Latvija | Letonya Cumhuriyeti

Latvija| Letonya Cumhuriyeti








Letonya (Letonca; Latvija, ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti (Latvijas Republika), Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir

Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; Doğuda ise Rusya Federasyonu ve Belarus ile paylaşmaktadır Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır 1 Mayıs 2004'ten beri AB üyesidir
















Tarih




Günümüzdeki Letonyalılar ve Litvanyalılar MÖ 2500 civarında Baltık Denizi civarında yerleşen Hint-Avrupa kavimlerinin torunlarıdır


Dil yapısı bakımından komşuları olan Cermenler ve Fin-Ugor halklarından farklı olup Baltık halkları olarak adlandırılmaktadırlar 12 yüzyılda bölgeye önce ticaret amacıyla gelen Cermenler Letonyalıları zor kullanarak Hristiyanlaştırmışlar, 1201 yılında Letonya'nın başkenti olan Riga'yı kurmuşlardır


13 yüzyılda Töton şövalyeleri Estonya ve Letonya topraklarında Livonya Konfederasyonu adı verilen bir konfederasyon kurdular 1282 yılında Riga dahil birçok Letonya kentleri Kuzey Alman Ticaret ortaklığı olan Hansa Birliği'ne katıldılar Böylece, Riga Doğu Baltık ticaret yollarında önemli bir yer kazandı


1558–1582 yılları arasında Rusya'yla Lehistan, Litvanya ve Danimarka arasında yapılan Livonya Savaşı Rusya'nın yenilgisiyle sonuçlanınca bölge önce Litvanya Grandüklüğü, sonra da Lehistan-Litvanya Birliği'nin eline geçti Lehistan'ın 1793 yılında parçalanmasından sonra da Letonya Çarlık Rusyası'nın eline geçti


I Dünya Savaşı'na kadar Rusya'nın egemenliğinde yaşayan Letonya 18 Kasım 1918 tarihinde bağımsızlığını ilan etti Letonya II Dünya Savaşı'nda bir süre Nazi Almanyası tarafından işgal edildi


1944 yılında kurulan Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1990'lı yıllarda Sovyetler Birliği'nin parçalanmasına kadar bir Sovyet Cumhuriyeti olarak kaldı


21 Ağustos 1991 tarihinde Letonya SSCB'den bağımsızlığını ilan etti 2004 yılında da Avrupa Birliği'ne ve NATO'ya üye kabul edildi











Coğrafya



Konum: Doğu Avrupa, Baltık denizi kıyısında, Estonya ile Litvanya arasında yer alır

Coğrafi konumu: 57 00 Kuzey enlemi, 25 00 Doğu boylamı

Yüzölçümü: 64,589 km²

Sınır komşuları: Beyaz Rusya 167 km, Estonya 343 km, Litvanya 576 km, Rusya 282 km

İklimi: Deniz iklimi, nemlidir, kışlar orta sertlikte geçer

Arazi yapısı: Alçak ovalar
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Baltik Denizi 0 m en yüksek noktası: Gaizinkalns 312 m

Doğal kaynakları: Kehribar, bataklık kömürü, kireçtaşı, hidro enerji, işlenebilir arazi

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %2819 daimi ekinler: %045 diğer: %7136 (2005 verileri)
Sulanan arazi: 200 km² (2003 verileri)








Dil



Letonya'da resmi dil Letonca'dır Günümüzde bu dil, sadece güney komşusu olan Litvanya ile akrabalık ilişkisi vardır Yok olan Prusya dili ile de akrabalık bağı vardır Baltık dili ailesine bağlı olan bu dil Hint-Avrupa dillerindendir Nüfusunun yarıya yakını Rus olan Letonya'da Rusça da yaygın olarak kullanılmaktadır



Din



Lutherci, Roma Katolikleri, Rus Ortodoksları








Kaynak Wikipedi





Letonya Milli Marşı

Başkent RİGA






Letonya’nın başkenti Riga’nin eski şehir merkezinde dolaşırken sanki, Paris, Brüksel ya da Darmstadt’daymışsınız gibi bir hisse kapılıyorsunuz








