Casablanca | Beyazperdenin En İyi Aşk Filmi

II Dünya Savaşı'nın ilk zamanları Çek direniş örgütünün lideri Victor Lazlow, Alman konsantrasyon kampından kaçarak Casablanca'ya gelir Amacı yakalanmadan Lizbon'a, oradan da Amerika'ya iltica etmektir Fakat bütün umutları, şans eseri Casablanca'nın en meşhur gece kulübünün sahibi olan Rick'e bağlanmıştır Rick, kaçış için gerekli olan pasaportlara sahip tek kişidir

Öte yandan Rick'in, Victor'un yakalanması ya da ölmesi için önemli bir nedeni vardır Victor'un karısı Ilsa, Rick'in bir zamanlar kendisini terk ettiğine inandığı ve kalbinin derinliklerine gömdüğü büyük aşkıdır








Yönetmenliğini Michael Curtiz'in üstlendiği "Casablanca", hiç şüphesiz, Hollywood klasikleri içerisinde çok önemli bir yere sahip Filmi, Hollywood'un sıradan stüdyo yapımlarından ayıran, yalnızca etkileyici bir aşk öyküsüne sahip olması değil elbet
II Dünya Savaşı'nın karanlık atmosferi içerisinde geçen film, bir yandan mutlu aşk hikayelerinin, bu çılgın ve acımasız dünya içerisinde inandırıcılığını yitirdiğini vurgularken, öte yandan da baş kahraman Rick'in maruz kaldığı metamorfoz aracılığıyla, Amerika'nın II Dünya Savaşı öncesi sergilediği izolasyonist ulusal politikanın savaşla birlikte değişmesine gönderme yapıyor

Tabii filmi unutulmaz kılan faktörlerden biri de, filmin geçtiği yıllarda özellikle Avrupa'da çok etkili olan Amerikan caz müziğinin unutulmaz isimlerinden Dooley Wilson'ın Sam karakteriyle seslendirdiği, you must remember this / a kiss is just a kiss / a sigh is still a sigh diye başlayan "As Time Goes By" şarkısı olsa gerek














Humphrey Bogart, Ingrid Bergman, Claude Rains ve Paul Henreid gibi dönemin usta oyuncularının başrol oynadığı "Casablanca", gösterime girdiği 1943 yılında En İyi Film, En İyi Yönetmen ( Curtiz ), En İyi Senaryo dallarında Akademi ödülünün sahibi oldu Murray Burnett'in "Everybody Comed to Rick's" adlı yayınlanmamış oyununu 20000 dolar gibi çok yüksek bir rakamla satın alan Warner Bros şirketi tarafından 1942 yılında gerçekleştirilen filmin belki de en ilginç özelliği, senaryosunun sürekli yeniden yazılmış olması

Hatta bir tanesinde, hikaye, Victor'un havaalanında vurulması ve birlikte kaçan Rick ile Ilsa'nın evlenmesiyle son buluyor Filmde hayatının ne şekilde gelişeceği konusunda pasif bir görünüm arz eden Ilsa karakterini canlandıran Bergman da, filmin sonunda hangi erkeğe varacağını ancak çekimler başladıktan bir süre sonra öğrenebilmiş Filmin son sahnesinde, Rick ile komiser Louis arasında geçen "Louis, bu güzel bir arkadaşlığın başlangıcı olabilir" repliği ise filme, çekimler tamamlandıktan sonra eklenmiş







Tekrar çal, Sam!
"Casablanca" ile ilgili önemli anketotlar arasında, filmin - her ne kadar tam olarak böyle bir replik filmde yer almasa da - "Tekrar Çal Sam" sözüyle anılıyor olması Tabii bunda, 1972 yılında Woody Allen'ın "Play it again, Sam" ( Tekrar Çal, Sam ) adlı bir filmle, "Casablanca"ya gönderme yapmış olmasının önemli bir payı var Tüm zamanların en çok beğenilen filmlerinin tekrarının ya da devamının çekilmesi Hollywood'un vazgeçilmez kurallarından biridir
Nitekim, 1990 yılında çekilen "Havana" adlı filmle Rick ile Ilsa'nın umutsuz aşkı tekrar beyaz perdeye getirilmişti Başrollerinde Robert Redford ile Lena Olin'in yer aldığı filmin gerek seyircilerden gerekse de eleştirmenlerden kırık not olmasının sebebi ise, filmdeki ana karakterlerin trajik bir hikayenin kahramanlarından ziyade kör aşıklar olarak sunulmasıydı














Filmin devamı niteliğindeki "Casablanca II: Brazzaville!" de, benzer bir tepkiyle karşılaştı Yönetmenliğini Renny Harlin'in üstlendiği ve Bruce Willis'in Rick'i ve Isabella Rossellini'nin de Ilsa'yı canlandırdığı film, Rob Schneider, Robin Williams, Gerard Depardieu, Marlon Brando, Steven Seagal, Antonio Banderas ve Wesley Snipes gibi ünlü oyunculara ve de Madonna'nın seslendirdiği "I'll Cross the Jungle" şarkısına rağmen fazla ilgi görmedi

Gizli ajanların, vatan hainlerinin, Nazi askerlerinin ve de Fransız direniş örgütü üyelerinin kol gezdiği Fas'ın Kazablanka şehrinde geçen hikayenin geliştiği sıralarda, Paris'in Alman orduları tarafından işgal edildiğini, Fransızların Charles de Gaulle'nin liderliğinde direniş gösterdiğini ve Amerika'nın I Dünya Savaşı sonrası izlediği dışa kapalı politikasını göz önüne alırsak, yaşanan umutsuz aşkın sıradan bir aşktan ibaret olmadığını daha iyi anlayabiliriz