Ahmed Resmî Efendi

Ahmed Resmî Efendi

Osmanlı devlet adamlarından ve tarihçi


1700 senesinde Giritte doğdu Tahsilini tamamlamak üzere İstanbula geldi Reisülküttaplardan Mustafa Efendinin yanında yetişti ve daha sonra onun damadı oldu Öğretimini tamamladıktan sonra devlet hizmetine girdi Sırasıyla Selanik, İstanbul ve Gelibolu baruthaneleri nezaret görevleri ile kethüdalıklarda ve dış işleriyle alakalı vazifelerde bulundu Sultan Üçüncü Mustafanın tahta çıkışını bildirmek üzere Avusturyaya elçi olarak gönderildi (1757) Daha sonra maliye tezkirecisi ve Anadolu muhasebecisi olarak vazifelendirildi


Prusya ile Rusya arasındaki yakınlaşmanın Osmanlı Devleti'ne getireceği zararları incelemek, yolu üzerindeki himaye altındaki Lehlilere teminat vermek üzere elçi olarak Berline gönderildi (1763) Bu vazifesini büyük bir titizlik ve dikkatle yapan Ahmed Resmi Efendi, İstanbula döndüğünde, sadaret mektupçuluğuna tayin edildi Arkasından çavuşbaşı, matbah ve tersane emini ve ruznamçeci oldu 1769da sadrazam kethüdalığına getirildi ise de kısa süre sonra sadaret değişikliği yüzünden eski vazifesine döndü 1771de tekrar sadaret kethüdalığına atandı Bu vazifede iken Osmanlı baş delegesi olarak Küçük Kaynarca Antlaşmasına katıldı İstanbula dönüşünde matbah emaneti, şıkk-ı sani defterdarlığı, cizye muhasebeciliği ve ruznamçecilik vazifelerinde bulundu 1783 Ağustosu sonlarında İstanbulda vefat etti


Ahmed Resmi Efendi, sefaretname ve biyografi eserleri ile tanınmıştır Eserlerinden bazıları şunlardır:


1) Halikat-ür-Rüesa: Eserde Koca Nişancı Celalzade Mustafa Çelebiden başlayarak Ragıb Paşa'ya kadar olan reisülküttabların hal tercümesi anlatılmıştır 2) Sefaretname-i Ahmed Resmi: Eserde müellif, gittiği ülkelerin askeri, siyasi, ekonomik ve toplumsal durumları ile ilgili ayrıntılı bilgiler vermiş, yol boyunca gördüğü yerler hakkında değerlendirmeler yapmıştır Bu devletlerin Osmanlı Devleti ile olan ilişkilerini inceleyerek muhtemel gelişmelerle ilgili tekliflerde bulunmuştur 3) Hamilet-ül-Kübera: Eserde 39 tane kızlar ağasının hal tercümesi anlatılmıştır 4) Hülasat-ül-İtibar: 1768-1774 Osmanlı Rus Savaşı hakkında görüş, tenkit ve intibalarını anlatmaktadır 1781de yazılan eser üç sefer basılmıştır 5) Zülaliyye, 6) Coğrafya-ı Cedid, 7) El-İstinas fi Ahval-il-Efras