Komşu ülke Estonya’nın başkenti Talinn gibi Sovyet ordusu tarafından hasara uğratılmamış kentin en karakteristik özelliği Jugendstil tarzında yapılmış binalar






Riga’ya Jugendstil zenginliğini kazandıran ünlü film yönetmeni Sergej Eisenstein’ın babası Yahudi kökenli Michael Eisenstein olmuş Yeni restore edilmiş başkentin bu eski yapısıyla uyum içinde olmayan karanlık bir tek bina var, o da işgal müzesi







Belediye meydanındaki bu gotik tuğla yapı sadece mimarisi değil, 1941-1991 yılları arasında önce Rus, sonra Nazi, sonra yine Rus işgallerini anlatan belge ve bilgileri sergileyerek de eski şehir merkezini hüzünlü ve kasvetli bir havaya sokuyor Ancak Letonya’nın batının güvenlik sistemine, yani NATO’ya neden bu kadar ısrarla dahil olmak istediğini anlamaya çalısanların mutlaka bu müzeyi görmeleri gerek “İşgal Müzesi” Letonya’nın tarihin izlerinin henüz silememiş olduğunun da işareti






Baltık ülkeleri dendiğinde nedense Litvanya, Letonya ve Estonya’nın birbirine, hatta Rusya’ya çok benzediği düşünülür, ancak sadece Letonya’yı tanımak bile, hepsinin apayrı bir rengi, tadı, hatta kokusu olduğunu farketmeye yeter






Letonya’da her gün, tarihten ve kültürden yeni bir şey keşfetmek ve şaşırmamak elde değil Letonyalıların en karakteristik özelliği sabırlı olmaları Zorluklarla dolu tarih sayfalarını bir bir çevirdikçe, Letonyalılar’ın bağımsızlık ve özgürlük hayallerinden hiçbir zaman vazgeçmemiş olduklarını görürsünüz



Saat Kulesi






Letonyalılar, Sovyet işgalinden sonra hızla kaybettikleri Avrupa kültür ve geleneğine bağlı değerlere son onüç yıl içerisinde yeniden kavuşuyor “O dönemde insanın değeri de giderek azaldı” diyor bir Letonyalı kadın ressam Lilija Dinere, AB üyeliği arifesinde yazdığı bir makalede







Her ne kadar AB üyeliği Letonyalılar’ı mutlu etse de içlerinde ince ince, kendi kimlik ve kültürlerini kaybetme, diğer AB üyeleriyle eşit olamama korkusunu taşıyorlar Bu nedenle tarihte de sıkı sıkı tutundukları iki önemli alan var; spor ve müzik Letonyalılar ulusal sporları Buz hokeyinin yanısıra atletizm de de başarılı



Halk Şarkılarına Unesco'dan Koruma

Letonya’da 1873 yılından beri yaklaşık 2 bin 500 kişinin sahneye çıktığı bir müzik festivalinin yapılıyor olması halkın müzik tutkusunun en büyük işareti Ayrıca her ülkenin kendine özgü halk şarkıları vardır ama, Letonyalılarınki biraz daha özel

“Daina” olarak adlandırılan halk şarkıları var ve genellikle kadınlar tarafından söylenir, bu nedenle Letonya halk müziğinde savaş, şiddet, alkol gibi erkeklere özgü konulara neredeyse hiç rastlanmaz


Letonyalılar, ulusal kültürlerinin en önemli kanıtı olan Dina yani halk şarkılarını 19 yüzyıldan itibaren arşivlemeye başladılar Bugüne kadar söylenen ve yazılan 1 milyon 200 bin Daina olduğu tahmin ediliyor ve UNESCO, bu arşivi dünya kültür mirası olarak korumak için kolları çoktan sıvadı

Soğuk ülke olduğu için alkol oranı yüksek içecek çeşidi çok Letonya’da Letonyalıların Slovenyalılar gibi ulusal Cola’ları yok ama, rengi yüzünden Coca Cola’ya benzetilen siyah balzamları var 1752 yılında bir eczacının bulduğu bu geleneksel içecek, 34 ayrı ot ve yağın karışımından oluşuyor ve % 45 alkol içeriyor Balsamın yanısıra hamurişleri de Letonya’nın spesialiteleri arasında

