İçişleri Bakanliği Dernekler Denetçileri Yönetmeliği

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DERNEKLER DENETÇİLERİ YÖNETMELİĞİ

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DERNEKLER DENETÇİLERİ YÖNETMELİĞİ

İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçileri Yönetmeliği
İçişleri Bakanlığından
Resmi Gazete Tarihi: 22/09/2004
Resmi Gazete Sayısı: 25591
BİRİNCİ BÖLÜM: AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Dernekler Denetçiliği ve Denetçi Yardımcılığı giriş ve yeterlik sınavları ile yetiştirilme ve çalışma esas ve usullerini düzenlemektir
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçileri ile Denetçi Yardımcılarının giriş ve yeterlik sınavlarını, bunların yetiştirilmelerini, çalışma esas ve usullerini kapsar
Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun Ek 2 nci maddesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanun ile Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
Bakan: İçişleri Bakanını,
Başkanlık: Dernekler Dairesi Başkanlığını,
Başkan: Dernekler Dairesi Başkanını,
Denetçi: Dernekler Denetçileri ve Dernekler Denetçi Yardımcılarını,
Dernek: 2908 sayılı Dernekler Kanununa göre kurulan dernek, şube, federasyon, konfederasyonlar, Türkiye'de kurulan derneklerin yurtdışındaki şubeleri ile merkezleri yurt dışında bulunan dernek ve vakıflar dışındaki kar amacı gütmeyen kuruluşlar, yurtdışında kurulan derneklerin Türkiye'deki şubeleri ve 3335 sayılı Uluslararası Nitelikteki Teşekküllerin Kurulması Hakkında Kanun kapsamında bulunan teşekkül, birlik ve federasyonları,
Dernekler Birimi: İl Dernekler Müdürlüğü ile İlçe Dernekler Büro Şefliğini,
Sınav Kurulu: Giriş ve yeterlik sınavını yapan kurulu,
Eleme Sınavı: Merkezi usulle Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM)tarafından yapılan Kamu Personeli Seçme Sınavını (KPSS),
Giriş Sınavı: Dernekler Denetçi Yardımcılığına atanabilmek için, KPSS sonuçlarına göre Bakanlıkça belirlenecek taban puan üzerinde puan alan adayların katılacağı yazılı ve sözlü sınavı veya sözlü sınavını,
Denetim Raporu: Bir derneğin faaliyet, kayıt ve işlemlerinin tamamının ya da bir kısmının denetlenmesi sonucu düzenlenecek raporu,
İnceleme Raporu: Bir veya birden fazla dernekle ilgili olarak belli bir konunun araştırılması sonucu düzenlenecek raporu,
Araştırma Raporu: Dernekler hukuku veya uygulamasıyla ilgili bir konunun ya da Başkanlığın görev alanına giren başka bir konunun araştırılması sonucu düzenlenecek raporu, ifade eder
İKİNCİ BÖLÜM: DERNEKLER DENETÇİLERİNİN YÖNETİMİ, GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI
Denetçilerin Görev ve Yetkileri
Madde 5- Denetçiler, Bakanlık Makamının onayı ve Başkanın görev emri üzerine, derneklerin yönetim yerleri, müesseseleri, iktisadi işletmeleri ve her çeşit eklentileri, defterleri, hesap ve işlemleri ile tüzüklerinde gösterilen amaç doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediklerini denetlemekle, verilen inceleme ve araştırma görevlerini yerine getirmekle görevlidir ve Denetçiler doğrudan Başkana bağlıdır
Denetçiler, denetleme sırasında gerekli gördükleri defter, evrak ve belgeleri istemek; bunların onaylı örneklerini veya yolsuzluğun kanıtını oluşturanların asıllarını almak; kasa, depo ve ambarlarını incelemek, saymak ve gerektiğinde mühürlemek yetkisine sahiptir Denetçiler, görevleriyle ilgili olarak, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden bilgi ve belge isteme yetkisine sahiptir
Denetçiler; yönetmelik, genelge ve diğer alt düzenlemelerle görev ve yetki alanları dışında görevlendirilemezler Denetçiler, mutat ve makul süreler haricinde ve kabul edilebilir bir gerekçe olmaksızın denetim görevi dışı tutulamaz
Denetçiler, kendi istekleri dışında veya denetim hizmetlerinin gerekleriyle bağdaşmayan sıhhi, ahlaki veya mesleki yetersizlikleri tespit edilmedikçe görevden alınamaz; diğer idari görevlere atanamazlar Sıhhi, ahlaki veya mesleki yetersizlik hallerinin; sağlık kurulu raporu, yargı kararı, disiplin kurulu kararı, mülkiye müfettişi raporu gibi belgelerle tevsiki esastır
Yukarıdaki fıkra hükmüne göre sıhhi, ahlaki veya mesleki yetersizlikleri tespit edilenler, Dernekler Dairesi Başkanın görüşü, Personel Genel Müdürlüğünün teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile Denetçilik mesleğinden çıkarılarak, öğrenim durumları ve kadro derecelerine uygun başka bir göreve atanırlar
Yönetim
