Radyoaktiviteyi Keşfeden Marie Sklodowska Curie (1867-1934)

Marie Sklodowska Curie
(1867-1934)





Marie Curie (d Maria Skłodowska, 7 Kasım 1867 – ö 4 Temmuz 1934), Madam Curie olarak da bilinen, Polonya asıllı Fransız kimyacı





Radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalarla iki kez Nobel Ödülü kazanmıştır Uranyumla yaptığı deneyler sonucu radyoaktiviteyi keşfetti Toryumun radyoaktif özelliğini buldu ve radyum elementini ayrıştırdı 1903 Nobel Fizik ödülü, 1911 Nobel Kimya ödülü sahibi ve radyoloji biliminin kurucusudur Çalışmalarıyla bir çığır açan Curie, Nobel Ödülü'nü alan ilk kadın, bu ödülü iki kere alan ilk biliminsanı olmuştur





Hayatı
Çocukluğu ve Gençliği

7 Kasım 1867 tarihinde, Polonya'nın Varşova kentinde dünyaya gelen Marie Curie (doğduğunda adı Maria Skłodowska idi), ablası Brenya ile birlikte öğretmen anne-babanın eğitimi ile yetişti Gençlik yıllarında Varşova, Rus yönetimi altındaydıBabasının idareci olduğu okulun yanında ücretsiz olarak taşındılarBabasının idarecilik görevine son verilmesiyle evden taşınmak zorunda kaldılarAnnesini 11 yaşındayken Tüberküloz yüzünden, babası Zofi'yi ise tifüsten kaybettiSiyasi aktifliği, Varşova'dan ayrılmasını gerektirdi İlk olarak Kraków'a giden Maria orada istediği bilimsel eğitimi alamayacağını gördü Ailesinin parasal desteğinin az olması sebebiyle Paris Sorbonne'da tıp eğitimi alan ablası Bronya'ya eğitiminde yardım etmeye karar verdi Ablası da karşılığında matematik ve fizik eğitimi alması için yardım edecekti




1891 yılında Paris'e ablasının yanına gitti Küçük bir tavan arasında kötü koşullarda yaşayarak eğitimini sürdürdü İki yılda sınıfının birincisi olarak fizik derecesi aldı 1894 yılında ikinci derecesi olan matematiği de bitirdi Bir sonraki hedefi ise öğretmenlik diploması alıp Varşova'ya dönmekti



Pierre Curie ve Marie Curie



Kariyeri ve Evliliği

1894 yılında, kardeşi Jacques ile piezoelektriği keşfeden Pierre Curie ile tanıştı 35 yaşındaki Pierre Curie, Endüstriyel Fizik ve Kimya Okulu laboratuvarının başkanıydı Maria ve Pierre, ortak bilimsel ilgilerinin de katkısıyla birbirlerine bağlanıp, Temmuz 1895'te evlendiler Bu tarihten itibaren Maria Skłodowska yerine Marie Curie adını aldı




1896 yılında öğretmenlik diplomasını aldıktan sonra 1897'de, daha önce Henri Becquerel (okunuşu: Bekerel)'in duyurduğu, uranyum tuzlarının yaydığı, sonraları radyoaktivite olarak adlandırılacak ışın üzerine detaylı araştırmalara başladı Fakat Eylül 1897'de ilk kızı Irene'in dünyaya gelmesi, çalışmalarına ara vermesine sebep oldu


Marie Curie ve kızları



1898 başlarında çalışmalarına hız veren Marie toryumun da bu ışınları yaydığını fark etti Bu noktada eşi Pierre de kendi çalışmalarını bırakarak Marie'ye yardım etmeye başladı Bu arada Becquerel, iki farklı uranyum mineralinin daha aktif olduğunu keşfetti Mineralleri çeşitli kimyasal işlemlerden geçirdikten sonra polonyum ve radyum elementlerini elde etti Temmuz 1898'de Curie'ler yeni radyoaktif bir element olan ve uranyumun radyoaktif bozunmasından ortaya çıkan polonyumu bulduklarını duyurdular (İsmini Marie'nin vatanı Polonya'dan esinlenerek koydular) Eylül 1898'de Fransız kimyacı Eugene Demarchay'ın spektroskopi yöntemi ile tanımlanmasına yardım ettiği, doğal radyoaktif element radyumu duyurdular




Marie, 1903 yılında doktorasını vererek Fransa'da gelişmiş bilim alanında doktora unvanı alan ilk kadın oldu Aynı yıl kocası ve Becquerel ile paylaştığı Nobel Fizik Ödülü'nü alarak, tarihte Nobel Ödülü alan ilk kadın oldu

