Karşınızdakini Anlamayı Öğrenmenin Yolu

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Karşınızdakini anlamayı öğrenmenin yolu

Bir başkasının duygularını ve hislerini anlamak sağlıklı bir iletişimin olmazsa olmazlarının başında geliyor

Siz de karşınızdakini daha iyi anlamak istiyorsanız, bir de empati kurmayı deneyin

Ama nasıl?

Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlayabilme yetisi

Bu yeti daha iki aylık bir bebekken oluşuyor

Büyürken de yakınlarımızın davranışlarını taklit ederek gelişiyor

Dolayısıyla, çevremizden gördüğümüz davranışların, iletişim kurma yetimiz üzerinde doğrudan etkisi bulunuyor

Her insanın kendine özgü bir bakış açısı, dünyayı algılama biçimi vardır

Dolayısıyla, bu da bazen konuştuğumuz kişiye karşı ön yargılı yaklaşmamıza ve iletişim eksikliğine neden olabiliyor

Bunu önlenmek için empati kurmamız, yani karşımızdaki kişilerin duygularını da anlamamız şart

Ancak bunu başarabilmek için öncelikle üç koşulun oluşması gerekiyor: Kendimizi karşımızdakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakabiliyor olmak, karşımızdakilerin duygu ve düşüncelerini doğru olarak hissedebiliyor olmak ve karşımızdakini anladığımızı ona açıkça ifade edebiliyor olmak

Empati, karşımızdaki insanın yaşadığı olayları yaşamayı değil, onları doğru anlayabilmeyi ifade eder

Bunu sağlamaksa hiç zor değil, işe öncelikle kendimizi tarayarak ve eğiterek başlamalıyız

Empati yeteneğini sonradan kazanabilmenin yolları:

Açık uçlu sorular sormak

Yöneltilen sorunun yanıtı, açıklama gerektiriyorsa, bu tür sorulara açık uçlu sorular denir

Örneğin "nasıl?" sözcüğünün bulunduğu cümleler, karşımızdaki kişiye karşılaştırma yapma ve zıtlıkları ortaya çıkarma olanağı verir, "niçin" sözcüğünün bulunduğu cümlelerse; olgu, olay ve nesnelerin nedenlerini bulmaya yardıma olur

Konuştuğumuz kişiye bu tarz sorular yönlendirerek, onların daha açıklayıcı konuşmalarını sağlayabilir ve bize açıklama yaparlarken göremedikleri noktaların farkında olmalarını sağlayabiliriz

Dolayısıyla daha kolay empati kurup karşımızdakini anlamamız kolaylaşır

Yavaş hareket etmek ve yorumda bulunmak

Karışımızdakini anlamanın en iyi yolu öncelikle sabırlı olmak ve onu anlamada yavaş hareket etmek, aceleci davranmamaktır

Ayrıca karşımızdaki kişinin anlattıkları doğrultusunda yorum yapmamız da onu dinlediğimizi gösterir

Onun duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile eğer anladığımızı ifade etmezsek ve küçük yorumlarla bunu desteklemezsek, empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız

Hızlı yargılara varmayalım!

Karşımızdaki kişiyle ilgili ön yargılara varmadan önce dinlemeyi deneyelim

Aksi takdirde, onunla doğru ve sağlıklı bir iletişim kuramayız

Ön yargılı yaklaşmamız onu etkili bir şekilde dinleyebilmemizi engeller

Unutmayın ki en önemli şey karşımızdakinin anlaşıldığını hissetmesi; bu da ona, onu dinlediğimizi göstermekten geçiyor

Kendi davranış ve düşüncelerimizi de anlamalıyız

Karşımızdakini anlamaya başlamadan önce kendimizi tanımalıyız

Biz kendi düşünce ve davranışlarımızdan emin olamazsak, karşımızdakiyle de etkin iletişim kuramayız

Davranışlarımızın nasıl olduğunun farkında olursak, her zaman kontrolü elimizde tutuyor olacak ve duruma göre davranabileceğiz

Onun bakış açısıyla bakmayı denemek

Elbette her bireyin kendine özgü bir bakış açısı vardır

Ancak bazen karşımızdakini anlamak istiyorsak, biraz da onun bakış açısını çözmeye ve anlamaya çalışmalıyız

Öncelikle onun dünyaya bakış tarzını keşfederek işe başlayalım

Onun rolüne girmeyi deneyelim

Bir an için olaylara onun gözlüklerinden bakmak çözümü bulmamızı kolaylaştırır

Etkili bir şekilde empati kurmayı başarabilmek içinse bir süre onun rolünde kalmalı, ardından kendi rolümüze dönmeliyiz

Aksi halde empati kurmuş olmayız

TEST EDİN: Empati kurabiliyor musunuz?

