Şüpheli-Sanik Karar Takip Formu, Giyabi Tutuklama Ve Yakalama Emirlerinin Güncelliğinin Sağlanmasi Hakkinda Genelge (Ceza İşleri Genel Müdürlüğü)

ŞÜPHELİ-SANIK KARAR TAKİP FORMU, GIYABİ TUTUKLAMA VE YAKALAMA EMİRLERİNİN GÜNCELLİĞİNİN SAĞLANMASI HAKKINDA GENELGE (CEZA İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ)

ŞÜPHELİ-SANIK KARAR TAKİP FORMU, GIYABİ TUTUKLAMA VE YAKALAMA EMİRLERİNİN GÜNCELLİĞİNİN SAĞLANMASI HAKKINDA GENELGE (CEZA İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ)

TC
ADALET BAKANLIĞI
Ceza İşleri Genel Müdürlüğü
Sayı : B030CİG0000005/0100602/9 01/01/2006
Konu : Şüpheli-sanık karar takip formu, gıyabî
tutuklama ve yakalama emirlerinin
güncelliğinin sağlanması
[/b]GENELGE
No : 10
Suç failleri hakkında yapılan işlemlerde sağlıklı sonuçlara ulaşılması, faili belli olaylarda sanığın yakalanması, mahkeme önüne çıkarılması ve koordinasyonun sağlanması amacıyla şüpheli ve sanıklar hakkında; tamamlanan adlî soruşturma ve kovuşturma sonuçlarının "şüpheli-sanık karar takip formu" doldurularak ilgili adlî kolluk makamlarına intikâl ettirilmesi istenmesine rağmen, uygulamada bu formun gönderilmeyerek bazı yakınmalara sebebiyet verildiği,
Ayrıca; mahkemeler ile Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından çıkarılıp infaz edilmek üzere kolluk birimlerine gönderilen gıyabî tutuklama ve yakalama emirlerinin bilgisayar ortamına kaydedilerek ilgili kişilerin yurt çapında aranmasına başlanıldığı, ancak; gıyabî tutuklama ve yakalama emri kaldırılmış olmasına rağmen kayıtların incelenmesinde uzun zamandan bu yana bu kişilerin arandığına dair bilgilere rastlandığı, bunun da vatandaşların mağduriyetlerine ve adlî kolluk birimlerinin de zor durumda kalmasına neden olduğu,
Bakanlığımıza intikal eden bilgilerden anlaşılmıştır
Bilindiği üzere, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın;
"Cumhuriyetin nitelikleri" kenar başlıklı 2'nci maddesinde; "Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir"
"Kişi hürriyeti ve güvenliği" kenar başlıklı 19'uncu maddesinin ilk dört fıkrasında;
"Herkes, kişi hürriyeti ve güvenliğine sahiptir
Şekil ve şartları kanunda gösterilen:
Mahkemelerce verilmiş hürriyeti kısıtlayıcı cezaların ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesi; bir mahkeme kararının veya kanunda öngörülen bir yükümlülüğün gereği olarak ilgilinin yakalanması veya tutuklanması, bir küçüğün gözetim altında ıslahı veya yetkili merci önüne çıkarılması için verilen bir kararın yerine getirilmesi; toplum için tehlike teşkil eden bir akıl hastası, ********** madde veya ***** tutkunu, bir serseri veya hastalık yayabilecek bir kişinin bir müessesede tedavi, eğitim veya ıslahı için kanunda belirtilen esaslara uygun olarak alınan tedbirin yerine getirilmesi; usulüne aykırı şekilde ülkeye girmek isteyen veya giren ya da hakkında sınır dışı etme yahut geri verme kararı verilen bir kişinin yakalanması veya tutuklanması; hâlleri dışında kimse hürriyetinden yoksun bırakılamaz
Suçluluğu hakkında kuvvetli belirti bulunan kişiler, ancak kaçmalarını, delillerin yok edilmesini veya değiştirilmesini önlemek maksadıyla veya bunlar gibi tutuklamayı zorunlu kılan ve kanunda gösterilen diğer hâllerde hâkim kararıyla tutuklanabilir Hâkim karar olmadan yakalama, ancak suçüstü hâlinde veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde yapılabilir; bunun şartlarını kanun gösterir
Yakalanan veya tutuklanan kişilere, yakalama veya tutuklama sebepleri ve haklarındaki iddialar herhalde yazılı ve bunun hemen mümkün olmaması hâlinde sözlü olarak derhal, toplu suçlarda en geç hâkim huzuruna çıkarılıncaya kadar bildirilir"
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun "Zorlama amaçlı elkoyma ve teminat belgesi" kenar başlıklı 248'inci maddesinin beşinci fıkrasında; "Kaçak hakkında 100' üncü ve sonraki maddeler gereğince, sulh ceza hâkimi veya mahkeme tarafından yokluğunda tutuklama kararı verilebilir"
5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un;


