En Tehlikeli 10 Havaalanı

En Tehlikeli 10 Havaalanı





Karayipler’deki St Martin iki ülke, Hollanda ve Fransa arasında paylaşılıyor Dünyanın en tehlikeli havaalanlarından biri, adanın Hollanda’ya bağlı bölümünde, Hollandacasıyla St Maarten’de bulunuyor Uçak, Princess Juliana Uluslararası Havaalanı’na Maho Plajı üzerinden geçerek ulaşıyor Fotoğrafa bakanlar sanki bir hile yapılmış sanıyor


Dört şeritli karayoluyla kesişen ya da kumsalda olduğu için gelgitle sualtında kalan pistler; yan rüzgârlar, türbülanslar, sisler, fiyort duvarları Birinde uçağın neredeyse insanların saçlarına değecek kadar alçalması, ötekinde soluğu denizde almamak için tekerleklerin tam pist başına konması gerekiyor

Kimi için sevdiğine kavuşmak, bir başkası için özgürlük, bir diğeri için de kalabalık ve kaos demek havaalanları Bazılarına da tehlikeyi çağrıştırıyor Balta girmez Amazon ormanlarında, geçit vermez Himalayalar’da, Sibirya’da veya kutup bölgelerinde yaşayanlar içinse onları hayata bağlayan tek seçenek İnşa edildikleri yeri dünyanın geri kalanına bağlayan, bazen asfalt, bazen toprak bu havaalanları, onları devamlı kullanmak zorunda olan insanlar için ne ifade ediyor, hiç düşündünüz mü?





Görkemli Cebelitarık Kayası, Akdeniz ile Atlas Okyanusu’nun birleştiği suları yukarıdan izliyor


Onlar için uçağa binmemek demek eve bazen günlerce süren zorlu yolculuklar yapmak, bin bir sıkıntı çekmek demek İşte bu yüzden dünyanın en tehlikeli yerleri de olsalar insanlar Lukla, Narsarsuaq, Paro, Saba, Barra gibi coğrafyalarda havaalanlarını kullanmak zorunda Peki son derece zorlu coğrafi ve meteorolojik koşullara sahip bu meydanlara iniş yapan kahraman pilotlar? Her uçuşta, geride bıraktıkları ailelerini mi akıllarına getiriyorlar, yoksa artık tehlikeleri kanıksamışlar mı?






Uçaklar buraya ancak gelgitin olmadığı zamanlarda inebiliyor




Dünyanın en tehlikeli havaalanları konusunda, havacılık otoriteleri tarafından yayınlanmış birçok liste bulunuyor Ama ilgili kaynakları araştırırken karşımıza çıkan bu listelerin büyük bir çoğunluğu yanlış ya da eski Bir örnek vermek gerekirse, neredeyse tüm listelerde yer alan Kai Tak Havaalanı (Hong Kong), 30 kilometre batısında açılan Chek Lap Kok hizmete girince kapatıldı Yine aynı listelerde yer alan Tegucigalpa Toncontin Havaalanı (Honduras), 2009 yılında pisti uzatılınca tehlikeli meydan özelliğini kaybetti; 1863 metre olan pist uzunluğu 300 metre arttırıldı ve daha önce inişin imkânsız olduğu kuzey tarafı da kullanılmaya başladı Artık eskisi kadar tehlikeli olmadığı havacılık otoritelerinin ortak görüşü Başka bir örnek de Portekiz’e bağlı Madeira Adası’nda bulunan Funchal Havaalanı Madeira’ya yaptığım seyahatte havaalanına yaklaşan ve inen uçakları gördüğümde neden tehlikeli meydanlar listesinde yer aldığına anlam verememiştim Daha önce 1600 metre olan pist uzunluğu pilotların korkulu rüyasıydı Ama şu anda bir mühendislik harikası olan ve denizin üzerine çakılan 200 adet kazıkla uzatılıp genişletilen pist, herhangi bir zorluk oluşturmuyor






Fransa’nın gözde kayak merkezlerinden Courchevel’deki havaalanı Alpler’in üzerinde; bu nedenle de oldukça eğimli Eğer iniş ve sonrasında hız kesilirse uçak 185 derecelik yokuşu çıkamıyor


Pilotluk hayatımda, günümüzde “dünyanın en tehlikelileri” olarak kabul edilen havaalanlarının 10’una da iniş yaptım Bu meydanlar Grönland’dan Bhutan’a dünyanın dört bir yanına dağılıyor Ve ne olursa olsun, insanlar uçmanın getirdiği kolaylıklardan vazgeçemiyor…

Listede her havaalanının künye bilgileri bulunuyor “ICAO Kodu”, her havaalanına uluslararası sivil havacılık otoritesi tarafından verilen kod numarası “Yükseklik” maddesi havaalanının denizden yüksekliğini, “Pist Doğrultusu” maddesi havaalanının pusula açısını gösteriyor; uçak bu pusula başına göre iniş ve kalkış yapıyor

