Erzurum |
08-04-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
ErzurumErzurum'un Tarihi Geçmişi Erzurum’un geçmişi MÖ 4000 yıllarına tarihlenmektedir Karaz, Pulur, Güzelova ve Soshöyük’te yapılan arkeolojik kazılarda elde edilen bulgular Erzurum ve çevresinin çok eski ve önemli yerleşim yeri olduğunu ortaya koymuştur Tarihin en eski devirlerinden itibaren değişik kavim ve milletlerin hakimiyetine giren Erzurum, kültür varlıkları açısından zengin bir geçmişe sahiptir Hurriler, Urartular, İskitler, Medler, Persler, Araplar, İranlılar, Sasaniler, Romalılar ve Bizanslılar dönemimini yaşayan Erzurum, 5 Yüzyıldan 10 Yüzyılın sonuna kadar, Bizanslılar, Romalılar ve Araplar arasında birkaç kez el değiştirmiştir Bu dönemlere ait, Erzurum ve çevresinde çok sayıda kale, kilise, manastır topluluğu, kaya mezarlığı, arkeolojik sitler yapı kalıntıları bulunmaktadır 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Bizans Hakimiyeti’ne son verilerek, şehir Alparslan’ın akıncı arkadaşlarından Saltuk Bey’in yönetimine verilmiştir Böylece Türk çağının başladığı Erzurum’da sırası ile Saltukoğulları, Selçuklular ve İlhanlılar döneminde bir taraftan şehirde imar faaliyetleri devam ederken, diğer taraftan inşa edilen cami, medrese, kümbet ve köprülerle Erzurum bir kültür ve sanat kenti haline gelmiştir Ermenilerin Yaptığı Katliam ve Erzurum'un Kurtuluşu Birinci dünya savaşında Erzurum, Çarlık Rus ordusunun ilk hedefi üzerindeydi Erzurum 16 Şubat 1916'da Ruslar tarafından işgal edildi 1917 yılında Rusya’da çarlık rejimi yıkılmış Bolşevikler ülkede duruma el koymuşlardı Rusya’da bu yönetim değişikliği üzerine Ruslar işgal ettikleri Doğu Anadolu Bölgesini boşaltarak ülkelerine dönmeye başlamışlardı Ancak Doğu Anadolu’da Ermenistan hayalini yaşayan Ermeniler süratle silahlanarak Erzurum ve çevresinde soykırıma giriştiler Erzurum Rus II Topçu Kale Komutanı olan Twerdo Khlebov, Ermenilerin bu kanlı hareketlerine sadece seyirci kaldı Erzurum'a giren Türk birlikleri şehir içinde 2127 şehit defnetmişler, ayrıca Kars kapıda da 250 ceset bulmuşlardır Kazım Karabekir Paşa, 12 Mart sabahını şöyle dile getiriyordu: "Erzurum'da halk gözyaşları içinde kimi babasını, kimi kardeşini yakılmış ya da süngülenmiş buluyor, saçlarını yoluyordu, sokaklarda canlılıktan bir iz bile kalmamıştı Yerlerde çocuk, kadın ve yaşlılar kanlar içinde yatıyordu" Ermenilerin yalnız son gece (11–12 Mart 1918)3000 Müslüman Türk'ü öldürdüklerini, Erzurum'daki Rus Yarbayı Twerdo- Khelebof anılarında ifade etmiştir "Demiryolu istasyonunda sanki bir mezarlık ölülerini dışarıya çıkarmıştı Cenazeler arasından geçerek feci duruma gözlerimizle şahit olduk Bilhassa Tahtacılar semtinde karşılıklı yer alan Osman Ağa ve Mürsel Paşa konaklarına doldurulup yakılan ve katledilen Erzurumlular insanı titretiyordu" Erzurum'da resmi belgelere göre 9563 yerli Türk ahali Taşnak Ermeni çeteleri tarafından şehit edilmiştir 12 Mart 1918günü Türkün kalbi olan Erzurum'un esaretten hürriyete, ölümden