Geçer Ya Hû!

Geçer Ya Hû!


Dervişin biri, uzun ve yorucu bir yolculuktan sonra bir köye ulaşır Karşısına çıkanlara kendisine yardım edecek,yemek ve yatak verecek biri olup olmadığını sorar Köylüler kendilerinin de fakir olduklarını,evlerinin küçük olduğunu söyler ve Şakir diye birinin çiftliğini tarif edip oraya gitmesini tavsiye ederler

Derviş yola koyulur,birkaç köylüye daha rastlarOnların anlattıklarından Şakirin bölgenin en zengin kişilerinden biri olduğunu anlar Bölgedeki ikinci zengin ise Haddad adında başka bir çiftlik sahibidir


Derviş Şakir’in çiftliğine varır Çok iyi karşılanır,iyi misafir edilir,yer içer, dinlenirŞakir de aileside hem misafirperver hem de gönlü geniş insanlardır…


Yola koyulma zamanı gelip Derviş, Şakir’e teşekkür ederken, “Böyle zengin olduğun için hep şükr et”der Şakir ise şöyle cevap verir: “Hiçbir şey olduğu gibi kalmaz Bazen görünen gerçeğin ta kendisi değildir Bu da geçer…”


Derviş Şakir’in çiftliğinden ayrıldıktan sonra bu söz üzerine uzun uzun düşünür Bir kaç yıl sonra dervişin yolu yine aynı bölgeye düşerŞakir’i hatırlar,bir uğramaya karar verir Yolda rastladığı köylüler ile sohbet ederken Şakir den söz eder “Haa o Şakir’mi” der köylüler, “O iyice fakirledi,şimdi Haddad’ın yanında çalışıyor”


Derviş hemen Haddad’ın çiftliğine gider,Şakir’i bulurEski dostu yaşlanmıştır,üzerinde eski püskü giysiler vardırÜç yıl önceki bir sel felaketinde bütün sığırları telef olmuş,evi yıkılmıştırToprakları da işlenemez hale geldiği için tek çare olarak selden hiç zarar görmemiş ve biraz daha zenginleşmiş olan Haddad’ın yanında çalışmak kalmıştırŞakir ve ailesi üç yıldır Haddad’ın hizmetkarıdır


Şakir bu kez Derviş’i son derece mutevazi olan evinde misafir ederKıt kanaat yemeğini onunla paylaşır…Derviş vedalaşırken Şakir’e olup bitenlerden ötürü ne kadar üzgün olduğunu söyler ve Şakir’den şu cevabı alır: Üzülme…Unutma,bu da geçer…”


Derviş gezmeye devam eder ve yedi yıl sonra yolu yine o bölgeye düşerŞaşkınlık içinde olup biteni öğrenirHaddad birkaç yıl önce ölmüş,ailesi olmadığı içinde bütün varını yoğunu en sadık hizmetkarı ve eski dostu Şakir’e bırakmıştırŞakir Haddad’ın konağında oturmaktadır,kocaman arazileri ve binlerce sığırı ile yine yörenin en zengin insanıdır


Derviş eski dostunu iyi gördüğü için ne kadar sevindiğini söyler ve yine aynı cevabı alır: “Bu da geçer…”


Bir zaman sonra Derviş yine Şakir’i arar Ona bir tepeyi işaret ederler Tepede Şakir’in mezarı vardır ve taşında şu yazılıdır: “Bu da geçer…”


Derviş, “ölümün nesi geçecek?” diye düşünür ve gider Ertesi yıl Şakir’in mezarını ziyaret etmek için geri döner; ama ortada ne tepe vardır nede mezarBüyük bir sel gelmiş,tepeyi önüne katmış,Şakir’den geriye bir iz dahi kalmamıştır…


O aralar ülkenin sultanı,kendisi için çok değişik bir yüzük yapılmasını ister Öyle bir yüzük ki ,mutsuz olduğunda umudunu tazelesin,mutlu olduğunda ise kendisini mutluluğun tembelliğine kaptırmaması gerektiğini hatırlatsın…Hiç kimse Sultanı tatmin edecek böyle bir yüzük yapamazSultanın adamları da bilge Derviş’i bulup yardım isterlerDerviş, Sultanın kuyumcusuna hitaben bir mektup yazıp verirKısa bir süre sonra yüzük Sultan’a sunulurSultan önce bir şey anlamaz; çünkü son derece sade bir yüzüktür bu Sonra üzerindeki yazıya gözü takılır, biraz düşünür ve yüzüne büyük bir mutluluk ışığı yayılır: “Bu da geçer” yazmaktadır

‘Buda geçer Ya Hû’ sözünün aslı bundan bin küsür sene önceye , Bizans dönemine uzanır Bizanslılar fena bir işe uğradıkları zaman ‘Buda geçer’ manasına gelen ‘k’afto ta perasi’ demektedirler İbare Selçuklular zamanında İran taraflarına geçer; ama Farsçalaşıp ‘in niz beguzered’ olur Osmanlılar devrinde Türkçe söylenip ‘bu da geçer’ yapılır Derken tekkelerde ve dergâhlardada benimsenir ve sonuna ‘Ya ’ manasına gelen bir ‘Ya Hû’ ilave edilip ‘BU DA GEÇER YA HÛ’ haline gelir…


Hayat inişli çıkışlıdırHer zaman bulunduğumuz durumun gelip geçici olabileceği aklımızdan çıkmamalıdır