Hz. Mûsâ (A.S)'In Mısır'a Tekrar Dönmesi

Hz Mûsâ (as)'ın Mısır'a Tekrar Dönmesi ve Cenab-ı Allah ile Tur Dağında Konuşması


Hz Mûsâ (as), Medyen ülkesinde on sene kaldıktan sonra kalbine vatanının özlemi düştü Bunun üzerine vatanı olan M ı-sır ülkesine hanımı ve çocuklarıyla dönmeye karar verip yola koyuldu


Bir ara Hz Mûsâ (as), soğuk karanlık bir gecede yolunu şaşırdı Yanlışlıkla Tur dağının sağ tarafına kadar gelmişti Fakat önüne çıkan dağ geçidinden hangisine gideceğine dair bir işaret bulamadı Hava şartlarının çok kötü olmasından d olayı ateş yakıp çevresini ve ailesini ısıtmak için çakmağını çıkarıp çaktı Ama çakmak ateş çıkarmadı Üstelik çakmağı tutuştur a-cak bir şeyde bulamadı Gecenin bütün karanlığı ve soğukluğu şiddetlenmişti


Aynı zamanda Hz Mûsâ (as)'m hanımı da hamile idi Bu sırada hanımının doğumu da yaklaşmıştı Bunun üzerine hanımını bir yere oturttu Bir yandan kötü hava şartları ve bir yandan da hanımının hamile olması Hz Mûsâ (as)'ı şaşkınlığa uğramıştı Ne yapacağını şaşırmıştı Bu durumunu gidermek için bir ayağa kalkıyor, bir oturuyordu Belki bir şey görürüm veya bir şey işitirim diye utku gözetlemeye başladı Hz Mûsâ (as) bir ara böyle bir durumda iken Tur dağının yan tarafında bir ışık gördü Onu da, bir ateş zannetti


Nitekim Yüce Allah, Hz Mûsâ (as)'ın bu durumunu şöyle anlatmaktadır:


"Hani Mûsâ (Tur dağının yan tarafında) bir ateş görmüştü de ailesine durun! Ben bir ateş gördüm Size ondan bir kor getiririm veya ateşin yanında bir yol gösteren bulurum' demişti" (Tâhâ: 20/10)


Hz Mûsâ (as), Tur dağının yakın bir yerine ulaştığında gökten orada bulunan bir ağaca doğru uzanmış büyük bir ateş demeti gördü Hz Mûsâ (as), gördüğü şeyden dolayı şaşırmı ş-tı Fakat Hz Mûsâ (as) ateşe yaklaştıkça -ateş ağaca indiğinden dolayı- ağaç geri geri çekilmeye başladı Hz Mûsâ (as), ağacın geri geri çekildiğini görünce korkup geri dönmeye k a-rar verdi Bu sırada Cenab-ı Allah'ın hitabını işitti Allah ona ayakkabısını çıkartmasını ve daha sonrada şu kutsal olan Tuva vadisine girip Tur dağına yaklasmcaya kadar gitmesini emretti Çünkü Cenab-ı Allah, bir yandan onunla konuşuyor Daha sonrada onu Peygamber olarak seçiyor ve peygamberliğ ini tebliğ etmesi için Firavuna gönderiyor


Nitekim Yüce Allah, Hz Mûsâ (as)'m bu durumunu Tâhâ Sûresinde topluca şöyle anlatmaktadır:


"(Ey Muhammedi) Mûsâ 'nın haberi sana geldi mi? Hani Mûsâ (Medyen'den vatanı olan Mısır'a dönerken kötü hava şartlarının yüzünden yolunu şaşırmış ve bu sırada Tur dağının yan tarafında) bir ateş görmüştü de ailesine (beraberinde bulunan hanımına ve çocuklarına olduğunuz yerde) durun (ve ayrılmayın) Ben (uzakta) bir ateş gördüm- Size ondan bir kor (bir değneğin ucunda veya fitil haline getirilmiş otları tutuşturarak oradan bir ateş) getiririm veya ateşin yanında biryol gösteren (yanlışlıkla girdiğimiz bu yolu bilen veya bana yolu gösterecek kimseleri) bulurum' demişti


Ateşin yanına gelince[47]: 'Ey Mûsâ! Şüphesiz Ben, (sana hitap eden ve seninle konuşan) senin Rabbinim (Ayaklannda-ki) ayakkabılarını çıkart Çünkü sen, kutsal (tertemiz veya mübarek kılınmış) Tuva vadisindesin ve Ben, seni (peygamberliğe) seçtim Şimdi (sana) vahyolunanlan dinle[48]


"Şüphesiz ki Ben Allah'ım! Benden başka hiçbir "ilah" yoktur


- Öyleyse (beni dinle, bana itaat et ve bana hiçbir kimseyi | ortak koşmaksızın yalnızca) bana ibadet et


-Beni (her an ve her zaman) hatırlamak için namaz kıl[49]


-Kıyamet mutlak olarak gerçekleşecektir


-(Fakat Ben onun) vaktini (insanlardan) gizli tutarım


-Her canlı (dünyada iken) işlediğinin karşılığını görsün diye (kıyameti mutlaka gerçekleştireceğim)


- O'na (kıyametin kopacağına) inanmayan, kıyametin kopacağını tasdik etmeyen ve (Benim emirlerime muhalefet konusunda) arzularının peşinden giden kimse, seni bundan (kıyametin kopacağına inanmaktan, tasdik etmekten ve kıyamet için hazırlanmak maksadıyla amel etmekten) alıkoymasın Yoksa helak olursun"[50]