Letonya; Baltık kıyılarının Paris'i






Mütemadiyen üşüyen bir bünyeye sahip olanlar için sonbahar mevsiminde Baltık kıyılarında bulunmak akıllara zarar gelebilir ancak bu yazının tamamını okumadan önce lütfen karar vermeyin! Letonya, yılda sadece 2 ay yaz mevsimini yaşayan, üstelik en yüksek sıcaklığın yaz aylarında dahi 26 santigrat dereceyi geçmediği bir ülke










Film Platosu Gibi



Riga'nın neredeyse her sokağında kendinizi bir film platosunda hissediyorsunuz Sanki yönetmen aniden “motor” diyecek ve bir katedralden şaşaalı giysileriyle Rus Çarı 1 Petro ile Çariçe çıkarak onlarca atın çektiği arabalarına binip uzaklaşacaklar






Şehrin ilk kurulduğu yer olan tarihsel merkezi 'Vecriga' (Eski Riga), Jugendstil tarzı yapılarıyla UNESCO Kültür Mirası listesine alınmış


Riga Black Head House

Tıklayıp Geziniz











Görmeden Dönmeyin



Eski şehir merkezindeki 'House of The Black Head' yani Karakafalıların Evi, St Peter Katedrali ve Riga Kalesi görülmeli St Peter Katedrali, 1660'larda tahtadan inşa edilmiş Gotik mimaride bir kilise ancak daha sonra restore edilirken çelik kullanılmış Riga Kalesi ise 1330'da yapılmış ve kentin en eski yapısı olma özelliğini taşıyor



House of The Black Head - Karakafalıların Evi







St Peter Katedrali







Riga Kalesi





Riga'nın merkezinde bulunan özgürlük anıtı 'Milda', iki Dünya Savaşı arasında yaşanan ve sadece 20 yıl süren bağımsızlık döneminde inşa edilmiş Anıttaki üç yıldız, ülkenin Kurzeme, Vidzeme ve Latgale bölgelerini simgeliyor


Milda Heykeli







Zeplin Hangarı ise 1 Dünya Savaşı döneminde gerçek bir hangarken, savaşın ardından pazara devşirilmiş Riga'nın bu eski yapısıyla uyum içinde olmayan karanlık tek bina ise işgal müzesi 1941-1991 yılları arasında Rus ve ardından Nazi, sonra yeniden Rus işgalini anlatan belgeler sergileniyor




Zeplin Hangarları












Zeplin Pazarları








Aşk Kilitleri



Riga'yı ortadan ikiye bölen ve Baltık Denizi'ne dökülen Daugava Nehri'nin etrafı parklara ayrılmış Nehrin üzerinden geçen köprülerin tümünde tırabzanlara takılmış asma kilitler dikkatimizi çekiyor






Riga'da bu bir gelenekmiş Ülkede son yıllarda boşanmalar arttığı için kadınlar nikahın ardından kiliseden çıkar çıkmaz soluğu kilitçilerde alıyormuş Asma kilitlere eşleri veya sevgililerinin isimlerini yazdıran kadınlar, köprü demirlerine taktıkları kilitlerin anahtarını da nehre atıyor












Ne Yiyelim, Nereye Gidelim?



Riga'nın gece hayatı oldukça renkli Cazdan popa her türlü müzik dinleyebileceğiniz ve dans edebileceğiniz gece kulübü, bar ve disko mevcut

Riga'da biraz kendinizi şımartmak istiyorsanız yüzyıllara tanıklık etmiş mekanlarda yemek yiyebilirsiniz Şehir merkezindeki Benjamine Restaurant bunlardan biri Şayet bütçeniz sınırlı ise yaklaşık 20 YTL'ye (Letonya para birimiyle 8 Lats) karnınızı tıka basa doyurabileceğiniz mekanlar da mevcut Ekmek ve bira, kentin mutfak kültüründe ayrı bir yere sahip Özellikle kara ekmeğin tadı damağınızda kalacak Letonya'da kendine özgü lezzetler arasında siyah balzam dikkat çekici Bu geleneksel içecek, 34 ayrı ot ve yağın karışımından oluşuyor ve yüzde 45 alkol içeriyor Letonya'da deniz ürünlerinin de hemen hepsini tatmanız mümkün