Madde 6- Denetçilerin çalışmaları, Başkan tarafından düzenlenir Başkanın teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile iki Denetçi, Başkana yardımcı olmak üzere görevlendirilir
Görev Merkezi
Madde 7- Denetçilerin görev merkezi Ankara'dır Ancak, ihtiyaca göre Başkanın teklifi Bakanlık Makamının onayı ile İstanbul ve İzmir illerinde Grup Başkanlıkları oluşturulabilir
Grup Başkanlıkları; doğrudan Başkanlığa bağlı olup, Grup Başkanlığının yönetim ve çalışmaları Grup Başkanı tarafından düzenlenir Grup Başkanları ve Denetçilerin gruplarda görevlendirilmesi Başkanın teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile yapılır
Başkanın Görev ve Yetkileri
Madde 8- Başkan aşağıdaki görevleri yapar;
a) Çalışma yöntemlerini düzenlemek,
b) Denetim ve çalışma programlarını hazırlamak ve uygulanmalarını sağlamak,
c) Bakanlık Makamının denetleme, inceleme ve araştırma emirleri üzerine Denetçilerin görevlendirilmesini sağlamak,
d) Denetçilerin raporlarının incelenmesini, usul yönünden eksikliklerin giderilmesini ve ilgili mercilere gönderilmesini sağlamak, gönderilen raporlar ile ilgili işlemlerin sonuçlarını takip etmek,
e) Denetçi yardımcılarının üç yıllık staj döneminde yetişmelerini sağlayıcı önlemler almak,
f) Gerektiğinde kanun, tüzük, yönetmelik ile talimatların uygulanması konusunda genel durum raporları düzenlemek ve üst makamlara sunmak,
g) Denetçilerin hizmet içi eğitimlerini, Eğitim Dairesi Başkanlığı ile işbirliği yaparak sağlamak, Denetçileri mesleki ve bilimsel çalışmalar yapmaya özendirmek, mesleki ve genel bilgilerin arttırılması için seminer ve toplantılar düzenlemek, bu tür çalışmalara katılmalarını, araştırma ve inceleme yapmalarını sağlamak,
h) Yurt dışına gönderilecek Denetçileri ilgili mevzuat çerçevesinde önermek,
ı) Denetçilerin ilerleme ve yükselmeleri ile ilgili önerilerde bulunmak,
j) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak
Denetçilere İlişkin Yasaklar
Madde 9- Denetçiler;
a) Görevin gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunamazlar
b) Üyesi veya yönetiminde bulundukları derneklerin denetimini yapamazlar
c) Denetimini yaptıkları derneklerde ve bunlara ait müessese ve eklentilerinde görevlilerin işlerine karışamazlar
d) İnceledikleri evrak ve defterler üzerinde denetim yapıldığını belirten işaret ve yazılar hariç, düzeltme yapamazlar ve yazı yazamazlar
e) Görev için gidecekleri yerleri ve yapacakları işleri başkalarına bildiremezler
f) Görevleri sebebiyle muttali oldukları bilgi ve belgeleri açıklayamazlar
g) Denetimle ilgili kişilerin doğrudan veya dolaylı hizmet ve ikramlarını kabul edemezler; bunlarla alışveriş yapamazlar ve borç alıp veremezler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DERNEKLER DENETÇİLİĞİNE GİRİŞ
Denetçiliğe Giriş
Madde 10- Dernekler Denetçiliğine, Dernekler Denetçi Yardımcısı olarak girilir Dernekler Denetçi Yardımcılığına atanabilmek için bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen şartları taşımak ve bu Yönetmelikte belirtilen eleme ve giriş sınavını kazanmak zorunludur
Dernekler Denetçi Yardımcılığı Giriş Sınavı Şartları
Madde 11- Dernekler Denetçi Yardımcılığı giriş sınavına katılabilmek için;
a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) fıkrasında sayılan şartları taşımak,
b)En az 4 yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yurt içi ve yurt dışındaki öğrenim kurumlarından birisini bitirmiş olmak,
c) Sınavın yapıldığı tarihte 30 yaşını doldurmamış olmak,
d)
(Değişik bend: 12/01/2008 - 26754 SRG Yön/1 md)
Görev yapılmasına engel bir halin olmadığına dair yazılı beyanda bulunmak,
f) Bakanlar Kurulunun 18/03/2002 tarihli ve 2002/3975 sayılı kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümlerine göre, A grubu kadrolar için Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılan sınavda Denetçi Yardımcılığı için her sınav döneminde ve puan türünde Bakanlıkça belirlenecek yeterli puanı almış olmak, gerekir
Giriş Sınavı
Madde 12- Denetçi Yardımcılığı giriş sınavı, kadro ve ihtiyaç durumlarına göre Bakanlıkça uygun görülecek zamanlarda yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı veya sözlü olarak tek aşamalı olarak yapılır
Sınavın şekli, tarihi, katılma şartları, müracaat tarihi ve yeri, sınav konuları, sınavın yeri ve zamanı, istenilecek belgelere ilişkin bilgiler ile diğer hususlar giriş sınavı tarihinden en az 30 gün önce Resmi Gazete'de veya Türkiye genelinde yayınlanan tirajı en yüksek ilk beş gazetenin en az birinde ilan vermek suretiyle adaylara duyurulur