hayata kavuştuğu bir gündür 12 Mart 1918 de Türk Hükümeti, Doğuda ki güzel toprakları, yüksek dağları mert kanıyla sulayarak, düşmana göğüs geren Erzurum'u karanlık bir günden kurtardığının yıl dönümüdür İşgal yıllarında Erzurum’da Rus askerleri Nene Hatun (1857 - 1955) Erzurum'da doğdu 98 yıl Erzurum'da yaşadıktan sonra yine Erzurum'da, zatürre hastalığından hayata vedâ etti Ölümünden üç ay önce Türk Kadınlar Birliği tarafından yılın annesi seçilmişti Tarihimizde 93 Harbi olarak anılan 1877 - 1878 Osmanlı - Rus Savaşı sırasında, Erzurum'daki Aziziye Tabyası'nın savunulmasında kahramanca çalıştı Adını bu şekilde tarihe yazdırdıMücâdeleye, küçük yaştaki oğlunu ve kızını evde bırakarak katılmıştı O sıralarda 20 yaşlarında genç bir gelindi Savaştan sonra da Nene Hâtun, destan kahramanlarına yaraşır bir asâletle yaşadı Kendisini ziyâret eden NATO'da görevli Amerika'lı subayın bir sorusuna: "O zaman vazifemi yapmıştım Bu gün de ilerlemiş yaşıma rağmen aynı hizmeti, daha mükemmeliyle yapacak güç ve heyecana sahibim" cevabını vermişti Erzurum Kongresi (23 Temmuz 1919) Anadolu'da milli mücadele birliğinin kurulmasının ikinci adımı Erzurum Kongresi ile atıldı Amasya Genelgesi'nden sonra İstanbul ve askerlikle ilişkisi kesilen Mustafa Kemal'e, başta Kazım Karabekir olmak üzere Anadolu'daki komutan ve mülki amirlerin büyük bir çoğunluğu verdikleri desteği sürdürmeye devam ettiler Amasya Genelgesi'nde yer aldığı gibi, Mustafa Kemal bu dönemde milli bir kongre toplayarak, milli mücadele ile ilgili tüm faaliyetleri birleştirmeyi planlıyordu Kazım Karabekir, milli bir kongreden önce Doğu illeri için bölgesel bir kongre toplanmasının faydalı olacağı görüşündeydi Mustafa Kemal, bölgesel bir kongreye karşı olmasına rağmen, Kazım Karabekir ve Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin ısrarları karşısında bir kongre toplanmasını ve kongreye katılmayı kabul etti Kongre, 10 Temmuz'da toplanması kararlaştırılmış olmasına rağmen, 23 Temmuz'da bir okul salonunda 54 delege ile çalışmalarına başladı Mustafa Kemal'in davetli olarak katıldığı bu kongreye asil üye olabilmesi için, Erzurum delegesi Cevat Dursunoğlu istifa ederek, kendi yerine Mustafa Kemal'in seçilmesini sağladı İlk gün, Mustafa Kemal kongre başkanlığına seçildi Milli bir hal alan kongrede, genel değerlendirmeler yapıldı ve doğu illerinin durumu görüşüldü Milli mücadelenin temelleri açısından önemli kararlar alındı Erzurum Kongresi'ne katılanlar, 17 çiftçi ve tüccar, 5 emekli subay, 4 emekli memur, 5 öğretmen, 4 gazeteci, 5 hukukçu, 2 mühendis, 1 doktor, 6 din adamı, 3 eski milletvekili, 1 general ve 1 eski bakan olmak üzere 54 delegeden oluşmuştu Bunlar Erzurum’a kuzeyden ve güneyden gelecek Rus saldırılarını önlemek amacıyla yapılmışlardır Alınan Kararlar 1Milli sınırlar içinde vatan bölünmez bir bütündür; parçalanamaz 2 Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet top yekün kendisini savunacak ve direnecektir 3 Vatanı korumayı ve istiklali elde etmeyi İstanbul