Kadının Boşanma Hakkı...

Selamun Aleyküm,


İslam'da Kadının Boşanma Hakkı ile ilgili oldukça geniş açıklamalar içeren bir dökümanın sadece bir kısmını aktarıyorum


Bakara Suresi’nin boşanma ile ilgili 228 ayetinin sonu şöyledir:


“…Mâruf ölçüler içerisinde o kadınların erkekler üzerindeki hakkı onların bunlara karşı olan hakkına denktir Erkeklerin onlara karşı bir dereceleri vardır Allah azizdir hâkimdir” (Bakara 2/228)


Buradan hareketle boşanma üç şekilde gerçekleşebilir

1 Erkeğin Talâk Hakkını Kullanmasıyla İlgili Hüküm

Âyetin başı şöyledir : O talâk iki keredir Bundan sonrası ya iyilikle tutmak (evlilik hayatına devam etmek) veya güzellik (ihsan) ile serbest bırakmaktır

Âyette geçen et-talâk kelimesi “O talâk” diye tercüme edilmiştir Çünkü et-talâkın başında bulunan el takısı kelimeye marifelik kazandırır Bilinen talâk demek olur Türkçede kelimeler marife ve nekre diye ayrılmadığından talâk kelimesinin başına koyduğumuz “o” zamiri talâkı marife hale getirmiş yani kelimeye bilinen talâk anlamı kazandırmıştır O bilinen talâk Talâk suresinde tarif edilen talâktır Allahu Teâlâ şöyle buyurmuştur:

Ey Peygamber! Kadınları boşayacağınızda onları iddetlerini gözeterek boşayın ve iddeti sayın Rabbiniz olan Allah’tan sakının O kadınları evlerinden çıkarmayın Onlar da çıkmasınlar Ancak açık bir fuhuş yapmışlarsa o başka Bunlar Allh’ın sınırlarıdır Kim Allah’ın sınırlarını aşarsa kendi kendisine zulmetmiş olur Bilemezsin umulur ki Allah bunun ardından bir durum meydana getirir


Sürelerinin sonuna erdikten sonra kadınları iyilik (mâruf) ile tutun veya iyilikle ayırın

Burada geçen talâk fiilinin fâili erkek mefulu da kadındır “O talâk iki keredir” ifadesi erkeklerin Talâk suresinde belirtilen şekilde karılarını ancak iki kere boşayabileceklerini göstermektedir

2 Hul‘ (Karı Kocanın Anlaşarak Evliliğe Son Vermeleri) ile İlgili Hüküm

Âyette buna delalet eden bölüm şöyledir:

Kadınlara verdiğinizden geri almanız size helal değildir Ancak eşlerden ikisi de Allah’ın sınırlarını yerine getirememekten korkarsa o başka

Alimler âyetin bu bölümünün hul‘ün cevazına delalet ettiğinde müttefiktirler

3 İftidâ (Kadının nikahın iptalini istemesi) ile İlgili Hüküm

Âyetin üçüncü bölümü şöyledir: Karı-kocanın Allah’ın hududunu yerine getiremeyeceklerinden siz korkarsanız kadının fidye vermesinde her ikisine de bir günah yoktur

Âyette geçen “iftedet” fiilinin fâili kadındır İftidâ fiilini yapan kadın olduğundan bunun kocanın hul‘e razı olmadığı durumla ilgili olmaması gerekir Evliliğin sorumluluklarını yerine getirememe endişesine kapılan kadın durumu yetkili bir makama bildirir Âyetten bu husus açıkça anlaşılır Âyetteki “Siz korkarsanız…” ifadesi eşlerin Allah’ın hududunu yerine getirememe korkusunu başkalarının da duymasını gerektirmektedir İşte bu başkaları ya mahkeme ya da hakem heyetidirBu korkunun tespitinden sonra kadına iftidâda bulunabileceği bildirilir Bundan sonrası kadına kalmıştır İster iftidâ da bulunarak evliliğe son verir isterse evliliğe devam eder

Burada kocaya her hangi bir yetki verilmemektedir Çünkü âyetin bu bölümünde “Karı kocanın Allah’ın hududunu yerine getiremeyeceklerinden siz korkarsanız kadının fidye vermesinde her ikisine de bir günah yoktur” buyrulmuştur


Talâkın geçtiği ayetlerde de kadına her hangi bir yetki verilmemiştir Talâkın gerçekleşmesi nasıl kadının onayına bağlı değilse iftidânın gerçekleşmesi de kocanın onayına bağlı değildir Böylece bir önceki âyette belirtilen haklardaki denklik sağlanmış olur


Allah'a emanet olun