Princess Juliana Uluslararası Havaalanı




Pilotun uçağın tekerliğini, kısalığı nedeniyle pistin tam başına koyması, bu yüzden de Princess Juliana Uluslararası Havaalanı’na çok alçaktan yaklaşması gerekiyor


Hollanda’ya bağlı Sint Maarten’in başkenti Philipsburg’un 15 kilometre kuzeybatısındaki Princess Juliana Uluslararası Havaalanı, 1942’de faaliyete geçtiğinde toprak bir pistti

İnsanların neredeyse 10 metre üzerinden geçen 400 tonluk dev Jumbo Jet’in fotoğrafını ilk defa gördüğümde içimden “mutlaka fotoğraf hilesi var” dediğimi çok iyi hatırlıyorum Aslında meydanın meşhur olmasını sağlayan da bu; büyük gövdeli uçakların pistin kısalığı yüzünden çok alçak yaklaşmak zorunda olması Uçak, pistin tam başına tekerlek koymayı başarmak zorunda Tekerlekler yere dokunduğu andan itibaren de pilot uçağı durdurmak için elinde ne imkân varsa vakit kaybetmeden kullanmalı

Her beş metrede bir görülen ikaz tabelalarına aldırmayan turistler, Simpson Lagünü’ne doğru kalkışa hazırlanan uçağın kulakları sağır eden bir gürültüyle tam gaz vermesiyle, tel örgülere sımsıkı tutunmalarına rağmen kendilerini yerde buluyor




Gustav III Havaalanı






Fransa’nın denizaşırı topraklarından Saint Barthelemy’de bulunan Gustav III Havaalanı’na yaklaşan bir uçak, önce Fourchue Adası üzerinde bilgi vermek zorunda Daha sonra küçük bir kayalık olan Pain de Sucre üzerinde 460 metrede (1500 feet) olduğunu bildiren pilot, Calvaire Tepesi’ni nirengi noktası alarak alçalmaya başlıyor

Zirvesinde bir rüzgâr torbası bulunan tepenin tam üzerine geldiğinde pistin ancak küçük bir kısmını görebilen pilot, bu andan itibaren uçağın düşük hızla yaklaşmasını sağlamalı Burnunu aşırı derecede aşağı vererek yaptığı dalış hareketinde eğer pist başına inemeyeceğine kanaat getirirse bir an bile kaybetmeden inişten vazgeçmeli







St Barthelemy, Fransa’nın denizaşırı topraklarından biri Burada bulunan Gustav III Havaalanı, oldukça kısa bir piste sahip Pilotun zamanında durması çok önemli, yoksa uçak pist sonundaki St Jean Plajı’na girebilir



Pas geçme kararı veremeyen, inişi 650 metrelik pist başına gerçekleştiremeyen ve soluğu pist sonundaki St Jean Plajı’nda alan pilotların hikâyelerini kaza raporlarında bulmak mümkün

Pistin plaja, yani aşağıya doğru yüzde 3’lük eğimi de işi ayrıca zorlaştırıyor Bu eğim yüzünden pilot kendisini olduğundan daha yüksek irtifada görme eğiliminde Son yaklaşma sırasında yine türbülans ve aşırı yan rüzgarlarla boğuşmak zorunda olan pilotun, inişi garantiye alınca bu kısa pistte uçağı durdurmak için frenlere tam olarak asılması gerekiyor




Cebelitarık Havaalanı




Cebelitarık, İber Yarımadası’nın güneyinde İngiltere’ye bağlı bir kent; dört şeritli karayolunun kestiği havaalanıyla da ünlü


Cebelitarık Havaalanı sadece üzerinden geçen dört şeritli karayolu ile ünlü değil Güneyden esen rüzgârların Şeytanın Kulesi (Devil’s Tower) adı verilen küçük tepecik yüzünden yarattığı son derece tehlikeli türbülans ve sert rüzgârlar da pilotların korkulu rüyası

Bu küçük fakat olağanüstü stratejik kara parçası yüzünden İspanya ile İngiltere arasında yüzyıllardır devam eden anlaşmazlık, havaalanına inişi daha da zorlu hale getirmiş







Cebelitarık’ta bir başka tehlikesi de fren sistemi zamanında kullanılmadığında uçağın soluğu denizde alması


İniş yapmak için batıdan yaklaşan pilotun işi, İspanya hava sahasına girmesi kesinlikle yasak olduğu için çok riskli Uygulanması gereken yaklaşma prosedürleri oldukça zor ve karmaşık Diğer uluslararası meydanlara göre daha kısa olan piste (sadece 1829 metre) iniş için pilotun alçak yaklaşması şart Eğer pilot yüksek yaklaşır, fren sistemlerini zamanında devreye sokamazsa meydanın sonunda bulunan denizde soluğu alabilir

