Allah Her Yerde Demek Doğru Mu?

Her Yerde Demek Doğru mu?



her yerdedir demek, a mekan ittihaz etmek demektir ki asla câiz değildir mekandan münezzehtir, her yerde hazır ve nazırdır demelidir dünyayı nur gibi, ışık gibi kaplamıştır demekte yine mekan tayin etmek demektir ki asla caiz değildir

ü teâlâ, kâinatla ne bitişiktir, ne içindedir, ne dışındadır Ya nasıldır?


İnsan bir hayâl kursa, hayâlinde çeşitli işler yapsa, insan kurduğu hayalin içindedir, dışındadır, bitişiktir, ayrıdır gibi bir şey söylenemez Hayâl gerçekte yok ki böyle söylenebilsin


Yine insan rüyâ görür Rüya gören insan, rüyâ ne sağındadır, ne solundadır Ne de bitişiktir Rüyâ ü teâlânın kudreti ile devam etse, insan rüyâyı gerçek zannedebilir Yer, içer, hatta rüyâsında rüya bile görür

Bir ipin ucuna küçük bir demir parçası bağlayıp, öteki ucundan tutarak çeviririrsek, dönen demir karşıdan daire şeklinde görünür Görünen demire nokta-i cevvale, görünen daireye de, daire-i mevhume denir Dairenin bu nokta ile hiç ilgisi yoktur Noktanın hiç bir cihetinde değildir Daire hâsıl olunca bu nokta sınırlanmamıştır Nokta, dairenin sağında, solunda, önünde, arkasında denilemez Daire için böyle şeyler ancak onun gibi vehim mertebesinde bulunan varlıklar için söylenebilir Görünen bu daire mecazdır Fakat hakikat kaybolmuş, mecaz görünmüş, tanınmıştır

Bir misâl daha verelim Hindistanda meşhur bir hikâye vardır Hokkabazlar padışâhın karşısında, oyun yaparken, göz boyamakla, aynada bahçe ve ağaçlar gosterirler Hakikatte bulunmayan bu ağaçları, büyüyerek meyve verdiklerini gösterirler Meyveleri koparıp sultana ve seyircilere verirler Eğer oyun yaparken hokkabazlar öldürülürse, görünen oyunlar, ü teâlânın kudreti kudreti ile, o halde kalır, yok olmazlarmış Sultan da bu hokkabazları, oyun esnasında öldürtüyor Bu ağaçların uzun müddet kaldığı, meyvelerini herkesin yediği söylenmektedir Bu hikaye, doğru veya yanlış olması bir yana, misâlimizi aydınlatması bakımından caziptir

Işte dünya, yıldızlar, gezegenler, Cennet ve Cehennem ve her varlık, hayâl, vehim mertebesinde yaratılmıştır ü teâlânın kudreti ile devam etmektedir; ile kainatın yakınlığı, uzaklığı, insanın hayâl ve rüyâya olan alakasına benzemektedir İnsan hayalin şurasında, rüyanm burasındadır, denemez İşte ü teâlâya da böyle mekan tâyin edilemez




Kaynak: Bir Bilene Soralım, Türkiye Gazetesi