Hükümeti sağlayamadığı takdirde, bu gayeyi gerçekleştirmek için geçici bir hükümet kurulacaktır Bu hükümet üyeleri milli kongrece seçilecektir Kongre toplanmamışsa, bu seçimi Temsil Heyeti yapacaktır 4 Kuva-yı Milliyeyi tek kuvvet tanımak ve milli iradeyi hakim kılmak temel esastır 5 Hıristiyan azınlıklara siyasi hakimiyet ve sosyal dengemizibozacak ayrıcalıklar verilemez 6 Manda ve himaye kabul edilemez 7 Milli Meclisin derhal toplanmasını ve hükümet işlerinin Meclis tarafından kontrol edilmesini sağlamak için çalışılacaktır 8 Milli irade padişahı ve halifeyi kurtaracaktır Aziziye Tabyaları Bu tabyaların büyük bir kısmı Erzurum, Kars, Ardahan’da bulunuyordu Bu dönemlerde topun tahrip gücünün artması ve menzilinin uzunluğundan ötürü kale ve surlar önemini yitirmiş, yerini tabyalar almıştı Bu nedenle de Erzurum şehrinin çevresi “ToprakTabya” denilen bir nevi surlarla çevrilmiştir Öncelikle Erzurum çevresinde bu Toprak Tabyalar yapılmış ardından da bunu diğerleri izlemiştir XIX yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu siyasi ve askeri alanda büyük güçlükler ile karşılaşmıştır Osmanlıların bu durumundan yararlanmak isteyen Ruslar Osmanlı İmparatorluğuna savaş açmışlardır Bu nedenle de Osmanlılar savunma amaçlı olarak Erzurum’un doğusunda ve çevresinde savunma amaçlı tabyalar yapmışlardır Atatürk Evi 19 Mayıs 1919 da Samsun'a çıkan Atatürk, Amasya Tokat, Sivas, Erzincan yolu ile 3 Temmuz 1919 günü Erzurum'a gelmiş, doğruca Cumhuriyet Caddesinde Cinisli'lere ait bir konak olan Mevki komutanlığına konuk olmuştu Atatürk 9 Temmuz 1919 gününe yani askerlikten ayrılışına kadar bu binada Erzurum Kongresinin hazırlıkları ile uğraşmış Yanı Başındaki Gözübüyüklerin evinde yatıp kalmıştı Askerlikten ayrıldıktan sonra, Vali Münir Akkaya'dan boşalan iki katlı Vali konağına, Hüseyin Rauf Bey ve arkadaşları ile birlikte taşınmış, 29 Ağustos 1919 tarihine yani Sivas'a gidinceye kadar 52 gün bu evde oturmuştur Atatürk'ün Erzurum'dan ayrılışından sonra ev tekrar Vali Konağı olmuştur Cumhuriyet'in ilanından sonra 30 Eylül 1924'te Erzurum'a ikinci kez gelen Atatürk'e Erzurumlular bu evi hediye etmişlerdir Ev, 1930-1934 yılları arasında Kolordu Komutanlığınca da lojman olarak kullanılmıştır Atatürk'ün ölümünden sonra, Çocuk Esirgeme Kurumuna verilmiştir 1984 yılında Kültür Bakanlığına devredilerek, Atatürk Evi halinde düzenlenmiştir *********************** |
Erzurum |
08-04-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
ErzurumAŞKALE Coğrafi konumu nedeniyle tarih boyunca 35 defa el değiştiren ilçe 3 Mart 1918 Tarihinde Rus işgalinden kurtarılmış, 1938 de ilçe olan Aşkale ülkemizin en işlek yollarından biri olan E-80 karayolu ile doğuyu batıya, D-100 karayolu ile kuzeyi güneye bağlayan yolların ilçede kesişmesinin yanı sıra tren yolu ile de doğuyu batıya bağlamaktadır İlçe sert kara ikliminin etkisi altındadır 2000 genel nüfus sayımında ilçe merkezi 16634, köy ve beldeleri ile beraber toplam nüfusu 33216 olan ilçeye bağlı merkez