Sınavın iki aşamalı yapılması halinde; başvurular tamamlandıktan sonra, ilanda yer alan KPSS puan türüne göre en yüksek puandan başlamak üzere, ilan edilen boş kadro sayısının en fazla yirmi katı kadar aday puan sıralamasına tabi tutularak, ilanda belirtilen sayı kadar aday yazılı sınava girmeye hak kazanır Sınava girmeye hak kazanan sonuncu aday ile aynı puana sahip diğer adaylar da giriş sınavına alınır
Sınavın tek aşamalı yapılması halinde; KPSS puanı en yüksek olan adaydan başlamak üzere sınav ilanında belirtilen sayı kadar aday, listedeki KPSS puan sıralamalarına göre sözlü sınava alınırlar
Giriş sınavına girmeye hak kazanan adayların isim listesi Bakanlıkça ilan edilir
Dernekler Denetçi Yardımcılığı Giriş Sınavı Şekli ve Yerleri
Madde 13- Dernekler Denetçi Yardımcılığı giriş sınavı yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı veya sözlü olarak tek aşamalı yapılabilir Yazılı sınav bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yer alan konuları, sözlü sınav bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde belirtilen konuları ihtiva eder Yazılı sınav ÖSYM veya Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Merkezine yaptırılabileceği gibi sınav kurulu tarafından da yapılabilir
Yazılı ve sözlü sınavlar Ankara'da yapılır
Yazılı Sınav Konuları
Madde 14- Dernekler Denetçi Yardımcılığı giriş sınavı aşağıdaki konulardan yapılır
a) Ekonomi;
1) Ekonominin Genel Esasları,
2) Makro Ekonomi,
3) Türkiye'nin Ekonomik Yapısı
b) Hukuk;
1) Anayasa Hukuku,
2) İdare Hukukunun Genel Esasları, İdari Yargı, İdari Teşkilat,
3) Medeni Hukuk (Aile Hukuku ve Miras Hukuku hariç),
4) Borçlar Hukukunun Genel Esasları,
5) Ceza Hukuku; Genel Esaslar ve Devlet İdaresi Aleyhine İşlenen Cürümler,
6) Ticaret Hukuku; Genel Hükümler, Şirketler, Kıymetli Evrak,
7) Ceza Muhakemeleri Usulü Hukuku; Genel Esaslar ve Soruşturma Usullerine Ait Hükümler,
8) Dernekler Hukuku
c) Maliye;
1) Genel Maliye Teorisi ve Maliye Politikaları,
2) Kamu Gelirleri, Kamu Harcamaları,
3) Bütçe,
4) Türk Vergi Sisteminin Genel Hükümleri
d) Muhasebe;
1) Genel Muhasebe,
2) Şirketler Muhasebesi,
3) Envanter ve Bilanço,
4) Bilanço Analizi ve Teknikleri
e) Yabancı Dil;
1) İngilizce,
2) Almanca,
1)Fransızca, dillerinden biri
Sınav Kurulu
Madde 15- Yazılı ve/veya sözlü sınavı yürütecek olan sınav kurulu Personel Genel Müdürünün başkanlığında Teftiş Kurulu Başkanı veya Yardımcısı, Dernekler Dairesi Başkanı ve iki Denetçinin katılımı ile teşekkül eder Sınav kurulu sınav tarihinden en çok 15 gün önce Personel Genel Müdürlüğünün teklifi ve Bakanın onayı ile oluşturulur
Sınav kurulu; giriş sınavı ile ilgili iş ve işlemler ile giriş sınavının Bakanlıkça yapılması durumunda, sınav sorularının hazırlanması, sınav sonuçlarının ilanı, değerlendirilmesi ve yapılacak itirazların sonuçlandırılması ve bu konuya ilişkin işleri yürütür
Sınavlarla ilgili iş ve işlemler Bakanlık Personel Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür
Soruların Hazırlanması
Madde 16- Yazılı sınavın sınav kurulu tarafından yapılması halinde; sınav kurulu, sınavı klasik veya test usullerinden birini veya her ikisini de kullanarak yapar Bu durumda yazılı sınav soruları sınav kurulunca hazırlanır Hazırlanan sorular sınav kurulu üyeleri tarafından imzalandıktan sonra sorular ve cevapları ayrı zarfta olmak üzere mühürlendikten sonra sınav kurulu başkanına teslim edilir Soru kağıtlarında sınav süresi ve her soruya verilecek not gösterilir
Yazılı Sınavın Yapılma Şekli
Madde 17- Sınav, ilan olunan yerde ve saatte başlar Sınava giren adaylar yanlarında sınav giriş belgesi ile birlikte bir kimlik belgesi bulundurmak ve istendiğinde sınav gözlemcilerine ibraz etmek zorundadır
Sınava; içinde sınav soruları bulunan mühürlü zarfın sınava katılanların huzurunda açılmasından sonra, soruların adaylara dağıtılması veya yazdırılmasıyla başlanır Sınavda, sınav kurulu başkanınca yeteri kadar gözlemci görevlendirilir
Sınav başladıktan sonra sınav salonuna gelen adaylar, sınava kabul edilmezler
Sınava kaç kişinin katıldığı ve kimlerin gelmediği belirlenerek, varsa sınav disiplinini bozucu davranışlar, kopya çekilmesi veya başkasının yerine sınava girilmesi gibi hususları içeren bir tutanak düzenlenir
Sınav sonunda, toplanan cevap kağıtları ve tutanaklar bir zarf içerisine konulur, zarf kapatılıp mühürlendikten ve sınav gözlemcilerince imzalandıktan sonra tutanakla sınav kurulu başkanına teslim edilir
