Güzel Ahlak Tamamlandı

Abdullah DÂİ



Ebu Hureyre (ra)'ın rivayetiyle şöyle buyurur Rasulullah (sav): "Ben, ancak ahlakın güzelliklerini tamamlamak için gönderildim"(1) Güzel ahlak tamamlamak için gönderilen Rasulullah (sav)'in en güzel ahlak üzere olduğunu Rabbimiz Allah beyan buyurmaktadır: "Şüphesiz sen, pek büyük bir ahlak üzerindesin"(2)

Muttaki ve muvahhid mü'minlerin yegane önderi ve hayat örneği Rasulullah (sav)'in ahlakı, yani bütün hayatı, Kur'an-ı Krim'in amele dönüşmüş hali idi Bu hakikatı, muvahhid mü'minler arasında en sadik şahidlerden biri olan ve bütün mü'minlerin annesi Hz Aişe (ranha) beyan eder Sa'd b Hişam (ra) anlatıyor: "Ey mü'minlerin annesi, bana, Rasulullah (sav)'in ahlakını anlat, dedim Aişe:-Sen, Kur'an okuyorsun değil mi? Dedi -Evet, okuyorum dedim -İşte Nebiyallah (sav)'in ahlakı Kur'an idi, dedi"(3) Yegane hayat düsturumuz olan Kur'an;ı Kerim'in hayata uygulanışı olan önderimiz Rasulullah (sav)'in ahlak yapısını şöyle anlatıyor Mü'minlerin Annesi Aişe (ranha): -Rasulullah (sav) -dünya işlerinden- iki şey arasında muhay-yer kalındığında muhakkak onlardan -günah olmadığı müddetçe- en kolayını alırdı Eğer günah gerektirecek olursa, o kolay şeyden insanların en uzak bulunanı Rasulullah olurdu Rasulullah, kendisi için kin tutup öc almamıştır Ancak Allah'ın hürmetine saygısızlık edilmesi hali müstesnadır İşte bu halde yapılan hürmetsizlik sebebiyle Allah için (öfkelenir) intikam alırdı(4) Önderimiz Rasulullah (sav) muvahhid mü'minler için yegane hayat örneği olup, O'na iman ile itaat etmek, Allah'ın rızasını ve sevgisini kazanmak, hayat önderi ve örneği Rasulullah (sav)'e tabi olmak ile mümkün olur Şöyle buyurur Rabbimiz Allah (azze ve celle): "Andolsun, sizin için Allah'ı ve ahiret gününü umanlar ve Allah'ı çokça zikredenler için Allah'ın Rasulünde güzel bir örnek vardır"(5) "De ki: Eğer siz, Allah'ı seviyorsanız bana uyun, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı affetsin Allah, bağışlayandır, esirgeyendir" "De ki: 'Allah'a ve Rasulü'ne itaat edin' Eğer yüz çevirirlerse şüphesiz Allah, kafirleri sevmez"(6) Mesruk (ra) anlatıyor: "Bizler, Abdullah İbn Amr (ra)'ın beraberinde oturuyor, O da bize hadis tahdis ediyordu Bu sırada: -Rasulullah (sav) aşırılık yapıcı seciyede değildi, aşırılık yapıcı da olmamıştır Muhakkak olan şu ki: -Sizin en hayırlı olanınız, ahlakı en güzel olanınızdır, buyurur dururdu"(7) Ebu Hüreyre (ra)'dan: "Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: Mü'minlerin iman bakımından en mükemmel olanları, ahlak bakımından en güzel olanlarıdır"(8) Usame b Şerik (ra) anlatıyor: "Rasulullah (sav)'in yanında oturuyorduk Sanki başımızın üstünde kuş varmış gibi sessiz ve hareketsiz duruyorduk O sırada bir grup insan gelerek, Rasulullah'a: -Allah'a, kullarından