belediye, Kandilli ve Yeniköy belediyesi olmak üzere 3 belediye teşkilatının yanı sıra 10 u merkeze bağlı olmak üzere toplam 76 muhtarlıkla idari teşkilatlanmasını kurmuş olan ilçenin 4ncü Zırhlı Tugayı, Meslek Yüksekokulu, Çimento Fabrikası, Alçı Fabrikası ve birçok Kamu Kurum ve Kuruluşunu barındırması sosyal yapıyı dinamik bir hale getirmekle ilçemizde değişik sosyal grupların buluşmasına vesile olmuştur Bu durum bir bakıma ülke mozaiği görünümü verilmektedir ÇAT çat kaymakamlık binası TARİHİ DURUMU : Çat İlçesi XVIII Asrın başlarında Osmanlı Sipahileri Tarafından İlçeye 17 Km uzaklıkta bulunan Yavi Kasabası civarında kurulmuş XIX Asrın başlarında Dersim tarafından gelen Türk Aşiretleri ile birleşmişlerdir Birinci Dünya Savaşından sonra Kığı İlçesine bağlanmış daha sonra coğrafi konumu sebebiyle Tercan İlçesine bağlanmıştır 1946 yılında Oyuklu Köyü adı altında Erzurum İline bağlanmıştır 1954 yılında ise Oyuklu Köyü Çat adı altında İlçe merkezi haline dönüştürülmüştür İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 27104 Şehir Nüfusu: 8131 Köy Nüfusu: 18973 Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 41 Yüzölçümü(km2): 1386 İl'e uzaklığı (km): 52 HINIS TARİHİ DURUMU : Hınıs İlçesinin tarihi kesin olmamakla beraber İlçenin Kuruluş tarihi M Ö 1400 Yılına dayanmaktadırKısa bir süre Rus işgalinde kalmış ise de 14 Mart 1918 tarihinde düşman işgalinden kurtarılarak vatan topraklarına katılmıştır İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 53950 Şehir Nüfusu: 31132 Köy Nüfusu: 19618 Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 81 Yüzölçümü(km2): 1799 Rakım (m): 1720 İl'e uzaklığı (km): 150 HORASAN Aras nehri üzerindeki köprü TARİHİ DURUMU : Horasan, Doğuyu Batıya bağlayan eski ipek yolu üzerinde bulunan ve MÖ 4000 yılına kadar uzanan bir geçmişe sahip olup, Büyük Roma,Asur, Urartu, Med, Pers Devletlerinin istilalarına uğramış, milattan sonraki dönemde ise, Sasani, Arap ve Bizans hakimiyetinde kalmış, bu devletler arasındaki savaşlarda bu günkü Horasan'ı içine alan bölge sürekli el değiştirmiştir 1071 Malazgirt Savaşıyla birlikte Selçukluların Bizans,Gürcü ve Ermeni krallıklarına karşı kesin üstünlükleri sağlanmaya başlandı ve Doğu Anadolu' nun zaptı başlamış oldu Bu süreçte İran Horasan' ından gelen Türk toplulukları o zamana kadar ismi ÜSKÜHAT olan yere Horasan ismini vererek burada yerleşmişler böylece Horasan bir Türk şehri olmaya başlamıştır Horasan' ın Ermeni zulmünden kurtuluşu ise 25 mart 1918 tarihine tekabül eder Horasan İlçesi, Cumhuriyet devrinde Pasinler İlçesine bağlı Zanzak (Akçataş) nahiyesinin bir koyü iken 1940 yılında nahiye merkezi şimdiki Horasan'a nakledilmiş ve 30 köy bağlanmıştır 4Aralik 1953' de 6191 sayılı kanunla ilçe olmuştur İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 45587 Şehir Nüfusu: 16151 Köy Nüfusu: 29436 Köy Sayısı: 77 Yüzölçümü(km2): 1669 Rakım(m): 1530 İl'e uzaklığı (km): 81 ILICA TARİHİ DURUMU : Ilıca İlçesinin ilk yerleşme yeri, Karasu ile