Yazılı sınavın ÖSYM veya MEB Ölçme ve Değerlendirme Merkezi tarafından yapılması halinde; adaylar, Bakanlık ile sınavı gerçekleştirecek kurum arasında yapılacak protokol çerçevesinde yazılı sınava tabi tutulurlar
Yazılı Sınavın Değerlendirilmesi
Madde 18- Yazılı sınavın sınav kurulunca yapılması halinde, değerlendirme sınav kurulunca yapılır Her konu grubu için tam not 100 dür Klasik yazılı sınavda; adayların her konu grubundan almış oldukları puanların aritmetik ortalaması alınır Test usulü ile yapılan sınavlarda ise değerlendirme önceden hazırlanan cevap anahtarına göre yapılır Yazılı sınavı başarmış sayılmak için not ortalamasının 70 den aşağı olmaması gerekir Yapılan değerlendirme sonucunda; en yüksek nottan başlamak üzere sıraya konulan yazılı sınav sonuçları, liste halinde düzenlenerek sınav kurulunca imzalanır
Yazılı sınavın ÖSYM veya MEB Ölçme ve Değerlendirme Merkezi tarafından yapılması halinde; değerlendirme sınavı gerçekleştiren kurumca yapılır
Yazılı sınavda 70 ve yukarı puan alan adaylar en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere sıralamaya tabi tutulur İlan edilen boş kadronun dört katı aday yazılı sınavı kazanmış sayılarak sözlü sınava çağırılır Sonuncu aday ile aynı puanı alan adaylar da kontenjan gözetilmeksizin sözlü sınava çağırılır
Sonuçların Duyurulması
Madde 19- Yazılı sınav sonuçları, sınav bitimi tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde Bakanlıkça ilan edilir ve adaylara yazı ile bildirilir Sözlü sınavın yeri, tarihi ve saati sınavı kazanan adayların adreslerine sınav tarihinden en az 15 gün önce yazılı olarak bildirilir
Yazılı sınavın ÖSYM ye veya MEB Ölçme ve Değerlendirme Merkezine yaptırılması durumunda sınav sonuçları bu kurumlarla yapılan protokol çerçevesinde adaylara duyurulur
Sözlü Sınavın Yapılması
Madde 20- Giriş sınavının yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı yapılması halinde yazılı sınavı kazanan adaylar sözlü sınava çağrılır Sözlü sınav, adaylara bildirilen yer, tarih ve saatte başlar Adaylar yazılı sınavı kazanma sırasına göre sözlü sınava alınırlar
Giriş sınavının sözlü olarak tek aşamalı yapılması halinde; KPSS puanı en yüksek olan adaydan başlamak üzere sınav ilanında belirtilen sayı kadar aday, listedeki KPSS puan sıralamalarına göre sözlü sınava alınırlar Sözlü sınavın yeri, tarihi ve saati sözlü sınava katılmaya hak kazanan adaylara sınav kurulu tarafından en az 15 gün önce yazılı olarak bildirilir
Sözlü sınavda, adayların genel olarak hukuk, iktisat, maliye ve kamu yönetimi bilgileri ile ifade kabiliyeti, temsil yeteneği, tavır ve hareketleri gibi şahsi vasıfları da göz önünde bulundurulur
Sözlü Sınavın Değerlendirilmesi
Madde 21- Sözlü sınavda adaylara, sınav kurulu başkan ve üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı 100 üzerinden puan verilir Verilen bu puanların aritmetik ortalaması sözlü sınav notunu teşkil eder Sınav kurulu sözlü sınav sonuçlarını bir tutanağa bağlar
Sözlü sınavda başarılı sayılmak için alınan notun 70 den aşağı olmaması gerekir Sınav kurulu tarafından her aday için alınan aritmetik ortalamalar en yüksek puandan başlamak üzere sıralanarak sözlü sınavının başarı listesi oluşturulur
Kesin başarı puanı, sözlü sınavda alınan nottur
Sınav Sonuçlarının Duyurulması
Madde 22- Sınavı kazananlar, sözlü sınavı notu en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle kadro durumu ve ihtiyaca göre asil ve yeteri kadar yedek olmak üzere açıklanır Puanların eşitliği halinde yabancı dil notu yüksek olan aday öncelik alır Durum, kazanan adaylara yazılı olarak bildirilir
İlan edilen kadro sayısının üzerinde 70 veya daha fazla puan almış olanlar için giriş sınav sonucu kazanılmış hak teşkil etmez
Denetçi Yardımcılığına Atanma
Madde 23- Giriş sınavını kazananlar Bakanlığın belirleyeceği tarihte başarı puan sıralamasına göre Personel Genel Müdürlüğünün teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile Dernekler Denetçi Yardımcılığı kadrosuna atanırlar
Ataması yapılan adaylar, atama emrinin tebliğinden itibaren kanuni süresi içinde işe başlamak zorundadırlar Bu süre içerisinde belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın göreve başlamayanların atamaları iptal edilir
Giriş sınavını kazandığı halde atamaları yapılmadan önce, Bakanlığa başvurarak her ne sebeple olursa olsun atanmak istemediğini yazılı olarak bildiren aday, atanma hakkını kaybeder