1904 yılında eşi Pierre Sorbonne'da öğretmenliğe başladı Marie de Sevr'deki bir kızlar okulunda fizik öğretmenliği yapmaya başladı Aynı yılın sonlarına doğru ikinci kızları Eve doğdu O sıralar Marie ve Pierre,radyasyondan kaynaklanan rahatsızlıklar geçirmeye başladılar Radyumun dokuya verdiği zarar, araştırmacılar tarafından kabul edilmeye başlanmıştı Aynı zamanda, radyumun etkisinin kötü dokulara uygulanarak tedavide kullanılabileceği fikri de doğmaya başlamıştı Amerikalı mucit Alexander Graham Bell, kanserin tedavisi için tümöre radyum verilmesini önermişti




19 Nisan 1906'da Pierre Curie bir at arabasının çarpması sonucu öldü İki çocuğu ile dul kalan Marie, kocasının Sorbonne'daki öğretmenlik görevini sürdürdü ve 1908'de Sorbonne'daki ilk kadın profesör oldu







1911 yılında radyum ve polonyumun keşfi ve araştırılmasındaki rolünden ötürü Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü Böylece tarihte iki Nobel ödülüne sahip ilk kişi oldu Yaptığı çalışma bir elementin radyoaktif işlemlerden sonra başka bir elemente dönüşebileceğini gösteriyordu Bu kimya alanında yepyeni bir sayfaydı




Curie ve Poincare 1911'de Solvay konferansı sırasında



Bu başarılarının yanı sıra kişisel saldırılara maruz kaldı İlk olarak tümü erkeklerden oluşan Fransız Bilim Akademisi bir oyla üyeliğini reddetti Ardından, Paul Langevin ile arasında aşk ilişkisi olduğuna dair dedikodular yayılmaya başladı Evli ve Pierre Curie'nin yakın dostu olan Paul Langevin ile Marie arasındaki bu dedikodu gazetelere Langevin skandalı olarak yansıdı ve Marie'nin ikinci Nobel Ödülünü alması bile arka plana atıldı Langevin gazetenin baş editörünü halkın önünde yapılacak düelloya davet etti Editörün silahını çekmemesi ile o zamanın anlayışıyla gülünçleşen olay, konunun kapanmasını sağladı



Paul Langevin



Marie Curie, Aralık 1911'de Nobel ödülünü almak için Stokholm'e gitti Buradaki konuşmasında, Pierre Curie'nin yardımlarını küçümsemediğini de belirterek, radyoaktivitenin atomun bir özelliği olduğu hipotezinin kendi çalışması olduğunu duyurdu Fransa'ya geri dönen Marie Curie, çalkantılı geçen yılın etkisi ile depresyona girdi


Marie Curie ve kızı Irene



1914 yılında Paris Üniversitesi'nde Radyum Enstitüsü kuruldu ve Marie Curie ilk müdür olarak atandı Hayatı boyunca radyumun tıptaki önemine dikkat çekti I Dünya Savaşı sırasında kızı Irene ile birlikte, genç kadınlara x ışını teknolojisini öğretti Ayrıca fizik tedavi uzmanlarına savaş ortamında radyoloji ekipmanını nasıl kullanacaklarını gösterdiler Bu esnada yüksek dozda radyokaktif ışına maruz kaldılar




Maria Sklodowska-Curie Onkoloji Enstitüsü (eski Radyum Enstitüsü)



1920'li yıllarda bilime katkısını sürdürdü Varşova'daki Radyum Enstitüsü'nün kurulmasında önemli rol oynadı Başkan Herber Hoover'ın kendisine verdiği 50000 dolar ödülle Varşova'da yeni kurulan laboratuvara radyum aldı




Maria Sklodowska-Curie, radyoaktif maddeler ve Röntgen ışınları ile uzun süreli temas nedeniyle lösemiye yakalandı 4 Temmuz 1934 tarihinde öldü Kocasının yanında toprağa verildi



1934 yılında Fransa'nın Savoy kentinde kan kanserinden öldü Hastalığı, aşırı dozda radyasyona maruz kalmasına bağlandı Bu yüzden ona "bilim için ölen kadın" denildi Radyokaktivite çalışmalarından dolayı, radyokativite birimine "curie" denilmektedir Ayrıca o dönemlerde atomla ilgili çok şeyler bulmuştur 20 Nisan 1995' te Marie Curie' nin mezarı Fransa' nın ulusal anıt mezarı olan Panthéon' a taşındı Bu nedenle Marie Curie başarılarından dolayı bu şerefe layık görülen ilk kadındır O zamanlarda tuttuğu not defterleri bile o kadar radyasyona maruz kalmıştır ki, bugün o defterler radyoaktif koruma altında incelenebilmektedir





Marie Curie müzesinde bulunan radyoaktif koruma altında incelenen not defterleri