Barra Havaalanı



Courchevel’deki havaalanında kar, bazen ek donanımlar kullanmayı da gerektiriyor




Dünyanın tek ticari kumsal havaalanına sahip Barra Adası, İskoçya’nın Dış Hebrid Adaları’nın en bilineni Gelgitin olmadığı zamanlarda inilebilen kumsalda, çok uzaktan bile görülebilen büyük tabelalarla belirlenmiş üç pist bulunuyor Gelgit günde iki kere pistleri tamamen kaplıyor ve inişi imkânsız hale getiriyor






İskoçya’nın Barra Adası’nın havaalanının özelliği, bir kumsalda yer alması Keltçe konuşan Barra sakinleri bu kumsala Tráigh Mhòr adını veriyor


Bu meydana uçan tecrübeli kaptanlardan birinin “Eğer üzerinde dolaşan martıların ayaklarını görebiliyorsanız iniş serbest” dediği kumsal, adanın Keltçe konuşan yaklaşık 1300 kişilik nüfusunu dünyaya bağlıyor Hasta taşıyan ambulans uçaklar ilk kez 1933’te, denizden ulaşımın mümkün olmadığı kötü havalarda kumsala indi

Sanki bir göldeymişsiniz hissi uyandıran iniş sonrasında suları yararak ilerleyen uçakların en büyük sıkıntısı, kum zeminin uçağın iniş takımlarının batmasına sebep olacak kadar çamur olması Kazaların asıl sebebi de bu




Tenzing Hillary Havaalanı






Everest’e çıkan ilk dağcılar Edmund Hillary ve Tenzing Norgay’in adını taşıyan havaalanı Lukla kasabasında bulunuyor Uzunluğu 450 metre olan, aşağıya doğru anormal eğimli, etrafı karlı dağlarla çevrili bu pist ilk andan itibaren dünyanın en tehlikeli meydanları arasında birinci sıraya oturdu






Lukla, Everest ana kampının hemen yakınında bulunuyor Kasabayı ikiye bölen pistin bir yanından ötekine geçenleri, uçağın gelişine karşı uyarmak için geçmişte sirenler kullanılırdı


Everest ana kampının hemen altında yer alan Lukla, dünyanın en ağır meteorolojik ve coğrafi koşullarına sahip havaalanı Bir pilotun her iniş ve kalkışta korkulu rüyalar görmesini sağlayacak her şey var bu meydanda; yüksek irtifa, kısa pist, yan rüzgârlar, türbülans, rüzgâr kesmesi, sis, örneğine az rastlanır coğrafi koşullar, 12 derecelik eğim, sadece tek yönden kalkış ve iniş yapma zorunluluğu… İnişin zorluğu bir yana, kalkış da bir o kadar tehlikeli ve riskli









Zaten kısa ve aşağıya doğru eğimli olan pistten arka rüzgâr aldığınızda tehlike anormal derecede artıyor Navigasyon cihazlarının monte edilmesine imkân vermeyen coğrafi engeller yüzünden Tenzing Hillary Havaalanı’na, ancak “görerek şartlar” dediğimiz VFR olarak inip kalkılabiliyor Aslında kazaların temel nedeni de bu Havanın ani değişmesi, hiçbir uçuş yardımcısına sahip olmayan pilotları ticari baskıların da etkisiyle kazaya sürüklüyor

Narsarsuaq Havaalanı




Narsarsuaq Havaalanı, aşılmaz hissi veren iki tepe arasında uzanan bir buzulu arkasına alıyor Burası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerika’dan Avrupa’ya malzeme taşıyan uçakların yakıt ikmal noktasıydı



Narsarsuaq Havaalanı, İkinci Dünya Savaşı’nda kurulmuş askeri bir üs Savaş sırasında Amerika’dan Avrupa’ya malzeme taşıyan uçakların yakıt ikmal noktasıydı

Narsarsuaq Havaalanı hem yaklaşmanın zorluğu, hem de doğa koşullarının sertliğinden dolayı pilotların korkulu rüyası “Yeşil ülke” anlamına gelen Grönland’ın güney ucunda bulunan havaalanına yapılan her uçuşun zorlu bir macera haline gelmesine Atlas Okyanusu neden oluyor









Kanada veya İzlanda’dan kalkan ve bu dengesiz ve son derece tehlikeli okyanusu aşarak bitkin bir halde Narsarsuaq’a ulaşan pilotlar bir sürprizle karşılaşıyor Gaddar doğa koşullarının hâkim olduğu, buzdağlarının yüzdüğü, gökdelen gibi yükselen ve bazı yerlerde U harfi gibi kıvrılan fiyortlar Türbülansı, rüzgâr kesmesini, uçağı fiyordun dik duvarlarına çarptıracak kadar sert esen rüzgârları da hesaba katmalı En geniş yeri 2 kilometre olan fiyortta uçmaya konsantre olmuş, stresten elleri terleyen bir pilot düşününce durumun ne kadar ciddi olduğu anlaşılabilir