Giriş sınavında başarılı olanlardan; atama şartlarını taşımadıkları sonradan anlaşılanlar ile atama yapılıncaya kadar olan dönemde atanma şartlarını kaybedenlerin giriş sınavları geçersiz sayılır Atamaları yapılanların ise, atamaları iptal edilir
Giriş sınavını asil olarak kazanan adayların, atamaları tamamlandıktan sonra, tebligata rağmen göreve başlamayanların yerine, yedek olarak ilan edilmiş listeden başarı puan sıralamasına göre adayların atamaları yapılabilir
İtiraz
Madde 24- Giriş sınavına itirazlar, sınav sonuçlarının ilanından itibaren beş iş günü içinde sınav kuruluna yapılır Bu itirazlar, sınav kurulu tarafından itiraz dilekçesinin alındığı tarihten itibaren en geç 15 iş günü içinde incelenir ve sonucu ilgiliye yazılı olarak bildirilir
Belgelerin Saklanması
Madde 25- Dernekler Denetçi Yardımcılığı giriş sınavında başarı gösteren adayların, sınavla ilgili belgeleri ilgililerin özlük dosyalarında, başarısız olanların sınav belgeleri ise müteakip sınav tarihine kadar saklanır
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: DENETÇİ YARDIMCILARININ YETİŞTİRİLMESİ
Yetiştirme
Madde 26- Denetçi Yardımcılarının yetiştirilmesinde şu esaslara uyulur:
a) Çalışma alanına giren mevzuat ile uluslararası denetim standartları ve yöntemleri konularında bilgi, deneyim ve uzmanlık kazanmalarını sağlamak,
b) Kişiliklerini görevlerinin gerektirdiği niteliklere göre geliştirmek,
c) Bilimsel çalışma ve araştırmalarla, mesleki, sosyal ve kültürel faaliyetlere katılmalarını özendirmek,
d) Raporlama usül ve teknikleri konusunda bilgilendirmek,
e) Yabancı dil bilgisinin gelişmesini özendirmek
Yetiştirme Programı
Madde 27- Denetçi Yardımcıları, 3 yıllık yardımcılık döneminde aşağıdaki programa göre yetiştirilir
Birinci aşamada, Denetçi Yardımcılarının, derneklerle ilgili yürürlükteki mevzuat ve uygulaması, denetleme, inceleme ve araştırma yöntemlerini öğrenmelerini sağlamak amacıyla Başkanlıkça hizmet içi eğitim programları ve kurslar düzenlenir
İkinci aşamada, Denetçi Yardımcıları, denetim, inceleme ve araştırmada görevli denetçilerin refakatinde çalıştırılmak suretiyle bu konularda tecrübe kazanırlar Denetçiler, Denetçi Yardımcılarının en iyi şekilde yetişmelerini sağlamaktan sorumludur Denetçiler, yanlarında çalışan Denetçi Yardımcılarının kaydettikleri gelişmeler ile genel tutum ve davranışları hakkında bir rapor düzenler Bu aşamada Denetçi Yardımcıları denetim, inceleme ve araştırma konularında yetiştirilmek üzere mülkiye müfettişlerinin refakatinde iki ayı geçmemek üzere görevlendirilebilir İkinci aşamayı tamamlamayan ve yetki verilmeyen Denetçi Yardımcıları başlarında bir Denetçi olmadan tek başına denetim görevi yapamaz
Üçüncü aşamada, araştırma yeteneğini geliştirme ve derneklerle ilgili belli bir konuda detaylı bilgi sahibi olmaları için Denetçi Yardımcılarına Başkanlıkça belirlenecek konularda tez hazırlattırılır Tezlerin yetişme döneminin bitiminden iki ay önce Başkanlığa verilmesi gerekir Tezler, Başkan ve iki Denetçiden oluşan komisyon tarafından değerlendirilir ve komisyon huzurunda Denetçi Yardımcıları tarafından savunulur Tezler 100 tam puan üzerinden değerlendirilir
Yetki Verilmesi
Madde 28- Birinci ve ikinci aşama çalışmaları iki yıl içinde tamamlanır Birinci ve ikinci aşama çalışmalarını başarı ile tamamlayan Denetçi Yardımcılarına Başkanın teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile denetim, inceleme ve araştırma yetkisi verilebilir
Yeterlik Sınavından Önce Meslekten Çıkarılma
Madde 29- Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışları tespit edilen Denetçi Yardımcıları, refakatine verilen Denetçilerin düzenleyecekleri raporlar da dikkate alınarak, Dernekler Dairesi Başkanlığının görüşü, Personel Genel Müdürlüğünün teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile yeterlik sınavı beklenmeksizin Denetçilik mesleğinden çıkarılarak, öğrenim durumları ve kadro derecelerine uygun başka bir göreve atanırlar
Yeterlik Sınavına Çağrılma
Madde 30- Dernekler Denetçi Yardımcılığı yetiştirme programını başarı ile tamamlayanlar, Denetçi Yardımcısı olarak çalıştıkları her üç yıl için olumlu sicil almış olmak kaydıyla yeterlik sınavına çağrılır Yeterlik sınavının tarihi en az iki ay önce belirlenerek Denetçi Yardımcılarına bildirilir
BEŞİNCİ BÖLÜM: YETERLİK SINAVI VE DERNEKLER DENETÇİLİĞİNE ATANMA
Yeterlik Sınavı