1) İş yerinizi arayan kızgın bir kişi şirketin ürünü konusundaki şikâyetlerini bağırarak ve hırçın bir şekilde anlatıyor, ne yaparsınız?

A- Şikâyetini dinler ve şikâyetinin çözümü için araştırma yapacağımı söylerim

B- Bana bağırmaya hakkı olmadığını söyleyerek telefonu yüzüne kapatırım

C- Telefonu ilgili servise bağlarım

2) Etrafınızdaki insanların hislerinden haberdar mısınız?

A- Evet, sürekli etrafımı gözlemlerim

B- Etrafımdaki insanların hisleriyle ilgilenmem

C- Yalnızca çok yakınımdaki insanların hislerini önemserim

3) Değer verdiğiniz kişi depresyonda ve hayatın anlamsızlığından şikâyetçi Size gelmiş ve ağlıyor Sizin yaklaşımınız nasıl olur?

A- Onu dinleyip yardımcı olmaya ve moral vermeye çalışırım

B- Onu bir uzmana yönlendirip kendi işime geri dönerim

C- Şakalar yaparak onu eğlendirmeyi denerim

4) Etrafınızdaki insanların hisleri sizi ne derece etkiler?

A- Etkilenirim ve ben de onlar gibi bir ruh haline bürünürüm

B- Hiç etkilenmem; çünkü başkalarının düşüncelerini gün içinde pek önemsemem

C- Dönem dönem etkilendiğim olur

5) Bir film ya da kitaptaki karakterle kendinizi özdeşleştirdiğiniz olur mu?

A- Her zaman kendimi o karakterin yerine koyarım

B- Karakterlerle duygusal bir bağ kurmam

C- Yalnızca beğendiğim karakterleri kendimle özdeşleştiririm

6) Çevrenizde yanlış gördüğünüz davranışları olan kişilere doğru yolu göstermek için uğraşır mısınız?

A- Evet, çevremdeki insanların hataları benim için önemlidir

B- Başkalarının hatalarını düzeltmek için zaman harcayamam

C- Emin olduğum konularda, zaman zaman fikrimi söylerim

7) Bazı şeylerin insanları neden o kadar üzdüğü hakkında düşünür müsünüz?

A- Evet, sürekli!
B- Asla, buna anlam veremem

C- Zaman zaman

8) Bir diyalog içerisinde başkalarından ziyade kendi düşüncelerime odaklanırım

A- Karşımdaki kişinin düşüncelerini önemserim

Onu kırmamak için dikkat ederim

B- Kendi fikirlerim her zaman benim için daha önemlidir

C- Kendi düşüncelerimle çakışmadığı sürece önemserim

A'LAR FAZLAYSA

İnsanların duygu ve düşünceleri sizler için çok önemli

Onların tüm inanç ve görüşlerine saygılısınız

Her fırsatta onları dikkatlice dinlemeye özen gösteriyorsunuz

Bu da sizin çevrenizle empati kurabilen bir insan olduğunuzu gösteriyor

B'LER FAZLAYSA

Empati, bir duygu yoğunluğunu tanımladığı için, duygusal zekânın en önemli unsurlarından biri

Empatinin sosyal zekânın oluşumunda da önemli rolü var

Dolayısıyla çevrenizdekilere karşı empati duygularınızı biraz daha fazla kullanıp, onları anlamak için biraz daha çaba gösterirseniz, daha rahat iletişim kurduğunuzu göreceksiniz