Pulur çayı arasındaki verimli bölgedir Bu bölgenin sınırları içinde yer alan Karaz (Kahramanlar Köyü ) da yapılan kazılar ve arkeolojik araştırmalar buradaki hayatın M Ö 4000 yıllara kadar uzandığını göstermektedir Birçok kez işgal ve istilaya uğrayan Ilıca, l Cihan Harbinde General Yudeniç kumandasındaki Rus ordusunun 16 Şubat 1916 günü Erzurum'u işgaliyle geri çekilen Türk ordusunu takip ederken 16-17 Şubat 1918 gecesi vuku bulan şiddetli çarpışmalardan sonra Rusların eline geçti Kazım Karabekir Paşa kumandasındaki Türk ordusunun saldırışı karşısında Ermenilerin kaçması neticesinde 11 Mart 1918 günü Ilıca yeniden Türklerin eline geçti ILICA KAPLICALARI: Ilıca Kaplıcaları suları içerisinde karbon hidrojen maddeler taşıdığı için Dünyaca ünlüdür Kaplıca Sularının Özellikleri: Sıcaklık: 394 C Toplam sertlik: 38 frans Kalaviyet 323 Görünüş berrak renk, hafif sarı, koku yok, tortu az Sodyum iyonu 112Mg/Lt Magnezyum iyonu 474 Mg/Lt Demir ve Aliminyum 36Mg/Lt Klor iyonu 14033 Mg/Lt Hidrokarbon 19703Mg/Lt Akım değeri 6 Lt/Sn Bu kaplıcaların suları Mide, Bağırsak, Karaciğer, Safra Kesesi, beslenme bozuklukları ve romatizma hastalıklarına olumlu etki etmektedir Ilıca ilçesi Erzurum İstanbul karayolu üzerinde ve İl Merkezine 15 Km mesafededir İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 30328 Şehir Nüfusu: 12909 Köy Nüfusu: 17419 Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 63 Yüzölçümü(km2): 1702 İl'e uzaklığı (km): 14 İSPİR İspir ikizgöller TARİHİ DURUMU : Oldukça eski bir yerleşim alanı olan ilçemiz ve çevresi, tarih boyunca Perslerin, İskender, Roma ve Bizans İmparatorluklarının hâkimiyetinde bulunmuş, zaman zaman da Müslüman Arapların eline geçmiştir Birinci Dünya savaşı döneminde ilçemiz 1914 - 1918 yılları arasında Rus işgali ve Ermeni mezalimine uğramış, 25 Şubat 1918'de Kazım Karabekir Paşa Komutanlığında l Kafkas Kolordusuna bağlı birliklerce vatan topraklarına katılmıştır Rafting sporunun en iyi yapılabildiği Dünyanın en hızlı akan nehirlerinden birisi olan Çoruh Nehri İspir İlçemizden geçmekte olup bu sporun İlimizdeki başlangıç yeri de İspir İlçemizdir 1993 yılında Dünya Rafting Şampiyonası Çoruh Nehri'nde yapılmıştır Bu Şampiyona sebebiyle Dünya Turizmine tanıtımı yapılan Çoruh Nehri üzerinde Rafting yapmak üzere çok sayıda yabancı turist bölgeye gelmiştir İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 30260 Şehir Nüfusu: 11244 Köy Sayısı: 88 Yüzölçümü(km2): 2100 İl'e uzaklığı (km): 137 KARAÇOBAN Çobandede Köprüsü TARİHİ DURUMU : Karaçoban ilçesinin tarihi MÖ 1400 yıllarına dayanmaktadır Uzun yıllar İranlıların egemenliği altında kalmış, daha sonra Bizanslıların eline geçmiştir Kısa bir süre Rus işgalinde kalan İlçe, işgalcilerin temizlenmesiyle vatan topraklarına katılmıştır İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 32300 Şehir Nüfusu: - Köy Nüfusu: - Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 19 Yüzölçümü(km2): - İl'e uzaklığı (km): 183 KARAYAZI Köyceğiz göleti TARİHİ DURUMU : İlçe MÖ, III, Yüzyılda medeniyetin kurulduğu Aras nehri civarında, Salyamaç , Yolgören ve Çelikli köylerinde bulunan tarihi eserlerden anlaşılmaktadır Eski adı Bayraktar dır Bucak iken Hınıs İlçesine bağlı olan ve daha sonra Pasinler İlçesine bağlanan Bayraktar Bucağının ismi 1937 yılında Karayazı olarak değiştirilmiş, müstakil ilçe haline getirilmiştir İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 35785 Şehir Nüfusu: 7532 Köy Nüfusu: 28253 Belde Sayısı: - Köy Sayısı: 70 Yüzölçümü(km2): 2372 İl'e uzaklığı (km): 120 KÖPRÜKÖY TARİHİ DURUMU : Türkler acısından Köprüköy İlçesinin tarihi 1071 Malazgirt savaşı öncesine kadar uzar Türkler tarafından satın alınan bu köylerden bir tanesi de Köprüköy’ dür 1829' da Rusların Erzurum'u işgal etmeleri ile Rus işgaline girmiş olan Köprüköy ermeni katliamlarınada uğramıştır KÖPRÜ KÖY ( DELİ ÇERMİK ) KAPLICALARI: çermik yaylası Kaplıca suyu; Bikarbonatlı, sodyumlu, kalsiyumlu, karbondioksitli, demirli ve bromürlü bir bileşime sahiptir Sindirim sistemi Böbrek ve idrar yolları,kan dolaşımı ve kalp hastalıkları, metabolizma bozuklukları ve romatizmal rahatsızlıklara olumlu etki yapmaktadır Kaplıca Sularının Özellikleri: Su sıcaklığı 26C Ph değeri 612 Akım değeri 101 It/sn Köprüköy İlçemizde yer alan bu kaplıca Merkez ilçeden 56 Km uzaklıkta olup, Erzurum-Ağrı-Kars karayolu üzerinde olduğundan ulaşım çok rahattır İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 23642 Şehir Nüfusu: 5583 Köy Nüfusu: 14917 Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 38 Yüzölçümü(km2): 665 İl'e uzaklığı (km): 57 |
Erzurum |
08-04-2012 | #3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
ErzurumNARMAN Narman Peri Bacaları TARİHİ DURUMU : Narman yöresi sırasıyla (MÖ 680-655 yıllarında Sakalann daha sonra Arapların ve Bizanslıların hakimiyetine girmiş 1048 Yılında Selçuklu Komutam İbrahün YINAL’ ın kazandığı Pasinler Savaşı ile Doğu Anadolu kapıları Türklere açılmış Selçuklu Hanı Alparslan'ın Malazgirt Zaferiyle Tortum, Oltu, Şenkaya, Olur ilçeleri ile birlikte Narman'da Türk hakimiyetine girmiştir Selçuklulardan sonra Osmanlıların hakimiyetine giren Narman 1877-1878 Osmanlı Rus Harbinde Rusların işgaline uğramış 1914-1918 yıllarında 1 Dünya Savaşmda Rusların eline geçmiştir İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 34372 Şehir Nüfusu: 13042 Köy Nüfusu: 21330 Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 42 Yüzölçümü(km2): 1275 İl'e uzaklığı (km): 98 OLTU ERZURUM OLTU KİLİSESİ TARİHİ DURUMU : Oltu ismi Kıpçakların bir boy veya oymağından gelmektedir 1917 Bolşevik ihtilali ile Ruslar çekilirken burasını Ermenilere bırakmış 1917 Rus ihtilalinden sonra Oltu'nun yönetimi Ermeni Icra Komitesinin eline geçmistir Ruslar tarafindan Oltu'ya yerleştirilen Ermeniler 40 yıl boyunca yerli halka zulüm etmişlerdirKurtuluş mücadelesi sonrası kurulan Oltu Şura Hükumeti 17 Mayıs 1920' de TBMM Hükumetine katılmıştır 1926 yılında Oltu ilçe statüsüne kavuşmuştur Dünya çapında ün