O'nun Adı İle...&Quot;

OKU!



Hepimiz biliriz, ilk inen ayetler 'Alâk suresinin ilk beş ayeti, ve ilk emir de "iqra!" , yani "oku!"


Ama ondan önce ilk vahyin indirilişinin bir adım evveline gözümüzü çevirsek ALLAH Rasulu'nün hayatında belli dönemler gündelik telâşelerden, hayat gailesinden, başka insanlardan sıyrılıp, dik ve sarp bir dağda küçücük bir mağarada tefekküre dalmakla geçiyor Daha sonraki dönemlerde "itikâf" olarak da bir pratiğe dönüştüğünü düşündüğümüz böyle yoğun tefekkür günleri, insanın yeniden kendine gelmesi, yaşam amacını yeniden bulması açısından hiç de boşuna olmasa gerek


Ve ilk ayetler başlıyor:

iqra bismi rabbikellezî halaq



Önce "oku" "Okumak"tan ALLAH'ın rahmetinin eserlerine bakarak yapılan bir kainat okuması da anlaşılabilir, Kur'an'ı okumak da


Sonra "Rabbinin adıyla oku" Rab, mürebbiye, terbiye hep aynı kökten türetilmiş kelimeler Rububiyet kavramında bir kemâle ulaştırma var ALLAH Teâlâ'nın bu yaratılış alemindeki herşeyi muhafaza edip, onları sahip oldukları duruma getirmesi var


Ve sonra "Yaratan Rabbinin adıyla oku"


müşrik zihniyetin -rububiyeti ve vahdaniyeti inkâr etse de- yaratılış karşısında gidebileceği en son sınır bilinemezci olmak olsa gerek Çünkü yaratılış insanda inkâra mecal bırakmayacak kadar açık bir mucize Ancak geriye dönük teoriler var bu konuda


halaqal-insâne min 'alaq

O insanı bir alaq'tan yarattı


Kâinat kitabını okuyacak, Yaratıcısına muhatap olacak derecede mühim olan o insan, aslında ilkin sadece bir tek hücrecikti Evveli sadece bu idi ALLAH insanı hemen aslını bilmeye çağırıyor Tevazuyu hatırlatıyor Tevazu sahibi olan kurtuluyor çünkü Kibir ise insanı mahvediyor


iqra verabbukel-ekrem

Oku, Rabbin ekremdir


Ekrem, yani en büyük kerem sahibi Verdiğinde karşılıksız veren Karşılıksız ihsan edicilerin en yücesi


Okumaya tergibden sonra ALLAH Teâlâ'nın ekrem olduğuna beyan buyurulması dikkatlerimizi daha çok açıyor


Sure devam ediyor:

ellezî 'alleme bil-qalem

O ki, kalemle öğretti


İSLAM'daki ilim vurgusu bile başlıbaşına Kur'an'ın ALLAH sözü olduğuna delil Çünkü o döneme kadar Arap toplumu içinde böyle bir anlayış hiç olmamış Bütün ilimlerin muhafazası ve aktarımı ise ancak yazıyla mümkün: "O ki, kalemle öğretti"


Rabbimizin en büyük ikram sahibi oluşunu öğrendikten hemen sonra insana kalemle öğretmesini okuyup da, ilim talibi olmamak ne mümkün


Kalemle talimin nübüvvete işaret ettiğini de müfessirler zikretmişler


'allemel-insâne mâ lem ya'lem

İnsana bilmediği şeyleri öğretmiştir


Hayatta kimi sorularımızın cevabını akıl ve beş duyu ile çözebiliyoruz "Nasıl?" sorusu mesela Ya da "Ne?" Ancak "Niçin?" sualinin cevabını bize ancak vahiy öğretiyor


İlk beş ayet burada nihayet buluyor Ve çok azametli iki ayet çıkıyor karşımıza:

kellâ innel-insâne leyatgâ

Hayır! Muhakkak insan azar

en raâhustagnâ

kendini müstağni gördükçe


Ve insan Neye sahipse, ona onu ALLAH verdiği halde, kendinin aslını unutur ve ALLAH'ın nimetlerine ihtiyaçtan kendini beri görür İsyan eder Kibreder Azar


Halbuki:

inne ilâ rabbiker-ruc'â

Şüphesiz dönüş Rabbinedir


Ayetler devam eder:

eraeytellezî yenhâ

'abden izâ sallâ

eraeyte in kâne 'alel-hudâ

ev emera bit-taqvâ

"Gördün mü, namaz kılarken bir kulu men edeni?

Söyle bana! Ya o (namaz kılan kul) doğru yol üzerinde ise!

Yahut takvayı emrediyorsa!"


Ve karşımıza çıkan yeni bir kavram: Takva Takvayı kısaca ALLAH'ın emirlerine uygun yaşamak diye özetlesek, çok kısa mı olur?


Devam edelim:

"Söyle bana! Ya o (diğeri de) hakkı yalan sayıyor ve (îmandan) yüz çeviriyorsa?

ALLAH'ın gördüğünü bilmiyor mu? Sakınsın o Yok eğer vazgeçmezse, andolsun ki, onu perçem(in)den, o yalancı, günahkar perçemden yakalayıp (cehenneme) sürükleriz"


Kim ki kendi, kabilesine, ahbabına güvenirse boşunadır:

"Artık o (kendisine yardım edecek) grubunu çağırsın

Biz de zebanîleri çağıracağız"


Kur'an'daki muhteşem secde ayetlerinden biriyle sure son bulur:

"Sakın, (seni ibadet ve taattan men edene korkup) boyun eğme; (ALLAH'a) secde et ve (böylece O'na) yaklaş"


İnsana iki emir: Secde et ve yaklaş!

İnsana iki lütuf: Secde et ve yaklaş!


İnsanın kavuşabileceği en büyük iki derece


Ne güzel

alıntı