Nasıl Olsa Sonra Hatamı Düzeltirim(!)

“Hatalarımı nasıl olsa sonra telafi ederim” mantığıyla yanlış bir davranışı düzeltmeyi ertelemek, neden büyük bir tehlikedir? Bir mümin, gaflet sonucu bir hata yaptığında nasıl bir ahlak sergilemelidir?



“O gün tartı haktır Kimin tartıları ağır basarsa, İşte kurtulanlar onlardır Kimin tartıları hafif kalırsa, bunlar da ayetlerimize zulmedegeldiklerinden dolayı nefislerini hüsrana uğratanlardır” (A’raf Suresi, 8-9)

Şeytan her fırsatta insanı boş kuruntularla oyalamaya çalışır Mümine, Allah'ı, Kuran'ı ve ahireti düşünmeyi unutturmaya çabalar (Yüce Allah'ı tenzih ederiz) İşte 'Bir şey olmaz; nasıl olsa hatamı daha sonra düzeltirim' mantığı da, şeytanın bu oyunlarından biridir Mümin, şeytanın bu oyununa karşı son derece dikkatli olmalı; Allah'ın rızasını kazanabilmek için, vicdanının söylediği her söze uymalı, Kuran ahlakını tam anlamıyla hayatına geçirerek yaşamalıdır

Araf Suresi’ndeki ayetlerde bildirildiği gibi, Allah kıyamet günü herkesi hesaba çekecek ve işledikleri amellere göre insanlara cennet ya da cehennemle karşılık verecektir Dünyada salih amellerde bulunanlar, 'tartıları ağır geldiği için' cennetle mükafatlandırılacaklardır Allah'ın rızasını kazanmak için salih amellerde bulunmayan kişilerin ise tartıları hafif kalacak ve cehennemle karşılık göreceklerdir Bu nedenle cehennem azabından sakınmak isteyen ve bunun için çaba harcayan insanların, 'nasıl olsa daha sonra telafi ederim' diyerek üzerinde durmadıkları hatalarını bir kez daha düşünmeleri; Kuran ahlakına uygun olmayan her tavırdan süratle vazgeçmeleri gerekmektedir

Bu, zaten Allah'ın Kuran'da bildirilen, müminlerin yaşamaları gereken bir ahlaktır " Bir de onlar yaptıkları (kötü şeylerde) bile bile ısrar etmeyenlerdir" (Al-i İmran Suresi, 135) ayeti, müminin bir hatasını fark ettiği anda, süratle bu durumu telafi edecek bir ahlak göstermesi gerektiğini ortaya koymaktadır Ancak buna rağmen kimi zaman insanlar hata yaptıklarını anladıklarında da, vicdanlarını gereği gibi kullanmaz, bu durumu değiştirmekte acele etmezler Nefislerinin ve şeytanın da etkisiyle, bu hata içerisinde bir süre oyalanmayı kendilerine hak görürler Kimi zaman gurur ve enaniyet sebebiyle, kimi zaman insanların ne diyeceğinden çekinerek, kimi zaman da duygusallık, karamsarlık gibi Kuran ahlakına uygun olmayan ruh halleri içerisinde bu hatalarını sürdürmeye devam ederler Ancak bu, dünyada da ahirette de kayıp getiren çok büyük bir yanılgıdır

Müminlerin Hata Yaptıklarında Sergiledikleri Asil Tavır

Allah'ı ve ahireti düşünmeyen kişiler bir hata yaptıklarında, bunu din ahlakına göre değerlendirmedikleri ve kendi sığ kurallarıyla çözmeye çalıştıkları için işin içinden çıkamazlar Ayrıca hatayı hemen kabullenmeyi ya da süratle telafi etmeyi de çirkin görürler Müminlerin farkı ise, bu hatalı bakış açısından sıyrılmış olmalarıdır İnanan bir kimse için, bunların tam tersine, bir hatayı fark eder fark etmez hemen onun aksi bir tavra geçmek; doğru olana çağrıldığı zaman yanlış olanı hemen keskin bir tavırla terk etmek önemli bir iman alametidir Bu, o kişinin Allah'tan korktuğunun, iman ettiğinin ve ahirete inandığının açık alametleridir

Bu nedenle bir mümin hata yaptığında, bunu Müslüman ahlakı göstermek için bir fırsat bilip, Rabbimiz'e olan sevgisinin ve bağlılığının bir tecellisi olarak hatasından hemen vazgeçer "Nasıl olsa sonra telafi ederim" diyerek hatayı sürdürme mantığı ise, mümin ahlakına ve kişinin yaşaması gereken Allah korkusuna uygun bir tavır değildir

Bunun yanı sıra insanın, Kuran ahlakına uygun olmayan davranışlarının her birinin Allah Katında saklı kalacağını ve sorguya çekildiğinde karşısına çıkacağını da unutmaması gerekir Ortalama 60 yıllık ömrünün bir gününü Kuran ahlakına uygun olmayan bir tavırla geçiren bir insanı düşünelim Bu insan, ömründen bir günü Allah'ı hoşnut edemeden geçirmiş olacaktır Bundan sonra elbette tevbe edip Kuran ahlakına uygun davranabilir ve Allah'ın hoşnutluğunu kazanmayı umabilir Çünkü her insan için her zaman tevbe edip hatalarını telafi etme, Allah'ın hoşnut olacağını bildirdiği ahlaka ulaşabilme ve cennetin en üst makamlarına layık olabilecek bir ahlak elde edebilme imkanı vardır Ama yine de bile bile hatasını düzeltmediği o 'bir gün', o kişinin ahirette alacağı ecirleri eksik bırakmış olacaktır Bunun gibi birçok gününü gafil olarak yaşayan bir insan ise, o kadar günlük salih amel işleme imkanını bir kenara bırakmış ve o kadar günlük bir kayba girmiş olacaktır (Doğrusunu Allah bilir)

İnsanın Dünya Hayatındaki Her Anı Son Derece Kıymetlidir

İnsan ömrü, çok hızlı bir şekilde geçmektedir Her an; beklenmedik bir hastalık, kaza ya da hiçbir sebebi olmaksızın gelen ölüm, insanın bir sonraki gün salih amellerde bulunmasına, önceki günün hatasını telafi etmesine imkan bırakmayabilir Hiç kimsenin "sonra telafi ederim" diyebileceği, güvende olduğu, kesin yaşayacağından emin olduğu bir sonrası yoktur İnsan bu gerçeği de göz önünde bulundurarak hatalarından vazgeçmede, Allah'ın rızasını kazanacağı amellerde bulunmada acele etmelidir

Yapılması gereken;

Her anı Allah'a ve kadere tam teslimiyetle tevekkül ederek yaşamak,
Her şartta asıl olarak Allah'ın hoşnutluğunu hedeflemek;
Vesveseden, üzüntüden, boş işlerden yüz çevirmek,
Gurur, kibir, enaniyet, inat, umursuzluk gibi kötü ahlak özelliklerini terk etmek,
Yapılan hata sonrasında Kuran ahlakına uygun bir tavır sergilemektir


Kullarına karşı rahmet sahibi olan Allah, Kuran'da tevbe eden kullarını affedeceğini şöyle bildirmiştir:

“Ve hatırlayın, demiştik ki: "Şu şehre girin ve orada istediğiniz yerde bol bol yiyin, yalnızca secde ederek kapısından girerken 'dileğimiz bağışlanmadır' deyin; hatalarınızı bağışlayalım; iyilik yapanların (ecirlerini) artıracağız"” (Bakara Suresi, 58)

İlmi Araştırma Dergisi