C'LER FAZLAYSA

Empati konusunda iyi bir yoldasınız

Etrafınızdaki insanların hisleri sizin için oldukça önemli

Ama zaman zaman ilgilenmediğiniz dönemler de olabiliyor

Biraz daha çaba gösterirseniz, daha sağlıklı iletişim kurduğunuzu göreceksiniz

08-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Karşınızdakini Anlamayı Öğrenmenin Yolu Karşınızdakini anlamayı öğrenmenin yolu Bir başkasının duygularını ve hislerini anlamak sağlıklı bir iletişimin olmazsa olmazlarının başında geliyor Siz de karşınızdakini daha iyi anlamak istiyorsanız, bir de empati kurmayı deneyin Ama nasıl? Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlayabilme yetisi Bu yeti daha iki aylık bir bebekken oluşuyor Büyürken de yakınlarımızın davranışlarını taklit ederek gelişiyor Dolayısıyla, çevremizden gördüğümüz davranışların, iletişim kurma yetimiz üzerinde doğrudan etkisi bulunuyor Her insanın kendine özgü bir bakış açısı, dünyayı algılama biçimi vardır Dolayısıyla, bu da bazen konuştuğumuz kişiye karşı ön yargılı yaklaşmamıza ve iletişim eksikliğine neden olabiliyor Bunu önlenmek için empati kurmamız, yani karşımızdaki kişilerin duygularını da anlamamız şart Ancak bunu başarabilmek için öncelikle üç koşulun oluşması gerekiyor: Kendimizi karşımızdakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakabiliyor olmak, karşımızdakilerin duygu ve düşüncelerini doğru olarak hissedebiliyor olmak ve karşımızdakini anladığımızı ona açıkça ifade edebiliyor olmak Empati, karşımızdaki insanın yaşadığı olayları yaşamayı değil, onları doğru anlayabilmeyi ifade eder Bunu sağlamaksa hiç zor değil, işe öncelikle kendimizi tarayarak ve eğiterek başlamalıyız Empati yeteneğini sonradan kazanabilmenin yolları: Açık uçlu sorular sormak Yöneltilen sorunun yanıtı, açıklama gerektiriyorsa, bu tür sorulara açık uçlu sorular denir Örneğin "nasıl?" sözcüğünün bulunduğu cümleler, karşımızdaki kişiye karşılaştırma yapma ve zıtlıkları ortaya çıkarma olanağı verir, "niçin" sözcüğünün bulunduğu cümlelerse; olgu, olay ve nesnelerin nedenlerini bulmaya yardıma olur Konuştuğumuz kişiye bu tarz sorular yönlendirerek, onların daha açıklayıcı konuşmalarını sağlayabilir ve bize açıklama yaparlarken göremedikleri noktaların farkında olmalarını sağlayabiliriz Dolayısıyla daha kolay empati kurup karşımızdakini anlamamız kolaylaşır Yavaş hareket etmek ve yorumda bulunmak Karışımızdakini anlamanın en iyi yolu öncelikle sabırlı olmak ve onu anlamada yavaş hareket etmek, aceleci davranmamaktır Ayrıca karşımızdaki kişinin anlattıkları doğrultusunda yorum yapmamız da onu dinlediğimizi gösterir Onun duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile eğer anladığımızı ifade etmezsek ve küçük yorumlarla bunu desteklemezsek, empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız Hızlı yargılara varmayalım! Karşımızdaki kişiyle ilgili ön yargılara varmadan önce dinlemeyi deneyelim Aksi takdirde, onunla doğru ve sağlıklı bir iletişim kuramayız Ön yargılı yaklaşmamız onu etkili bir şekilde dinleyebilmemizi engeller Unutmayın ki en önemli şey karşımızdakinin anlaşıldığını hissetmesi; bu da ona, onu dinlediğimizi göstermekten geçiyor Kendi davranış ve düşüncelerimizi de anlamalıyız Karşımızdakini anlamaya başlamadan önce kendimizi tanımalıyız Biz kendi düşünce ve davranışlarımızdan emin olamazsak, karşımızdakiyle de etkin iletişim kuramayız Davranışlarımızın nasıl olduğunun farkında olursak, her zaman kontrolü