Madde 31- Denetçi Yardımcılarının, görev alanını ilgilendiren mevzuat ve uygulamasını, denetleme, inceleme ve araştırma yöntemlerini öğrenip öğrenmediklerini, mesleğin gerektirdiği bilgi ve davranışlar ile diğer nitelikleri kazanıp kazanmadıklarını belirlemek amacıyla yeterlik sınavı yapılır
Yeterlik sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki ayrı bölüm olarak yapılır
Denetçi Yardımcılarının 3 yıllık süredeki tutum ve davranışları ile çalışmaları, refakatinde görev yaptıkları Denetçilerin raporları, hazırladıkları tezden aldıkları puan gibi hususlar Başkan ve iki Denetçiden oluşan komisyon tarafından değerlendirilerek 100 üzerinden bir puana bağlanır
Yeterlik Sınav Kurulu
Madde 32- - Dernekler Denetçiliği yeterlik sınavını, bu Yönetmeliğin 15 inci maddesine göre oluşturulan kurul yapar
Yeterlik Sınav Konuları
Madde 33- Yeterlik sınavı aşağıdaki konulardan seçilmek suretiyle yapılır;
a) Mevzuat ve uygulaması; Anayasa, İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Devlet Memurları Kanunu, Harcırah Kanunu, Türk Medeni Kanunu, Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Yardım Toplama Kanunu ve Tebligat Kanununun Denetçilik mesleğini ilgilendiren hükümleri ile Dernekler Kanunu ve bu kanuna atfen çıkarılan yönetmelikler,
b) Muhasebe; genel muhasebe, şirketler muhasebesi, envanter ve bilanço, bilanço analizi ve teknikleri,
c) İnceleme ve araştırma usulü; Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun hükümleri
Yeterlik Sınavlarının Değerlendirilmesi
Madde 34- Yeterlik sınav notu, yazılı ve sözlü sınav notu ile Yönetmeliğin 31 inci maddesindeki değerlendirme puanından meydana gelir Yazılı sınavda her konu grubu için, tam not 100 dür ve bunların ortalaması alınarak yazılı sınav notu belirlenir Sözlü sınavda ise tek olmak üzere, tam not 100 dür Yeterlik sınavının yazılı ve sözlü bölümleri sınav kurulunca ayrı ayrı değerlendirilir Denetçi Yardımcılarının başarı derecesi yazılı ve sözlü sınav notları ile değerlendirme puanının ortalaması alınarak belirlenir Bu ortalamanın 70 ten aşağı olmaması zorunludur Sonuçlar başarı sırasına göre bir tutanağa bağlanır
Yeterlik Sınavını Kazanamayanlar
Madde 35-Yeterlik sınavında başarısız olanlara en geç bir yıl içinde yeni bir sınav hakkı tanınır Bu sınavda da başarısız olanlar ile olumsuz sicil alanlar veya sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlar Dernekler Denetçi Yardımcılığı unvanını kaybederler Sözkonusu kişiler durumlarına ve kadro derecelerine uygun başka kadrolara Dernekler Dairesi Başkanlığının görüşü, Personel Genel Müdürlüğünün teklifi ve Bakanlık Makamının onayı ile atanırlar
Dernekler Denetçiliğine Atanma
Madde 36- Yeterlik sınavında başarı gösteren Denetçi Yardımcıları, boş olan Denetçi kadrolarına başarı sırasına göre atanır
Mesleki Kıdem
Madde 37- Kıdem, meslekte geçirilen süredir Askerlik, hastalık, yurt içi ve dışındaki eğitim çalışmaları gibi geçici ayrılmalar bu süreye dahildir Mesleğe aynı tarihte atananlardan yeterlik sınavındaki puanı yüksek olan daha kıdemli sayılır Puanın eşitliği halinde kıdem, kamu hizmetinde geçen süreye göre belirlenir
Denetçilikten Ayrılanların Tekrar Kabulleri
Madde 38- Yeterlik sınavını kazanarak Denetçiliğe atandıktan sonra, istifa veya naklen başka bir göreve atanmak suretiyle ayrılanların tekrar mesleğe kabulü, Bakanlık Makamının iznine bağlıdır
ALTINCI BÖLÜM: DENETÇİLERİN ÇALIŞMA ESAS VE USULLERİ
Denetçilerin Çalışma Esasları
Madde 39- Denetçiler, denetleme, araştırma ve incelemenin niteliğine ve hizmet ihtiyaçlarına göre tek başına veya gruplar halinde görevlendirilebilir
Denetçiler başladıkları denetleme ve inceleme işlerini ara vermeden yaparlar Denetimin süresi içinde tamamlanamayacağı veya başka yerlerde de çalışmayı gerektirdiği anlaşıldığında durum Başkanlığa bildirilir Bu durumda Başkanlıkça verilen talimata göre hareket edilir
Müşterek Çalışma
Madde 40- Denetleme, araştırma ve inceleme çalışmalarının gruplar halinde yürütülmesinde gruptaki Denetçilerden en kıdemlisi çalışmaları düzenler Grup sorumlusu, işe başlarken ve çalışmaların devamı süresince, uygun yöntemi belirlemeye ve çalışmaları yönlendirmeye yetkilidir
Müşterek çalışmalarda raporlar grup sorumlusu Denetçinin gözetiminde düzenlenir ve çalışmaya katılan Denetçiler tarafından imzalanır Raporda belirtilen eleştiri ya da öneriye katılmayan Denetçi karşı görüşünü raporun altına yazar Diğer yazışmalar sadece grup sorumlusu Denetçi tarafından imzalanır
Yazışma ve Haberleşme