"Gıyabî tutuklama kararları" kenar başlıklı 5'inci maddesinde; "(1) Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu yürürlükte iken verilmiş gıyabî tutuklama kararları, Ceza Muhakemesi Kanununun yürürlüğe girmesiyle, 248 inci maddesinin yabancı ülkede bulunan kaçaklarla ilgili beşinci fıkrası hükmü ayrık olmak üzere, yakalama emri niteliğine dönüşür


(2) Ceza Muhakemesi Kanununun 248 inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü, sadece yabancı ülkede bulunan kaçaklar hakkında uygulanır"
"Kolluğa bildirim" kenar başlıklı 16'ncı maddesinde; " (1) Şüpheli ve sanıkla ilgili olarak verilen soruşturma ve kovuşturmayı sona erdiren kesinleşmiş kararlar, soruşturmada görev alan kolluk birimlerine bildirilir Kolluk birimleri bu bildirim üzerine gerekli işlemleri derhal yapar"
Hükümleri yer almaktadır
Öte yandan; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 5'inci maddesinde özgürlük ve güvenlik hakkı düzenlenmiş bulunmaktadır
Bu itibarla;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın temel haklar ve ödevler kısmının, kişinin hakları ve ödevleri bölümünde düzenlenen, ayrıca Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve çeşitli uluslararası sözleşme ve belgelerde yer alan, kişi hürriyeti ve güvenliğinin ihlâl edilmemesinin sağlanabilmesi ve doğabilecek mağduriyetlerin önlenebilmesi için;
1- Öncelikle adlî kolluk birimlerinden aranan şahıslara ilişkin listelerin en kısa sürede gönderilmesi istenip, anılan listede yer alan kişiler hakkında gıyabî tutuklama müzekkeresi veya yakalama emri bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi; geri alınmış, kaldırılmış yahut infaz edilmiş olanların adlî kolluk birimlerine bildirilmesi ile arama kayıtlarının bu suretle güncelliğinin sağlanması,

2
- Ekte gönderilen; şüpheli, sanık ve hükümlüler için "yakalama emri" formu ile kaçaklar
hakkındaki "gıyabî tutuklama müzekkeresi" formunun eksiksiz düzenlenerek adlî kolluğa gönderilmesi, yakalama emri ve gıyabî tutuklama müzekkerelerine ilişkin evrak ve dosyalarla ilgili işlemler yapılırken, geçerliliklerinin devam edip etmediğinin tespit edilmesi ve geri alınan, kaldırılan veya infaz edilenlerin adlî kolluk birimlerinden en kısa sürede iadesinin sağlanması bakımından gerekli önlemlerin alınması,
3- Suç işleyenlerin tespit edilerek, yakalanmaları, kanundan kaçmalarının önlenmesi amacıyla, yazılmış bulunan diğer müzekkerelerden ayrı olmak üzere, her takvim yılı sonunda; mahkemelerinden verilen ve henüz kaldırılmamış bulunan, gıyabî tutuklama müzekkereleri ile yakalama emirlerinin birer listesinin çıkartılarak, daima göz önünde bulundurulması ve sıkı bir şekilde araştırılmasını teminen ilgili adlî kolluk birimlerine iletilmesi,
4- Şüpheli, sanık ve hükümlüler hakkında yapılan adlî işlemlerin takip edilebilmesi ve mağduriyetlerin önlenebilmesi bakımından her soruşturma için; ekte yer alan şüpheli-sanık karar takip formunun dört nüsha olarak hazırlanması ve birinci kısmının kolluk tarafından eksiksiz doldurularak üç nüshasının fezleke ekinde Cumhuriyet başsavcılığına tesliminin sağlanması,
re'sen Cumhuriyet başsavcılığınca soruşturmanın başlatıldığı hâllerde bu bölümün ve ikinci kısmın Cumhuriyet başsavcılığı yazı işleri müdürü,

üçüncü kısmın ise ilgili mahkeme yazı işleri müdürü tarafından usulüne uygun ve eksiksiz bir şekilde doldurularak ilgili adlî kolluk makamlarına gönderilmesi,


5- Ayrıca, ceza infaz kurumlarına alınan hükümlü veya tutuklular hakkında; "bilgi toplama" kayıtlarının güncelleştirilmesi için mahallî kolluk birimleriyle işbirliği yapılması, uzun süreli hükümlülerle ilgili bilgilerin de uygun zaman aralığında kontrol edilmesi ve tahliye edilmelerinden kısa bir süre önce bu kayıtlardan düşüm işlemlerinin yapılıp yapılmadığının araştırılması ve bu suretle mağduriyetlere sebep olunmaması,
Konularında gereken dikkat ve özenin gösterilmesini rica ederim
Cemil ÇİÇEK Bakan
EKLER "html" formatında düzenlenmiştir Görmek için fihristi kullanınız

Kaynak: mevzuatadaletgovtr