İşte Hz Mûsâ (as) böylece Peygamber seçildi ve "Tur-u Sina" diye isimlendirilen Tur dağının yanında Rabbiyle böyle konuştu Bu konuşma sırasında Allah, ona Firavuna ve onun hanedanına karşı peygamberliğinin doğruluğunu gösteren mucize vermişti Bu mucize ise "asa" ile "el" mucizesi idi Ayrıca Allah, ona, kendisine davet etmesi için Firavuna gitmesini emretti Bunun üzerine Hz Mûsâ (as), Rabbinden; risâleti tebliğ ederken kendisine yardımcı olması için kardeşi Harun'u da kendisiyle birlikte Peygamber olarak göndermesini istedi Nitekim Yüce Allah, Hz Mûsâ (as)'m bu isteğini şöyle anlatmaktadır:


"Mûsâ: 'Rabbitn! Doğrusu ben, onlardan (Firavun hanedanından) bir kişi öldürdüm (Oraya gittiğimde bundan dolayı beni buldukları takdirde) beni öldürmelerinden korkarım Kardeşim Harun'un dili, benimkinden daha düzgündür Onu, benimle birlikte yardımcı olarak (Peygamber) gönder ki, (Hâtûn, gerek duyulacak yerlerde) beni tasdik etsin Çünkü (Firavun ve onun hanedanına tek başına gittiğim takdirde) beni yalanlayacaklarından korkarım" dedi Bunun üzerine Allah: 'Senin (bu) gücünü, kardeşin (Hârûn) ile pekiştireceğiz İkinize de öyle bir güç vereceğiz ki onlar, ayetlerimiz sayesinde size erişemeyeceklerdir (Onlar, sizin tebliğiniz karşısında size zarar verme imkanını bulamayacaklardır)' buyurdu "[51]


Bazı tefsirciler[52] bu konuda şöyle demektedirler: Hz Mûsâ (as), bu ateşe yaklaştığında ateşin gökten orada bulunan bir ağaca doğru uzandığım ve bu ateşin dumansız ve büyük bir ateş olduğunu ve ateşi yeşil bir ağacın içinde alevlenmekte o1duğu halde ağacın yeşilliğini artırmaktan başka bir şey yapm a-dığıtıı gördü Hz Mûsâ (as), bu duruma çok şaşırmıştı Üstelik Hz Mûsâ (as), ateşe yaklaştığında -ateş ağaca indiğinden dolayı- ağacın kendisinden uzaklaştığını görünce korkusu daha da arttı ve geri dönmeye karar verdi Bu defa da ateşin alevi kendisine doğru yaklaşıyordu Bunu gören Hz Mûsâ (as), ne yapacağını şaşırmıştı ki tam bu sırada Rabbi ona Ku tsal Tuva vadisinde seslendi Yüce Allah, ona ilk önce, bastığın yerin kutsal bir yer olmasından dolayı tazim ve saygı göstererek a-yakkabısraı çıkartmasını emretti Ayrıca ona sağ elinde bulunan asayı yere atmasını emretti Bunun üzerine o da onu yere attı Elinde olanı yere attığında asa, koşan bir yi lan oluvermişti Daha sonrada Allah ona, elini koltuğunun altına yani koynuna koymasını ve sonrada geri ç ıkarmasmı emretti Hz Mûsâ (as) elini koynundan çıkardığında el inin bembeyaz olduğunu ve güneş gibi pırıl pınl parlamakta olduğ unu gördü[53]





[47] Kasası 28/30'da bu nidanın, ağaç cihetinden geldiği bildirilmektedir, (ç)


[48] Merhum Said Havva, bu ifadeden şu sonuçlan çıkarmaktadır: "İlk önce Yüce Allah Hz Mûsâ (as)'a takınacağı tavırda mütevazi olmasını öğretti Çünkü, ayakkabılarını çıkartması emrini verdi Sonrada edebini takınmasını istedi Buda şunu göstermektedir; edebin Öğretilmesi ve öğrenilmesi, terbiyede sağlıklı bir başlangıçtır Nice eğitici var ki edebi öğretmekle işe başlamadığından, hiçbir şey elde edememiş ve onun öğrettikleri kendi aleyhine sonuç vermiştir Bu bakımdan, her bir resulün, kavminden takva ve İtaat olmak üzere iki şey istendiğini görmekteyiz, ilmi elde etmek hakkını vermeleri gerekir"


(Said Havva, el-Esâsi fi't-Tefsir, 9/34} (ç)


[49] Bu Tevhidden sonra namazdan daha büyük fariza olmadığının bîr delilidir, (ç)


[50] Tâhâ: 20/9-16 (Benzeri ayetler için bkz: Kasas: 28/29-32, Nemi: 27/7-12; Naziâl: 79/15-16) (ç)


[51] Kasas: 28/33-35 (Benzeri ayetler için bkz: Tâhâ: 20/25-39) (ç)


[52] Bkz: Taberî, Tarih 1/206-207; İbnü'1-Esîr el-Kâmil, 1/178-179 (ç)


[53] Konuyla ilgili ayetler için hkz: Nemi: 27/12, Kasas: 28/32 (ç)


Muhammed Ali Sâbûnî, Peygamberler Tarihî, Ahsen Yayınları: 410-414