Hz. İbrahim (A.S) Hakkında İleri Sürülen Üç Yalanı

PEYGAMBERLERİN MA'SUMİYETİ

Hz İbrahim (as) Hakkında İleri Sürülen Üç Yalanın Mahiyeti Nedir?:


Görünüşte Hz İbrâhîm (as)'in masum olmadığına işaret eden ve sünneti Nebevide geçen hadise gelince İşte bu, Resulullah (sav)'in şu sözünde geçmektedir:

"Hz îbrâhîm (as) sadece üç yalan söylemiştir Bunlardan İkisi, Allah'ın zatıyla ilgili; biri, 'Ben hastayım' (Saffât: 37/89) sözüdür, diğeri de, 'Aksine o (putları kırma) işini putların şu büyüğü yapmıştır' (Enbiyâ: 21/63) sözüdür Birisi de, Temiz hanımı Sare hakkındadır (Bu olay da şöyle olmuştur: ) 'Hz İbrâhîm (as), zalim birinin diyarına (Mısır'a) beraberinde hanımı Sare de olduğu halde gelmişti Bunlar, zalim kralın memleketine girince, (şehrin giriş kapısında görevli) adamlardan biri, Hz İbrahim'i ve hanımı Sare'yi gördü Hemen krala gidip, 'senin memleketine beraberinde insanların en güzeli bir kadında 'bulunan bir adam girdi (İnsanlar, ondan daha güzel yüzlüsünü ve güzelini şimdiye kadar görmemiştir O, sizden başkasına layık değildir)' dedi

Kral derhal adamlarından birisini, Hz İbrahim'e gönderip onu huzuruna getirtti Kral, Ona:

- (Beraberinde bulunan) bu kadın kimdir?' diye sordu Hz İbrâhîm, (Sare hakkında) 'benim hatumımdir!' diyecek olursa onun yüzünden, kendisinin öldürüleceğinden çekindiğinden dolayı):

- Kız kardeşimdir' dedi ve bunun üzerine Hz İbrâhîm, tıemen hanımı Sare'nin yanma gelip ona:

- Bu zorba, senin, 'benim hanımım' olduğunu öğrenirse, senin için bana galebe çalar Eğer sana (benim, neyin olduğunu) soracak olursa, 'kız kardeşim olduğunu söyle! Çünkü sen, zaten İslami yönden (din) kardeşimsin' Bu yeryüzünde senden ve benden başka bir mümin bilmiyorum' dedi

Kral, (adam göndererek) Sare'yi yanma getirtti Sare'de geldi (Sare'nin gidişinin akabinde) Hz İbrâhîm hemen namaza durdu Sare, kralın yanına girince, kral, (onu, ayakta karşıladı Fakat) elini ona uzatamadı Eli, şiddetli bir şekilde tutulu kaldı Artık ayaklarıyla tepinmeye başlamıştı Sare'ye:

- 'Elimi salması için Allah'a dua et! Sana bir zarar vermeyeceğim!' dedi Sare'de, Allah'a dua etti Bunun üzerine kralın eli, -eskisi gibi- serbest bırakıldı Ama kral, ikinci defa tekrar Sare'ye sataşmak istedi Fakat eli, önceki gibi veya ondan daha şiddetli bir şekilde tutuldu Sare'ye:

- 'Elimi salması için Allah'a dua et! Sana bir zarar vermeyeceğim!' dedi Sare'de, Allah'a dua etti Bunun üzerine kralın eh, -eskisi gibi- serbest bırakıldı Kral, kadını getiren adamı (veya muhafızlarından birini) çağırıp ona:

- 'Sen bana insan değil, bir şeytan getirmişsin Bunu ülkemden hemen çıkar!' diye emir verdi Kral, (Sare'de gördüğü bu haİlerden dolayı) ona, 'Hacer'i' hediye olarak verdi Bunun üzerine Sare, Hz İbrahim'in yanma geldi O sırada Hz İbrâhîm, namaz kılıyor (ve Allah'a dua ediyordu) Sare'nin geldiğini hissedince, namazını bitirip ona eliyle işaret ederek:

- 'Nasılsın? Ne haber' dedi Sare'de:

- '(Hayırdan başka bir şey yoktur!) Allah, tam zamanında kafirlerin hilesini geri çevirdi (Bana zarar vermek için uzattığı eli, Allah tarafından tutula kaldı) ve (Kral) bana da, Hacer'i hediye olarak verdi' dedi"

Ebu Hureyre (ra): 'Ey gök suyu (ile faydalanan kimselerin) oğulları! Bu kadın (Sare), sizin annenizdir' dedi"[66]