en sevgili olanı hangisidir? Dediler Rasulullah (sav) de: Ahlakı en güzel olanıdır"(9) Ahlakı en güzel olan, Rasulullah (sav)'dir Bir de O'na itaat eden ve sünneti üzere yaşayan muvahhid mü'minlerdir Hayat önderi ve örneği Rasulullah (sav)'in güzel ahlakıyla ahlaklanan muvahhid mü'minler, Rasulullah (sav)'in en sevdiği şahsiyetlerdir Amr b Şuayb (ra), babasından, O da dedesinden rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bana en sevgili olanınızı ve kıyamet günü oturma bakımından bana en yakın olanınızı size haber vereyim mi?" Hazır bulunan topluluk sükut etti Rasulullah (sav), iki veya üç defa bu sözü tekrarladı Topluluk: -Evet (haber ver) ya Rasulullah, dedi Rasulullah (sav): "Ahlak bakımından en güzelinizdir" buyurdu(10) "Abdullah İbn Amr (ra)'dan: Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: Eğer sende şu dört özellik varsa, dünyadan kaybettiğin önemli değil: Doğru sözlülük, emanetin korunması, ahlak güzelliği, yemede haramdan korunup helali gözetmek"(11) Dünyanın hangi bölgesinde olursa olsun, hangi ırkın, hangi rengin ve hangi dilin mensubu olursa olsun bütün mü'minler kardeş olup bir vücudun organları gibidirler Bir milletten ve bir ümmetten olan muvahhid mü'minler, kadınıyla erkeğiyle, genci ve ihtiyariyle tabi olup izi üzere yürüyecekleri tek önder Rasulullah (sav)'dir Bütün mü'min Müslümanlar, gerek ferdi, gerek ailevi, gerekse toplumsal yaşantılarında, Allah'ın emredip razı olduğu ve Rasulullah (sav)'in öğretip gösterdiği gibi davranmalıdırlar Dünyada izzet ve şeref üzere yaşamak, Allah'a ve Rasulü (sav)'e tabi olmakla gerçekleşir Hayati bütün meselelerde Allah'ın hükümleri olan Kur'ana ve O'nun hayatta uygulanış şekli olan Rasulullah (sav)'in sünnetine tabi olan ferd ve toplum huzura kavuşur Her türlü maddi ve manevi krizden kurtulan bir sevi-yeye ulaşır Alemlerin yegane Rabbi Allah, muvahhid mü'minlerin kurtuluşa erdiklerini beyan buyurdukları mü'minlerin vasıflarının, önderimiz Rasulullah (sav)'in ahlakı olduğunu mü'minlerin annesi Aişe (ranha) beyan eder Yezid İbn Babenus (ra) anlatıyor: "Hz Aişe'nin yanına varıp dedik ki: -Ey Mü'minlerin Annesi, Rasulullah (sav)'in ahlakı ne idi? Hz Aişe (ranha) şöyle dedi: -O'nun ahlakı Kur'an idi Mü'minun suresini okur musunuz? 'Mü'minler, gerçekten felah bulmuştur'dan itibaren oku, dedi Yezid demiştir ki: Ben de: 'Mü'minler, gerçekten felah bulmuştur'dan itibaren 've onlar, ırzlarını koruyanlardır'a kadar okudum" (Mü'minun, 23/1-5) Aişe (ranha) şöyle dedi: -İşte bu vasıflar, Rasulullah'ın ahlakı idi(12) Mü'minlerin annesi Aişe (ranha)'nın işaret ettiği Mü'minun suresinin ilk ayetlerindeki mü'minlerin vasıfları şöyle beyan edilmiştir Rabbimiz (azze ve celle) tarafından: "Mü'minler, gerçekten felah bulmuştur Onlar namazlarında huşu içinde olanlardır