Shroud Köprüsü







Kenti ikiye bölen muhteşem Daugava Nehri ve üzerindeki köprülerden biri






Üç Baltık Cumhuriyeti'nin başkenti de kendilerinin bölgenin 'incisi' olduğunu iddia eder Hepsi de haklıdır aslında, Estonya'nın başkenti Talinn, ortaçağın en eski kentlerinden biridir; Litvanya'nın başkenti Vilnius ise Birinci Dünya Savaşı öncesi bağımsız olan tek kenttir Ama Riga, 'Baltıkların Parisi' unvanını hak eden yerdir





Gerçekten de ülkenin bulunduğu zor şartlar altında kent halkının günlük yaşamlarında kültüre ayırdıkları yer, kozmopolitlikleri hakkında bir fikir veriyor Ekonomik açıdan en zor günlerinde bile ilk yatırımlarını en önemli gurur kaynakları olan opera binasına yapmaları bunun göstergesi





Opera Binası





Jugendstil mimarisinin en iyilerinden biri

Jugendstil mimarisinin kalbi olan Riga'da ki yapıları izlerken boynunuzun tutulduğunu hissedecek,etrafınızdaki binaların mimarlık tarihinde şaşaanın en gözde örnekleri olduğuna sizde hak vereceksiniz


'Klasik sanatlar'a tepki olarak ortaya çıkan Art Nouveau, Almanya'da olduğu gibi Riga'da da Jugendstil adıyla tanınıyor Bu akım 19 yüzyılın sonu ile 20 yüzyılın başında özellikle mimariyi etkilemeye başlamıştı





Sanatçılar özgürlük ihtiyaçlarını ortaya koymuş, mimarlık tarihinin 'kreması' binalar ortaya çıkmıştı Bu sanatçılardan kent için en önemli olanı, binaların yarısına yakınını tasarlayan ünlü Sovyet yönetmen Sergey Eisenstein'in babası Mikhail Eisenstein'dı 700'den fazla binasıyla dünyada en fazla Jugendstil mimari örneğini bu kentte bir arada görmek mümkün








Riga'nın Tarihinde Üç Birlik





Özgürlük anıtı Milda





Riga'nın merkezinde bir özgürlük anıtı vardır 'Milda' bu anıta gülümseyerek verdikleri isimdir 1 ve 2 dünya savaşları arasındaki bağımsızlık döneminde kent merkezine dikilen anıttaki üç yıldız Letonya'nın üç bölgesini (Kurzeme, Vidzeme, Latgale) ve özgürlüklerini temsil eder Çevresindeki geniş parktaki kanalda kanolarla, deniz bisikletleriyle gençler de çocuklar da eğlenme imkanı bulurlar



Soyvetlerin yönetimde olduğu dönem ise herkesin zihninde hâlâ tazedir Sovyetler Birliği, Riga'nın dahil olduğu ikinci büyük birliktir Kentin 1282'de Hansa Birliği'ne katılımı, Baltıkların önemli ekonomi ve ticaret merkezlerinden biri olmasını sağlamış ve gelişimine büyük katkıda bulunmuştu



Piskoposlar, şövalyeler ve Alman toprak ağaları tarafından yönetilen Riga, 1621'de İsveç'in kontrolüne geçmiş, 1700'lerin başında Büyük Kuzey Savaşları sırasında açlık ve veba salgını sonucu iyice zayıflamış ve nüfusu yarıya inmişti Uzun süren savaşın galibi Rus Çarı I Petro kentin kontrolünü ele geçirdi I Dünya Savaşı'nda Riga ön cephelerden birini oluşturuyordu Savaşın bitmesi Riga'nın çilesine son vermedi, kent ancak 1918'de bağımsız Letonya'nın başkenti olabildi



