Prof. Dr. Sinsi
|
Sebzelerin Konserve Edilişi
Domates konservesi
Bunun için armut biçiminde, ya da yuvarlak, koyu kırmızı renkli,sert, sağlam, içi dolgun ve az çekirdekli domatesler seçilmelidir
Seçilen domateslerin kabukları soyulur Domatesleri kaynamakta olan suyun içine daldırıp çıkarmak ve derhal soğuk suya batırmak, kabukların soyulmasını çok kolaylaştırır
Aynen meyve konservelerindeki gibi sıcak veya soğuk usulle doldurulurlar
Soğuk usulle doldurulacaksa; domatesler bütün halde, ya da ikiye veya dörde bölünerek, önceden yıkanmış, temizlenmiş ve kaynar suda bekletilen kavanozlara, tepede 1 ,5 cm boşluk kalacak şekilde sıkıca doldurulur
Bir kiloluk kavanozlara bir tatlı kaşığı, yarım kiloluk kavanozlara yarım tatlı kaşığı tuz konarak ağızları sıkıca kapatılır
Domates konservesine su konmaz Ancak, istenirse, sıcak halde domates suyu konabilir
Kaynatma tenceresinin dibine, kavanozları direkt ateşten korumak için ızgara veya tahta parçaları konur ve üzerine birbirine değmeyecek şekilde kavanozlar dizilir
Kavanozları üç-dört parmak geçecek, fakat taşmayacak şekilde sıcak su konarak, tencerenin ağzı kapatılır ve kaynatmaya geçilir
Tenceredeki su kaynamaya başladıktan itibaren, yarım kiloluk kavanozlar için 30 dakika, bir kiloluk kavanozlar için 40 dakika süreyle pastörize edilir
Şayet kavanozlara domates suyu konmuşsa, pastörizasyon süresi biraz kısalarak, yarım kiloluk kavanozlar için 20 dakika, bir kiloluk kavanozlar için 25 dakika yeterli olur
Sıcak usulle doldurulacaksa; domatesler dilimlenerek, bir tencerede yavaş yavaş karıştırmak suretiyle kaynayıncaya kadar tutulur
Kaynayan domatesler hemen indirilerek yine kaynar halde kavanozlara doldurulur
Üzerlerine bir kiloluk kavanozlar için bir tatlı kaşığı, yarım kiloluk kavanozlar için yarım tatlı kaşığı tuz konur
Tepede 1,5 cm boşluk bırakılarak kapaklar kapatılır
Kavanozlar kaynatma tenceresine konur ve yarım kiloluk kavanozlar için 10 dakika, bir kiloluk kavanozlar için 15 dakika süreyle pastörize edilir
Bamya konservesi
Ufak, körpe ve çekirdekleri az olan bamyalar tercih edilerek, zedelenmeden iyice yıkanır
Bamyaların üzerine konacak salamura suyu hazırlanarak, çok hafit ateşte kaynar olarak bekletilir Salamura suyunun bileşimi önemli olduğundan, verilen ölçülere dikkat edilmelidir Beş bardak (bir litre) suya, iki tatlı kaşığı limontuzu ve iki tatlı kaşığı tuz konarak kaynatılan salamura suyu ölçü olarak idealdir Bu salamura suyu, iki adet bir litrelik kavanoz için yeterlidir
Bamyaların başları koni biçiminde çıkarılır Su dolu bir tencereye biraz limon suyu konarak bamyalar içine atılır ve kaynadıktan itibaren 2- 3 dakika tutularak haşlanır
Haşlama suyu hemen süzülerek atılır
Bamyalar sıcak halde kavanozlara doldurulur
Kavanozların dibine ve bamyaların üstüne birer dilim domates konması tavsiye edilir
Üzerlerine yukarıda ölçüsü verilen salamura suyu, tepede 1,5 cm boşluk bırakacak şekilde konur ve ağızları sıkıca kapatılır Yarım kiloluk kavanozları 20 dakika, bir kiloluk kavanozlar 25 dakika süreyle pastörize edilir
Etli kırmızı biber konservesi
Olgun, pörsümemiş, sağlam kırmızı biberler alınarak iyice yıkanır
Sapları ayıklanarak ikiye bölünür İç çekirdekleri tamamen temizlenir
Birkaç dakika kaynar suda haşlanan biberler süzülerek alınır
İsteğe göre kabuklu veya kabukları soyularak kavanozlara sıkıca doldurulur
Pancar konservesinde verilen tarife uygun olarak hazırlanmış salamura suyu, kaynar olarak, biberlerin üzerine örtecek şekilde konur ve pancar konservesi için verilen sürelere uyularak konserve edilir
SEBZE KONSERVESİ YAPIMI:
İlk tarifimiz olan yeşil fasulye konservesinde bütün diğer sebze konservelerinde de dikkat edeceğimiz ana kurallar detaylı olarak anlatılmıştır Sonraki tariflerde tekrarlardan kaçınmak amacıyla bu kadar ayrıntıya inilmemiştir Bu nedenle fasulye konservesi yapımını ve sterilizasyonunu dikkatlice okuyunuz
Yeşil fasulye konservesi
Taze, körpe, kılçıksız fasulyeler seçilmelidir
Fasulyeler birkaç kez, akar suda iyice yıkanır
Uçları, varsa kılçıkları temizlenerek, istenen uzunlukta doğranır Kaynar suda veya buharda beş dakika haşlanır
Fasulyeler bir süzgece alınır, haşlama suyu süzülerek atılır
Önceden iyice temizlenmiş, yıkanmış ve kaynar suda bekletilen kavanozlara, fasulyeler sıcak haldeyken, sıkıca doldurulur