Paro Uluslararası Havaalanı



Paro Uluslararası Havaalanı’na inişte uçağın aşırı şekilde sola doğru yatması gerekiyor




Bhutan’ın Paro Uluslararası Havaalanı, etrafı 5 bin 500 metrelik dağlarla çevrili derin bir vadinin tam ortasında Ülkenin tek havaalanı olan Paro, batısını çevreleyen Pa Chhu Nehri yüzünden dar bir alana sıkışmış durumda Oldukça kısa sayılabilecek, 1985 metrelik bir piste ve 2 bin 230 metre yüksekliğe sahip havaalanına yalnızca gündüz ve “görerek şartlarda” (VFR) inilebiliyor






Bhutan’ın tek havayolu şirketi Drukair’in uçakları, inişten sonra oymalı terminal binasının yakınında bekliyor



Yeryüzü şekillerinin “aletli iniş sistemi” (ILS) yerleştirmeye imkân vermediğini, bu tehlikeli bölgeye uçan pilotların özel olarak eğitildiğini ve dünyada sadece 25 pilotun bu meydana iniş ve kalkış yapabildiğini belirtmekte fayda var Co-pilotların ancak 5 bin uçuş saatine ulaşınca inme hakkı kazandığı bu meydana yaklaşırken uçağın anormal derecede sola yatırılarak pisti karşılaması ve inişi gerçekleştirmesi gerekiyor Bu manevranın sebebi ise piste doğrudan yaklaşılmasını engelleyen yeryüzü şekilleri

Paro Havaalanı, Hindistan tarafından inşa edildi ve hava trafik kontrolü de dahil birçok hizmet bu ülke tarafından veriliyor

Juana Azurduy De Padilla Uluslararası Havaalanı



Bolivya’nın Sucre kenti yakınındaki Juana Azurduy de Padilla Uluslararası Havaalanı, zorlu bir coğrafyada bulunuyor Pistin iki ucunda yükselen tepeler, pilotların işini zorlaştırıyor


Juana Azurduy de Padilla Uluslararası Havaalanı, Bolivya’nın tüm coğrafi özelliklerini gösteriyor Yüksek irtifa, türbülans, sert rüzgârlar, dağlık arazi yapısı, bulunduğu irtifaya göre kısa (2 bin 800 metre) ve dar (30 metre) pist, görüşü sıfıra düşüren toz bulutları… Bütün bunlar yetmiyormuş gibi indikten sonra sonunu görmenizi engelleyen aşırı eğimli bir pist Tam ortasındaki kambur gibi yüksek çıkıntıyı da unutmamalı Asıl tehlike ise pistin iki ucunda bulunan yüksek tepeler









Bunlar yüzünden pilot, aşırı derecede dik bir şekilde meydana yaklaşmak zorunda Kısacası bu meydanda bir pilotun iniş ve kalkış sırasında tırnaklarını yemesine neden olacak her şey mevcut Aletli iniş sisteminin olmayışı, çoğu zaman havaalanının günlerce kapalı kalmasına yol açıyor Meydana sadece VOR/DME adı verilen yardımcı iniş sistemi monte edilmiş




Juanco E Yrausquin Havaalanı



Saba Adası, Hollanda Antilleri’nde bulunuyor Bu küçük kara parçasının tek düz yerine kurulmuş havaalanının 395 metrelik pisti uçak gemisinden farksız


Juancho E Yrausquin Havaalanı, Hollanda’ya bağlı Saba Adası’nın tek düz yeri Flat Point’e kurulmuş, 395 metrelik pistiyle dünyanın en kısa ticari meydanı Bu özelliğiyle de oldukça tehlikeli

Birkaç büyük kayadan oluşan Green Adası, sadece “görerek şartlarda” yaklaşmak zorunda olan pilotlara sanki bir deniz feneri gibi yardımcı oluyor İniş için yaklaşan pilot, tam bu noktadan itibaren kararlı olmak zorunda; ya inişe geçecek ya da pas geçip havada bir tur atıp tekrar yaklaşacak










Tam pist başında bulunan küçük tepecik yüzünden, pist orta çizgisinin neredeyse 200 metre solundan yaklaşması gereken pilot, bu çizgiye inmeli Devlet adamı Juancho Yrausquin’nin olağanüstü çabaları ile 1963 yılında faaliyete geçen havaalanı, tüm Sabalıların katkısı ve bizzat çalışması sonucu inşa edildi Sadece ticari uçuşlara açık olan havaalanı denizden sadece 18 metre yükseklikte