Nevşehir Halk Oyunları |
08-01-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Nevşehir Halk OyunlarıNevşehir ve çevresinde geleneksel tarz içerisinde oluşan halk oyunları, Türkiye coğrafyası üzerinde ?Halay Yöresi? olarak adlandırılan gurup içerisinde yer almaktır Oyunlar daha çok düğün ve eğlence ortamlarında çıkartılmaktadırMekan olarak erkeklerde geniş meydanlara, kadınlar da ise kapalı ev mekanlarında oynanmaktadır Erkek ve kadın oyunlarını ayrı ayrı değerlendirilmek gerekirse: Erkek Bölgede iki gurup oyun çıkartılmaktadırBirinci gurup, yerleşik halkın oyunları, ikinci gurup ise 1924 mübadelesi ile gelen Batı Trakya göçmenlerinin getirmiş olduğu oyunlardırYöre halkı her iki gruptan oyunları ayrı ayrı oynamakta birlikte sentezlenmiş halinde icra etmektedirler Oyunlarda çizgi olarak, yarım daire ve hat formu kullanılmaktadırOyunlar gerçek karakterini verebilmesi için en az 8-10 oyuncu tarafından oynanmaya çalışılırDaha fazla kişinin oyuna iştirak etmesinde de sakınca görülmez Oyunlar genel karakteristik bakımından, sağa ve ileri işleyen adımlardan oluşmaktadırOyunlarda müzik çok önemli bir unsurdurTempo müziğe göre ayarlanırOyunlara yörede davul-zurna veya zurnanın yerine davulla, klarnet eşlik ederErkek oyunlarında kıyafet: Geleneksel yapıda, ayakta yemeni kundura veya iskarpin ayakkabı beyaz yün çorap, üste peyikli koyu renkli şalvar, belde şal kuşak veya kütüklük, üste yakasız kaytan gömlek ve köstekli delme yelek? ten oluşmaktadır Yörede halay karakteristiğinde sergilenen oyunların isimleri : 1-Ağırlama 2-Üçayak 3-Şenola 4-Cezayir 5-Düzleme 6-Hoş bilezik 7-Leblebi 8-Temurağa 9-Ayvadibi 10-Reyhan 11-Nari Kadın Oyunları kapalı mekanlarda tef eşliğinde oynanmaktadırOyuncu sayısı bakımından tek, iki, dört kişi ile oynanmaktadırÇizgi olarak, oyuncular karşılıklı olarak birbirleri ile temas etmeden dik çizgilerle oyunları icra etmektedirBu türden oyunlar haricinde kadınların el ele tutuşmak suretiyle meydana getirdikleri toplulukça halay karakteristiğinde olan oyunları da bulunmaktadır Kadın oyunlarında kıyafet: ayakta yemeni kundura veya ?Işılak Galiga? denen ayakkabı, motifli yün çorap, üste geniş peyikli ?boğma şalvar? belde şal kuşak veya boncuktan örgü kuşak, vücutta yakasız ?pamuklu yelek? üstünde ?üçetek? adı verilen omuzlardan diz kapağının altına kadar inen uzun giysisi, onun üstünde de ?cepken veya salta? denen sırma ip işlemeli kadifeden yapılan üslük kıyafet, baş kısmında ise üç sıra penezli, tepelik fes, onun üstünde de pullu ?kıvrak? veya oyalı yemeni bulunmaktadır Yöreden tespit edilen kadın oyunlarının adları : 1-Kadın halayı 2-Alacalı yılan 3-Sarıkız 4-Bindallı 5-Oğlum kemeraltı 6-Hoşlaşma 7-Seke seke 8-Kaşık oyunu |
|