Beni Kör Kuyularda, Merdivensiz Bırakma

Âşık düşerken kuyuya, yoktur işinde alengir


Merdivensiz çıkartır Yâr, kopsa bile âdi zencir


Karanlık bir geceydi Çıkrık sâkin, dönmeye başladı Sessizliğin içinde, gelen sesi siz hayal edin Bakraç, çıkrığın zincirine bağlı olduğundan, o döner dönmez, harekete geçti


“–Ooff…” dedi, “Bıktım sana bağlı yaşamaktan! Kulpum elinde, oh, ne güzel, keyfince indirip çıkarıyorsun beni! Ne bu yaa! Bari geceleri rahat bırak!”


Bakraç, aslında öyle kötü huylu değildi Sadece, çok fazla iniş-çıkış yaşamış ve bundan ötürü yorgun düşmüştü Hani, en halîm selîm kişiyi bile, uykusunun olmadık yerinde, âniden uyandırıverseniz, ters bir şeyler söyleyebilir ya, bunun gibi…


Bakırdandı bakraç… Kuyunun başında senelerdir durmada, ne vakit bir susuza su lâzım olsa, kuyunun dibine salınıp, geri çıkmadaydı En büyük neşesi, işe yaramaktı O kadar ki, kim suyundan içer de “Hamdolsun!” der, bakraç o vakit, sevinçten sekerken, bir de bakmışsınız, kuyuya düşer Çıkrık böyle zamanlarda, “Âh yaramaz!” dercesine bakar, tatlı tebessümüyle, onu geri çeker Söyleşir, dertleşir, böylece geçinip giderlerdi


Çıkrık döner, döndükçe, kimi zaman aşağı, kimi zaman yukarı hareket ettirirdi bakracı Ne vakit aşağıya kuyunun dibine doğru inecek olsa, suyun serinliği ile ferahlar, esrârengiz ve bir o kadar da güzel duygular yaşardı bakraç Suya yaklaşmak, ona dokunmak, onun eşsiz serinliğini tatmak, ne kadar da büyük nimetti O çok yakıcı günlerde çıkrığa seslenir, “Hadi insaf et de, sal sulara beni, serinlet!” diye, neredeyse yalvarırdı Çıkrık, senelerin çalışanı, bakraçla nasıl geçinileceğini iyi bilir ve üşenmeden, bu talebi yerine getirirdi Anlayacağınız, nazlı alıştı bakraç Çıkrıkta bir merhamet, bir tatlılık… Âh, kim olsa sevinirdi


Bakraç bazen, çıkrığın kendisi yüzünden çok yorulduğunu düşünüp, rahatsız olurdu


“–Sana eziyet ediyorum Senelerdir beni taşıyorsun Kâh dolu, kâh boşum, ama hep yükümü çekiyorsun” derdi


Çıkrık, büyük bir olgunlukla:


“–Sen bana yük değilsin, rahat ol…” diye cevaplasa da, bakraç bazen bunu çokça dert eder, “Âh sana çok sıkıntı oluyorum!” diye sızlanırdı


Çıkrık, “Hayır, sen bana dert değilsin!” diyecek olsa bundan da alınır, “Âhh, âh, görüyor musun bak, onun için dert bile değilim, ne ifade ediyorum ki zaten!” diye, içten içe küserdi


Anlayacağınız, bakracı memnun etmek apayrı bir sanat Hele de, özgür ruhlu bakraç, çıkrığa bu kadar bağlanmış kalmışken, mesele daha da çetin…


Bu sıralarda, hiç beklenmedik bir hâl geldi başa Bakraç, bu anlayışlı, naz çeken çıkrığa âşık oldu Demeyin ki, “Yok canım, hiç olur mu!” Vallâhi oldu Gelin, görün ki, işte ne olduysa zaten, bundan sonra oldu! İçinin dolduğu günlerden birinde bizim bakraç tutamadı, bütün hislerini açığa vurdu Gönlü zamanla, çıkrığa temelli kaydı Ne vakit biri gelse de, onun için kuyuya inmesi icap etse, zorlanır oldu Gün geldi, çıkrığın yanında daha çok kalabilmek için, kuyuya inmeyi istemez hâle geldi Çıkrık:


“–Hadi bakraç! Önceleri suya ineceğim diye nasıl da sevinirdin, ne oldu sana böyle, hadi söyle!” dediğinde:


“–Seninle biraz daha fazla yan yana olmak varken, neden beni kuyuya gönderiyorsun Senden başka derdim tasam kalmamışken, niye beni ellerin derdiyle üzüyorsun Hadi gel, bu gün de susuz gezsin insanlar Hem belki böylece, suyun kıymetini biraz anlarlar Bak işte, ben senden uzak düştüğüm zamanlarda, kıymetini nasıl da anladım Ne olur gönderme beni, hadi, bu sefer yan yana kalalım”


Fakat çıkrık her seferinde, bakraca hiç cevap vermeden, dönmeye devam etti Zira o da bir zamanlar bakracın yaşadığı hislerle dopdoluydu ve bir işe yaramak arzusuyla, her geleni “Hızır” bilmeye, bu sebeple kendince dönmeye azmetmişti İşte, gün oldu, devran döndü, bakracın derdi çıkrık, çıkrığın derdi hizmet oldu Deyin ki, değişmeyen tek şey, değişmek değil de nedir? Fakat bu hâl, zaman içinde, bakracın zoruna gitmeye başladı


“–Âh âh!” dedi, “Önceden nazımı çeker, derdimi bölüşürdün Ne oldu da artık, yüzüme bakmaz oldun Söyle, içimdeki sırrı verdim de, kıymetten mi düştüm Ne değişti söyle!”


