Sıbgatullah-I Bervecî

SIBGATULLAH-I BERVECÎ

Tefsîr âlimi ve Hindistan evliyâsının meşhûrlarından İsmi, Sıbgatullah bin Ravhullah bin Cemâlullah el-Bervecî'dir Neseben, Resûlullah efendimizin torunlarından hazret-i Hüseyin'e ve hazret-i Hasan'a bağlıdır Hem seyyid ve hem de şerîfdir Nakşibendiyye yoluna mensûb olup, Medîne-i münevverede otururdu Aslen İsfehanlıdır Dedesi, oradan Hindistan'a hicret etti ve Bervec'e yerleşti Seyyid Sıbgatullah, Hindistan'ın Bervec şehrinde doğduğu için; "Bervecî" nisbeti ile meşhûr oldu Doğum târihi belli değildir 1606 (H1015) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti

Hindistan'ın büyük âlimlerinden Ârif-i Billah Vecîhüddîn-i Ulvî'den ders aldı Bu zât da, Şeyh Muhammed-ül-Gavs el-Bistâmî'nin yüksek talebesidir Vecîhüddîn-i Ulvî'nin terbiyesinde yetişen Bervecî, tasavvuf ilminde yânî ilâhî mârifetlerde zamânının bir tânesi oldu Çeşitli ilimlerde derin bir ilme sâhip olup, çok kıymetli kitaplar yazdı Hocası, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını bildirme husûsunda kendisine icâzet verdi Çok kimseler, kendisine gelip ilim ve feyz aldılar Şöhreti her yere yayıldı Hind sultanları kendisine çok îtibâr ederdi Onun ilminin yüksekliğini, zühd ve verâ sâhibi olduğunu herkes kabûl etmişti O, meşhûrlardan kimsenin yanına gidip gelmezdi Sultanların hediyesini kabûl etmezdi

Sıbgatullah-ı Bervecî, Hicaz'a gidip, 1596 senesinde hac farîzasını îfâ eyledi Medîne-i münevverede kalıp oraya yerleşti Orada talebelere ders okutup, onların terbiyesi ile meşgûl olurdu Çok sayıda kimseler kendisinin ilminden istifâde ettiler Onların en üstünleri; Seyyid Emced Mirzâ, Seyyid Es'ad-ı Belhî, Şeyh Ahmed-i Senâvî, Şeyh İbrâhim-i Hindî, Şeyh Muhyiddîn-i Mısrî, MollaŞeyh bin İlyâs-i Kürdî, MollaNizâmüddîn-i Sindî gibi seçkin zâtlar olup, daha sayılamayacak kadar çok talebesi vardı

Seyyid Sıbgatullah-ı Bervecî'nin ders okutmakla ve yazmakla meşgûliyeti çok olduBeş vakit namazını Mescid-i Nebî'de, Hücre-i seâdetin şarkî şebekesi yanında cemâatla kılardı Yüksek bir hâle sâhip olup çok cömert idi Uzak ve yakın memleketlerden, senenin muayyen vakitlerinde kendisine pekçok para gönderilirdi Fakat o bunların hepsini fakirlere dağıtır, elinde birşey bırakmazdı Çok kerâmetleri görülen bir evliyâdır

Talebesi Molla Nizâmeddîn anlatır: "Hocamın hizmetini gördüğüm bir andı O sırada memleketimi ve çoluk çocuğumu hatırladım Beni ağlamaklı bir hâl aldı ve gittikçe çoğaldı Üstâdım benim bu hâlimi hemen anlayıp, bana; "Niçin ağlıyorsun?" diye sordu Ben de; "Memleketimden ayrılığım oldukça uzadı Vatanımı ve ehlimi çok özledim" diye cevap verdim Bu, yatsı namazından sonra idi Hocam; "Yanıma yaklaş!" dedi Ben de, onun üzerinde oturduğu seccâdesine yaklaştım Hemen onu yukarıya kaldırdı O anda memleketim ve evim gözüktü Kendimi orada hissettim İnsanlar, yatsı namazından çıkmışlardı Evime girdim O gece çoluk-çocuğumla buluşup, onların yanında kaldım Onlarla beraber sabah namazını kıldım Sonra kendimi hocamın huzûrunda buldum

Eserleri: 1) Tefsîr-ul-Beydâvî Hâşiyesi, 2) Kitâbü Bâb-ıl-Vahde, 3) Risâletü İrâdet-id-Dekâik fî Şerhi Mir'ât-ül-Hakâik, 4) Risâletün Sun'at-il-Câbiriyye, 5- Risâletün fil-Cefr

1) Hulâsat-ül-Eser; c2, s243, 244
2) Esmâ-ül-Müellifîn; c1, s425
3) El-A'lâm; c3, s200
4) Mu'cem-ül-Müellifîn; c5, s16
5) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c16, s186