Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî

ÖMER ZİYÂEDDÎN DAĞISTÂNÎ

Son devir Osmanlı âlim ve velîlerinden 1849 (H1266) senesinde Dağıstan'da Çerka'ya bağlı Miatlı köyünde doğdu 1921 (H1339) senesinde vefât etti Kabri, İstanbul'da Süleymâniye Câmii hazîresindedir Babası ulemâdan Abdullah Efendi olup, Avar Türklerindendir Gençliğinde Şeyh Şâmil'in ve onun oğlu Gâzi Mehmed Paşanın maiyetinde Ruslara karşı senelerce savaşıp cihâd etti Sonra İstanbul'a gidip tahsîlini yaptı Hocası Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî hazretleridir Ondan zâhirî ve bâtınî ilimleri öğrenip icâzet aldı

Hocası ona "Hâfız Ömer" diye hitâb ederdi Hıfzı çok kuvvetliydi Altı ayda Kur'ân-ı kerîmi ezberledi Ayrıca hadîs-i şerîf hâfızlığı da vardı Zübdet-ül-Buhârî ve diğer bâzı hadîs-i şerîf kitaplarını ezberlemişti

İlim tahsîlini tamamlayıp, icâzet aldıktan sonra, 1880 senesinde Edirne'de ikinci ordu alay müftülüğüne tâyin edildi On altı sene bu vazîfeyi yaptı Sonra on üç sene Malkara ve iki buçuk sene Tekirdağ kâdılığı yaptı

Meşrûtiyetin îlânından sonra İstanbul'a, burada bir müddet kaldıktan sonra Medîne'ye gitti Orada Mısır Hidivi Abbâs Halim Paşa ile tanışıp dâveti üzerine Mısır'a gitti Bu sırada Birinci Dünyâ Harbi devâm ediyordu Bir ara Mısır'da İngilizler tarafından hapsedildi Sonra İstanbul'a döndü Dârülhilâfe Medreset-ül-Mütehassısînde mezhebler ve hadîs ilmi dersleri verdi Bu vazîfesinden sonra da Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî hazretlerinin dergâhında üçüncü halîfesi olarak irşâd vazîfesini üstlendi Ayrıca Râmûz-ül-Ehâdîs kitabını da okuttu

Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de kabûl etmedi

Uzun boylu, büyük yüzlü, ak sakallı ve vakarlı olup, çok cömertti Arapça, Farsça, Rusça ve Orta Asya Türk şivelerini bilirdi

Mevlîd-i Şerîf (Lezgî dilinde), Kısâs-ı Enbiyâ (Lezgî), Fetevâ-yı Ömeriyye, Buhârî Şerîf'ten Sünen-iAkvâl-i Nebeviyye, Hadîs-i Erbeîn, Usûl-i İlm-i Hadîs, Zevâidi Zebîdî, Kırâat-i Aşere, Âdâb-ı Kırâat-ı Kur'ân-ı kerîm, Miftâh-ül-Kur'ân, Mûcizât-ül-Enbiyâ (manzum), Mirât-ı Kânûn-ı Esâsî, Terceme-i Zübdet-ül-Buhârî adlı eserleri vardır

1) Zübdet-ül-Buhârî; c1, s3,6
2) Râmûz-ul-Ehâdîs; c1 (Mukaddime)
3) Sefînet-ül-Evliyâ; c2, s221