiği kadar onu tutsun”(1)

Ebu Saidi’l-Hudri kanalıyla gelen bir hadiste ise Rasül-i Ekrem (sav)’in; “Biriniz namazda iken esneyeceği zaman gücü yettiği kadar esnemeyi hapsedip tutsun çünkü şeytan girer”(2) buyurduğu rivayet edilmektedir

Hadisi şeriflere bakıldığı zaman her iki halde de insanın esnemeyi hapsetmesi gerek namazda gerekse içinde bulunduğu toplumda ağzını sonuna kadar açarak esnemekten kaçınması emredilmektedir Müslüman her yerde âdâbı muaşeret kurallarına uyan nazik ve kibar bir insan olmak durumundadır Çünkü kişinin yaptığı iyi veya kötü (özellikle kötü olan) bir davranışı temsil ettiği din ile bağlantılı olarak değerlendirilmektedir Bu yüzden insanların en nazik davranışlı olanı Sevgili Peygamberimiz (sav) Müslüman’ın davranışlarına dikkat etmesi kendini daima kontrol altında tutmasını ve başkalarına tiksinti verebilecek şekilde ağzının içini göstermemesi gerektiğini vurgulamıştır Bunun yanı sıra ağzını alabildiğine açıp yayarak esneyen bir insanın o anda kısmen müdafaasız kaldığını bildiği için içeri girebilecek mikroplara ve diğer istenmeyen şeylere karşı da bu hadisi şerifi ile uyarmıştır

(1) Müslim Zühd 56 (2994); Tirmizi Salât 273/370; A Hanbel Müsned II 397 517

(2) Müslim Zühd 57 (2995) 58 59