bulmuş oltu taşı bu ilçemizde çıkartılmaktadı Oltu taşından yapılmış çeşitli Aksesuarlar İLÇENİN GENEL DURUMU: Toplam Nüfusu: 46518 Şehir Nüfusu: 30073 Köy Nüfusu: 16445 Belde Sayısı: - Köy Sayısı: 65 Yüzölçümü(km2): 1380 İl'e uzaklığı (km): 124 OLUR TARİHİ DURUMU : İlçe köy iken 1922 yılında bucak merkezi haline getirilmiş, bu günkü ilçe merkezimiz 1958 tarihine kadar OLTU İlçesine bağlı bucak iken, 1958 tarihinde Oltu' dan aynlarak ilçe olmuştur Bölgedeki gözetleme kuleleri, kaleler aynı zamanda kiliseler yörede yerleşimin çok eskiye dayandığını kanıtlamaktadır1917 yılında Rusya' da yapılan Ekim devrimi nedeniyle yörede bulunan Rus birlikleri bir takım silah ve cephanelerini bölgedeki Ermenilere bırakarak çekilmişlerdir Silah ve mühimmat yönünden güçlenen Ermeniler katliama başlamışlar, bu durum karşısında yöre halkı birkaç köyün birleşmesi ile çeteler kurarak Ermenilerle mücadeleye başlamışlardır Bölgeye intikal eden düzenli birliklerin mücadelesi sonunda ilçemiz 28 Mart 1918' de İstiklaline kavuşmuştur İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 10833 Şehir Nüfusu: 3260 Köy Nüfusu: 7573 Belde Sayısı: - Köy Sayısı: 40 Yüzölçümü(km2): 820 İl'e uzaklığı (km): 174 PASİNLER Hasankalesi (Pasinler) TARİHİ DURUMU Pasinler tarihten günümüze kadar bir "kilit” rolünü üstlene gelmiştir 1071 Malazgirt Savaşından önce 1048'de " Pasinler Savaşı olması bu rolün en ilgi çekici örneklerindedir Pasinler ovaya hakim bir noktada kurulu kalesi sebebiyle "Hasankale" olarak da adlandırılmıştır 1828-1829 yıllarında ilk 1877 1878 yıllarında ikinci defa Rus işgali yaşamıştır Üçüncü işgal 1716 Şubatında başlamıştır ve Birinci Dünya Savacı sonunda Ermeni işgalinden kurtuluşu 13 Mart 1918'dir PASİNLER KAPLICALARI: Kaplıcalar Pasinler Üçe Merkezinde Erzurum-Iran Uluslararası geçiş yolu üzerinde ve Pasinler Belediye sınırları içerisindedirBu kaplıcalar şuan günlük 3702 kişilik bir kapasiteye sahiptir 205 metre 'den doğal çıkışlı olup, 15 Lt/Sn akım değerine sahiptir Kaplıca Sularının Özellikleri: Sıcaklık : 39 C Ph:665 Tad:Tuzlu Kalaviyet %28 Radon Değeri: 13 eman/Lt Kuru Hülasası: 30896/Lt Sülfat İyonu: 10082 Amonyak 01566 Kalsiyum 00708 Magnezyum 9926 Natrion:01271 Bu kaplıcalar, böbrek, sindirim sistemi, idrar yolları, Romatizma, Siyatik, Lumbago, Nevralji ve çeşitli kadın hastalıklarının tedavisinde yararlı olmaktadır İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 44644 Şehir Nüfusu: 22706 Köy Nüfusu: 21938 Belde Sayısı: 1 Köy Sayısı: 56 Yüzölçümü(km2): 1460 İl'e uzaklığı (km): 37 PAZARYOLU TARİHİ DURUMU : Çok eski bir tarihe sahip olan Pazaryolu' nun eski adı "Norgah" olup, bu "Yenişehir" veya "Sulak Yer" anlamına gelmektedir Pazaryolu' nun kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 9595 Şehir Nüfusu: 4812 Köy Nüfusu: 4783 Belde Sayısı: - Köy Sayısı: 35 Yüzölçümü(km2): 750 İl'e uzaklığı (km): 121 ŞENKAYA Şenkaya kömür havzası TARİHİ DURUMU : Şenkaya İlçesi tarihi süreç içerisinde çok değişik milletlerin egemenliği