Eşref Bey Türküsü’Nün Öyküsü

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

Eşref Bey Türküsü’nün Öyküsü

Eşref Gedikali 1905 doğumlu olup Piraziz İlçesi’nin (O yıllardaki ismi ile Abdal) önde gelen eşraflarından Gedikalizade’lere mensuptur

Giresun İli’nde ağabeyi Murat Gedikali ile Camlı Sokakta (bugünkü Fatih Caddesi) babasından kalan fındık fabrikasını işletmektedir

Kişilik olarak son derece sosyal, yardımsever, cömert, yakışıklı, iyi giyimli, halk tarafından sevilen biri olan Eşref Bey, 1933 yılında fabrikasında muhasebeci olarak çalıştırmak üzere Hakkı isimli bir kişiyi yanına alır, Hakkı’yı yetkiyle donatır

Ancak bir süre sonra fabrikada çalışan bayan işçiler Hakkı’yı Eşref Bey’e şikayet ederler

Hakkı’nın kendilerini rahatsız ettiğini ve kendi çalıştıkları bölüme gelmemesini talep ederler

Eşref Bey Hakkı’ya kadın işçilerin bölümüne girmemesini sıkı sıkı tembih eder

Ancak kısa bir süre sonra Hakkı’nın yine o bölümde dolaştığını görerek kendisini oldukça sert bir dille uyarır

İzleyen gün, Giresun’da adet olduğu üzere Giresun limanından fındık yükleyerek sezonun ilk nakliyesini yapacak olan gemi seferi için tören düzenlenmiştir

O yıl ilk seferi düzenlenen Eşref Bey’in fabrikasının ürünüdür

Tören bittikten sonra Eşref Bey Hakkı’yı da yanına alarak lokantaya gider yemek yerler, ardından fabrikaya dönerler

Ofiste sohbet esnasında Hakkı Eşref Bey’den tabancasını çok beğendiğini, görmek istediğini söyler

Eşref Bey’de tabancasını verir, akabinde, Hakkı orada Eşref Bey’i kendi silahı ile vurur

Vurulduktan sonra Camlı sokakta yer alan fabrikasından çıkar, geçmekte olan otel sahibi Talat Bey’e “Hakkı beni vurdu Talat “ der

Hemen ardından çevredeki eşrafla birlikte Eşref Bey hastaneye kaldırılır

Ancak iki sat geçmeden vefat eder

Hakkı yakalanır cezaevine götürülür; ancak Hakkı daha varmadan Eşref Bey’in vurulduğunun haberi cezaevinde duyulmuştur

İçeri girdikten birkaç dakika sonra orada bulunan bir mahkum mangal demirini Hakkı’nın sırtına saplayarak yaralar

Cezaevinde iki ay yatan Hakkı, Cumhuriyet’in kuruluşunun 10

yıl münasebetiyle çıkarılan af kanunundan yararlanarak serbest kalır ve izini kaybettirir

Eşref Bey’in vefatından çok kısa bir süre sonra kendisini sevenlerin önce maniler şeklinde yazdığı ve söylediği dizeler yine kısa bir süre sonra yakılan türküye dönüşür

Sözleri anonim olan türkü, kemençe ile ilk kez Osman Bicioğlu tarafından seslendirilmiştir

O günden itibaren Eşref türküsü halkın hüzünlenerek dinlediği, söylediği bir türkü haline gelmiş gerek TRT’nin gerekse müzik yayınlayan diğer kuruluşların repertuarına girmiş, çeşitli ses sanatçıları tarafından icra edilmeye başlanmıştır

Giresun Halk Oyunları ekibi de gösterilerine bu lirik türkünün ezgisiyle başlamaktadır

Bilgi Kaynağı: Ruhniyaz Karaibrahim
Doğum yılı 1927 , Eşref Gedikali’nin ağabeyi
Murat Gedikali’nin kızı

Bir Piraziz Türküsü

Giresun Üstünde Vapur Bağrıyor

Giresun üstünde vapur bağrıyor
Eşref’in yarasını doktor sarıyor
Eşref’in annesi yanmış ağlıyor
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

Pazarsu dereleri bir ufak dere
Eşref’i vurdular (anam) nafile yere
Nafile nafile oda nafile
Cenazemi koydular otomofile
Giresun’da dostum var oda nafile
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine düşman olursun
Attığın kurşundan sen utanırsın

Baltama deresine atlayamadım
Hakkı’da bana düşmanımış anlayamadım
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

Pazarsu deresi bulanık akar
Annem çifte mum yakmış yoluma bakar
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

Camlı sokakta kanlı kasaplar
Cenazem geçiyor kalkın uşaklar
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

Abdal deresi bir uzun dere
Eşref Bey’i vurdular nafile yere
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

İskeleden çıktım başım selamet
İçaneye geldim koptu kıyamet
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

Giresun üstünde bulutlar esti
Eşref’in yolunu anam hasımlar kesti
Atma Hakkı atma pişman olursun
Abdal beylerine hasım olursun

Türkü kaydı : TRT arşivi
Türkü kaynak kişi : Osman Bicioğlu

Videoyu Göremeyenler Tıklayınız

08-03-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Eşref Bey Türküsü’Nün Öyküsü Eşref Bey Türküsü’nün Öyküsü Eşref Gedikali 1905 doğumlu olup Piraziz İlçesi’nin (O yıllardaki ismi ile Abdal) önde gelen eşraflarından Gedikalizade’lere mensuptur Giresun İli’nde ağabeyi Murat Gedikali ile Camlı Sokakta (bugünkü Fatih Caddesi) babasından kalan fındık fabrikasını işletmektedir Kişilik olarak son derece sosyal, yardımsever, cömert, yakışıklı, iyi giyimli, halk tarafından sevilen biri olan Eşref Bey, 1933 yılında fabrikasında muhasebeci olarak çalıştırmak üzere Hakkı isimli bir kişiyi yanına alır, Hakkı’yı yetkiyle donatır Ancak bir süre sonra fabrikada çalışan bayan işçiler Hakkı’yı Eşref Bey’e şikayet ederler Hakkı’nın kendilerini rahatsız ettiğini ve kendi çalıştıkları bölüme gelmemesini talep ederler Eşref Bey Hakkı’ya kadın işçilerin bölümüne girmemesini sıkı sıkı tembih eder Ancak kısa bir süre sonra Hakkı’nın yine o bölümde dolaştığını görerek kendisini oldukça sert bir dille uyarır İzleyen gün, Giresun’da adet olduğu üzere Giresun limanından fındık yükleyerek sezonun ilk nakliyesini yapacak olan gemi seferi için tören düzenlenmiştir O yıl ilk seferi düzenlenen Eşref Bey’in fabrikasının ürünüdür Tören bittikten sonra Eşref Bey Hakkı’yı da yanına alarak lokantaya gider yemek yerler, ardından fabrikaya dönerler Ofiste sohbet esnasında Hakkı Eşref Bey’den tabancasını çok beğendiğini, görmek istediğini söyler Eşref Bey’de tabancasını verir, akabinde, Hakkı orada Eşref Bey’i kendi silahı ile vurur Vurulduktan sonra Camlı sokakta yer alan fabrikasından çıkar, geçmekte olan otel sahibi Talat Bey’e “Hakkı beni vurdu Talat “ der Hemen ardından çevredeki eşrafla birlikte Eşref Bey hastaneye kaldırılır Ancak iki sat geçmeden vefat eder Hakkı yakalanır cezaevine götürülür; ancak Hakkı daha varmadan Eşref Bey’in vurulduğunun haberi cezaevinde duyulmuştur İçeri girdikten birkaç dakika sonra orada bulunan bir mahkum mangal demirini Hakkı’nın sırtına saplayarak yaralar Cezaevinde iki ay yatan Hakkı, Cumhuriyet’in kuruluşunun 10yıl münasebetiyle çıkarılan af kanunundan yararlanarak serbest kalır ve izini kaybettirir Eşref Bey’in vefatından çok kısa bir süre sonra kendisini sevenlerin önce maniler şeklinde yazdığı ve söylediği dizeler yine kısa bir süre sonra yakılan türküye dönüşür Sözleri anonim olan türkü, kemençe ile ilk kez Osman Bicioğlu tarafından seslendirilmiştir O günden itibaren Eşref türküsü halkın hüzünlenerek dinlediği, söylediği bir türkü haline gelmiş gerek TRT’nin gerekse müzik yayınlayan diğer kuruluşların repertuarına girmiş, çeşitli ses sanatçıları tarafından icra edilmeye başlanmıştır Giresun Halk Oyunları ekibi de gösterilerine bu lirik türkünün ezgisiyle başlamaktadır Bilgi Kaynağı: Ruhniyaz Karaibrahim Doğum yılı 1927 , Eşref Gedikali’nin ağabeyi Murat Gedikali’nin kızı Bir Piraziz Türküsü Giresun Üstünde Vapur Bağrıyor Giresun üstünde vapur bağrıyor Eşref’in yarasını doktor sarıyor Eşref’in annesi yanmış ağlıyor Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun Pazarsu dereleri bir ufak dere Eşref’i vurdular (anam) nafile yere Nafile nafile oda nafile Cenazemi koydular otomofile Giresun’da dostum var oda nafile Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine düşman olursun Attığın kurşundan sen utanırsın Baltama deresine atlayamadım Hakkı’da bana düşmanımış anlayamadım Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun Pazarsu deresi bulanık akar Annem çifte mum yakmış yoluma bakar Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun Camlı sokakta kanlı kasaplar Cenazem geçiyor kalkın uşaklar Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun Abdal deresi bir uzun dere Eşref Bey’i vurdular nafile yere Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun İskeleden çıktım başım selamet İçaneye geldim koptu kıyamet Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun Giresun üstünde bulutlar esti Eşref’in yolunu anam hasımlar kesti Atma Hakkı atma pişman olursun Abdal beylerine hasım olursun Türkü kaydı : TRT arşivi Türkü kaynak kişi : Osman Bicioğlu Videoyu Göremeyenler Tıklayınız