20 yıllık bağımsızlık Stalin'in verdiği ültimatomla sona erdi 1940'da diğer iki Baltık Cumhuriyeti ile SSCB'ye bağlandı ve bu birlik 51 yıl sürdü 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Letonya tekrar bağımsızlığını elde etti 2003'te ise referandum sonucu Riga (ve Letonya) üçüncü defa bir birliğe, Avrupa Birliği'ne katılmaya karar verdi




Süslenen İlk Noel Ağacı



Avrupa'nın en önemli geleneklerinden biri olan Noel ağacının süslenmesi ilk kez Riga'da gerçekleşmiş 1510 yılının Noel gecesi eğlenceler 'House of Blackheads'den dışarı taşmış, 'bekar tüccar ve zanaatkârlar' (blackheads) meydandaki çam ağacının etrafında dans etmeye başlamışlar Ellerine geçen süsleri ağaca atıp en sonunda da koca ağacı yakmışlar Bu süslenen ilk Noel ağacı olarak kabul ediliyor Geleneğe dönüşen bu hareketi Martin Luther ağacı eve sokarak, ateşe vermek yerine de mum asarak şimdi uygulandığı haline kavuşturmuş











Riga'nın 'Eski Kent'(Old City) bölgesi insanların alışverişe, müzelere, kiliselere, gece ise eğlenmeye geldikleri yer Aynı zamanda turistlerin Rigası 1997'de UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilen eski kent, Talinn ve Prag'ı andırıyor Onlar kadar görkemli olmasa da kentte ilk ziyaret edilen yer, muhteşem kent manzarası ile St Peter Kilisesi







29 Haziran 1941 yılında St Peter gününde Alman bombardımanı sonucu yanana kadar ayakta duran ve şimdi asansör ile çıkılabilen metal kule, Sovyetler döneminde Mimarlık Müzesi olarak kullanılmış




Parlamento Binası



St Peter Kilisesi'nin kulesinden bir akşam görüntüsü Kuleden kente baktiginiz da; Daugava Nehri'nin Riga'nın ortasından geçtigini görürsünüz, kıyısında Stalin döneminden kalma 'Bilimler Akademisi' binasını, Avrupa'nın en büyük pazarı Zeplin Hangarları'nı, Parlamento binasını ve geneliyle eski kentteki önemli yapıları haritadaki yerlerine oturtursunuz





Bilimler Akademisi Binası





Protestan, İngiliz Anglikan, Katolik, Rus Ortodoks kiliseleri, kentin farklı halkların buluşma noktası olduğunun göstergesidir Avrupa'nın en büyük pazarıda Riga'da dır Burası hangar gibi olmaktan öte zaten zeplin hangarı olarak inşa edilmiştir







I Dünya Savaşı'ndan sonra kent yönetimine verilen yapılar pazara dönüştürülmüş Sanki böyle düşünülerek yapılmış gibi, dördü paralel biri de bunlara göre dikey inşa edilmiştir Her bölüm belli ürünlere ayrılmış durumda:







Birinci hangarda sadece balık ürünleri, diğerinde et, üçüncüsünde taze sebze ve meyveler ile Riga merkez pazarı bir renk ve insan cümbüşüdür Ülkede nüfusun yüzde 60'ını yerli halk, yüzde 30'unu Ruslar oluşturuyor Riga'da gezerken, kadın nüfusun ağırlığı dikkat çekiyor

• Burdan sonrası ReaL'e

Herbiri fotomodel kadar güzel hanimlar Şehir merkezinde yürümenin altın kuralı, yanınızdan geçen kıza asla dönüp bakmamak Çünkü karşıdan gelen daha güzel bir kızı kaçırabilirsiniz






İnsan bu kadar çok sayıda güzel kadının bir arada olduğu yerde erkeklerin ne kadar şanslı olduğu düşüncesinden kendini alamıyor Kadınların güzel oluşundan mı, yoksa erkek nüfusun az oluşundan mı bilinmez ama şehirdeki boşanma oranı da bir hayli yüksek


SARIŞIN OL MUTLU OL!