elimizde tutuyor olacak ve duruma göre davranabileceğiz Onun bakış açısıyla bakmayı denemek Elbette her bireyin kendine özgü bir bakış açısı vardır Ancak bazen karşımızdakini anlamak istiyorsak, biraz da onun bakış açısını çözmeye ve anlamaya çalışmalıyız Öncelikle onun dünyaya bakış tarzını keşfederek işe başlayalım Onun rolüne girmeyi deneyelim Bir an için olaylara onun gözlüklerinden bakmak çözümü bulmamızı kolaylaştırır Etkili bir şekilde empati kurmayı başarabilmek içinse bir süre onun rolünde kalmalı, ardından kendi rolümüze dönmeliyiz Aksi halde empati kurmuş olmayız TEST EDİN: Empati kurabiliyor musunuz? 1) İş yerinizi arayan kızgın bir kişi şirketin ürünü konusundaki şikâyetlerini bağırarak ve hırçın bir şekilde anlatıyor, ne yaparsınız? A- Şikâyetini dinler ve şikâyetinin çözümü için araştırma yapacağımı söylerim B- Bana bağırmaya hakkı olmadığını söyleyerek telefonu yüzüne kapatırım C- Telefonu ilgili servise bağlarım 2) Etrafınızdaki insanların hislerinden haberdar mısınız? A- Evet, sürekli etrafımı gözlemlerim B- Etrafımdaki insanların hisleriyle ilgilenmem C- Yalnızca çok yakınımdaki insanların hislerini önemserim 3) Değer verdiğiniz kişi depresyonda ve hayatın anlamsızlığından şikâyetçi Size gelmiş ve ağlıyor Sizin yaklaşımınız nasıl olur? A- Onu dinleyip yardımcı olmaya ve moral vermeye çalışırım B- Onu bir uzmana yönlendirip kendi işime geri dönerim C- Şakalar yaparak onu eğlendirmeyi denerim 4) Etrafınızdaki insanların hisleri sizi ne derece etkiler? A- Etkilenirim ve ben de onlar gibi bir ruh haline bürünürüm B- Hiç etkilenmem; çünkü başkalarının düşüncelerini gün içinde pek önemsemem C- Dönem dönem etkilendiğim olur 5) Bir film ya da kitaptaki karakterle kendinizi özdeşleştirdiğiniz olur mu? A- Her zaman kendimi o karakterin yerine koyarım B- Karakterlerle duygusal bir bağ kurmam C- Yalnızca beğendiğim karakterleri kendimle özdeşleştiririm 6) Çevrenizde yanlış gördüğünüz davranışları olan kişilere doğru yolu göstermek için uğraşır mısınız? A- Evet, çevremdeki insanların hataları benim için önemlidir B- Başkalarının hatalarını düzeltmek için zaman harcayamam C- Emin olduğum konularda, zaman zaman fikrimi söylerim 7) Bazı şeylerin insanları neden o kadar üzdüğü hakkında düşünür müsünüz? A- Evet, sürekli! B- Asla, buna anlam veremem C- Zaman zaman 8) Bir diyalog içerisinde başkalarından ziyade kendi düşüncelerime odaklanırım A- Karşımdaki kişinin düşüncelerini önemserim Onu kırmamak için dikkat ederim B- Kendi fikirlerim her zaman benim için daha önemlidir C- Kendi düşüncelerimle çakışmadığı sürece önemserim A'LAR FAZLAYSA İnsanların duygu ve düşünceleri sizler için çok önemli Onların tüm inanç ve görüşlerine saygılısınız Her fırsatta onları dikkatlice dinlemeye özen gösteriyorsunuz Bu da sizin çevrenizle empati kurabilen bir insan olduğunuzu gösteriyor B'LER FAZLAYSA Empati, bir duygu yoğunluğunu tanımladığı için, duygusal zekânın en önemli unsurlarından biri Empatinin sosyal zekânın oluşumunda da önemli rolü var Dolayısıyla çevrenizdekilere karşı empati duygularınızı biraz daha fazla kullanıp, onları anlamak için biraz daha çaba gösterirseniz, daha rahat iletişim kurduğunuzu göreceksiniz C'LER FAZLAYSA Empati konusunda iyi bir yoldasınız Etrafınızdaki insanların hisleri sizin için oldukça önemli Ama zaman zaman ilgilenmediğiniz dönemler de olabiliyor Biraz daha çaba gösterirseniz, daha sağlıklı iletişim kurduğunuzu göreceksiniz