Bu hadisi, Buhârî ve Müslim rivayet etmiştir

Bu hadisi şerif de, Hz İbrâhîm (as)'ın masum olmadığını gösteren herhangi bir delil yoktur Aksine bu hadisi şeriften, Hz İbrâhîm (as)'rn masum olduğu anlaşılmaktadır Çükü Hz Peygamber (sav), bu üç yalanla; hakiki anlamda olan yalanı kastetmemiştir Hz Peygamber (sav) bu sözüyle, ancak sanki Hz İbrâhîm (as)'in yalan gibi görünen ama aslında yalan olmayan haberlerim açıklamayı istemişti Bunun ise hakiki ve asıl şekli yalan değildir

Hz İbrâhîm (as)'ın kavmine olan, "Ben hastayım" (Saffât: 37/89) ve "Aksine o (putları kırma) işini, putların şu büyüğü yapmıştır" (Enbiyâ: 21/63) sözlerine gelince ise bunlar; kavmi ve onların taptıkları ilahlarla, alay etme ve hakaret etme cinsinden olan sözlerdir Buna göre Hz İbrâhîm (as), "Ben, hastayım" (Saffât: 37/89 ) sözüyle; Mecazi olarak, "Ben; sizin işitmeyen, fayda sağlamayan ve sahibine bir şey kazandırmayan bu putlara uymanızdan dolayı hastayım" demek istemiştir: Nitekim bir kimse manen hasta olduğunda, bedenen de hasta olur

Hz İbrâhîm (as), hususi olarak; kavmini, cehalet ve sapıklık içerisinde gördüğünden dolayı onları, hidayete ve dosdoğru yola böyle söylemekle davet etmiştir Fakat onlar, sapıklık ve cehalet içerisinde gözleri görmeyen kör kimseler gibi kaldılar! Kendilerine yapılan hakikati vergerçeği göremediler!

Hz İbrâhîm (as)'m, "Aksine o (putları kırma) işini, putların şu büyüğü yapmıştır" (Enbiyâ: 21/63) sözüne gelince ise bu söz; hakiki anlamda söylenilmiş bir yalan değildir Ancak bu, sözün kesin bir hüccet ve parlak bir delil cinsinden olan söz gibidir Zira Hz İbrâhîm (a,s), kavmine, bu konu ile ilgili delilleri getirmek istediği sırada ona; "Bu putları kıran kimdir?" diye sordular Hz İbrâhîm (as)'da; kavmini ve putları alay ederek ve hakaret eder bir vaziyette, büyük puta işaret etmiştir Daha sonra da Hz İbrâhîm (as), söylemiş olduğu bu sözden dolayı kavmini şaşırmış olarak gördüğünde, onlara, şu susturucu cevabı vermiştir:

"Eğer konuşabiliyorlarsa, (bu kırma işini,) kırılan putlara Sorun!"(Enbiyâ: 21/63)

Hz İbrâhîm (as)'ın, hanımı Sare ile ilgili "Sen kız karde-şimsin" sözüne gelince ise, bu sözle ancak; "İnanç ve iman kardeşliği kastedilmiştir Nitekim Yüce Allah, din kardeşliğiy-le ilgili olarak şöyle buyurmaktadır; "Müminler ancak kardeştirler" (Hucurat: 49/10)

Yüce Allah, bu sözüyle, soy kardeşliğini değil, din kardeşliğini kastetmiştir Çünkü Sare, Hz İbrâhîm (as)'m kız kardeşi değil, hanımıydı

Bu sözlerin hepsi sadece üstü kapalı söylenen sözlerden olup sahibini cezalandırmayan ve işleyene de günah gerektirmeyen, yalandan sayılmayan sözlerdir

Nitekim Araplar, üstü kapalı söylenen sözlerden dolayı söyleyen kimsenin sorumlu tutulamayacağına ile ilgili şöyle derler: "Kuşkusuz üstü kapalı konuşmayla, yalandan uzak kalınır"[67] Yani "Üstü kapalı konuşma; Müslüman bir kimsenin, haram olan yalana düşmesini engeller'1 demektir

Hz İbrâhîm (as)'m bu sözünde de, Peygamberlerin masum oluşuna zarar verici kasten yalan söylemeyi gösteren bir unsur yoktur Sadece bu söz, mubah olan üstü kapalı sözler cinsindendir Allah, hakkı söyleyen ve dosdoğru yola iletendir [68]




[66] Buharî, Enbiyâ 9, Büyü' 100, Hibe 36, Nikah 12, İkrah 6; Müslim, Fezail 154 (2371); Ebu Dâvud Talak 16 (2212); Tirmizî, Tefsir Sure-i Enbiyâ (3165) (ç)

[67] Buharı, bu hadisi, Edeb bölümünün 'üstü kapalı konuşmada yalandan uzak kd-nıa' babında rivayet etmiştir (Buharî, Edeb ! 16) (ç)

[68] Muhammed Ali Sâbûnî, Peygamberler Tarihî, Ahsen Yayınları: 148-151

[69] Yûsuf: 12/30-31

Muhammed Ali Sâbûnî, Peygamberler Tarihî, Ahsen Yayınları: 152-153