altında kalmıştır Yavuz Sultan SELİM'in Çaldıran zaferine giderken 23 ağustos 1514 yılında Erzurum' u Akkoyunlulardan alıp Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katmasıyla Osmanlı egemenliği altına girmiştir 1828-1878 yıllarında Rus istilasına uğrayan bölgemiz "1877-1878" Osmanlı Rus harbinde (93 harbi ) Gazi Ahmet Muhtar Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetlerinin yenilmesi üzerine 1879 yılında imzalanan "Ayastefonos antlaşması " ile Kars vilayetine bağlanarak Rus yönetimine girmiştir, îlçemiz Bardız deresİ Rusya ile Osmanlı devleti arasında 1917 yılına kadar sınır teşkil etmiştir1917 yılında Rusya'da Bolşevik ihtilali üzerine işgalci Rus birlikleri bölgemizİ terk etmişler ve Rus hakimiyeti son bulmuştur Bunu fırsat bilen Ermeniler bölge halkı üzerine baskılarım daha da artırarak büyük çaplı katliam ve yağmalara girmişlerdir 7 nisan 1918 tarihinde Binbaşı Osman Nuri bey komutasındaki Türk kuvvetlerince bölgemiz Ermenilerden kurtarılmıştır 26 Aralık 1914 -2 Ocak 1915 Sarıkamış harekatı sırasında Şehit olan 78000 Askerimiz için heryıl anma faaliyetlerinin düzenlenir ve Şehitlerimiz onuruna yakışır bir abide yapılmıştır İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 77612 Şehir Nüfusu: 3647 Köy Nüfusu: 13093 Belde Sayısı: 5 Köy Sayısı: 47Yüzölçümü(km2): 1423 İl'e uzaklığı (km): 185 TEKMAN TARİHİ DURUMU : İlçenin kuruluş tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte 1517 yılında Osmanlı yönetimine katılmıştır 1946 yılına kadar Hınıs ilçesine bağlı bir köy iken,aynı yıl ilçe olarak teşkilatlandırılmıştır İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 34685 Şehir Nüfusu: 6584 Köy Nüfusu: 28101 Belde Sayısı: - Köy Sayısı: 69 Yüzölçümü(km2): 2197 İl'e uzaklığı (km): 151 TORTUM Tortum Çağlayanı TARİHİ DURUMU : Tortumun tarihi hakkında çeşitli kaynaklarda bilgiler mevcuttur Tortum tarihte Med, Pere, ve Romalıların hakimiyetinde kamus 1018 yılında Türk hakimiyetine geçmiştir Selçuklular, Karakoyunlular ve Osmanlı hakimiyetinde kalmış 1828-1829 Rus savaşından sonra Rus istilasından kurtarılmıştır Erzurum’ dan geri çekilen Ruslar silah ve cephanelerini buralarda yaşayan Ermenilere bırakmışlar ve zamanla Ermeni saldırıları başlamıştır İlçe 16 Mart 1918 tarihinde düşman işgalinden kurtarılmıştır tortum gölü İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 38598 Şehir Nüfusu: 7856 Köy Nüfusu: 13093 Belde Sayısı: 5 Köy Sayısı: 47 Yüzölçümü(km2): 1423 İl'e uzaklığı (km): 52 UZUNDERE Erzurum Uzundere ilçesi Çamlıyamaç köyünde,Magistras Bagrat tarafından 966 yılında yapılan ve mimarı Öşklü Grigor Usta olan "ÖŞVANK KİLİSESİ" TARİHİ DURUMU : İlçenin 3000 yıla yakın bir tarihi olduğu tahmin edilmekte olup, tarih boyunca pek çok devletin egemenliği altına girdiği bilinmektedir İLÇENİN GENEL DURUMU : Toplam Nüfusu: 11621 Şehir Nüfusu: 4277 Köy Nüfusu: 7344 Belde Sayısı: - Köy Sayısı: 10 Yüzölçümü(km2): 840 İl'e uzaklığı (km): 85 Kuzguncuk Barajı Kırmızı Gül Demet demet (Enstrümantal) |
|