Onlar, tümüyle boş şeylerden yüz çevirenlerdir Onlar, zekata ilişkin (söz ve görevlerini) yerine getirenlerdir Ve onlar, ırzlarını koruyanlardır Ancak eşleri ya da sağ ellerinin sahib olduklarına karşı (tutumları) hariç Bu konuda kınanmış değildirler Fakat kim bundan ötesini ararsa, artık onlar sınırı çiğneyenlerdir (Yine) onlar, emanetlerine ve ahidlerine riayet edenlerdir Onlar namazlarını da (titizlikle) koruyanlardır İşte (yeryüzünün hakimiyetine ve ahiretin nimetlerine) varis olacak onlardır Ki onlar, Firdevs (cennetlerin)e de varis olacaklardır İçinde de ebedi olarak kalacaklardır"(13) Her muvahhid mü'min Müslüman, bir kez daha kendine dönmeli, nefsini hesaba çekmeli ve tamamlanmış güzel ahlak sahibi olma konusunda kendisini kontrol edip noksanlıklarını tamamlamalıdır u 1) İmam Buhari, Edebü'l-Müfred, B 135, Hds 273 / İmam Malik, Muvatta', Kitabü Hüsnü'l-Hulk, Hds 8 İmam Suyuti, Camiu's-Sağir Muhtasarı, Tercüme ve Şerhi, Çev İsmail Mutlu, vdğ İstanbul, 1996, C 2, Sh 65, Hds 1422 (258) Hakim, Müstedrek ve Beyhaki, Şuabu'l-İman'dan / 2)Kalem, 68/4 / 3)Sahih-i Müslim, Kitabu Salati'l-Müsafirin, B18, Hds 139 / Sünen-i Nesei, Kitabu Kıyamu'l-Leyl, B 2, Hds 1601 / Sünen-i Ebu Davud, Kitabu Salati'l-Tatavvu, B 26, Hds 1342 / Sünen-i Darimi, Kitabu's-Salat, B 165, Hds 1483 / 4)Sahih-i Buhari, Kitabu'l-Menakıb, B 23, Hbr 67 / Sahih-i Müslim, Kitabu'l-Fedail, B 20, Hbr 77 / Sünen-i Ebu Davud, Kitabu'l-Edeb, B 5, Hbr 4785 / İmam Malik, Muvatta', Kitabu Hüsnü'l-Hulk, Hbr 2 / İmam Buhari, Edebü'l-Müfred, B 135, Hbr 274 / 5)Ahzab, 33/21 / 6)Al-i İmran, 3/31-32 / 7)Sahih-i Buhari, Kitabu'l-Edeb, B 39, Hds 64 / Sahih-i Müslim, Kitabu'l-Fedail, B 16, Hds 68 / 8)Sünen-i Ebu Davud, Kitabu's-Sünne, B 16 Hds 4682 / Sünen-i Tirmizi, Kitabu'r-Rada, B 11, Hds 1171 / Sünenk-i Darimi, Rikak, B 74, Hds 2795 / 9)İmam Hafız el-Munziri, Hadislerle İslam-Terğib ve Terhib, Çev AMuhtar Büyükçınar, Vdğ İst, TY C 5, Sh 264, Hds 25 Taberani ve İbn Hıbban, "Sahih"inde rivayet etmişlerdir Taberani'nin ravileri, sahih hadis konusunda hüccet kabul edilirler İmam Suyuti, Age, C 1, Sh 86, Hds 134 (218) Taberani, Mu'cemu'l-Kebir'den / 10)İmam Buhari, Edebü'l-Müfred, B 135, Hds 272 / İmam Hafız el-Munziri, Age, C 5, Sh 262, Hds 21 İmam Ahmed b Hanbel ve İbn Hıbban "Sahih"inde rivayet eder / 11)Ahmed b Hanbel, Müsned, C 2, Sh 177 / İbn Kesir, Hadislerle Kur'an-ı Kerim'in Tefsiri, Çev Dr Bekir Karlığa, Dr Bedrettin Çetiner, İst 1986, C 12, Sh 6616 Taberani'den İmam Buhari, Edebü'l-Müfred, B 138, Hbr 288 / 12)İmam Buhari, Edebü'l-Müfred, B 144, Hbr 308 / İbn Kesir, Age, C 10, Sh 5544, Nesei'den / 13)Mü'minun, 23/1-11 Tefsiri için bkz İmam Kurtubi, el-Camiu li Ahkami'l-Kur'an, Çev MBeşir Eryarsoy, İst, 2001, C 12, Sh 164, vd / İbn Kesir, Age, C 10, Sh 5544, vd