Madde 41- Denetçiler denetleme, inceleme ve araştırma görevleri sırasında, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerle doğrudan yazışma yapabilir Ancak, Başbakanlık ve Bakanlıkların merkez ve bağlı birimleri ile yurt dışı kuruluşlarıyla yazışmalar Bakanlık aracılığıyla yerine getirilir
Birlikte görevlendirmelerde, yazışma ve haberleşmeler kıdemli Denetçi tarafından yerine getirilir
Acele ve gizli olmayan yazışmalarda duruma göre, telgraf, teleks ve faks kullanılabilir
Yazılar, ulaştırılacak birim sayısından bir fazla olarak hazırlanır
Denetçiler, görevli gittikleri yerlere varış ve buradan ayrılışlarını faks, teleks ya da telgrafla Başkanlığa bildirirler Denetçiler, denetim mahalline tekrar dönmeye lüzum kalmayacak şekilde işlerini tamamlamadan görevli bulundukları yerlerden ayrılamazlar
Yerler belirtilmek şartıyla görevli olarak günübirlik birden fazla yerlere gidiş ve gelişlerin bildirimi bir defada yapılır
Resmi tatil günlerini ve çalışmalarına halel gelmemek şartı ile hafta tatillerini Başkanlığa önceden bilgi vermek suretiyle istedikleri yerlerde geçirebilirler
Bilgi ve Belge İsteme Yetkisi
Madde 42- Denetçiler denetim sırasında, denetim konusuyla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi ilgili dernekten isteme yetkisine sahiptir Bir suça delil teşkil eden belgelerin asılları alındığında, Denetçinin mühür ve imzası ile onaylanmış örnekleri, dosyasında saklanmak üzere iade edilir Denetçiler, görevleri nedeniyle diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden bilgi ve belge isteme yetkisine sahiptir
Denetçilere Yardım
Madde 43- Dernekler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile mülki idare amirleri, Dernekler Denetçilerine denetim görevini yaparken gerekli yardım ve kolaylığı gösterir
Derneklerin Yükümlülüğü
Madde 44- Denetim gören derneklerin yöneticileri ile bunların müessese ve eklentilerindeki görevliler;
a) Denetçi tarafından istenen her türlü bilgi, belge, defter ve kayıtları göstermek veya vermek; gerekli görülen hallerde bunların tasdikli suretlerini veya Denetçi mührü ile onaylanmış suretleri alıkonmak şartıyla asıllarını vermek,
b) Denetim hizmetlerinin gereklerine uygun biçimde yürütülebilmesi için, denetim süresince uygun bir yer sağlamak ve gerekli diğer tedbirleri almak,
c) Denetçilerin yazılı ve sözlü sorularını geciktirmeden cevaplandırmak, ile yükümlüdür
YEDİNCİ BÖLÜM: DENETİME İLİŞKİN ESASLARI
Denetimin Kapsamı
Madde 45- Denetim, onayda belirtilen konu ile sınırlıdır Ancak denetleme onayında konu belirtilmemiş ve derneğin genel denetiminin yapılması istenmiş ise, veznesi, kasası, kıymetli evrakı ve ambarı bulunan derneklerin denetimine bunlardan başlanır Daha sonra derneğin defter ve kayıtlarını usulüne uygun tutup tutmadığı, faaliyetlerinin tüzüğünde gösterilen amaçlara uygun olup olmadığı incelenir
Önceki Denetleme Sonuçlarının Araştırılması
Madde 46- Denetleme sırasında, önceki denetlemelerdeki eleştiri ve tavsiyelerin ne ölçüde yerine getirildiği araştırılır Bir sonraki denetim tarihine kadar tamamlanmayan veya düzeltilmeyen hususlar ve bunlar hakkında yapılacak kanuni işlem raporda belirtilir
Gelir Gider Hesaplarının Denetlenmesi
Madde 47- Derneklerin gelir ve gider kayıtları ile bunlara ilişkin diğer evrak incelenir Ayrıca, taşınır ve taşınmaz malların dernek amacı doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığı, iyi korunup korunmadığı araştırılır, sorumluluğu gerektiren hususlar denetim raporunda belirtilir
Denetleme Sonu İşlemleri ve Düzenlenecek Raporlar
Madde 48- Denetleme sonucunda görev emrine göre; denetim raporu ya da inceleme veya araştırma raporu düzenlenir Denetim raporunda özellikle onayda yer alan konular açıklığa kavuşturulur Denetim raporları, denetlenen derneğin mali durumu, defter ve kayıtlarının mevzuata ve usule uygunluğu, dernek gelir ve giderlerinin usulüne uygun olarak kaydedilip edilmediği, faaliyetlerin dernek amacına uygun olup olmadığı gibi hususları kapsar Ayrıca tamamlanması ve düzeltilmesi gereken hususlara raporda yer verilir Raporlarda gereksiz ayrıntılar bulunmaz
Denetim raporu ve dizi pusulasına bağlanmamış eklerinin bütün sayfaları raporu tanzim edenler tarafından imzalanır ve mühürlenir
Raporları Saklama Süresi
Madde 49- İşlemleri tamamlanmış olan raporlardan kovuşturma konusu olanlar on yıl, diğerleri 5 yıl arşivde muhafaza edildikten sonra İçişleri Bakanlığı Arşiv Yönetmeliği hükümlerine göre imha edilir
Zamanaşımı Hali
