Fonograf Ve Gramofon | Tarihi

Fonograf ve Gramofon




Thomas Alva Edison - silindir fonograf - (1899 )




Fonograf





Fonograf, sesleri kayıt ve tesbit ederek, istenildiğinde tekrar edilmesini sağlayan alet
Ünlü Amerikalı bilgin Thomas Alva Edison tarafından 1899 tarihinde icat edilmiştir







Edison, ilk deneylerinde sesleri tesbit için madeni bir silindire sarılı ince kalay bir levha kullanmıştır Silindir, çevrilen bir kolla, yavaşça ileri geri hareket ediyordu

Silindire karşı konulmuş borumsu bir ağızlıktan kelimeler kuvvetlice söylenince meydana gelen ses titreşimleri ağızlığın önündeki ince ve hassas tablaya çarpar, böylece o tablaya iliştirilmiş olan çelik iğne sesllerin titreşimlerine göre kımıldayarak kalay levhada çizgiler meydana getiriyordu







Bu silindirin yeniden hareket ettirilmesiyle tesbit edilmiş sözler yeniden duyuluyordu İlk zamanlarda çok basit olan fonograf, daha sonra geliştirilerek yerini gramofona ve diktafona bırakmıştır








Gramofon



Gramofon (eski Yunanca fone, "ses" ve grammein, "yazmak") veya fonograf kelimelerinden kaynaklanıyor Bu makine ile ses ve müzik kayıtı veya dinleme olanakları bulunmaktadır Ilk patenti , 29 Eylül 1887 Alman bilim adamı Emil Berliner tarafından alındı



Gramafon , Thomas Alva Edison tarafından icat edilmiş olan fonografın geliştirilmiş şeklidir









Gramofon, bir yuvarlak ince taş plak ile, fonograf ise bir silindir ile çalışır Fonografı ilk tasarlayanlardan biri ünlü Thomas Alva Edison dir İlk müzik çalar kutusu Günümüzde hala dinlenmektedir

Plaklar üzerine tespit edilmiş olan esasları tekrarlamaya yarayan alet Gramofon iki bölümden ibarettir: Plâk ve makine








Plâk, gomalaka ve mumlu maddelerle (son yıllarda plâstik maddelerle) yapılan bir disktirİki yüzünde helezon şeklinde oyuklar vardır Bu oyuklar, girintili çıkıntılıdır, özel olarak yapılmış olan gramafon iğnesi, bu oyuklar arasında dolaşırken, meydana gelen titreşimler, plâğa alınan sesin tekrar duyulmasını sağlar







Makine, plâğın devamlı olarak ve aynı hızda dönmesini sağlayan bir motor ile, sesi yansıtan bir bölümden ibarettir Motor, zemberek ya da elektrikle çalıştırılabilir Her iki şekilde de dakikada ortalama olarak 78 devir yapılır Elektrikle çalışan gramafonlara pikap adı verilir

İğne, plâk üzerinde dolandıkça, oyukların girinti ve çıkıntısına göre meydana gelen titreşimler, iğnenin bağlı bulunduğu diyagrama yansır, ses titreşimleri, diyagram ve ses kutusu yardımı ile büyütülerek aksettirilmiş olur





Plâk nasıl doldurulur?

Balmumundan yapılmış düz ve daire biçimli kalıplar, gramafona benzeyen bir makineye konur Bu makine, balmumundan kalıbı, belli bir hızla döndürür Kalıbın üzerine bir iğne konmuştur Bu iğne bir diyaframa bağlıdır

Makinenin karşısında yapılan bir konuşma ya da söylenen bir şarkı, havayı titreştirir, hava da diyagramda titreşimler meydana getirir Bunun sonucu olarak, diyagrama bağlı olan iğnede de titreşmeler olur İğne, titreşerek, dönmekte olan balmumu kalıbı üzerinde, titreşme duruma göre inişli çıkışlı çizgiler çizer Böylece, bir kalıp elde edilmiş olunur Bu kalıptan nikel kalıplar çıkarılır Sonra da bu nikel kalıptan, bildiğimiz gramafon plâkları çoğaltılır





Bir Berlinli gramofon fabrikası