Erkânla İlgili Vazifeler

Erkânla İlgili Vazifeler Üçtür

1 Rükû ve secdeyi hafif yapmalı ve bunlardaki tesbihleri üçten fazla okumamalıdır Çünkü Hz, Enes'in şöyle dediği rivayet edilmektedir:
Allah Rasûlü'nden namazının herşeyi tamam olduğu halde daha seri namaz kılan kimse görmedim!130
Enes b Mâlik (ra), Medine vâlisi Ömer b Abdülaziz'in arkasında namaz kıldığı zaman şöyle demiştir: 'Hz Peygamber'in namazına, şu gencin namazından daha çok benzeyen bir namaz görmedim Biz Allah Rasûlü'nün arkasında namaz kılarken rükû ve secdelerde onar defa tesbih getirirdik'131
Mücmelen rivâyet edildiğine göre ashâb-ı kirâm (ra) şöyle demişlerdir:
Biz Allah Rasûlü'nün arkasında namaza durduğumuzda rükû ve secde de onar defa tesbih getirirdik132
Bu şekildeki kıraat güzeldir, fakat cemaat çoğaldı mı tesbihleri üçer defa yapmak ve kısa kesmek daha güzeldir Eğer kendisini sadece dine adayan kimselerden başka cemaat yoksa o vakit tesbih sayısını on'a çıkarmakta bir beis yoktur İşte bu konuda vârid olan çeşitli rivayetlerin bu şekilde telifi mümkündür
İmamın, başını rükûdan kaldırırken 'Semiallâhu limen hamideh' demesi gerekir
129) Buhârî ve Müslim, (Câbir'den) Ancak bunların rivayetinde Târık sûresinin zikri yoktur Bu sûrenin zikri Beyhakî'ye göre sâbittir
130) Buhârî ve Müslim
131) Ebu Dâvud ve Nesaî, (hasen bir senedle) İbn Kattan'a göre zayıftır
132) İmam Irâkî bu şekilde müstakil bir hadîse tesadüf etmediğini kaydettikten sonra, bunun bir Önceki hadîsin parçası olması ihtimali
üzerinde durmuştur

İmama Uymanın Keyfiyeti

2 Cemaat rükû ve secdeyi, kılı kılına imamla beraber değil, aksine ondan sonra yapmalıdır İmama uyan, imamın alnı secde yerine varmadan önce secde etmemelidir; çünkü sahâbe-i kiram, Hz Peygamber'e bu şekilde uymuşlardır Cemaat, imam tam rükûa varmadan, rükûa gitmemelidir
Denildiğine göre, insanlar namazdan üç grup olarak çıkarlar:
ı) Yirmibeş namazla çıkanlar (Yani namazlarını yirmibeş namazın faziletine nâil olarak bitirenler) Bunlar, imamdan sonra rükûa varan ve yine ondan sonra tekbir alan kimselerdir
ıı) Bir tek namazla çıkanlar Bunlar da kılı kılına imamla beraber tekbir alıp rükû ve secdeye varanlardır
ııı) Namazdan namazsız çıkanlar Bunlar da imamdan önce tekbir alan ve ondan önce secde yapanlardır
İmanım rükûda iken yeni gelip cemaata iştirak etmek isteyen bir kimsenin cemaat faziletine nâil olması ve o rek'ata yetişmesi için bekleyip beklememesi hakkında ulemânın ihtilâfı vardır Ümit ederim ki, ihlâs ile yapılan böyle bir bekleyişte cemaat arasında herhangi bir tefrik sözkonusu olmamak şartıyla beis yoktur Zira imam namazı uzatmamak hususundaki hakları gözetmelidir

Teşehhüd Duası ve Hududu

3 Namazın uzamaması için teşehhüd duasını ancak teşehhüd
kadar uzatmalıdır Duayı yaparken sadece kendi nefsine duâ et
memeli, aksine bütün cemaatı kapsayan çoğul sigası kullanmalıdır
Allâhümmağfirlenâ (Allahım! Bizi affeyle!) demeli; Allâhümmağfirlî (Allahım! Beni affeyle!) dememelidir İmamın duada sadece kendi nefsini zikretmesi mekruh görülmüştür
Teşehhüd'de, Hz, Peygamber'den vârid olan şu beş kelime ile Allah'a sığınmakta hiçbir beis yoktur133
Cehennem ve kabir azâbından sana sığınırız Yâ rabb! Hayat ve ölümün ve mesih-deccâlın fitnesinden sana sığınırız Yâ rabb! Herhangi bir kavmin başına fitneyi koparmak istediğin zaman, bizleri buna bulaştırmaksızın huzur-u ilâhîne al!
Deccâl'a, bütün yeryüzünü gezeceği için 'mesih' denilmiştir Bazı kimseler de ona, gözleri kör olduğu için 'mesih' denildiğini söylemişlerdir


İmam Gazali