Madde 50- Denetleme sırasında, zamanaşımı sebebiyle kamu hukukunun zarar göreceği hallerde, denetlemenin sonu beklenmeksizin konu bir raporla ilgili makama bildirilir ve bu raporun bir örneği Başkanlığa gönderilir
Denetim Raporlarının Değerlendirilmesi
Madde 51- Denetçiler tarafından üç nüsha olarak düzenlenen denetim raporları Başkanlığa sunulur İncelenen raporlar gereği yapılmak üzere, Başkanlıkça ilgili birime gönderilir
Denetim sırasında, bir derneğin faaliyetten alıkonulmasını gerektirecek hallere rastlandığında durum gecikmeksizin ilgili valiliğe; suç teşkil eden fiillerin tespiti halinde, durum Cumhuriyet Başsavcılığına intikal ettirilmek üzere ilgili mülki idare amirliğine bildirilir Bu durumlarda valiliğe ya da ilgili mülki idare amirliğine yazılan yazıların bir sureti vakit geçirilmeden Başkanlığa gönderilir
Denetim Sonuçlarının Yerine Getirilmesi
Madde 52- Denetim raporlarında belirtilen hata ve noksanlıklar, valilik ve kaymakamlıklarca yapılacak bildirimler üzerine 30 gün içinde dernek yönetim kurulu başkanlığınca giderilir ve sonucu ilgili mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir Denetim raporlarında belirtilen eksikliklerin derneklerce tamamlanması ve yanlışlıkların giderilmesi ile ilgili işlemler Dernekler Birimlerince takip edilir
Denetim Sonuçlarından Bakanlığa Bilgi Verilmesi
Madde 53- Valilikler, bu Yönetmeliğin 51 inci maddesine göre kendilerine yapılan bildirimlerin sonuçları ile Cumhuriyet Başsavcılıklarına intikal ettirilen konularla ilgili adli kararların neticelerini Bakanlığa bildirirler
SEKİZİNCİ BÖLÜM: ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Denetleme, Araştırma ve İnceleme İsteklerinin Bakanlığa İletilmesi
Madde 54- Bakanlıkların merkez birimlerinin, bağlı kuruluşların ve valiliklerin denetim, araştırma ve inceleme istekleri ile doğrudan İçişleri Bakanlığına gönderilen ihbar ve şikayetler Başkanlıkça incelenir İhbar ve şikayetin mahiyetine göre konunun incelenmesi ya da ilgili derneğin denetlenmesi için Bakan onayı alındıktan sonra Denetçi görevlendirilir Denetçi görevlendirilmesine lüzum görülmeyen ihbar ve şikayetler valiliklere intikal ettirilir
Yurtdışına Gönderilme
Madde 55- Denetçiler bilgi ve görgülerini artırmak, denetim alanındaki gelişmeleri incelemek, bilimsel araştırma yapmak, kurs ve öğrenim görmek veya Bakanlıkça uygun görülecek diğer konularda araştırma yapmak üzere, Yetiştirilmek Amacıyla Yurtdışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yurt dışına gönderilebilir
Kimlik Belgesi
Madde 56- Denetçilere, bağlı olduğu kurumu, yetkilerini, unvanını, kimlik bilgilerini gösteren kimlik belgesi verilir
Resmi Mühür
Madde 57- Denetçilere, denetim hizmetlerinde kullanılmak üzere, numaralı resmi mühür verilir Denetçiler bunu başkasının eline geçmeyecek şekilde muhafaza etmek zorundadır
Araç ve Gereç
Madde 58- Denetçilere yazı ve hesap makinesi, çanta gibi mesleki araç ve gereçler Başkanlık tarafından sağlanır Denetçiler, kendilerine verilen araç ve gereçleri görevleri süresince iyi ve temiz kullanmak; meslekten ayrıldıklarında bunları geri vermekle yükümlüdür
Kayıt Esasları
Madde 59- Denetçiler teslim aldıkları, teslim ettikleri veya gönderdikleri bütün yazılarla tanzim ettikleri raporları Evrak Kayıt Defterine günlük olarak kaydeder
Denetçiler, yazdıkları her türlü yazıya ve düzenledikleri raporların her bir grubuna ayrı ayrı, takvim yılı başından itibaren birden başlamak üzere sayı ve numara verirler
Denetçiler yazılarına verdikleri sayıların önüne mühür numaralarını da yazarlar
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 60- 9/11/1992 tarihli ve 21400 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Dernekler Özel Denetleme Grubunun Kuruluşu ve Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik değişikliği ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır
Geçici Madde 1- 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun Geçici 9 uncu maddesi gereğince İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçisi kadrolarına atanmış olanların mesleki kıdemleri, bu Yönetmeliğin 37 nci maddesi hükümleri dikkate alınarak Başkanlıkça belirlenir Mesleki kıdemlerin hesaplanmasında, Emniyet Genel Müdürlüğü Dernek Denetçisi ve Dernek Denetçi Yardımcılığında geçirilen süreler, anılan maddedeki meslekte geçirilen süreden sayılır
Yürürlük
Madde 61- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer
Yürütme
Madde 62- Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür

Kaynak: mevzuatadaletgovtr