Kel, Alatenli Ve Âmâ'nın Kıssası

Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:
"Benî İsrail'den üç kişi vardı: Biri alatenli, biri kel, biri de âmâ Allah bunları imtihan etmek istedi Bu maksadla onlara (insan suretinde) bir melek gönderdi
Melek önce alatenliye geldi Ve: "En çok neyi seversin?" dedi Adam:
"Güzel bir renk, güzel bir cild, insanları benden tiksindiren halin gitmesini!" dedi Melek onu meshetti Derken çirkinliği gitti, güzel bir renk, güzel bir cild sahibi oldu Melek ona tekrar sordu:
"Hangi mala kavuşmayı seversin?"
"Deveye!" dedi, adam Anında ona on aylık hamile bir deve verildi
Melek:
"Allah bunları sana mübarek kılsın!" deyip (kayboldu) ve Kel'in yanına geldi
"En ziyade istediğin şey nedir?" dedi Adam:
"Güzel bir saç ve halkı ikrah ettiren şu halin benden gitmesi!" dedi Melek,keli elleriyle meshetti, adamın keli gitti Kendisine güzel bir saç verildi Melek tekrar:
"En çok hangi malı seversin?" diye sordu Adam:
"Sığırı!" dedi Hemen kendisine hâmile biir inek verildi Melek:
"Allah bu sığırı sana mübarek kılsın!" diye dua etti ve âmânın yanına gitti Ona da: "En çok neyi seversin?" diye sordu Adam:
"Allah7ın bana gözümü vermesini ve insanları görmeyi!" dedi Melek onu meshetti ve Allah da gözlerini anında iade etti Melek ona da:
"En çok hangi malı seversin?" diye sordu Adam:
"Koyun!" dedi Derhal doğurgan bir koyun verildi
Derken sığır ve deve yavruladılar, koyun da kuzuladı Çok geçmeden birinin bir vâdi dolusu develeri, diğerinin bir vadi dolusu sığırları, öbürünün de bir vadi dolusu koyunları oldu
Sonra melek, alatenliye, onun eski hali ve heyetine bürünmüş olarak geldi ve:
"Ben fakir bir kimseyim, yola devam imkanlarım kesildi Şu anda Allah ve senden başka yardım edecek kimse yok! Sana şu güzel rengi, şu güzel cildi ve malı veren Allah aşkına bana bir deve vermeni talep ediyorum! Tâ ki onunla yoluma devam edebileyim!" dedi Adam:
"(Olmaz öyle şey, onda nicelerinin) hakları var!" dedi ve yardım talebini reddetti Melek de:
"Sanki seni tanıyor gibiyim!Sen ala tenli, herkesin ikrah ettiği, fakir birisi değil miydin? Allah sana (sıhhat ve mal) verdi" dedi Ama adam:
"(Çok konuştun!) Ben bu malı büyüklerimden tevârüs ettim!" diyerek onu tersledi Melek de:
"Eğer yalancı isen Allah seni eski hâline çevirsin!" dedi ve onu bırakarak kel'in yanına geldi Buna da onun eski halinde kel birisi olarak göründü Ona da öbürüne söylediklerini söyleyerek yardım talep etti Bu da önceki gibi talebi reddetti Melek buna da:
"Eğer yalancıysan Allah seni eski hâlinne çevirsin!" deyip, âmâ'ya uğradı Buna da onun eski hali heyeti üzere (yani bir âmâ olarak) göründü Buna da:
"Ben fakir bir adamım, yolcuyum, yola devam etme imkânım kalmadı Bugün, evvel Allah sonra senden başka bana yardım edecek yok! Sana gözünü iade eden Allah aşkına senden bir koyun istiyorum; ta ki yolculuğuma devam edebileyim!" dedi Ama cevaben:
"Ben de âmâ idim Allah gözümü iade etti, fakirdim (mal verip) zengin etti İstediğini al, istediğini bırak! Vallahi, bugün Allah adına her ne alırsan, sana zorluk çıkarmayacağım!" dedi Melek de:
"Malın hep senin olsun! Sizler imtihan olundunuz Senden memnun kalındı ama diğer iki arkadaşına gadap edildi" (ve gözden kayboldu)"


Buhari, Enmiya 50, Müslim Zühd 10, (2964)