Çıkrık, sustu…


“–Hâin! Zâlim! Senin şu ettiğin de ne ki! Şu ettiğin de iş mi ki!” dedi bakraç


Çıkrıkta yine ses yok…


“–Hayırdır, ses bile vermez oldun, bunlar, «serin Yûsuf» hâlleri mi!?” diye tersledi


Çıkrıkta yine tık yok…


Aradan böylece günler geçti Hâlbuki bakraca sorsanız, çıkrık senelerdir susuyor Âh o sevgiliye hasret yok mu? Saati gün, günü ay, ayları asır zannettirir Ne vakit hasret vuslata döner, en uzun zamanlar bile ân olur da, hemencecik tükenir Deyin ki, sevgiliyle birlikte geçen zamanın durmasını hangi âşık istemez? Bakraç da istedi elbet Fakat bir yandan, çıkrığın sessiz vaziyetinden ötürü temelli zora düştü ve umursanmadığını düşünerek, öylesine gücendi ki, günler sonra şöyle feveran etti:


“–Bıktım senden! Başkalarının derdiyle beni suya bırakıp almandan bıktım! Sana bu kadar muhtaç olmak zoruma gidiyor! Ben bağımlı olmayı sevmem! Tamam, sana bağlıyım, bu elimde de değil, fakat işin kötüsü, bağımlıyım da bir yandan… Ve bu beni çok mutsuz ediyor! Sen, suya değmem için sadece bir sebepsin! İyi bil ki, ben artık sebeplerle bu kadar uğraşmaktan bıktım! Beni kendi hâlime bırak da, özgürlüğümün tadına varayım!”


“–Seni ben mi tutuyorum ki…” dedi çıkrık


Sahi, çıkrığın eli mi vardı ki, bakracı tuta… İşte, biri tutturmuş olmalıydı ikisini Ve o biri nasıl yaptıysa bu işi, belli ki işinin ehli İyi de, bu söz de zoruna gitti bizimkinin… Tutmuyor muydu çıkrık onu Neden tutmuyordu? Hâlbuki dünyada herkesten çok, onun elinde kalmak istiyordu Aman yâ Rabbi! Bu bakraç hem tutulmuştu çıkrığa, hem kurtulmak istiyordu, hem de sanki o bırakırsa, ölecekti kahrından Hani dışarıdan seyri kolay da, şaka-maka, böyle dert evlerden ırak ola!


Bakraç o gece, kederinden öleceğini sandı O kadar bağırdı çağırdı, öyle çok “Kurtulmak istiyorum!” dedi ki, çıkrığın da tepesi attı:


“–Aman be! Seni zorla tutan mı var! O kadar çok istiyorsan, çek git!” deyiverdi


Demekle de kalmadı, nasıl kahredip döndüyse, zincir kırıldı, bakraç kuyunun dibine düştü


Ne vakit ki bu oldu, bakracın aklı başına geldi O bir zamanlar kavuşmayı pek sevdiği, değince serinlediği suyu hissetmedi bile, çıkrıktan ayrı kalmanın acısıyla Aklı başına gelince, kalbi de tavına geldi de, başladı seslenmeye:


“–Beni kör kuyularda merdivensiz bırakma! Şu kuyunun dibinde, kendi sesinin yankısıyla avunan biriyim şimdi Beni niye buraya attın ki? Bilmiyor musun ne de korkak olduğumu? Hem bilmiyor musun, çabucak üşüdüğümü? Bilmiyor musun seni, yanındayken bile ne çok özlediğimi? Hele bir de sesini duymayınca, kendimi nasıl da yalnız hissettiğimi bilmiyor musun?”


Söyledi, sustu, sonra yine konuştu:


“–Aman, yok be yâhû! Sevgi de kararınca olacak Onun da fazlası zarar Çok sevdin mi, onunla yatıyor, onunla kalkıyorsun Sağa baksan onu, sola baksan yine onu görüyorsun Görmekle bitse çilen keşke, görsen bir türlü, görmesen bir başka… Sussa dert, konuşsa dert, aman!”