Kavanozları doldururken soğuk fayans veya mermer üzerine koymak, ani ısı farklılığından dolayı çatlamaya yol açabilir Bu nedenle bir tahta veya bez üzerinde doldurmak ya da doldurmadan önce kavanozları sıcak buhara tutmak yararlı olacaktır
Kavanozların dibine ve fasulyelerin üstüne birer dilim domates konur
Bir kiloluk kavanozlara bir tatlı kaşığı, yarım kiloluk kavanozlara yarım tatlı kaşığı tuz konur
Fasulyeleri tamamen örtecek ve tepede 1,5 cm boşluk kalacak şekilde üzerine kaynar su veya lezzetini daha çok artırmak için kaynar domates suyu ilave edilir
Ucu sivri olmayan temiz bir bıçak veya kaşık sapı kavanozların dibine kadar batırılarak hafif hareketlerle birkaç kez sağa sola sallanır Bu şekilde fasulyeler arasında kalabilecek hava çıkarılmış olur
Zaman geçirmeden önceden yıkanmış, temizlenmiş, kaynar suda bekletilen kapak, kavanozun ağzına yerleştirilir ve sıkıca kapatılır
Basınçlı tencerenin dibine tel ızgara, tahta vb konduktan sonra, kavanozlar birbirlerine değmeyecek şekilde yerleştirilir Basınçlı tencere darsa, kavanozların arasına bez parçaları yerleştirilerek, kavanozların birbirine değmeleri kesin olarak önlenir
Basınçlı tencerenin dibinden itibaren 3-4 parmak su konur Su seviyesi kavanozların 1/3 boyunu geçmemelidir Tencerenin kapağı kapatılarak ocak yakılır
Kapaktaki buhar musluğu açık bırakılarak buharın kuvvetlice çıkması beklenir Tencere içindeki havanın tam olarak boşalması için, kuvvetli buhar çıkışından itibaren 5-6 dakika beklenir ve buhar musluğu kapatılır
Şayet otoklav kullanıyorsak, kapak üzerindeki ibre 0,75'i gösterince saat tutulmaya başlanır Tencere altındaki ateşi ayarlayarak ibrenin sürekli 0,75'i göstermesi sağlanır Yarım kiloluk kavanozlar için 20 dakika, bir kiloluk kavanozlar için 25 dakika süreyle sterilize edilir
Şayet düdüklü tencere kullanılacaksa, bu sürelere onar dakika ilave edilir
Süre bitiminde ocak kapatılarak, basınçlı tencerelerin cereyansız bir yerde kendi kendine soğumaları beklenir (Tencereleri soğuk suya tutarak, buhar musluğunu birdenbire açarak içindeki havayı boşaltmaya çalışmak, ani basınç değişimine yo açar Kavanozlar kırılabilir, kapaklar fırlayabilir )
Kendi kendine soğuyan tencerelerin önce buhar muslukları açılarak içeride hava kalmadığından emin olduktan sonra kapak açılır
Kavanozlar aralıklı olarak bir bez veya tahta üzerine yatırılarak bir gece beklenir Sızıntı olup olmadığı kontrol edilerek, serin, loş ve rutubetsiz bir yerde kullanılıncaya kadar saklanır
Bezelye konservesi
Orta irilikte, taze ve körpe bezelyeler seçilmelidir
Bezelyeler kapçıklarından temizlenip, tanelenir
Çok kart, sarı renkli taneler fazla nişasta içerdiklerinden, sonradan bulanık görünüme neden olurlar Bu yüzden, böyle taneler ayrılır
İyice yıkanan taneler kaynamakta olan suya atılarak 2-3 dakika haşlanır Süre bitiminde bir süzgece alınarak haşlama suyu süzülür
Bezelyeler sıcak halde iken kavanozlara doldurulur
Bir kiloluk kavanozlara bir tatlı kaşığı, yarım kiloluk kavanozlara yarım tatlı kaşığı tuz konarak bezelyeleri örtecek ve tepede 1,5 cm boşluk kalacak şekilde kaynar su ilave edilir
Kapakları sıkıca kapatılır
Hazırlanan kavanozlar otoklav tencerede manometre devamlı 0,75'i gösterecek şekilde yarım kiloluk kavanozlar 30 dakika, bir kiloluk kavanozlar 35 dakika süreyle sterilize edilir
Düdüklü tencere kullanılacaksa, sterilizasyon süresi beşer dakika uzatılmalıdır
Türlü konservesi
Fasulye, biber, bamya, kabak, patlıcan ve domatesin birlikte karıştırılıp konserve edilmesidir
Fasulyeler yıkanıp ayıklanarak istenen uzunlukta doğranır fasulye konservesi yapımında olduğu gibi kaynar suda beş dakika haşlanır
Bamyalar, bamya konservesi yapımında anlatıldığı biçimde hazırlanıp, limonlu ve tuzlu suda 2-3 dakika haşlanır
Patlıcanlar yıkanıp, arzuya göre doğranarak tuzlu suda iki dakika süreyle haşlanır
Kabaklar soyulup, arzuya göre doğranarak kaynar suda bir dakika haşlanır
Biberler yıkanarak sapları ayıklanır, ikiye ya da dörde bölünerek tohumlarından temizlenir Kaynar suya daldırılıp hemen çıkarılarak haşlanır
Bu şekilde ayrı ayrı hazırlanan bütün sebzeler istenen miktarlarda karıştırılarak, kavanozların dibine bir dilim domates konduktan sonra doldurulurlar
Bir kiloluk kavanozlara bir tatlı kaşığı, yarım kiloluk kavanozlara yarım tatlı kaşığı tuz konarak, üzerlerine bir dilim domates daha yerleştirilir
|