Avrupa'da ekonomik krizden en kötü etkilenen ülke olan Letonya, mutluluğu sarışınlarda arıyor Başkent Riga'da düzenlenen Sarışınlar Geçidi'nde 300 sarışın genç kız pembe kıyafetleri içinde halka moral verdi "Herkes sarışın olsun" sloganını kullanan sarışınlar, halktan ve turistlerden büyük ilgi gördü Organizatörler, bundan böyle 31 Mayıs'ı "Sarışınlar Günü" olarak kutlamak istediklerini söyledi














Çok Renkli Gece Hayatı



Başkent Riga'da gece hayatı da oldukça hareketli Club Essential ve Fashion Club, şehrin en gözde iki mekanı







House müzik ve tekno müzik yapan bu iki mekan, Letonyalı gençlerin yanı sıra, turistlerin de akınına uğruyor Gündüz olduğu gibi gece hayatında da kızlar, sayıca daha baskın Havanın ancak gece yarısına doğru karardığı Riga'da alkolün etkisiyle sızmış ya da ayakta durmakta güçlük çeken çok sayıda genç görmek mümkün








Eğer gece bir mekanda eğlenmek yerine dışarıda vakit geçirmek istiyorsanız bunun için en iyi adres Eski Riga En az gündüz saatlerinde olduğu kadar kalabalık olan kent merkezinde bir banka oturup çevredekileri izleyerek bile sabahlayabilirsiniz







Gece Eski Riga'nın dar sokaklarında yürürken, sizi çalıştığı kulübe çağıran ve büyük bir eğlencenin garantisini veren çok sayıda çığırtkanla karşılaşabilirsiniz

İşgal Müzesi ve önünde Sovyet Anıtı






Şehirden Genel Görünüş






Kentin enbüyük banka Binası - Hansa Bank






Şehir Kütüphanesi





Kütüphane içinde bir masa






Rus Ortodoks Katedrali




St John's Kilisesi






St John's Kilisesi tavan süslemesi









Küçük ve Büyük Lonca





Borsa Binası




Üç Kardeşler





General Kalku Caddesi - Sahne Sokağı




St James Kışlası ve şehir surları





Art Nouveau Binası





Art Nouveau Binası 33 Elizabetes Caddesinde bulunur ve Mikhael Eisensteina tarafından tasarlanmıştır

2002’de gerçekleştirilen 47 Eurovision Şarkı yarışması bilindiği üzere Estonya’nın başkenti Tallinn’de yapılmıştı

EBU’nun daha fazla ülkenin yarışmaya iştirak etmesini istemesi ve bir önceki yıl elenmelerine rağmen Portekiz ve İsrail’i bu yarışmaya davet etmesi sonucu; Portekiz’in bu daveti kabul etmemesi, Letonya’nın yarışmaya katılmasına neden olmuştu

Letonya adına yarışan Marie N sergilediği performans ve sesiyle yarışmadan galip gelerek, Letonya’yı birinci yaptı Bu sürpriz sonuç, 48 Eurovision Şarkı yarışmasının Letonya’da yapılmasına neden olmuştu



Yıl 2003 ve Letonya’nın başkenti Riga’da 26 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilen 48 Eurovision Şarkı Yarışmasını Türkiye adına katılan Sertab Erener, "Every Way That I Can'' şarkısıyla 167 puan toplayarak kazandı



Letonya, 2000 yılından itibaren 8 kez katıldığı bu yarışmada 1 birincilik (2002) ve 1 üçüncülük elde etmiştir Son yıllarda uygulanan yarı final elemelerinden finallere çıkmıştır Ancak 2007’de aldığı 16lık onun 2008’deki yarı final 2turda yarışa başlamasına neden oldu





Marie N (Marija Naumova) - I Wanna

Eurovision 2002 Shamp song







Videoyu Göremeyenler Tıklayınız
















Veee 2003 yer Letonya'nın Başkenti Riga!!!


Sertab Erener, "Every Way That I Can''








Videoyu Göremeyenler Tıklayınız