Sonra göz ucuyla yukarıya, çıkrığa bakıp, güyâ kendince öğüt vermeye koyuldu:


“–Sen, sakın kimseleri öyle çok sevme he mi!? Akıllı ol Akıllı ol, yoksa benim gibi böyle kendi kendine konuşup durursun Akıllı ol ki, kapılarda dilenci olur kalırsın! Akıllı ol da, tek bir güzel söze hasret, gariban olma Akıllı ol! Çok sevmek, çekilir gibi değil Bezsen, bıksan, geçilir gibi değil İş değil yani canım, ahmaklık! Ne olurdu, ben de seni herkes kadar sevseydim? Ne olurdu böyle derin, içine düşmeseydim?! Ne olurdu, de be güzel, ne olurdu?! Ne vardı ki, kara kara sevecek! Yok be canım ya! Sen akıllı ol! Kimseyi sevme böyle! Yoksa ne hasretin sonu gelir, ne yırtınmanın, ne çırpınmanın Ölsen iyi, bir de öldürmez Allah, sürüm sürüm sürünürsün, «yâr!» diye, akıllı ol!”


Sonra bu fasıl bitti, bir başkası başladı:


“–Sen niye beni korkutuyorsun ki?! Niye beni üzüyorsun ki?! Aşkolsun sana çıkrık, aşk olsun! Allâh’ından bulasın! Şu ettiğin bana revâdır, ama sana yakışmaz Ben kötüyüm, âmennâ da, hani senin merhametin?! Şimdi desem ki, «Ben de sustum madem, tamam!»; yok ki yürek, arkasında duramam Beceremem sana dökülmeden durmayı O zaman, sana insaf, bana sâkinlik bağışlasın Yaratan”


Bu geçti, bir başka duygu geldi de gönlüne, bu sefer de şunları söyledi bakraç:


“–Sesimi çok sevdin de, ondan mı cevap vermiyorsun bana? Ne diye sevdin sesimi bu kadar çok, güzelim! Gerçi, yeter ki sen sev, ben üşenmem, gece gündüz inlerim Dinleyen sen olduktan sonra, inlemek de ne güzel… Dağlar gibisin Sesime karşılık sesin yok, ama öyle bir yankın var ki, öyle bir yankı ki… Hiç bıkmadan dinlerim”


O da geçti, yorgunluğun etkisiyle, hafif isyan yollu söylendi bakraç:


“–Bıktım! Yeter artık! İnsafa gel be! Bir ses ver! Ne bu böyle! Ne zamana dek sürecek! Bak ne hâle koydun beni! Allah’tan kork! Ben daha ne yapayım?! Canıma mı kıyayım?!”


Çıkrık bu sırada ilk defa seslendi kuyunun dibindeki bakraca:


“–Ööff! Bana ne, ne yaparsan yap! Bunal, dellen, inle, bağır, çağır, intihar et! Ne edersen et!”


Bakraç, nicedir ses vermeyen çıkrığın sesini duyunca, aşka geldi de dedi ki:


“–Ben intihar edersem, seni kim bir daha böyle sevecek? Kim başını ağrıtacak? Kim akacak, kim dökülecek, kim hasret kalacak, kim düşecek sana? Kim özleyecek seni bu kadar? Varsa bir yedeğim, söyle çıksın! Ama dersen ki, sendeki de sevgi mi, bende bana meftun ne âşıklar var, yedeğin değil, âlân var, o vakit, intihar yine uymaz da, öldür, öleyim!”





Bütün bunlar söylenirken, yine karanlık bir geceydi Bakraç, kuyunun dibinden yukarıya doğru seslendi, seslendi, yorgun düştü… Hani çıkrık, güyâ yüz vermiyordu ya, o yorgun düşüp de uyuyakalınca, kocaman bir hasretle bakraca baktı Öyle baktı ki, kim görse anlar, içi, bakraçtan da beter yandı


“–Âh!” dedi, “Âh benim geveze bakracım! Âh benim tatlı dillim! Keşke öyle haşin dönüp gitmeye de, kuyuya düşmene de sebep olmayaydım Keşke seni oradan kurtarmak elimde olaydı… Lâkin benim de dönüşüm benden değildir…”


Acz ile öyle ağladı, öyle çok yakardı ki, sonunda o da yorgun düşüp uyuyakaldı E yâhu! Kuyu bu! Bunca sevdâya şâhit olur da, nasıl coşmaz! Adı kör kuyuya çıkmıştır, ama birçok görenden daha iyi seyreder Nitekim Allâh’ın rahmeti ile o gece kuyu, coştu da coştu… Yükselen sular, bir merdiven oldu da, uyumakta olan bakracı, okşarcasına kuyunun başına taşıdı Bakracın başı, çıkrığın göğsüne yaslandı kaldı


Bu esnada, sabah ezânları okunmak üzere, tatlı bir seher yeli, etrafı serinletmedeydi Ezân sesleriyle uyanınca çıkrık, bir de ne görsün? Bakraç yanı başında uyumada… Üstelik yüzünde bir tebessüm, kim bilir ne rüyâ görmede…


İşte o dem, kuyu dile geldi de şöyle dedi:


“–Âşık mâşuka sevdâlı, mâşuk âşıka! Sevene sevdiğinden gelen, her bir şey âlâ! Ayrılmak istemezseniz eğer bir daha, sen ondan râzı ol, o senden râzı! Ki nasip olsun vuslat içre hasretin hazzı!”


Neslihan NUR TÜRK